ഭരണം ഇങ്ങനെ​; ലോക്സഭയും രാജ്യസഭയും​

പാർലമെന്‍റ്​

ഭരണഘടനയനുസരിച്ച്​ രണ്ടു മണ്ഡലങ്ങൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്നതാണ്​ ഇന്ത്യൻ പാർലമെന്‍റ്​​. ജനപ്രതിനിധികൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന 'ലോക്​സഭ'യും സംസ്ഥാന നിയമസഭകളുടെ പ്രാതിനിധ്യം ഉൾക്കൊള്ളുന്ന 'രാജ്യസഭ'യും; ഇതോടൊപ്പം പ്രസിഡന്‍റ്​ (രാഷ്ട്രപതി) കൂടിച്ചേർന്നാൽ പാർലമെന്‍റാവും.

ലോക്​സഭ

പാർലമെന്‍റിന്‍റെ ജനപ്രതിനിധിസഭയാണ്​ ലോക്​സഭ അഥവാ 'അധോസഭ' (ലോവർ ഹൗസ്​). അംഗങ്ങളെ ജനങ്ങൾ നേരിട്ട്​ തെരഞ്ഞെടുത്താണ്​ ലോക്​സഭയിൽ എത്തിക്കുക​. കുറച്ചുപേരെ നാമനിർദേശം ചെയ്യും​. ഇപ്പോൾ ലോക്​സഭയിലെ ആകെ അംഗസംഖ്യ 545 ആണ്​. ആ​ംഗ്ലോ ഇന്ത്യൻ പ്രതിനിധികൾ ആരുംതന്നെ ലോക്​സഭയിൽ എത്തിയിട്ടില്ലായെങ്കിൽ മാത്രം, രാഷ്ട്രപതിക്ക്​ നാമനിർദേശം വഴി രണ്ടുപേരെ ഇൗ വിഭാഗത്തിൽനിന്ന്​ നിയമിക്കാവുന്നതാണ്​ (ഇവർകൂടി ഉൾപ്പെട്ടതാണ്​ 545 എന്ന അംഗസംഖ്യ).

രാജ്യസഭ

പാർലമെൻറിലെ 'ഉപരിസഭ' അഥവാ 'മുതിർന്നവരുടെ സഭ' എന്നാണ്​ രാജ്യസഭ അറിയപ്പെടുന്നത്​. രാജ്യസഭയുടെ പരമാവധി അംഗസംഖ്യ 250. സാഹിത്യം, കല, ശാസ്​ത്രം, സാമൂഹിക സേവനം എന്നീ നിലകളിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന 12 പേർകൂടി നാമനിർദേശത്താൽ ഇതിൽ ഉൾക്കൊള്ളുന്നു (245=233+12). ജനസംഖ്യാടിസ്ഥാനത്തിലാണ്​ രാജ്യസഭ സീറ്റുകൾ സംസ്ഥാനങ്ങൾക്ക്​ അനുവദിച്ചിട്ടുള്ളത്​. രഹസ്യ ബാലറ്റ്​ വഴിയാണ്​ സംസ്ഥാന നിയമസഭകൾ രാജ്യസഭാംഗത്തെ തിരഞ്ഞെടുക്കുക​. ആറുകൊല്ലത്തേക്കാണ്​ ഒരംഗത്തെ തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്​. രാജ്യസഭയുടെ അധ്യക്ഷനെ ചെയർമാനെന്ന്​ വിളിക്കുന്നു. രാജ്യസഭ ചെയർമാൻ ഉപരാഷ്ട്രപതി ആയിരിക്കും. അദ്ദേഹത്തി​െൻറ അഭാവത്തിൽ ഡെപ്യൂട്ടി ചെയർമാൻ സഭ നിയന്ത്രിക്കുന്നതാണ്​. 1952 ഏപ്രിൽ മൂന്നിനാണ്​ രാജ്യസഭ ആദ്യം നിലവിൽ വന്നത്​. എന്നാൽ, ആദ്യ സമ്മേളനം നടന്നത്​ 1952 മേയ്​ 13നും.

കാബിനറ്റ്​ ഭരണസ​മ്പ്രദായം

മന്ത്രിസഭ (കൗൺസിൽ ഒാഫ്​ മിനിസ്​റ്റേഴ്​സ്​) എന്ന അർഥത്തിലാണ്​ ഇന്ത്യയിൽ 'കാബിനറ്റ്​' എന്ന പദം ഉപയോഗിക്കുന്നത്​. ഇവിടെ ഭരണനിർവഹണത്തി​ന്‍റെ പ്രധാന ചുമതലക്കാരനായി പ്രധാനമന്ത്രിയും അദ്ദേഹത്തെ സഹായിക്കാൻ മന്ത്രിമാരും ഉണ്ടായിരിക്കും. ഗവൺമെന്‍റിന്‍റെ എല്ലാ അധികാരങ്ങളും മന്ത്രിസഭയെന്ന കേന്ദ്രബിന്ദുവിൽ ഉൾ​ച്ചേർന്നാണ്​ പ്രവർത്തിക്കുന്നത്​. കാരണം, മന്ത്രിസഭയിലെ അംഗങ്ങൾ വിവിധ ഭരണവകുപ്പുകളുടെ തലവന്മാരാണ്​. മന്ത്രിസഭ കൂട്ടായാണ്​ നിയമനിർമാണ നടപടികൾ തയാറാക്കുന്നതും പാർലമെന്‍റിന്​ സമർപ്പിക്കുന്നതും. ഇത്തരത്തിൽ ഭരണനിർവഹണവും നിയമനിർമാണവും പരസ്​പരം സഹകരിച്ച്​, ജനങ്ങളോടുള്ള തങ്ങളുടെ കടമ നിർവഹിക്കുന്നതിന്​ കാബിനറ്റ്​ സ​മ്പ്രദായം സഹായകമായിട്ടുണ്ട്​. കാബിനറ്റ്​ സ​മ്പ്രദായത്തിന്‍റെ ആണിക്കല്ലായി പ്രവർത്തിക്കുന്നത്​ പ്രധാനമന്ത്രിയാണ്​. അദ്ദേഹത്തി​ന്‍റെ ശിപാർശ പ്രകാരമാണ്​ മറ്റുള്ളവരെ നിയമിക്കുന്നത്​. തങ്ങളുടെ ഉത്തരവാദിത്തം നിറവേറ്റുന്നതിന്​ കഴിയാതെ വരു​േമ്പാഴോ നിയമനിർമാണസഭയുടെ താൽപര്യത്തിന്​ വിരുദ്ധമാകു​േമ്പാഴോ അവിശ്വാസപ്രമേയത്തിലൂടെ മന്ത്രിസഭയെ പുറത്താക്കാൻ സാധിക്കുന്നതുമാണ്​. ഭരണഘടന അനുസരിച്ച്​ കാബിനറ്റ്​ ഭരണസ​മ്പ്രദായം സംസ്ഥാനങ്ങളിലും സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. കേന്ദ്രത്തിൽ പ്രധാനമന്ത്രിക്ക്​ തുല്യമായി സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ മുഖ്യമന്ത്രി പ്രവർത്തിക്കുന്നു.

സംസ്ഥാന നിയമസഭ

ഏക മണ്ഡലമായോ ദ്വിമണ്ഡലമായോ പ്രവർത്തിക്കുന്ന നിയമസഭകൾ എല്ലാ സംസ്ഥാനങ്ങളിലുമുണ്ട്​. രണ്ടു സഭകൾ പ്രവർത്തിക്കുന്ന സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ ഒന്ന്​ നിയമനിർമാണ അസംബ്ലിയും (Legislative Assembly) മറ്റേത്​ നിയമനിർമാണ കൗൺസിലുമാണ്​ (Legislative Council). ലെജിസ്​ലേറ്റിവ്​ അസംബ്ലി കേന്ദ്രത്തിൽ 'ലോക്​സഭ'ക്കും ലെജിസ്​ലേറ്റിവ്​​ കൗൺസിൽ 'രാജ്യസഭ'ക്കും തുല്യമാണ്​.

നിയമസഭ (ലെജിസ്​ലേറ്റിവ്​ അസംബ്ലി)

നേരിട്ട്​ തെരഞ്ഞെടുക്കുന്ന അംഗങ്ങളാണ്​ സംസ്ഥാന നിയമസഭകളിൽ വരുന്നതെങ്കിലും നാമനിർദേശത്തിലൂടെ ആംഗ്ലോ^ഇന്ത്യൻ പ്രതിനിധികളെക്കൂടി ഉൾക്കൊള്ളിക്കാറുണ്ട്​. സംസ്ഥാന അസംബ്ലികളിൽ കുറഞ്ഞത്​ 60 അംഗങ്ങളും കൂടിയത്​ 500 അംഗങ്ങളും ആകാം.

ഉപരിസഭ (​ലെജിസ്​ലേറ്റിവ്​ കൗൺസിൽ)

സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ ഉപരിസഭകൾ ഒരു അലങ്കാരവസ്​തു എന്ന പോലെയാണ്​.

ജുഡീഷ്യൽ സ​മ്പ്രദായം

ഇന്ത്യയിൽ വിവിധ തലങ്ങളിൽ, വിവിധ അധികാരങ്ങളോടുകൂടിയ കോടതികൾ പ്രവർത്തിക്കുന്നുണ്ട്. ഇതിൽ പരമോന്നത കോടതിയായ സുപ്രീംകോടതി മുതൽ സംസ്ഥാന ഹൈകോടതികൾ, ജില്ല കോടതികൾ, സെക്കൻഡ്​ ക്ലാസ്​ മജിസ്​ട്രേറ്റ്​ തുടങ്ങി ജൂനിയർ ഡിവിഷൻ സിവിൽ ജഡ്​ജിവരെ എത്തിനിൽക്കുന്നു നമ്മുടെ നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥ.

സുപ്രീംകോടതി

ഭരണഘടനയനുസരിച്ച്​ ഭാരതത്തി​ന്‍റെ പരമോന്നത ഫെഡറൽ കോടതിയാണ്​ സുപ്രീംകോടതി. ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടനയുടെ സംരക്ഷകനായ ഉന്നത അപ്പീൽ അധികാര കോടതികൂടിയാണിത്​. വിവിധ ഹൈകോടതികളിൽനിന്നുള്ള കേസുകൾ പരിഗണിക്കുകയും ഭരണഘടന ഉറപ്പുനൽകുന്ന മൗലികാവകാശ സംരക്ഷണത്തിനായുള്ള 'റിട്ട്​ പെറ്റീഷനുകൾ' സ്വീകരിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന സുപ്രീംകോടതി, ഭരണപ്രതിസന്ധിയുണ്ടാകുന്ന വേളയിൽ കേന്ദ്ര ഗവൺമെന്‍റിനെ ഉപദേശിക്കുന്ന സ്ഥാപനംകൂടിയാണ്​. ഒരു ചീഫ്​ ജസ്​റ്റിസും ജഡ്​ജിമാരുമടങ്ങുന്നതാണ്​ സുപ്രീംകോടതിയിലെ നീതിന്യായ പീഠം.

ഹൈകോടതികൾ

ഒരു സംസ്ഥാനത്തിനോ കേന്ദ്രഭരണപ്രദേശത്തിനു​ മാത്രമായോ ഒന്നിലധികം സംസ്ഥാനങ്ങൾക്കോ കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശത്തിനോ വേണ്ടി ഹൈകോടതികൾ നിലവിലുണ്ട്​. സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ പ്രധാന സിവിൽ കോടതിയായി പ്രവർത്തിക്കുന്ന ഹൈകോടതി, കീഴ്​കോടതികളിൽനിന്നുള്ള വാദം കേൾക്കുന്നു. അതോടൊപ്പം ഭരണഘടനാനുസൃതമായ പരിഹാരങ്ങൾക്കുള്ള വേദിയായും പ്രവർത്തിക്കുന്നു. സുപ്രീംകോടതി ചീഫ്​ ജഡ്​ജസുമായും അതത്​ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ ഗവർണറുമായും കൂടിയാലോചിച്ച്​ രാഷ്ട്രപതിയാണ്​ ഹൈകോടതികളിലേക്ക്​ ചീഫ്​ ജസ്റ്റിസിനെ തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്​.

ഇന്ത്യയിലെ ഹൈകോടതികളിൽ ഏറ്റവും പഴക്കമുള്ളത്​ ​െകാൽക്കത്ത ഹൈകോടതിയാണ്​ (1862). എന്നാൽ, അധികാരപരിധി കൂടുതലായി വരുന്നത്​ ഗുവാഹതി ഹൈകോടതിക്കുമാണ്​.