കൂടാരമുറ്റത്തെ കണ്ണീർക്കുരുന്നുകൾ

അഹമ്മദാബാദിലെ റൂമിൽനിന്ന​ും എട്ടാം ദിവസത്തെ യാത്ര തുടരു​േമ്പാൾ സമയം രാവിലെ 8.30കഴിഞ്ഞിരുന്നു. യാത്രയിൽ ഞാൻ ശ്രദ്ധിച്ചത്​ ഗുജറാത്തിലെ പറഞ്ഞുകേട്ട വികസനത്തെക്കുറിച്ചായിരുന്നു. കേരളത്തിൽ നിന്നു വരുന്ന ഒരാൾക്ക്​ മാതൃകയാക്കണം എന്നു ​േതാന്നുന്ന വികസനമൊന്നും ആ വലിയ നഗരത്തിൽപോലും കാണാൻ കഴിഞ്ഞില്ല. റോഡ്​ മാത്രമല്ലല്ലോ വികസനം. നഗരത്തി​​​​​​െൻറ മിക്ക സ്​ഥലങ്ങളും വൃത്തിയില്ലാതെ കിടക്കുന്നു. വലിയ വാണിജ്യ സ്​ഥാപനങ്ങൾ, സർക്കാർ ആസ്​ഥാനങ്ങൾ തുടങ്ങിയ ഇടങ്ങളിൽ  മാത്രം അൽപം ശുചിത്വം കാണാം. സ്വഛ്​ ഭാരതൊക്കെ കോമഡിയായി തോന്നി.

ഇന്നത്തെ പ്രഭാതഭക്ഷണം ഒരു ഖബർസ്​ഥാനിൽനിന്നുമാണ്​ ഞാൻ കഴിച്ചതെന്ന്​ കേൾക്കു​േമ്പാൾ എനിക്ക്​ വട്ടായോ എന്ന്​ തോന്നിയേക്കാം. ഞാൻ മാത്രമല്ല, എന്നെപ്പോലെ കുറേപ്പേർ ഖബർസ്​ഥാനിൽനിന്നുമാണ്​ ഭക്ഷണം കഴിച്ചത്​. അഹമ്മദാബദിലെ ‘ന്യൂ ലക്കി റസ്​റ്റോറൻറ്​’ ആണ്​ വിചിത്രമായ ‘ഖബർസ്​ഥാൻ ഹോട്ടൽ’. റസ്​റ്റാറൻറിനകത്ത്​ നിറയെ ശവകുടീരങ്ങൾ. എന്നാൽ, ആദ്യമായി വരുന്നവരല്ലാതെ മറ്റാരും അത്​ ശ്രദ്ധിക്കുന്നുമില്ല. എല്ലാവര​ും ഭക്ഷണം കഴിക്കുന്ന തിരക്കിൽ.

70 വർഷമായി ഇൗ ഹോട്ടൽ ഇങ്ങനെയാണെന്ന്​ അവിടുത്തെ ജോലിക്കാരനായ ബഷീർ എന്ന മലയാളി പറഞ്ഞു. പണ്ട്​ ഖബർസ്​ഥാനിനു മുന്നിലുള്ള ചെറിയ ചായക്കട വിപുലമാക്കി ശവകുടീരങ്ങൾ കൂടി ഉൾപ്പെടുത്തി വലുതാക്കിയതാണ്​ ഇപ്പോൾ കാണുന്ന ഹോട്ടൽ. ഇരു​പതിലധികം ഖബർസ്​ഥാനുകൾ ഹോട്ടലിനകത്തും പുറത്തുമായുണ്ട്​.

ഹോട്ടലിൽനിന്ന്​ ഭക്ഷണം വാങ്ങിക്കഴ​ിച്ച്​ നേരേ വിടുകയായ്​. പ്രതാപം കാത്തുസൂക്ഷിക്കുന്ന രാജസ്​ഥാ​​​​​​െൻറ മണ്ണിലേക്ക്​. അധികം തിരക്കില്ലാത്ത സുഗമമായ റോഡിലൂടെ ഉദയ്​പൂർ ലക്ഷ്യമിട്ടാണ്​ ഞാൻ നീങ്ങിയത്​. പാതയോരങ്ങളിൽ കന്നുകാലിക്കൂട്ടം പൊടിയും പാറിച്ച്​ വിലസുന്നു. ഒറ്റ കൈയിലെ വടിയുമായി അവരെ അനുസരിപ്പിക്കാൻ പാട​ുപെടുന്ന കർഷകർ പിന്നാലെ. ​അഹമ്മദാബാദി​​​​​​െൻറ തിരക്കിൽനിന്ന്​ മോചിതമായപ്പോഴാണ്​ ബൈക്ക്​ ഒാടിക്കാൻ ഒരാശ്വാസമായത്​. അഹമ്മദാബാദിലെ ട്രാഫിക്കൊക്കെ ഒരു കണക്കാണ്​. സിഗ്​നലുക​െ​ളാന്നും ആർക്കും പ്രശ്​നമല്ല. ചുവപ്പ്​ സിഗ്​നലുകൾ കണ്ടാലും ആളുകൾ വാഹനം നിർത്തുന്ന ​പരിപാടിയില്ല.യാത്ര തുടർന്ന​ുകൊണ്ടേയിരിക്കും. അപകടമൊന്നും സംഭവിക്കാത്തത്​ എന്തോ ഭാഗ്യം കൊണ്ടാവണം.

പോകുന്ന വഴിയരികിൽ റോഡിൽനിന്ന്​ കുറച്ചുമാറി ചെറിയ രണ്ട്​ വീടുകളും അതി​​​​​​െൻറ മുറ്റത്ത്​ കളിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന കുട്ടികളെയും കണ്ടാണ് ഞാൻ ബൈക്ക്​ നിർത്തിയത്​. വീടെന്നൊന്നും അതിനെ പറയാൻ കഴിയില്ല. എവിടെ നിന്നൊക്കെയോ കിട്ടിയ പ്ലാസ്​റ്റിക്​ ഷീറ്റുകളും തകര ഷീറ്റുകളും കമ്പിയുമൊക്കെ വാരിച്ചുറ്റിയ ട​​​​​െൻറ്​ പോലെ ഒന്ന്​. ഒട്ടും അടച്ചുറപ്പില്ലാത്ത വെറും കൂടാരങ്ങൾ.

എന്നെ കണ്ടതും കുട്ടികൾ കളി നിർത്തി തുറിച്ചുനോക്കാൻ തുടങ്ങി. ഞാൻ ക്യാമറയും തൂക്കി അവരുടെ അരികിലേക്ക്​ നടന്നു. വീടി​​​​​​െൻറ മുന്നിൽ ഒരു യുവാവ്​ കട്ടിലിൽ കിടക്കുന്നുണ്ടായിരുന്നു. എവിടെ നിന്ന്​ വരുന്നുവെന്ന​ും എവിടേക്ക്​ പോകുന്നുവെന്നും ഞാനയാളോട്​ പറഞ്ഞു. കുട്ടികളുടെ ഫോ​േട്ടാ എടുക്കാൻ അന​ുവാദം ചോദിച്ച​ു. എടുത്ത ഫോ​േട്ടാ അവരെ കാണിച്ച​ു കൊടുത്തു. അപ്പോഴാണ്​ ഇൗ കുട്ടികളുടെ കൂടെയൊന്നും കളിക്കാതെ അൽപം മാറി ഒരു സിമൻറ്​ കുറ്റിയുടെ മുകളിൽ കയറി ഇരിക്കുന്ന ആ കൊച്ചു മൊട്ടത്തലയനെ ഞാൻ ശ്രദ്ധിച്ചത്​.

കഴുത്തിലൊരു ചരടൊക്കെയ​ുണ്ട്​ കക്ഷിക്ക്​. വളരെ ഗൗരവത്തിലാണ്​ നോട്ടം. ആദ്യമൊന്നും പുഞ്ചിരി പോലുമില്ല. ഫോ​േട്ടാ എടു​ക്കു​േമ്പാഴും പുഞ്ചിരിക്കുന്ന ലക്ഷണമില്ല. അതിനിടയിൽ എപ്പേ​ാഴോ ഒരു നിമിഷം അ​വ​​​​​​െൻറ മുഖത്തൊരു പുഞ്ചിരി നിഴലിച്ചു. ഞാനത്​ അപ്പോൾ തന്നെ ക്യാമറയിൽപകർത്തി. അതുകണ്ടിട്ടാവണം തൊട്ടപ്പുറത്തുണ്ടായിരുന്ന ഒരു സ്​ത്രീ അടുത്തുവന്നു ആ കുട്ടിയെ കുറിച്ചു പറഞ്ഞു. പ്രതീഷ്​ എന്നാണ്​ അവ​​​​​​െൻറ പേര്​. ഏതാനും മാസങ്ങൾക്കു മുമ്പ്​ അവ​​​​​​െൻറ അമ്മ മരണപ്പെട്ടു. അച്ഛൻ ലോറി ഡ്രൈവറാണ്​. പണിക്കുപോയാൽ കുറേ ദിവസങ്ങൾ ക​ഴിഞ്ഞേ അയാൾ വരികയുള്ളു. അവർ അത്​ പറയു​േമ്പാഴും ഞാൻ അവനെത്തന്നെ ശ്രദ്ധിക്കുകയായിരുന്നു. ആരെയും നോക്കാതെ തന്നിലേക്ക്​ തന്നെ ചുഴിഞ്ഞിരിക്കുന്ന അവ​​​​​​െൻറ മനസ്സിൽ അപ്പോൾ അമ്മയോടൊപ്പമുണ്ടായിരുന്ന നിമിഷങ്ങളായിരുന്നിരിക്കണം. ഒരു ശിലാപ്രതിമ കണക്കെ ഇരിക്കുന്ന അവ​​​​​​െൻറ ഉള്ളിൽ സങ്കടങ്ങളുടെ പെരുകടൽ അലയടിക്കുന്നുണ്ടാവണം.ഇടയ്​ക്ക്​ അടുത്തേക്ക്​ വരുന്ന ആട്ടിൻ കുട്ടിയെ കളിപ്പിക്കാൻ മാത്രം അവൻ അനങ്ങി. അപ്പോൾ മാത്രം അവനൊരു പ്രതിമയല്ലെന്ന്​ ബോധ്യപ്പെടുത്തി.

വീടിനകത്ത്​ നിലത്തിരുന്ന്​ ഒരു സ്​ത്രീ ചപ്പാത്തിയുണ്ടാക്കുന്ന തിരക്കിലായിരുന്നു. അവിടെ നിന്നു പേരാൻ നേരം കട്ടിലിൽ കിടക്കുന്നയാളി​​​​​​െൻറ കൈയിൽ ചെറിയൊരു തുക ഞാൻ വെച്ചുകൊടുത്തു. കുട്ടികൾക്ക്​ എന്തെങ്കിലും വാങ്ങിക്കൊടുക്കാൻ പറഞ്ഞു. അയാൾ ചുമ്മാ അലസനായി കിടക്കുകയായിരുന്നില്ല. ജോലി സ്​ഥലത്തുണ്ടായ അപകടത്തിൽ പരിക്കേറ്റായിരുന്നു അയാളുടെ കിടപ്പ്​.

വീണ്ടും ബൈക്കിൽ കയറു​േമ്പാൾ ഞാനാലോചിച്ചത്​ എത്രകാലം കഴിഞ്ഞാലാവും സുരക്ഷിതമായി കയറിക്കിടക്കാനൊരിടം ഇൗ പാവങ്ങൾക്ക്​ ഉണ്ടാക്കിക്കൊടുക്കാൻ വാചകമടിക്കുന്ന നമ്മുടെ ഭരണകൂടങ്ങൾക്ക്​ കഴിയുക....?

വെയിലി​​​​​​െൻറ കടുപ്പം ജാക്കറ്റിൽ വിള്ളലുകൾ വീഴ്​ത്താൻ തുടങ്ങിയിരിക്കുന്നു. മിക്കവാറും പുതിയൊരെണ്ണം വാങ്ങേണ്ടിവരുമെന്നാണ്​ തോന്നുന്നത്​. വരുന്ന വഴിയിൽ സൈക്കിളിൽ പച്ചക്കൊടിയും വെച്ചു പോകുന്ന ഏതാനും യാത്രികരെ കാണുകയുണ്ടായി. അതിലൊരാളെ പരിചയപ്പെട്ടു. കാര്യങ്ങൾ അയാൾ പറഞ്ഞു. അജ്​മീർ ഖ്വാജ മുഇനുദ്ദീൻ ചിശ്​തിയുടെ ദർഗയിലേക്ക്​ തീർത്ഥയാത്ര പോവുകയാണവർ. അവരെ കണ്ടുമുട്ടിയ സ്​ഥലത്തുനിന്നും ഇനിയും 400 കിലോ മീറ്റർ കൂടി പോകണം അജ്​മീറി​െലത്താൻ. ​​െവയിലിനെ ചെറുക്കാൻ ജാക്ക​േറ്റാ ഒന്നും ഇല്ലാത്ത അവരും യാത്രികരാണ്​. ഒരു പ്രതിസന്ധിയിലും തളരാതെ മ​ുന്നേറാനുള്ള ഉൗർജം അവര​ുടെ വിശ്വാസത്തിനുണ്ടായിരുന്നു. എന്നോട്​ സംസാരിച്ചയാൾ താനൊരു ഹിന്ദീമത വിശ്വാസിയാണെന്നും ഭഗവാൻ എല്ലാം ഒന്നുതന്നെയാണെന്നും പറഞ്ഞു. ഞാൻ വിശ്വസിക്കുന്നില്ലെന്ന്​ കണ്ടതുകൊണ്ടാണോ എന്നറിയില്ല, അയാൾ ആധാർ കാർഡ്​ എനിക്ക്​ കാണിച്ചുതന്നു.
ഗുജറാത്തിലെ സൂറത്തിൽ തുണി മുറിക്കുന്ന ജോലിയാണ്​ അയാൾക്ക്​. കൂടുതൽ ചോദിച്ചപ്പോൾ ജി.എസ്​.ടിയെ അയാൾ ശപിച്ചു. 20 ദിവസത്തോളം സൂറത്തിലെ തുണിക്കച്ചവട സ്​ഥാപനങ്ങൾ അടച്ചിടേണ്ടിവന്നതിനെക്കുറിച്ചായിരുന്നു അയാൾക്ക്​ പറയാനുണ്ടായിരുന്നത്​.

ഇന്നത്തെ ഉച്ചഭക്ഷണം മഹാ തട്ടിപ്പായി പോയി. ജീരകച്ചോർ എന്ന വിഭവമാണ്​ കഴിക്കാൻ കിട്ടിയത്​. ഒാർഡർ ചെയ്​തു കഴിഞ്ഞപ്പോഴാണ്​ അറിയുന്നത്​ കറിയില്ലാതെ കഴിക്കാൻ പറ്റില്ലെന്ന്​. ചോറും കറിയും ഒന്നുമല്ല പ്രശ്​നം. അളവിലുള്ള കുറവാണ്​. സാധാരണ കഴിക്കുന്നതി​​​​​​െൻറ നാലിലൊന്ന​ുപോലുമില്ല. പക്ഷേ, രൂപ 160 കൊടുക്കേണ്ടിയും വന്നു.

ഉദയ്​പൂർ എത്താറായപ്പോൾ ഒരു ക്യാൻവാസിൽ ചായം കൊണ്ട്​ വരച്ചതുപോലെ ചുവന്ന കുന്നുകൾ കാണായി. റോഡി​​​​​​െൻറ ഇരുവശത്ത​ുമായി നിരന്നുകിടക്കുന്ന ചുവന്ന കുന്നുകൾ ജെ.സി.ബി ഉപയോഗിച്ച്​ തുരന്ന്​ റോഡിനു വീതി കൂട്ടുന്നതും കാണാമായിരുന്നു. ഗോതമ്പ്​ പാടങ്ങളാണ്​ ഉദയ്​പൂരിലേക്കുള്ള വഴിയിൽ യാത്രക്കാരെ വരവേൽക്കുന്നത്​. വഴിയിൽ അധികവും ചരക്കു ലോറികൾ തന്നെ. യാത്രാ ബസി​​​​​​െൻറ മുകളിൽവരെ ആളുകൾ കയറിയിരിക്കുന്നതു കാണാം. ഇതുവഴ​ിയ​ുള്ള യാത്ര കുറച്ചുകൂടി ശ്രദ്ധിക്കണം. ബസും ലോറിയുമെല്ലാം ഒരു മുന്നറിയിപ്പുമില്ലാതെയാണ്​ വെട്ടിത്തിരിക്കുന്നത്​.
ഇത്തരം യാത്രകളിൽ റോഡുകളിൽ വാഹനങ്ങൾ കൂടാതെ കന്നുകാലികൾ, പെ​െട്ടന്ന്​ എടുത്തുചാടുന്ന ആളുകൾ, വലിയ ഗർത്തങ്ങൾ എന്നിവയൊക്കെ പ്രതീക്ഷിക്കണം. ദീർഘയാത്ര നടത്തുന്ന ബൈക്ക്​ യാ​ത്രികർ രാത്രി യാത്ര ഒഴിവാക്കിയാൽ തന്നെ പകുതി അപകട സാധ്യത കുറഞ്ഞു. വെയിലുള്ള സമയങ്ങളിൽ വാഹനത്തിനും സഞ്ചാരിക്കും മതിയായ വിശ്രമം നൽകണം. പരമാവധി വേഗതയിൽ പോകാൻ കഴിയുന്ന റോഡ്​ ആണെങ്കിലും നി​യന്ത്രിക്കാൻ കഴിയുന്ന വേഗത്തിലേ പോകാവൂ. വായു ഗുളിക  വാങ്ങാൻ പോകുന്ന വേഗത്തിൽ നമ്മൾ പായേണ്ടതില്ലല്ലോ. എല്ലാ ധൃതിയും വീട്ടിൽ വെച്ചാണല്ലോ നമ്മൾ ഇൗ യാത്രയ്​ക്കിറങ്ങുന്നത്​.

വൈകിട്ട്​ ആറു മണിയോടെ ഉദയ്​പൂരിലൊരു റൂം സംഘടിപ്പിച്ച്​ അതിൽ കൂടി. ഒന്ന്​ കുളിച്ച്​ നടുവൊക്കെ നിവർത്തിയിരിക്കു​േമ്പാഴാണ്​​ ഉദയ്​പൂരിൽ ജോലി ചെയ്യുന്ന നിഹാസ്​  എന്ന സുഹൃത്ത്​  വിളിക്കുന്നത്​. ഒാൺലൈൻ വഴിയാണ്​ നിഹാസിനെ പരിചയപ്പെട്ടത്​.  അവൻ റൂമിലേക്ക്​ ക്ഷണിച്ചതാണ്​. കുറഞ്ഞ നിരക്കിൽ ഒാൺലൈൻ വഴി  നേരത്തെ റൂം ബുക്ക്​ ചെയ്​തിരുന്നതിനാൽ ഇവിടെ തന്നെകൂടി. നിഹാസ്​ റൂമിലെത്തി  ഉദയ്​പൂരിലെ ​​​പ്രധാനപ്പെട്ട സ്​ഥലങ്ങളെക്കുറിച്ചും ​​പ്രാധാന്യത്തെക്കുറിച്ചും പറഞ്ഞുതന്നു. രാത്രി ഭക്ഷണം കഴിക്കാൻ ക്ഷണിച്ച് അവർ പോയി. അഹമ്മദാബാദിൽനിന്നും  250 കിലോ  മീറ്ററിലധികം ഞാൻ പിന്നിട്ടു കഴിഞ്ഞിരുന്നു. ഞാൻ ഏറെ ഇഷ്​ടപ്പെടുന്ന രാജസ്​ഥാനിലേക്ക് ഇനി ഏതാനും കിലോ മീറ്ററുകൾ  മാത്രം.

(യാത്ര തുടരുന്നു...)