വിവരാവകാശം -നിങ്ങളിത് അറിയണം

വിവരമാണ്​ ശക്​തി, വിവരമാണ്​ സ്വാതന്ത്ര്യം, വിശ്വസിക്കാവുന്ന വിവരമാണ്​ യഥാർഥ സ്വാതന്ത്ര്യം എന്നാണ്​ പറയപ്പെടുന്നത്​. സ്വാതന്ത്ര്യലബ്​ധിക്കുശേഷം ഇന്ത്യൻ പാർലമെൻറ്​ പാസാക്കിയ നിയമങ്ങളിൽ ഏറ്റവും ജനാധിപത്യമൂല്യം അവകാശപ്പെടാനാവുന്ന നിയമമാണ്​ 2005ലെ വിവരാവകാശ നിയമം. വിവരാവകാശ നിയമത്തെക്കുറിച്ച് കൂടുതൽ അറിയാം.

വിവരാവകാശ നിയമം (ആർ.ടി.ഐ)

ഭരണകാര്യങ്ങൾ നിങ്ങൾക്ക് അറിയാനുള്ള അവകാശമുണ്ടോ? തീർച്ചയായും ഉണ്ട്. അതിന് നിങ്ങളെ സഹായിക്കുന്നതാണ് വിവരാവകാശ നിയമം (Right To Information Act). ഭരണവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട മിക്ക വിവരങ്ങളും നമുക്ക്​ അറിയാനുള്ള അവകാശമുണ്ട്​. അധികാരികൾ നാടിനും നാട്ടുകാർക്കുംവേണ്ടി ചെയ്യുന്ന കാര്യങ്ങളെ കുറിച്ചും അതിന്​ ചെലവാക്കിയ പണത്തെക്കുറിച്ചും​ ആർക്കൊക്കെ എന്തൊക്കെ നൽകി, വാങ്ങി എന്നിങ്ങനെ നൂലിഴ കീറി പരിശോധിക്കാൻ വിവരാവകാശ നിയമം ഉപയോഗപ്പെടുത്താം. ഭരണഘടനയാണ് ഈ വിവരങ്ങൾ വ്യക്തവും കൃത്യവുമായി അറിയാനുള്ള അവകാശം നമുക്ക് ​തീറെഴുതിത്തന്നത്. എന്നാൽ, ഭരണവും അതിന്റെ സുരക്ഷയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ചില കാര്യങ്ങളും രഹസ്യമാക്കിവെക്കാൻ ഭരണാധികാരികൾക്ക് അധികാരമുണ്ട്​.

എന്താണ്​ വിവരാവകാശം?

വിവരത്തിനുമേൽ പൗരന്മാർക്കുള്ള അവകാശം. പൊതു അധികാര സ്ഥാപനങ്ങളുടെ കൈവശമുള്ള വിവരങ്ങൾ പൗരന്മാർക്ക്​ ലഭ്യമാക്കാനുള്ള നിയമമാണ്​ വിവരാവകാശ നിയമം. ജനങ്ങൾ തിരഞ്ഞെടുത്ത സർക്കാറിെൻറ ഭരണത്തെക്കുറിച്ചും നയങ്ങളെ കുറിച്ചും പ്രവർത്തനങ്ങ​െള കുറിച്ചും പരിപാടികളെ കുറിച്ചും അവയുടെ പൊതുതാൽപര്യത്തി​െൻറ ഏറ്റക്കുറച്ചിലുകളെ കുറിച്ചും അറിയാൻ പൗരനുള്ള അവകാശം. പത്ത്​ രൂപ ഫീസടച്ച്​ അപേക്ഷിച്ചാൽ സർക്കാർ രേഖകൾ സാധാരണക്കാരന്​ ലഭ്യമാകും. സ്വന്തം ആവശ്യങ്ങൾക്കായി നേടിയെടുക്കേണ്ട രേഖകൾ മുതൽ പൊതുതാൽപര്യം മുൻനിർത്തിയുള്ള രേഖകൾ വരെ ഇതി​െൻറ പരിധിയിൽവരും​. പ്രധാനമായും ഗവൺമെൻറ്​ നടപടികളിലും സ്ഥാപനങ്ങളിലുമാണ്​ വിവരാവകാശം ഉപയോഗപ്പെടുത്താൻ സാധിക്കുക​​. അപേക്ഷ നൽകി ലഭ്യമാക്കുന്നതു മാത്രമല്ല വിവരാവകാശം. അപേക്ഷ നൽകാതെയും പണമടക്കാതെയും സർക്കാറും സർക്കാർ സ്ഥാപനങ്ങളും വിവരങ്ങൾ പൊതുജനങ്ങൾക്ക്​ ലഭ്യമാക്കണം.

പരമാധികാരം ജനങ്ങൾക്ക്​

പരമാധികാരം ജനങ്ങൾക്കാണ്​. ജനങ്ങൾ തെരഞ്ഞെടുപ്പ്​ എന്ന പ്രക്രിയയിലൂടെ അധികാരം ചിലരെ ഏൽപിക്കുന്നു എന്നതു​ മാത്രമാണ്​ ഭരണരംഗത്ത് സംഭവിക്കുന്നത്​. അവർ ആ അധികാരം ഉപയോഗിച്ച്​ ഭരിക്കുന്നു. അധികാരികൾ കാണിക്കുന്ന തെറ്റുകൾ ചൂണ്ടിക്കാണിക്കാനും അതിനെതിരെ ശബ്​ദിക്കാനും ഒരു പൊതുവികാരം ഭരണാധികാരികൾക്കെതിരെ ഉണ്ടാവാനും വേണ്ട പ്രധാനപ്പെട്ട ഘടകമാണ്​ വിവരം. ഭരണതലത്തിലെ പ്രവർത്തനങ്ങളെക്കുറിച്ച്​ ജനങ്ങൾക്ക്​ ശരിയായ അറിവുണ്ടെങ്കിൽ മാത്രമേ ജനാധിപത്യം അർഥവത്താവൂ.

കുട്ടികൾക്കും വിവരാവകാശം

കുട്ടികൾക്കും വിവരാവകാശത്തിന്റെ സാധ്യതകൾ ഉപയോഗപ്പെടുത്താം. പഠനാവശ്യങ്ങൾക്കായും ഗവേഷണ ആവശ്യങ്ങൾക്കായും നിങ്ങൾ തീർച്ചയായും ഈ നിയമം ഉപയോഗപ്പെടുത്തുമല്ലോ.

വിവരാവകാശം നിയമമായത്​ എങ്ങനെ?

ഉന്നത പദവിയിലിരുന്ന ​ഐ.എ.എസുകാരിയായ അരുണ റോയ്,​ അവരുടെ പദവികൾ ഉപേക്ഷിച്ച്​ നടത്തിയ രണ്ടു പതിറ്റാണ്ടുകൾ നീണ്ട സമരത്തി​െൻറ ബാക്കിപത്രമാണ്​ വിവരാവകാശ നിയമം. സമൂഹത്തിലെ അധഃസ്ഥിത വിഭാഗത്തിനുവേണ്ടി അരുണ റോയ്​ സ്ഥാപിച്ച സംഘടനയായിരുന്നു മസ്​ദൂർ കിസാൻ ശക്​തി സംഘടൻ. 2005 മേയ്​ 11ന്​ ലോക്​സഭ പാസാക്കിയ വിവരാവകാശ നിയമത്തിന്​ അതേവർഷം ജൂൺ 15ന്​ രാഷ്​ട്രപതിയുടെ അംഗീകാരം ലഭിച്ചു. 2005 ഒക്​ടോബർ 12ന്​ വിവരാവകാശ നിയമം പ്രാബല്യത്തിൽവന്നു. ഇതി​ന്റെ ഓർമക്കായി രാജ്യം ഒക്​ടോബർ 12ന്​ വിവരാവകാശദിനമായി ആചരിക്കുന്നു. ലോകത്ത്​ ആദ്യമായി വിവരാവകാശ കമീഷൻ നിലവിൽ വന്നത്​ സ്വീഡനിലാണ്​. തമിഴ്​നാടാണ്​ (1997) വിവരാവകാശ നിയമം പാസാക്കിയ ആദ്യ ഇന്ത്യൻ സംസ്ഥാനം.

വിവരാവകാശവും മൗലികാവകാശവും

വിവരാവകാശം മൗലികാവകാശങ്ങളിൽ പെട്ടതാണ്​. സർദാർ വല്ലഭ്ഭായി പ​േട്ടലാണ്​ മൗലികാവകാശങ്ങളുടെ ശിൽപി. ഭരണഘടനയുടെ മൂന്നാം ഭാഗത്തിലെ 12 മുതൽ 35 വരെയുള്ള അനുച്ഛേദങ്ങളിലാണ്​ മൗലികാവകാശങ്ങളെ കുറിച്ച്​ പ്രതിപാദിച്ചിരിക്കുന്നത്​.

വിവരാവകാശ കമീഷൻ

വിവരാവകാശ നിയമത്തി​ന്റെ അധികാരങ്ങൾ പ്രയോഗിക്കാനും ചുമതലകൾ നിറവേറ്റാനും പ്രവർത്തിക്കുന്ന സ്ഥാപനമാണ് വിവരാവകാശ കമീഷൻ. ഈ നിയമത്തിലെ വകുപ്പ്​ 12ലെയും 15ലെയും ഒന്നാം ഉപവകുപ്പ്​ പ്രകാരം രൂപവത്​കരിക്കപ്പെട്ടതാണത്​. അപേക്ഷകളിലുള്ള പരാതികളും ശിക്ഷാനടപടികളും സ്വീകരിക്കാനുള്ള നിയമപരമായ അധികാരിയാണ്​ വിവരാവകാശ കമീഷൻ.

കേന്ദ്രതലത്തിലും സംസ്ഥാനങ്ങളിലും വിവരാവകാശ കമീഷനുകൾ പ്രവർത്തിക്കുന്നു. കേരള സംസ്ഥാന വിവരാവകാശ കമീഷൻ 21-12-2005ലാണ്​ നിലവിൽവന്നത്​.

ഇൻഫർമേഷൻ കമീഷണർ

വിവരാവകാശ സംരക്ഷകരാണ്​ നിയമിതരായ ഇൻഫർമേഷൻ കമീഷണർമാർ. സുപ്രീംകോടതി നിർദേശപ്രകാരം കേന്ദ്ര കമീഷണർമാരെ നിയമിക്കുന്നതും നീക്കംചെയ്യുന്നതും രാഷ്​ട്രപതിയാണ്​. അവർ സത്യ​പ്രതിജ്ഞ ചെയ്യുന്നതും രാജിക്കത്ത്​ സമർപ്പിക്കുന്നതും രാഷ്​ട്രപതിയുടെ അടുത്താണ്​. എന്നാൽ, സംസ്ഥാന ഇൻഫർമേഷൻ കമീഷണർമാരെ നിയമിക്കുന്നതും നീക്കുന്നതും ഗവർണറാണ്​. ഇന്ത്യയിലെ ആദ്യത്തെ ചീഫ്​ ഇൻഫർമേഷൻ കമീഷണർ വജഹത്​ ഹബീബുല്ലയാണ്​. ഇന്ത്യയിലെ ആദ്യത്തെ വനിത വിവരാവകാശ കമീഷണർ ദീപക്​ സന്ധുവാണ്​.

ലക്ഷ്യം

• സർക്കാർ സ്ഥാപനങ്ങളിലെ അഴിമതി തടയുക.
• സർക്കാറിെൻറ പ്രവർത്തനം സുതാര്യമാക്കുക.
• സർക്കാർ ജീവനക്കാരെയും സർക്കാറിനെയും ഉത്തരവാദിത്തമുള്ളവരാക്കുക.
• ജനപ്രതിനിധികളെ ജനങ്ങളോട്​ ബാധ്യയതുള്ളവരാക്കുക.

വിവരം നൽകൽ

അപേക്ഷയിൽ കഴിയുന്നതും വേഗത്തിൽ വിവരങ്ങൾ നൽകുക എന്നുള്ളതാണ്​ ഉദ്യോഗസ്ഥരുടെ ജോലി. വിവരങ്ങൾ നൽകുന്നതിനുള്ള പരമാവധി സമയപരിധി 30 ദിവസമാണ്​. എന്നാൽ, വ്യക്​തിയുടെ ജീവനെയോ സ്വാതന്ത്ര്യത്തെയോ ബാധിക്കുന്ന വിവരങ്ങളാണെങ്കിൽ 48 മണിക്കൂറിനുള്ളിൽ വെളിപ്പെടുത്തേണ്ടതുമുണ്ട്​. ഇനി വിവരങ്ങൾ വെളിപ്പെടുത്താൻ കഴിയാത്തതാണെങ്കിൽ ആ വിവരവും അപേക്ഷകനെ അറിയിക്കണം.

വിവരം ലഭിച്ചില്ലെങ്കിൽ എന്തു​ ചെയ്യണം?

ആവശ്യപ്പെട്ട വിവരം സമയപരിധി കഴിഞ്ഞിട്ടും ലഭിച്ചില്ലെങ്കിൽ അതിൽ അപ്പീൽ നൽകാനുള്ള അവകാശവും പൗരനുണ്ട്​. രണ്ടു തരത്തിലാണ്​ അപ്പീലുള്ളത്​. ഒന്നാം അപ്പീലും രണ്ടാം അപ്പീലും. ഒന്നാം അപ്പീൽ ​​പൊതുസ്ഥാപനങ്ങളിലും അവിടത്തെ പൊതു അധികാരി നിയമിച്ച ഉദ്യോഗസ്ഥനുമാണ്​ നൽകേണ്ടത്​. ആ അപ്പീൽ തള്ളിയാൽ പൗരന്​ രണ്ടാം അപ്പീൽ നൽകാം. അത്​ നൽകേണ്ടത്​ സംസ്ഥാന വിവരാവകാശ കമീഷണർക്കാണ്​.

• നിരസിക്കാവുന്ന വിവരങ്ങൾ
• രാജ്യത്തി​െൻറ പരമാധികാരത്തെയും അഖണ്ഡതയെയും രാഷ്​ട്രസുരക്ഷയെയും ബാധിക്കുന്ന വിവരങ്ങൾ നൽകേണ്ടതില്ല.
• യുദ്ധതന്ത്രം, ശാസ്​ത്ര-സാമ്പത്തിക താൽപര്യം, അന്തർദേശീയ സൗഹാർദ പരിപാലനവും ബാധിക്കുന്ന വിവരങ്ങളും മറച്ചുവെക്കാം.
• പാർലമെൻറി​െൻറയോ സംസ്ഥാന നിയമസഭയുടെയോ പ്രത്യേക അവകാശങ്ങളുടെ ലംഘനത്തിന്​ വിവരങ്ങൾ.
• കോടതികളുടെയോ ​ൈട്രബ്യൂണലുകളുടെയോ അവകാശലംഘനങ്ങൾക്ക്​ കാരണമാകുന്നതോ കോടതി ഉത്തരവുകൾ വഴി പരസ്യപ്പെടുത്തുന്നത്​ തടഞ്ഞിരിക്കുന്നതോ ആയ വിവരങ്ങൾ.
• കുറ്റവാളികളുടെ വിചാരണ​യെയോ അറസ്​റ്റിനെയോ അന്വേഷണ പ്രക്രിയയെയോ തടസ്സപ്പെടുത്തുന്ന വിവരങ്ങൾ.
• പരസ്​പര വിശ്വാസത്തിൽ വിദേശരാജ്യങ്ങളിൽനിന്നും സ്വീകരിച്ച വിവരങ്ങൾ.
• ഏതെങ്കിലും വ്യക്​തികളുടെ ജീവനോ ശാരീരിക സുരക്ഷയോ അപകടത്തിലാക്കുന്നതോ ആയ വിവരങ്ങൾ.

അപേക്ഷ എങ്ങനെ

അപേക്ഷക്ക്​ ഒരു പ്രത്യേക മാതൃകയൊന്നും ഇല്ല. സാധാരണ വെള്ളക്കടലാസിൽ എഴുതി തയാറാക്കിയ അപേക്ഷകൾ സമർപ്പിക്കാം. അപേക്ഷ പ്രാദേശിക ഭാഷയിലോ ഇംഗ്ലീഷിലോ ആയിരിക്കണം. ഏതൊരു ഇന്ത്യൻ പൗരനും അപേക്ഷ സമർപ്പിക്കാം. ഏത്​ ഓഫിസിൽനിന്നാണോ വിവരങ്ങൾ ലഭ്യമാകേണ്ടത്​ അവിടത്തെ പബ്ലിക്​ ഇൻഫർമേഷൻ ഓഫിസർക്കാണ്​ അപേക്ഷ നൽകേണ്ടത്​. ഓഫിസിലെത്തി നേരി​ട്ടോ തപാൽ മാർഗമോ സമർപ്പിക്കാം. അപേക്ഷയിൽ അപേക്ഷക​െൻറ പേര്,​ വ്യക്​തമായ മേൽവിലാസം, ഫോൺ നമ്പർ എന്നിവ നൽകാൻ ശ്രദ്ധിക്കണം.