കുത്തുബ്​ മിനാരങ്ങൾക്കു മുന്നിൽ

രാജ്യത്തി​​​െൻറ തലസ്​ഥാനമായ ഡൽഹിയിൽ രാവിലെ എഴുന്നേറ്റപ്പോൾ തന്നെ അന്തരീക്ഷം മൂടിക്കെട്ടി കിടക്കുകയായിരുന്നു. കുറച്ചു കഴിഞ്ഞ്​ മഴ പെയ്യാനും തുടങ്ങി. ഒാൺലൈൻ വഴി പരിചയപ്പെട്ട ഇരിങ്ങാലക്കുടക്കാരൻ സ​േന്താഷിനെ തേടിയായിരുന്നു രാവിലത്തെ യാത്ര. ഞാൻ താമസിച്ചിരുന്ന ഹോട്ടലിൽനിന്നും 30 കിലോ മീറ്റർ ദൂരെ ഒര​ു റസിഡൻഷ്യൽ ഏരിയയിലായിരുന്നു സന്തോഷി​​​െൻറ താമസം. ഇന്നലെ രാത്രി ഫോണിൽ സംസാരിച്ച ശേഷം മൊബൈലിലേക്ക്​ അയച്ചുതന്ന ലൊക്കേഷൻ പിന്തുടർന്നാണ്​ ഡൽഹിയിലെ ഗതാഗത കുരുക്കിൽ അരിച്ചുനീങ്ങിയത്​. എന്നിട്ടും രണ്ട്​ മണിക്കൂർ എടുത്തു അവിടെയെത്താൻ. ബൈക്ക്​ ആയതുകൊണ്ടു മാത്രമാണ്​ അപ്പോഴെങ്കിലും എത്താനായത്​. തിരക്കിൽ ഇടംവലം വെട്ടിച്ച്​ തിക്കിത്തിരക്കി ​ബ്ലോക്കുകളിൽ മുന്നിൽ കയറി നീങ്ങിയിട്ടും അത്രയും സമയം എടുത്തുവെങ്കിൽ ഒച്ചിഴയുന്ന പോലെ നീങ്ങുന്ന കാറുകളിൽ എത്ര സമയം വേണ്ടിവരുമെന്ന്​ ഉൗഹിക്കുക.  ഡൽഹി മെട്രോയിൽ ടെക്​നീഷ്യനായി ജോലി ചെയ്യുന്ന സന്തോഷ്​ റൂമി​​​െൻറ കീ സെക്യൂരിറ്റിയുടെ കൈയിൽ ഏൽപ്പിച്ചിരുന്നത്​ വാങ്ങി ബാഗ​ും സാധനങ്ങളുമെല്ലാം റൂമിൽ കൊണ്ടുവെച്ചു.

എവിടെയെങ്കിലും പോകുന്നുണ്ടെങ്കിൽ മെട്രോ പിടിക്കുന്നതാണ്​ നല്ലതെന്ന്​ സന്തോഷ്​ മുന്നറിയിപ്പ്​ തന്നിരുന്നു. ബൈക്ക്​ അവിടെ സൈഡാക്കി ഒരു ഒാ​േട്ടായിൽ തൊട്ടടുത്ത മെട്രോ സ്​റ്റേഷനിലേക്ക്​ നീങ്ങി.

അധ്വാനിക്കാൻ തയാറുള്ള മനുഷ്യർക്ക്​ ഡൽഹിയിൽ പട്ടിണി കിടക്കേണ്ടിവരു​മെന്നു തോന്നുന്നില്ല. ഒാ​േട്ടാ റിക്ഷയായും സൈക്കിൾ റിക്ഷയായും ഉന്തുവണ്ടിയിലെ പച്ചക്കറി കച്ചവടമായും ചായക്കച്ചവടമായും സൈക്കിളിൽ വിതരണം ചെയ്യുന്ന ഒരു ഗ്ലാസ്​ കുടിവെള്ളത്തിന്​ രണ്ടു രൂപ വാങ്ങിയും ആളുകൾ ജീവിത മാർഗം കണ്ടെത്തുന്നു. വഴിയരികിലെ മരത്തണലുകളിൽ ഒരു കണ്ണാടിയും കസേരയും ഇട്ട്​ ഇടയിൽ കൈയിൽ കത്രികയും ചീർപ്പും പിടിച്ച്​ ഒരു മേൽക്കൂര പോലുമില്ലാതെ ബാർബർ ഷോപ്പ്​ നടത്തുന്ന മനുഷ്യരെയും ഇൗ മഹാനഗരത്തിൽ എവിടെയും കാണാം.

ദൂരെ മരക്കൂട്ടങ്ങൾക്കിടയിലൂടെ കാണാം കുതുബ്​ മിനാറി​​​െൻറ തലയെടുപ്പ്​

 

ഞാ​ൻ ആദ്യം മയൂർ എക്​സ്​റ്റൻഷൻ മെട്രോ സ്​റ്റേഷനിലാണ്​ എത്തിയത്​. പോകേണ്ട സ്​ഥലത്തിനനുസരിച്ച്​ എവിടെ നിന്നൊക്കെ ട്രെയിൽ മാറി കയറണമെന്ന്​ സന്തോഷ്​ പറഞ്ഞുതന്നിരുന്നതിനാൽ മെട്രോ യാത്ര വളരെ എളുപ്പമായി. സുരക്ഷയിലും വൃത്തിയിലും സൗകര്യത്തിലും സമയലാഭത്തിലും മെട്രോ വലിയ പ്രതീക്ഷയാണ്​. ട്രെയിനിനുള്ളിൽ പല കോലത്തിലും ഭാഷയിലും വേഷത്തില​ുമുള്ള മനുഷ്യർ മൊബൈലിൽ കണ്ണും നട്ടിരിക്കുന്നു.

ആദ്യത്തെ സന്ദർശനം ക​ുത്തുബ്​ മിനാറിലാവ​െട്ട എന്നു വെച്ചു. ട്രെയിനിറങ്ങി ഒരു ഒാ​േട്ടായിൽ കയറി. ഇനിയും ആളുകളെ കുത്തിനിറച്ച ശേഷമേ അയാൾ വണ്ടിയെടുക്കു എന്ന നിലപാടിലാണ്​. ഞാൻ അതിൽ നിന്നിറങ്ങി അവിടെ അടുത്തുള്ള കടയിൽനിന്ന്​ ഒരു ‘കുൽച്ച’ വാങ്ങി കഴിച്ചു പതിയെ നടന്നു. കുറച്ചു നടക്കാനുള്ള ദൂരമേ ഉണ്ടായിരുന്നുള്ളു. താ​െഴ നോക്കി നടക്കു​േമ്പാഴും ഇടയ്​ക്ക്​ എവിടെയെങ്കിലും ക​ുത്തുബ്​ മിനാറി​​​െൻറ എടുപ്പുകൾ കാണു​ന്നുണ്ടോ എന്ന്​ തലയ​ുയർത്തി നോക്കിക്കൊണ്ടായിരുന്നു നടത്തം. ഒടുവിൽ ഞാനതിനു മുന്നിലെത്തി. ടിക്കറ്റ്​ കൗണ്ടറിലെ തിരക്കിനിടയിൽ നിന്നും പ്രവേശന പാസും സംഘടിപ്പിച്ച്​ കുതുബ്​ മിനാർ പരിസരത്ത്​ എത്തി.

ദില്ലി സുൽത്താനായിരുന്ന കുത്തുബുദ്ദീൻ ​െഎബക്ക്​ ആണ്​ ഇതി​​​െൻറ നിർമാണത്തിന്​ തുടക്കമിട്ടതെന്ന്​ ചരിത്രം പറയുന്നു

 

ദില്ലി സുൽത്താനായിരുന്ന കുത്തുബുദ്ദീൻ ​െഎബക്ക്​ ആണ്​ ഇതി​​​െൻറ നിർമാണത്തിന്​ തുടക്കമിട്ടതെന്ന്​ ചരിത്രം പറയുന്നു. സുൽത്താൻ ഇൽതുമിഷ്​ അവശേഷിക്കുന്ന നിലകൾ കൂടി പണിത്​ പൂർത്തിയാക്കി.  230 അടി ഉയരമുള്ള കുത്തുബ്​ മിനാറി​​​െൻറ മുകളി​േലക്ക്​ ആരെയും പ്രവേശിപ്പിച്ചിരുന്നില്ല. ഇസ്​ലാമിക വാസ്​തുശിൽപ ഭംഗിയിലാണ്​ കുത്തുബ്​ മിനാർ പണികഴിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നത്​.  കുത്തുബ്​ മിനാറി​നടുത്തു തന്നെ അലാവുദ്ദീൻ ഖിൽജിയുടെയും ഇൽത്തുമിഷി​​​െൻറയും ശവകുടീരങ്ങൾ കാണാം. അതോടൊപ്പം തന്നെ അലാവുദ്ദീൻ ഖിൽജി കുത്തുബ്​ മിനാറിനെക്കാളും ഇരട്ടി വലിപ്പത്തിൽ നിർമിക്കാൻ തുടങ്ങി പാതിവഴിയിൽ ഉപേക്ഷിച്ച ‘അലൈ മിനാർ’ എന്ന സ്​മാരകവും ഇവിടെയുണ്ട്​. ഇറാൻ അഫ്​ഗാനിസ്​ഥാൻ തുടങ്ങി പല രാജ്യങ്ങളിൽനിന്നുള്ള ശിൽപികൾ കുത്തുബ്​ മിനാർ, അലൈ ദർവാസ തുടങ്ങി ഇൗ പരിസരത്തുള്ള സ്​മാരകങ്ങളുടെ നിർമാണത്തിൽ പങ്കുവഹിച്ചിരുന്നു.

കുത്തുബ്​ മിനാറിൽനിന്ന്​ നേരേ പോയത്​ ലോട്ടസ്​ ടെമ്പിളിലേക്കാണ്​. മെട്രോയിൽ മാറിക്കയറി ലോട്ടസ്​ ടെമ്പിളിൽ എത്തിയ​േപ്പാഴാണറിയുന്നത്​ ഇന്ന്​ അവധി ദിവസമാണെന്ന്​. ഗേറ്റിനു പുറത്തുനിന്ന്​ ഒരു ഫോ​േട്ടാ എടുത്തു. പറ്റിയാൽ ഇനി ഒരിക്കൽ വരാം എന്ന ആത്​മഗതവുമായി ഞാൻ തിരികെ പോന്നു.

അവധി ദിനത്തിൽ അടഞ്ഞുകിടന്ന ലോട്ടസ്​ ഡെമ്പിൾ ​േനാക്കി ഇനിയൊരിക്കൽ വരാമെന്ന്​ ഞാൻ ആത്​മഗതം ചെയ്​തു

 

വൈകിട്ട്​ അഞ്ചു മണിയോടെ മുറിയിൽ എത്തി. സന്തോഷ്​ വന്ന ശേഷം ഒന്നിച്ച്​ മാർക്കറ്റിൽ പോയി ചിക്കനും മട്ടണും വാങ്ങി. രാത്രി കഴിക്കാനുള്ള ഭക്ഷണം ഒരുക്കുന്ന തയാറെടുപ്പ്​ തുടങ്ങി. പാചകം വലിയ വശമില്ലാത്ത ഏർപ്പാടായതിനാൽ ഉള്ളി മുറിക്കാനും മറ്റും സഹായിച്ചു. കുറച്ചു കഴിഞ്ഞപ്പോൾ മറ്റൊരാൾ കൂടി എത്തി. അതേ റൂമിലെ അന്തേവാസിയായ പട്ടാമ്പിക്കാരൻ അജിത്​. കുറേ നാളുകൾക്കു ശേഷം നല്ല അടിപൊളി കോഴിക്കറിയുമായി ​േചാറുണ്ടു. നാവിൽ രുചിയുള്ള വല്ലതും സ്​പർശിച്ചിട്ട്​ നാളുകളായെന്ന സങ്കടം അങ്ങനെ തീർന്നു.

സന്തോഷിനും അജിത്തിനുമൊപ്പം പാചകത്തിൽ

 

ഇന്ത്യൻ ചരിത്രത്തി​​​െൻറ അവശേഷിപ്പുകളാണ്​ ഇൗ നഗരത്തിനു ചുറ്റും പരന്നു കിടക്കുന്നത്​. ഇന്ത്യയിൽ മറ്റൊരു നഗരത്തിനും പറയാൻ കഴിയാത്ത ചരിത്രങ്ങളുടെ നീണ്ട കഥയുണ്ട്​ ഡൽഹിക്ക്​. ചരിത്ര നഗരത്തിൽ അങ്ങനെ മറ്റൊരു രാത്രികൂടി എരിഞ്ഞൊടുങ്ങുന്നു...