ആശ്വാസം ആർക്കുമില്ല: ഇന്ത്യയുടെ ആരോഗ്യരംഗം കണ്ണടയ്ക്കുമ്പോൾ

ഒക്ടോബറിലെ രണ്ടാമത്തെ ശനിയാഴ്ച ലോകമെമ്പാടും ഹോസ്പൈസ് & പാലിയേറ്റീവ് കെയർ ദിനമായി ആചരിക്കുന്നു. എന്നാൽ, ഇന്ത്യയിൽ ഈ ദിനം വെറുമൊരു ഓർമ്മപ്പെടുത്തലല്ല, മറിച്ച് ഒരു ദുരന്തത്തിന്റെ നേർചിത്രമാണ്. ഓരോ വർഷവും ഒരു കോടിയിലധികം പേർക്ക് അവസാനകാല പരിചരണം ആവശ്യമുള്ള രാജ്യത്ത്, നാല് ശതമാനത്തിൽ താഴെ പേർക്ക് മാത്രമാണ് ആശ്വാസം ലഭിക്കുന്നത്. 'ഹൃദയങ്ങളെയും സമൂഹങ്ങളെയും സുഖപ്പെടുത്തുക' എന്ന ഈ വർഷത്തെ സന്ദേശം നമ്മെ നോക്കി ചോദിക്കുന്നു: വേദനിക്കുന്നവരോട് നമ്മുടെ സമൂഹം കാണിക്കുന്നത് അനുകമ്പയാണോ അതോ അവഗണനയോ?

വേദനിക്കുന്ന ലക്ഷങ്ങൾ: കാണാക്കയത്തിലെ ദുരിതം

പകർച്ചവ്യാധി നിയന്ത്രണത്തിലും ശിശു-മാതൃ ആരോഗ്യരംഗത്തും ഇന്ത്യ വലിയ നേട്ടങ്ങൾ കൈവരിച്ചെങ്കിലും, നമ്മുടെ ആരോഗ്യസംവിധാനം ഇപ്പോഴും വേദനയുടെ വിഷയത്തിൽ പരാജയപ്പെടുന്നു. ചികിത്സിച്ചാൽ ഭേദമാക്കാൻ കഴിയാത്ത രോഗങ്ങളുമായി മല്ലിടുന്നവർക്ക്, അവസാന നാളുകളിൽ ലഭിക്കേണ്ട അന്തസ്സും ആശ്വാസവും നിഷേധിക്കപ്പെടുകയാണ്. കാൻസർ രോഗികൾക്ക് മാത്രമല്ല, വാർധക്യത്തിലോ, പക്ഷാഘാതം, വൃക്കരോഗങ്ങൾ തുടങ്ങിയ ഗുരുതരാവസ്ഥകളിലോ ഉള്ള ആർക്കും പാലിയേറ്റീവ് കെയർ അത്യാവശ്യമാണ്.

രോഗം മാറ്റാൻ കഴിയില്ലെന്ന് ഉറപ്പാകുമ്പോൾ, ജീവിതത്തിന്റെ ഗുണനിലവാരം മെച്ചപ്പെടുത്തുക എന്നതാണ് ഇതിന്റെ ലക്ഷ്യം. എന്നാൽ, സർക്കാർ നയങ്ങൾ കടലാസിൽ ഒതുങ്ങുന്നതുകൊണ്ടും അവബോധമില്ലാത്തതുകൊണ്ടും കോടിക്കണക്കിന് പേർ ഏകാന്തതയിലും സഹിക്കാനാവാത്ത വേദനയിലും മരണം കാത്തുകിടക്കുന്നു.

കേരളം കാട്ടിയ വെളിച്ചം: എങ്ങനെ ഒരു സമൂഹം മുന്നോട്ട് വന്നു?

പാലിയേറ്റീവ് കെയർ എന്നത് ആശുപത്രിയിൽ ഒതുങ്ങേണ്ട ഒന്നല്ല, അതൊരു സാമൂഹിക കൂട്ടായ്മയാണ് എന്ന് കേരളം തെളിയിച്ചു. ഡോക്ടർമാരും നഴ്സുമാരും മാത്രമല്ല, സന്നദ്ധപ്രവർത്തകർ, വിരമിച്ചവർ, വിദ്യാർഥികൾ, വീട്ടമ്മമാർ തുടങ്ങി സാധാരണക്കാരാണ് ഇവിടെ പരിചരണത്തിന്റെ കാവൽക്കാരായി മാറിയത്. ഇവർ അയൽപക്കങ്ങളിൽ പണവും സഹായവും കണ്ടെത്തി, കിടപ്പുരോഗികളെ വീടുകളിലെത്തി ശുശ്രൂഷിക്കുന്നു.

ഇന്ന് കേരളത്തിലെ 70% പാലിയേറ്റീവ് കെയർ സേവനങ്ങളും കമ്യൂണിറ്റി അധിഷ്ഠിതമാണ്. ഇത് ഒരു സമാനതകളില്ലാത്ത ലോകമാതൃകയാണിത്. മറ്റു സംസ്ഥാനങ്ങളിലും എൻ.ജി.ഒ.കളും സിവിൽ സൊസൈറ്റി ഗ്രൂപ്പുകളും ഈ ആശയം ഏറ്റെടുക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും, അതൊന്നും ഒരു വ്യവസ്ഥാപിത ശൃംഖലയായി മാറിയിട്ടില്ല.

നയങ്ങളും മോർഫിൻ ലഭ്യതയും: മാറാത്ത ദുരിതചിത്രം

• 2012-ലാണ് ഇന്ത്യ ദേശീയ പാലിയേറ്റീവ് കെയർ നയം പ്രഖ്യാപിച്ചത്. പക്ഷെ, ഒരു പതിറ്റാണ്ട് കഴിഞ്ഞിട്ടും നയം നടപ്പാക്കൽ മന്ദഗതിയിലാണ്.
• ബഹു ഭൂരിഭാഗം മെഡിക്കൽ കോളേജുകളിലും പ്രത്യേക യൂണിറ്റുകളോ പരിശീലനമോ ഇല്ല.
• വേദന ശമിപ്പിക്കാൻ അത്യാവശ്യമായ മോർഫിൻ പോലുള്ള മരുന്നുകൾക്ക് പല സംസ്ഥാനങ്ങളിലും ഇപ്പോഴും കടുത്ത നിയന്ത്രണങ്ങൾ നിലനിൽക്കുന്നു. ഉദ്യോഗസ്ഥതലത്തിലെ കാലതാമസം മരുന്നിന്റെ ലഭ്യതയെ തടസ്സപ്പെടുത്തുന്നു.
• പൊതുജനാരോഗ്യ ബഡ്ജറ്റുകളിൽ അവസാനകാല പരിചരണത്തിന് പ്രത്യേക ഫണ്ട് ഇല്ല.
• ⁠പരിചരണം വീടുകളിലേക്ക് വ്യാപിപ്പിക്കേണ്ടതിന് പകരം ഇപ്പോഴും ആശുപത്രി കേന്ദ്രീകൃതമായി തുടരുകയാണ്.

സമൂഹബന്ധം പുനഃസ്ഥാപിക്കുമ്പോൾ

രോഗിയോടൊപ്പം നിൽക്കുമ്പോൾ, സമൂഹം സ്വയം സുഖപ്പെടുത്തുകയാണ്. അയൽക്കാർ സന്ദർശിക്കുമ്പോൾ, ചെറുപ്പക്കാർ സന്നദ്ധസേവനം ചെയ്യുമ്പോൾ, നഷ്ടപ്പെട്ടുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന മനുഷ്യബന്ധങ്ങൾ അവിടെ പുനഃസ്ഥാപിക്കപ്പെടുന്നു. ഏകാന്തതയും നഗരവൽക്കരണവും നമ്മെ ഒറ്റപ്പെടുത്തുന്ന ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ, പാലിയേറ്റീവ് കെയർ ബന്ധങ്ങളുടെ ഒരു വല തീർക്കുന്നു.

മരണാസന്നത എന്നത് വൈദ്യശാസ്ത്രത്തിന്റെ പരാജയമല്ല, മറിച്ച് അന്തസ്സോടെ കടന്നുപോകേണ്ട ഒരു മനുഷ്യയാത്രയാണ്. ആ യാത്രയിൽ അവർക്ക് വേണ്ടത് കൂട്ടും കരുതലുമാണ്.

കർമ്മരംഗത്തേക്ക് ഒരു ആഹ്വാനം

ഈ ദിനത്തിൽ, വെറും സഹതാപം പ്രകടിപ്പിക്കാതെ, നമുക്ക് പ്രവർത്തിക്കാം:

സർക്കാരുകൾ: പാലിയേറ്റീവ് കെയർ പ്രാഥമികാരോഗ്യ കേന്ദ്രങ്ങളുടെ ഭാഗമാക്കുക, ബഡ്ജറ്റിൽ പ്രത്യേക വിഹിതം വകയിരുത്തുക.

ആരോഗ്യ സംവിധാനം: ഓരോ ഡോക്ടറെയും നഴ്സിനെയും രോഗം മാത്രമല്ല, മാനസികവും സാമൂഹികവും ആത്മീയവുമായ വേദനകളെയും തിരിച്ചറിയാൻ പരിശീലിപ്പിക്കുക.

സമൂഹങ്ങൾ: നിങ്ങളുടെ അയൽപക്കത്ത് ഒരു പാലിയേറ്റീവ് കെയർ ശൃംഖല സ്ഥാപിക്കാൻ മുന്നിട്ടിറങ്ങുക.

പാലിയേറ്റീവ് കെയർ എന്നാൽ ജീവിതത്തിന് കൂടുതൽ ദിവസങ്ങൾ നൽകുന്നതിനെക്കുറിച്ചല്ല, ദിവസങ്ങൾക്ക് കൂടുതൽ ജീവിതം നൽകുന്നതിനെക്കുറിച്ചാണ്. വേദനയിൽ ഒറ്റയ്ക്ക് മരിക്കാൻ ആരെയും അനുവദിക്കാത്ത ഒരു സമൂഹം നമുക്ക് കെട്ടിപ്പടുക്കാം.