ദ്രാസിലെ തടവുകാരൻ (വിഡിയോ)

കാലത്തുതന്നെ ദ്രാസിൽ അതികഠിനമായ തണുപ്പായിരുന്നു. മൈനസ്​ അഞ്ച്​ ഡിഗ്രിയാണ്​ താപനില എന്ന്​ മൊബൈലിലെ വിഡ്​ജറ്റിൽ രേഖപ്പെടുത്തി. അതിശൈത്യം കാരണം ഉരുണ്ടുപിരണ്ടു കിടന്നു​െവന്നല്ലാതെ നന്നായി ഉറങ്ങാനേ കഴിഞ്ഞില്ല. ഒമ്പതു മണിയോടെ ബാഗെല്ലാം കെട്ടിവെച്ചു. ​േസാജില്ലാ പാസിലെ ചളിവെള്ളത്തിലൂടെ കടന്നുപോകേണ്ടതിനാൽ പോളിത്തീൻ കവറുകൊണ്ട്​ ഒന്നുകൂടി നന്നായി മൂടി ബാഗുകൾ കെട്ടിപ്പൂട്ടി. ദ്രാസിലെ മഞ്ഞണിഞ്ഞ മാമലകളോടും തണുപ്പിൽ ഉറയാൻ കൂട്ടാക്കാതെ ഒഴുകിക്കൊണ്ടിരുന്ന അരുവികളോടും യാത്ര പറഞ്ഞ്​ ഞാൻ ശ്രീനഗർ ലക്ഷ്യമാക്കി പുറപ്പെട്ടു. അപ്പോഴൊന്നും ഞാൻ വീണ്ടും കറങ്ങിത്തിരിഞ്ഞ്​ ദ്രാസിൽ തന്നെ എത്തുമെന്ന്​ പ്രതീക്ഷിച്ചതേയില്ല.

ദ്രാസിൽനിന്നും 25 കിലോ മീറ്റർ പിന്നിട്ടപ്പോൾ ഒരു മിലിട്ടറി ചെക്​പോസ്​റ്റിൽ എത്തി. അതിനു മുന്നിൽ നിറയെ ചരക്കുവാഹനങ്ങൾ ഉണ്ടായിരുന്നു. ചെക്​പോസ്​റ്റാണെങ്കിൽ അടഞ്ഞും കിടക്കുന്നു.  ‘ഇതെന്തുപറ്റി, വാഹനങ്ങൾ കടത്തിവിടാൻ നേരമായില്ലേ...?’ ഞാൻ ബൈക്കിൽനിന്നിറങ്ങി പുറത്തുനിൽക്കുന്ന ഡ്രൈവർമാരോടായി ചോദിച്ചു. ശ്രീനഗറിലും പരിസരങ്ങളിലും നടക്കുന്ന ചില അനിഷ്​ട സംഭവങ്ങൾ കാരണം വാഹനങ്ങളൊന്നും കടത്തിവിടുന്നില്ല. കശ്​മീരിൽ ഏതു നിമിഷവും കർഫ്യു പ്രഖ്യാപിക്കാം. അല്ലെങ്കിൽ കർഫ്യുവിന്​ സമാനമമായ അവസ്​ഥ. സോനാമാർഗ്​ വരെയെങ്കിലും പോകാൻ കഴിഞ്ഞാൽ നന്നായിരുന്നു. ശാന്തമായ, പ്രശ്​നങ്ങളൊന്നുമില്ലാത്ത പ്ര​േദശമാണ്​ ​േസാനാമാർഗ്​. കാര്യങ്ങൾ വിശദമായി ചോദിച്ചറിയാനായി ഞാൻ മിലിട്ടറി ചെക്​പോസ്​റ്റിനടുത്തുള്ള കെട്ടിടത്തിനകത്തേക്ക്​ കയറി. ഉടൻ ഒരു ജവാൻ എന്നോട്​ അവിടെ ഇരിക്കാൻ പറഞ്ഞു. ഫ്ലാസ്​കിൽ നിന്ന്​ അൽപം ചൂടു ചായ എടുത്ത്​ കുടിക്കാൻ തന്നു.

ദ്രാസിലെ മഞ്ഞുമലകൾ

 

‘സോനാമാർഗ്​ വരെയെങ്കിലും പോകാൻ അനുവദിക്കുമോ, പ്രശ്​നങ്ങ​െളാന്നുമില്ലല്ലോ..’  എന്ന്​ ഞാൻ അദ്ദേഹത്തോട്​ ചോദിച്ചു. പുറത്ത്​ ജീപ്പിലിരിക്കുന്ന ഉയർന്ന ഉദ്യോഗസ്​ഥനോട്​ അദ്ദേഹം ഇക്കാര്യം ചോദിച്ചെങ്കിലും പ്രശ്​നമാണ്​, വിടാൻ കഴിയില്ല എന്നായിരുന്നു മറുപടി. എന്തു ചെയ്യണമെന്നറിയാത്ത ഒരു അനിശ്​ചിതത്വം. വീണ്ടും ദ്രാസിലേക്ക്​ മടങ്ങി ആ പഴയ റൂമിൽ പോയാലോ എന്നലോചിച്ചുപോയി. എന്തായാലും കുറച്ചുനേരം കൂടി ഇവിടെ ഇരുന്നു നോക്കാം. കെട്ടിടത്തി​​​​​​െൻറ ജനൽ കണ്ണാടിയിലൂടെ മുന്നിൽ കാണുന്ന മഞ്ഞുപർവതത്തിലേക്ക്​ നോക്കി കുറേ നേരം കടന്നപോയി. കണ്ണുകൾ മുന്നിലെ മഞ്ഞിലായിരുന്നുവെങ്കിലും അടുത്തതായി എന്തു ചെയ്യുമെന്ന ചൂടൻ ആലോചനയായിരുന്നു തലയ്​ക്കുള്ളിൽ. കുറച്ചു കഴിഞ്ഞപ്പോൾ ഒരു മുതിർന്ന പട്ടാളക്കാരൻ വന്ന്​ തിരികെ ദ്രാസിൽ പോയി വിശ്രമിക്കാനും സ്​ഥിതി ശാന്തമായിട്ട്​ പോകാമെന്നും പറഞ്ഞു.

അപ്പോഴും ഇതൊക്കെ എന്ത്​ എന്ന അലസഭാവത്തിൽ ട്രക്കുകളുടെ ഡ്രൈവർമാർ അനിശ്​ചിതമായി കാത്തു നിൽക്കുന്നതു കണ്ടപ്പോൾ അതിശയം തോന്നി. അവരുടെ മുഖത്തെ നിസ്സംഗഭാവം അത്​ഭുതപ്പെടുത്തി. എത്ര വേണമെങ്കിലും നീണ്ട​ുപോയേക്കാവുന്ന അനിശ്​ചിതമായ ക്യൂവിലാണ്​ ഒാരോ കശ്​മീരിയുടെയും ജീവിതം. എത്രയെത്ര ദിവസം വേണമെങ്കിലും അവർ ആ ക്യൂവിൽ അങ്ങനെ നിന്നു മരവിക്കുമെന്ന്​ എനിക്കു ​േതാന്നി.

ഇനിയും അവിടെ നിന്നിട്ട്​ വലിയ കാര്യമില്ലെന്ന്​ മനസ്സിലായപ്പോൾ ഞാൻ തിരികെ ദ്രാസിലേക്ക്​ തന്നെ വെച്ചുപിടിച്ചു. ആ മടക്ക യാത്രയിൽ മനോഹരമായ പ്രകൃതി ദൃശ്യങ്ങളിലായിരുന്നില്ല എ​​​​​​െൻറ മനസ്സ്​. കശ്​മീരിനെ കുറിച്ച്​ ഒാർക്കുകയായിരുന്നു. എത്രയോ സുന്ദരമായ പ്രദേശം. അതിനെക്കാൾ സുന്ദരമായ മനസ്സുള്ള മനുഷ്യർ. എത്രമാത്രം സൈനികർ. എവിടെ നിന്നാണ്​ ഇൗ പ്രശ്​നങ്ങൾ ഉടലെടുക്കുന്നത്​...? ആരാണ്​ ഇതിനു പിന്നിൽ...? ആരാണ്​ യഥാർത്ഥ കുറ്റക്കാർ...?ഒരെത്തും പിടിയും കിട്ടു​ന്നില്ല.

ദ്രാസ്​ മാർക്കറ്റ്​

 

തിരികെ പഴയ റൂമിൽ എത്തിയപ്പോഴാണ്​ സോനാമാർഗിൽ വെച്ച്​ പരിചയപ്പെട്ട പ്രമോദ്​ എന്ന സൈനികനെ ഒാർമ വന്നത്​. വേഗം അദ്ദേഹത്തെ വിളിച്ച്​ കാര്യങ്ങൾ പറഞ്ഞു. സോനാമാർഗിൽ പ്രശ്​നങ്ങളൊന്നുമില്ലെന്നും അ​േങ്ങാട്ട്​ ചെല്ലാനും ആർമി ചെക്​ പോസ്​റ്റിൽനിന്ന്​ ഒന്നുകൂടി വിളിക്കാനും അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.  ഞാൻ വേഗം റൂമിൽ നിന്നിറങ്ങി. പെട്രോൾ പമ്പുകളോ പ്രവർത്തന ക്ഷമമായ എ.ടി.എം കൗണ്ടറുകളോ ഇല്ലാത്ത ദ്രാസിൽ അധികം ദിവസം നിൽക്കാൻ കഴിയുമായിരുന്നില്ല. സോനാമാർഗ്​ കുറേക്കൂടി സുരക്ഷിതമാണ്​. സോജില്ലാ പാസിൽ പിന്നീടുണ്ടാകുന്ന ഗതാഗത തടസ്സങ്ങൾ ബാധിക്കുകയുമില്ല. റൂം വേണ്ട എന്നു പറഞ്ഞിറങ്ങിയ എന്നെ ദ്രാസിലെ പോലീസ്​ സ്​റ്റേഷനു മുന്നിൽവെച്ച്​ ഒരു പോലീസുകാരൻ തടഞ്ഞു പോകാൻ പറ്റില്ല എന്നു പറഞ്ഞു. എ​​​​​​െൻറ ഒരു ആർമി സുഹൃത്ത്​ സോനാമാർഗിൽ കുഴപ്പമൊന്നുമില്ലെന്ന്​ അറിയിച്ചിട്ടുണ്ടെന്നും അങ്ങോട്ട്​ ചെല്ലാൻ ക്ഷണിച്ചിട്ടുണ്ടെന്നും ഞാനയാളോട്​ പറഞ്ഞു. അകത്തുള്ള ഉയർന്ന പോലീസ്​ ഉദ്യോഗസ്​ഥനെ കണ്ട്​ ​പെർമിഷൻ വാങ്ങിക്കണം എന്ന്​ അയാൾ നിർദേശിച്ചു.
‘ഇത്​ ഞാനെടുക്കുന്ന തീരുമാനമല്ല, മുകളിൽനിന്നുള്ള ഉത്തരവാണ്​. ആരെയും കടത്തിവിടാൻ എനിക്കാവില്ല...’ ഉയർന്ന ഉദ്യോഗസ്​ഥൻ ത​​​​​​െൻറ നിസ്സഹായാവസ്​ഥ വെളിപ്പെടുത്തി. മറുത്തൊന്നും പറയാൻ എനിക്ക്​ കഴിയുമായിരുന്നില്ല.

ദ്രാസിലെ പോലീസ്​ സ്​റ്റേഷൻ

 

തിരികെ ഹോട്ടൽ റിസപ്​ഷനിലെത്തി വീണ്ട​ും റൂം വേണമെന്ന്​ പറയാൻ നിൽക്കു​േമ്പാൾ തന്നെ ഹോട്ടലിലെ പ്രധാന സ്​റ്റാഫ്​ ചിരിച്ചുകൊണ്ട്​ റൂം കീ എടുത്തു തന്നു. ഇമ്രാൻ ഹുസൈൻ എന്നാണ്​ അയാളുടെ പേര്​. ഞാൻ അയാ​േളാട്​ കാര്യങ്ങൾ അന്വേഷിച്ചു. എല്ലാം രാഷ്​ട്രീയ പ്രേരിതമാണെന്നായിരുന്നു ഇമ്രാ​​​​​​െൻറ മറുപടി. എന്നാലും ഇതൊന്നും ഇവിടുത്തെ ടൂറിസത്തെ ബാധിക്കില്ല എന്നായിരുന്നു ഇമ്രാ​ൻ പറഞ്ഞത്​. അതു ശരിയാണെന്നും തോന്നി. കേട്ടറിഞ്ഞ കാലം മുതൽ കശ്​മീരിൽ പ്രശ്​നങ്ങളുണ്ട്​. എന്നാൽ, ഏതു സമയത്തും ടൂറിസ്റ്റുകളുമുണ്ട്​. കഴിഞ്ഞ ദിവസങ്ങളിൽ ടൂറിസ്​റ്റുകൾക്കു നേരേ കല്ലേറുണ്ടായെന്ന സംഭവത്തി​​​​​​െൻറ സത്യാവസ്​ഥ എന്താണെന്നറിയാത്തതിനാൽ അതേക്കുറിച്ച്​ ഇമ്രാൻ ഒന്ന​ും പറഞ്ഞില്ല.

ഉച്ചഭക്ഷണം കഴിഞ്ഞ്​ ഞാൻ റോഡിലിറങ്ങി. എങ്ങോട്ട്​ പോകണമെന്നറിയാതെ സ്​തംഭിച്ചുകിടക്കുന്ന വാഹനങ്ങളുടെ നിര നോക്കി കുറ​ച്ചുനേരം നിന്നു. ദ്രാസിലെ കടകളുടെ ഒാരം പറ്റി കുറേ നടന്നു. ഒരു കടയിൽ നിന്നും മുടിയിൽ തേക്കാൻ ഹെയർ ഒായിൽ വാങ്ങി. ഇവിടെ നിന്ന്​ എന്തു വാങ്ങു​േമ്പാഴും എക്​സ്​പയറി ഡേറ്റ്​ നിർബന്ധമായും നോക്കണം. 2018 ൽ ഉൽപാദിപ്പിച്ച ഒരു സാധനവും ഇനിയും ദ്രാസിലെ ഒരു കടയിലും എത്തിയിട്ടില്ല. റോഡ്​ ഗതാഗതത്തിനായി പൂർണമായും തുറന്നുകൊടുത്താലേ പുതിയ സാധനങ്ങൾ എത്തുകയുള്ളു.

റൂം എടുത്തു കൂടിയെങ്കിലും ബൈക്കിൽനിന്ന്​ സാധനങ്ങൾ ഒന്നും ഇറക്കിവെച്ചിരുന്നില്ല. പെ​െട്ടന്നെങ്ങാനും ഗ്രീൻ സിഗ്​നൽ കിട്ടിയാൽ ഇവിടെനിന്ന്​ നീങ്ങാൻ തന്നെയായിരുന്നു ലക്ഷ്യം. വെകുന്നേരമായപ്പോൾ ബാഗ്​ കെട്ടുകൾ അഴിച്ചു റൂമിൽ കൊണ്ടുവെച്ചു. ഇനി എന്നെയും ബൈക്കിനെയും ഫ്രീ ആയി ശ്രീനഗറിൽ എത്തിക്കാമെന്നു പറഞ്ഞാലും പോകാൻ ഞാൻ ഒരുക്കമല്ലായിരുന്നു.

ദ്രാസിൽ കിട്ടിയ മലയാളി കൂട്ടുകാർ വിപിനും (നടുകക്​) വിഷ്​ണുവും (വലത്ത്​) അനീഷിനൊപ്പം (ഇടത്ത്​)

 

അതിനിടയിലാണ്​ നാട്ടിൽനിന്നും ബുള്ളറ്റിൽ ഇന്ത്യ കറങ്ങാനിറങ്ങിയ രണ്ടുപേരെ കണ്ടുമുട്ടിയത്​. ചാംഗ്​ലാ പാസിൽനിന്നും ബൈക്ക്​ നന്നാക്കി വരു​​േമ്പാഴും ഞാനവരെ കണ്ടിരുന്നതായി ഒാർമിച്ചു. പത്തനംതിട്ടക്കാരൻ വിപിനും മലപ്പുറം പെരിന്തൽമണ്ണ സ്വദേശി വിഷ്​ണുവുമായിരുന്നു ആ രണ്ടുപേർ. റോഡ്​ തുറന്നാൽ പോകാമെന്നുറപ്പിച്ച്​ നിന്ന അവർ വൈകിട്ട്​ ഏഴ്​ മണിയായപ്പോൾ പദ്ധതി ഉപേക്ഷിച്ച്​ ഞാൻ താമസിക്കുന്ന ഹോട്ടലിൽതന്നെ കൂടാൻ തീരുമാനിച്ചു. രാത്രി കുറേ നേരം യാത്രാ വി​േ​ശഷങ്ങൾ പങ്കുവെച്ച്​ ഞങ്ങളിരുന്നു. ഞങ്ങൾ താമസിക്കുന്ന ഹോട്ടലിന്​ അടുത്തു​ള്ള പോലീസ്​ സ്​റ്റേഷനിൽ അപ്പോഴും നല്ല ബഹളമായിരുന്നു.

അങ്ങനെ ഒട്ടും പ്രതീക്ഷിക്കാതെ വീണ്ടും ഒരിക്കൽ കൂടി ഞാൻ ദ്രാസിൽ ബന്ദിയായി. ഇൗ നാടി​​​​​​െൻറ കെടുതികൾ അവസാനിച്ച്​ എത്രയും വേഗം ശാന്തിയിലേക്കും സമാധാനത്തിലേക്കും മടങ്ങിവെന്നെങ്കിൽ എന്ന്​ ഞാൻ ആശിച്ചുപോയി. ഉറങ്ങാൻ കിടന്നപ്പോൾ അനേകായിരം കശ്​മീരികളെ പോലെ എ​​​​​​െൻറ പ്രാർത്ഥനയും അതായിരുന്നു.