രണ്ടും കൽപിച്ച്​ മൂന്ന്​ പാർട്ടികൾ

തീ​പാ​റു​ന്ന ര​ണ്ട്​ മ​ത്സ​രം. മൂ​ന്ന്​ മ​ല്ല​ന്മാ​ർ ക​ള​ത്തി​ൽ. വി​ജ​യം ഒാ​രോ​രു​ത്ത​ർ​ക്കും നി​ർ​ണാ​യ​ കം. അ​ല്ലെ​ങ്കി​ൽ ക​ന​ത്ത ന​ഷ്​​ടം. ഒ​ഡി​ഷ​യി​ലെ തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പു​​ചി​ത്രം ഇതാ​ണ്. 19 വ​ർ​ഷ​മാ​യി ഭ​ര​ണ​ത്തി ​ൽ തു​ട​രു​ന്ന ബി.​ജെ.​ഡി​യു​ടെ (ബിജു ജനതദൾ)അ​നി​ഷേ​ധ്യ നേ​താ​വ്​ ന​വീ​ൻ പ​ട്​​നാ​യി​ക്​ അ​ഞ്ചാം​വ​ട്ട​വും മ ു​ഖ്യ​മ​ന്ത്രി പ​ദ​ത്തി​ലേക്ക്​ നോട്ടമിടുന്നു. ബി.​ജെ.​പി​യാ​ക​െ​ട്ട എ​ങ്ങ​നെ​യും ഭ​ര​ണം പി​ടി​ക്കാ​ൻ കൊ ​തി​ക്കു​ന്നു. കോ​ൺ​ഗ്ര​സി​ന്​ നി​ല​നി​ൽ​പി​െ​ൻ​റ കൂ​ടി പോ​രാ​ട്ട​മാ​ണ്​ ഇ​വി​ടെ. ലോ​ക്​​സ​ഭ, നി​യ​മ​സ​ ഭ തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പു​ക​ൾ ഒ​രു​മി​ച്ച്​ ന​ട​ക്കാ​ൻ​പോ​കു​ന്ന സം​സ്​​ഥാ​ന​മാ​ണ്​ ഒ​ഡി​ഷ. 19 വ​ർ​ഷം തു​ട​ർ​ച്ച ​യാ​യി ഭ​രി​ച്ച ബി.​ജെ.​ഡി​ക്കെ​തി​രാ​യ ജ​ന​വി​കാ​ര​മാ​ണ്​ ബി.​ജെ.​പി​ക്കും കോ​ൺ​ഗ്ര​സി​നും പ്ര​ധാ​ന ആ​യു​ ധം. ഇ​തി​നെ ക്ഷേ​മ​പ​ദ്ധ​തി​ക​ൾ​കൊ​ണ്ട്​ നേ​രി​ടു​ക​യാ​ണ്​ ന​വീ​ൻ പ​ട്​​നാ​യി​ക്.

നിർണായകം കർഷക വോ ​ട്ട്​
കൃ​ഷി​യാ​ണ്​ ഒ​ഡി​ഷ​യു​ടെ ഉ​പ​ജീ​വ​നം. ജ​ന​സം​ഖ്യ​യി​ലെ 60ശ​ത​മാ​നവും ക​ർ​ഷ​ക​ർ. ഇ​വ​രു​ടെ വോ​ ട്ട്​ ഒാ​രോ പാ​ർ​ട്ടി​ക്കും നി​ർ​ണാ​യ​ക​മാ​ണ്. 2017ൽ ​കീ​ട​ങ്ങ​ൾ വ്യാ​പ​ക​മാ​യി നെ​ൽ​കൃ​ഷി ന​ശി​പ്പി​ച്ച​തി ​നെ തു​ട​ർ​ന്ന്​ നി​ര​വ​ധി ക​ർ​ഷ​ക ആ​ത്മ​​ഹ​ത്യ​ക​ളു​ണ്ടാ​യി. താ​ങ്ങു​വി​ല​യി​ലും കു​റ​ച്ച്​ വി​ള​വു​ക​ൾ വി​ൽ​ക്കേ​ണ്ട സാ​ഹ​ച​ര്യ​വും ക​ർ​ഷ​ക​രെ പ്ര​തി​സ​ന്ധി​യി​ലാ​ക്കി. ഇ​തോ​ടൊ​പ്പം സ്​​ത്രീ​സു​ര​ക്ഷ​യും വ​ൻ വെ​ല്ലു​വി​ളി നേ​രി​ട്ടു. ക​ഴി​ഞ്ഞ​വ​ർ​ഷം കോ​രാ​പു​തി​ൽ അ​ർ​ധ​സൈ​നി​ക വി​ഭാ​ഗ​ത്തി​ൽ​പ്പെ​ട്ട​വ​ർ കൂ​ട്ട​ബ​ലാ​ത്സം​ഗ​ത്തി​നി​ര​യാ​ക്കി​യ പെ​ൺ​കു​ട്ടി ആ​ത്മ​ഹ​ത്യ ചെ​യ്ത​തും ക​ട്ട​ക്കി​ലെ സാ​ലി​പു​രി​ൽ ബ​ലാ​ത്സം​ഗ​ത്തി​നി​ര​യാ​ക്കി​യ​ശേ​ഷം ആ​റു വ​യ​സ്സു​കാ​രി​യെ കൊ​ല​പ്പെ​ടു​ത്താ​ൻ ശ്രമിച്ചതും സ​ർ​ക്കാ​റി​നെ​തി​രെ പ്ര​തി​പ​ക്ഷം ആ​ളി​ക്ക​ത്തി​ച്ച വി​ഷ​യ​ങ്ങ​ളാ​ണ്. കൂ​ട്ട ബ​ലാ​ത്സം​ഗ​ക്കേ​സി​ലും കൊ​ല​പാ​ത​ക​ക്കേ​സി​ലും പ്ര​തി​യാ​യ​യാ​ളെ ക​ഴി​ഞ്ഞ ഡി​സം​ബ​റി​ൽ കീ​ഴ്​​കോ​ട​തി തെ​ളി​വു​ക​ളു​ടെ അ​ഭാ​വ​ത്തി​ൽ വി​ട്ട​യ​ച്ച​ത്​ ഭ​ര​ണ​ക​ക്ഷി​യു​ടെ ഇ​ട​പെ​ട​ൽ മൂ​ല​മാ​ണെ​ന്ന ആ​രോ​പ​ണ​വു​മു​യ​ർ​ന്നു. ഇ​തേ​ത്തു​ട​ർ​ന്ന്​ മ​ന്ത്രി പ്ര​ദീ​പ്​ മ​ഹാ​ര​തി​ക്ക്​ രാ​ജി​വെ​ക്കേ​ണ്ടി​വ​ന്നു. ​

ക​ഴി​ഞ്ഞ തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​ൽ വ​ൻ​ഭൂ​രി​പ​ക്ഷ​ത്തോ​ടെ ജ​യി​ച്ചു​ക​യ​റി​യ പ​ല ബി.​ജെ.​ഡി എം.​എ​ൽ.​എ​മാ​രും ക​ടു​ത്ത ജ​ന​രോ​ഷ​ത്തി​ന്​ ന​ടു​വി​ലാ​ണ്. ബി.​ജെ.​ഡി എം.​പി​മാ​രും എം.​എ​ൽ.​എ​മാ​രും ത​മ്മി​ൽ പ​ര​സ്​​പ​രം ച​ളി​വാ​രി​യെ​റി​ഞ്ഞ സം​ഭ​വ​ങ്ങ​ളു​മു​ണ്ടാ​യി. ഖ​ന​നം, ചി​ട്ടി ത​ട്ടി​പ്പ്​ എ​ന്നി​വ​യു​മാ​യി ബ​ന്ധ​പ്പെ​ട്ട​ത​ട​ക്കം നി​ര​വ​ധി അ​ഴി​മ​തി ആ​രോ​പ​ണ​ങ്ങ​ളും സ​ർ​ക്കാ​റി​നെ​തി​രെ ഉ​യ​ർ​ന്നി​ട്ടു​ണ്ട്. ഇ​തി​നെ നേ​രി​ടാ​ൻ ആ​രോ​ഗ്യ ഇ​ൻ​ഷു​റ​ൻ​സ്, വീ​ടു​നി​ർ​മാ​ണം, ഭ​ക്ഷ്യ​സു​ര​ക്ഷ തു​ട​ങ്ങി​യ ​മേ​ഖ​ല​ക​ളി​ൽ വ​ൻ​കി​ട പ​ദ്ധ​തി​ക​ൾ പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ച്​ വോ​ട്ടു​​ബാ​ങ്ക്​ സം​ര​ക്ഷി​ക്കാ​നു​ള്ള തീ​വ്ര​യ​ത്​​ന​ത്തി​ലാ​ണ്​ ന​വീ​ൻ പ​ട്​​നാ​യി​ക്. ക​ർ​ഷ​ക​ർ​ക്ക്​ നേ​രി​ട്ട്​ പ​ണ​മെ​ത്തി​ക്കു​ന്ന 10,180 കോ​ടി​യു​ടെ പ​ദ്ധ​തി ക​ഴി​ഞ്ഞ ഡി​സം​ബ​റി​ൽ സ​ർ​ക്കാ​ർ പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ച​തും ക​ർ​ഷ​ക വോ​ട്ടു​ക​ൾ ല​ക്ഷ്യ​മി​ട്ടാ​ണ്.

വാ​ഗ്​​ദാ​ന​വു​മാ​യി കോ​ൺ​ഗ്ര​സും
രാ​ഹു​ൽ ഗാ​ന്ധി അ​ടു​ത്തി​ടെ സം​സ്​​ഥാ​ന​ത്ത്​ മൂ​ന്ന്​ റാ​ലി​ക​ൾ ന​ട​ത്തി. നെ​ല്ലി​െ​ൻ​റ താ​ങ്ങു​വി​ല 1750ൽ​നി​ന്ന്​ 2600 ആ​യി വ​ർ​ധി​പ്പി​ക്കു​മെ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​െ​ൻ​റ​ പ്ര​ധാ​ന വാ​ഗ്​​ദാ​നം. ക​ർ​ഷ​ക​രു​ടെ ക​ട​ബാ​ധ്യ​ത എ​ഴു​തി​ത്ത​ള്ളി​ല്ലെ​ന്ന്​ മു​ഖ്യ​മ​ന്ത്രി ന​വീ​ൻ പ​ട്​​നാ​യി​ക്​ പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്. എ​ന്നാ​ൽ, അധികാരത്തിൽ വന്നാൽ കോ​ൺ​ഗ്ര​സും ബി.​ജെ.​പി​യും ക​ർ​ഷ​ക ക​ടം എ​ഴു​തി​ത്ത​ള്ളു​മെ​ന്ന്​ വാ​ഗ്​​ദാ​നം ചെ​യ്​​തി​രി​ക്കു​ന്നു. അ​യ​ൽ​സം​സ്​​ഥാ​ന​മാ​യ ഛത്തി​സ്​​ഗ​ഢി​ൽ അ​ധി​കാ​ര​ത്തി​ലേറിയ ഉടൻ കോ​ൺ​ഗ്ര​സ്​ സ​ർ​ക്കാ​ർ കാ​ർ​ഷി​ക വി​ള​ക​ളു​ടെ താ​ങ്ങു​വി​ല 2500 ആ​ക്കു​ക​യും വാ​യ്​​പ​ക​ൾ എ​ഴു​തി​ത്ത​ള്ളു​ക​യും ചെ​യ്​​ത​ത്​ ഒ​ഡി​ഷ​യി​ലെ ക​ർ​ഷ​ക​രി​ൽ കോ​ൺ​ഗ്ര​സ്​ അ​നു​കൂ​ല വി​കാ​ര​മു​ണ്ടാ​ക്കി​യ​താ​യാ​ണ്​ പാ​ർ​ട്ടി​യു​ടെ വി​ല​യി​രു​ത്ത​ൽ.

ഛത്തി​സ്​​ഗ​ഢ്​ മു​ഖ്യ​മ​ന്ത്രി ഭൂ​പേ​ഷ്​ ബാ​ഘേ​ലിനെ​ കോ​ൺ​ഗ്ര​സ്​ ആ​ദ്യ​ഘ​ട്ട പ്ര​ചാ​ര​ണ​ത്തി​ന്​ സം​സ്​​ഥാ​ന​ത്ത്​ നി​യോ​ഗി​ച്ച​ത്​ ക​ർ​ഷ​ക വോ​ട്ടു​ക​ളി​ൽ ക​ണ്ണു​വെ​ച്ചാ​ണ്. 23 ശ​ത​മാ​നം ഗോ​ത്ര​വ​ർ​ഗ​ക്കാ​രു​ള്ള സം​സ്​​ഥാ​ന​ത്ത്​ അ​വ​ർ​ക്കാ​യി പ്ര​ത്യേ​ക പ​ദ്ധ​തി​ക​ൾ ന​ട​പ്പാ​ക്കു​മെ​ന്ന ആ​ഹ്വാ​ന​വും തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​ൽ അ​നു​കൂ​ല​മാ​കു​മെ​ന്നാ​ണ്​ കോ​ൺ​ഗ്ര​സി​െ​ൻ​റ പ്ര​തീ​ക്ഷ. സി.​പി.​െ​എ, സി.​പി.​എം, ജെ.​എം.​എം എ​ന്നി​വ​രു​മാ​യി കോ​ൺ​ഗ്ര​സ്​ സ​ഖ്യ​ച​ർ​ച്ച​ തു​ട​ങ്ങി​യി​ട്ടു​ണ്ട്.

സ്​​ത്രീ​ക​ളെ രം​ഗ​ത്തി​റ​ക്കി ബി.​ജെ.​പി
സ്​​ത്രീ​സു​ര​ക്ഷ വി​വാ​ദ​മാ​യ സാ​ഹ​ച​ര്യ​ത്തി​ൽ സ്​​ത്രീ​ക​ളു​ടെ പ്ര​ത്യേ​ക സം​ഘ​ങ്ങ​ളെ പ്ര​ചാ​ര​ണ​ത്തി​ന്​ നി​യോ​ഗി​ച്ചി​രി​ക്കു​ക​യാ​ണ്​ ബി.​ജെ.​പി. ര​ണ്ടാം യു.​പി.​എ ഭ​ര​ണ​കാ​ല​ത്ത്​ 1.06 ല​ക്ഷം കോ​ടി​യാ​ണ്​ ഒ​ഡി​ഷ​ക്ക്​ ല​ഭി​ച്ച​തെ​ങ്കി​ൽ കേ​ന്ദ്ര​ത്തി​ൽ ബി.​ജെ.​പി അ​ധി​കാ​ര​ത്തി​ൽ​വ​ന്ന​ശേ​ഷം 2.46 ല​ക്ഷം കോ​ടി രൂ​പ ന​ൽ​കി​യെ​ന്ന്​ അ​വ​ർ അ​വ​കാ​ശ​പ്പെ​ടു​ന്നു. ഹോ​ക്കി ലോ​ക​ക​പ്പ്​ ന​ട​ത്തി​പ്പു​മാ​യി ബ​ന്ധ​പ്പെ​ട്ട അ​ഴി​മ​തി, ബി.​ജെ.​ഡി നേ​താ​ക്ക​ൾ ഉ​ൾ​പ്പെ​ട്ട ചി​ട്ടി​ഫ​ണ്ട്​ ത​ട്ടി​പ്പ്​ എ​ന്നി​വ​യാ​ണ്​ പ്ര​ധാ​ന​മാ​യും സ​ർ​ക്കാ​റി​നെ​തി​രെ ബി.​ജെ.​പി ആ​യു​ധ​മാ​ക്കു​ന്ന​ത്. പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി ന​രേ​ന്ദ്ര മോ​ദി പ്ര​ചാ​ര​ണ​ത്തി​നെ​ത്തി​യാ​ൽ മാ​ത്രം അ​ഞ്ച്​-​ഏ​ഴ്​ സീ​റ്റു​ക​ൾ പാ​ർ​ട്ടി​ക്ക്​ അ​ന​ായാ​സം കി​ട്ടു​മെ​ന്ന്​ ബി.​ജെ.​പി നേ​താ​ക്ക​ൾ അ​വ​കാ​ശ​പ്പെ​ടു​ന്നു. ഗോ​ത്ര​വ​ർ​ഗ വി​ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളു​ടെ വോ​ട്ട്​ ല​ക്ഷ്യ​മി​ട്ട്​ അ​വ​രു​ടെ വ​ൻ​കി​ട സ​മ്മേ​ള​ന​വും അ​ടു​ത്തി​ടെ ബി.​ജെ.​പി സം​ഘ​ടി​പ്പി​ച്ചി​രു​ന്നു. ആ​ദി​വാ​സി ഗോ​ത്ര​വി​ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളി​ൽ​നി​ന്ന്​ കൂ​ടു​ത​ൽ എം.​എ​ൽ.​എ​മാ​രെ​യും എം.​പി​മാ​രെ​യും സൃ​ഷ്​​ടി​ച്ച്​ അ​വ​രെ രാ​ഷ്​​ട്രീ​യ​മാ​യി വീ​ണ്ടും ശ​ക്​​തി​പ്പെ​ടു​ത്തു​മെ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു യോ​ഗ​ത്തി​ൽ ബി.​ജെ.​പി അ​ധ്യ​ക്ഷ​ൻ അ​മി​ത്​ ഷാ​യു​ടെ ഉ​റ​പ്പ്.

പ​റ​യാ​തെ പ​റ​ഞ്ഞ്​ ന​വീ​ൻ
പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി മോ​ദി​യു​ടെ നോ​ട്ട്​ അ​സാ​ധു​വാ​ക്ക​ൽ, ഉ​റി മി​ന്ന​ലാ​ക്ര​മ​ണം, ച​ര​ക്ക്​ സേ​വ​ന​നി​കു​തി ന​ട​പ്പാ​ക്ക​ൽ തു​ട​ങ്ങി എ​ല്ലാ​റ്റി​നെ​യും അ​നു​കൂ​ലി​ച്ച മു​ഖ്യ​മ​ന്ത്രി​യാ​ണ്​ ന​വീ​ൻ പ​ട്​​നാ​യി​ക്. രാ​ഷ്​​ട്ര​പ​തി​യാ​യി രാം​നാ​ഥ്​ കോ​വി​ന്ദി​നെ നി​യോ​ഗി​ച്ച​പ്പോ​ഴും അ​ദ്ദേ​ഹം ബി.​ജെ.​പി​യെ പി​ന്തു​ണ​ച്ചു. അ​തേ​സ​മ​യം, ക​ർ​ണാ​ട​ക​യി​ൽ കോ​ൺ​ഗ്ര​സ്​-​ജെ.​ഡി.​എ​സ്​ സ​ഖ്യ​സ​ർ​ക്കാ​ർ അ​ധി​കാ​ര​ത്തി​ലേ​റി​യ​പ്പോ​ൾ ന​ട​ന്ന പ്ര​തി​പ​ക്ഷ ​െഎ​ക്യ​സം​ഗ​മ​ത്തി​ൽ ന​വീ​ൻ പ​െ​ങ്ക​ടു​ത്തി​ല്ല. പ​ശ്ചി​മ ബാം​ഗാ​ളി​ൽ മു​ഖ്യ​മ​ന്ത്രി മ​മ​ത ബാ​ന​ർ​ജി​യു​ടെ നേ​തൃ​ത്വ​ത്തി​ൽ 20ലേ​റെ പ്ര​തി​പ​ക്ഷ നേ​താ​ക്ക​ൾ അ​ണി​നി​ര​ന്ന വി​ശാ​ല​സ​ഖ്യ റാ​ലി ന​ട​ന്ന​പ്പോ​ഴും ന​വീ​ൻ മു​ഖം കാ​ണി​ച്ചി​ല്ല. ലോ​ക്​​സ​ഭ​യി​ൽ ബി.​ജെ.​പി​ക്കെ​തി​രെ അ​വി​ശ്വാ​സ​പ്ര​മേ​യം വ​ന്ന​പ്പോ​ൾ ബി.​ജെ.​ഡി വി​ട്ടു​നി​ന്നു. ഏ​റ്റ​വും ഒ​ടു​വി​ൽ കേ​ന്ദ്ര​ത്തി​നെ​തി​രെ റ​ഫാ​ൽ പോ​ർ​വി​മാ​ന ഇ​ട​പാ​ട്​ അ​ഴി​മ​തി രാ​ജ്യ​മാ​കെ ക​ത്തി​പ്പ​ട​ർ​ന്ന​പ്പോ​ഴും ബി.​ജെ.​പി​ക്കെ​തി​രെ പ്ര​തി​ക​രി​ക്കാ​ൻ ന​വീ​ൻ ത​യാ​റാ​യി​ല്ല.

ഇ​തോ​ടൊ​പ്പം, അ​ടു​ത്തി​ടെ ഒ​ഡി​ഷ​യി​ൽ പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി മോ​ദി പ​െ​ങ്ക​ടു​ത്ത റാ​ലി​ക​ളി​ൽ ന​വീ​നി​െ​ൻ​റ പേ​രെ​ടു​ത്തു​പ​റ​ഞ്ഞ്​ വി​മ​ർ​ശി​ച്ചി​ല്ലെ​ന്ന​തും ശ്ര​ദ്ധി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു. ഇതെല്ലാം നി​യ​മ​സ​ഭ​യി​ൽ ഭൂ​രി​പ​ക്ഷ​ത്തി​ന്​ കു​റ​വു​വ​ന്നാ​ൽ ബി.​ജെ.​ഡി, ബി.​ജെ.​പി പി​ന്തു​ണ തേ​ടു​മെന്നതി​​െൻറ സൂചനയായാണ്​ ​വിലയിരുത്തപ്പെടുന്നത്​. ഇ​രു പാ​ർ​ട്ടി​ക​ളി​ലെ​യും നേ​താ​ക്ക​ൾ ര​ഹ​സ്യ​മാ​യി ഇ​ത്​ സ​മ്മ​തി​ക്കു​ന്നുമുണ്ട്​. അ​ങ്ങ​നെ​വ​ന്നാ​ൽ, സ്വാ​ഭാ​വി​ക​മാ​യി കേ​ന്ദ്ര​ത്തി​ൽ ബി.​ജെ.​ഡി എം.​പി​മാ​രു​ടെ പി​ന്തു​ണ​യും ബി.​ജെ.​പി​ക്കാ​കും. 2000-2009 കാ​ല​ഘ​ട്ട​ത്തി​ൽ ബി.​ജെ.​ഡി-​ബി.​ജെ.​പി സ​ഖ്യ​സ​ർ​ക്കാ​റാ​ണ്​ ഒ​ഡി​ഷ ഭ​രി​ച്ച​ത്. കേ​ന്ദ്ര​ത്തി​ൽ വാ​ജ്​​പേ​യി മ​ന്ത്രി​സ​ഭ​യി​ൽ മ​ന്ത്രി​യു​മാ​യി​രു​ന്നു ഒ​രി​ക്ക​ൽ ന​വീ​ൻ. അ​തേ​സ​മ​യം, സം​സ്​​ഥാ​ന​ത്ത്​ സ്വ​ന്തം സ​ർ​ക്കാ​ർ രൂ​പ​വ​ത്​​ക​രി​ക്കു​ക​യാ​ണ്​ ല​ക്ഷ്യ​മെ​ന്ന്​ ബി.​ജെ.​പി വ്യ​ക്​​ത​മാ​ക്കി​യി​ട്ടു​ണ്ട്. കോ​ൺ​ഗ്ര​സാ​ക​െ​ട്ട ബി.​ജെ.​ഡി​യു​മാ​യി സ​ഖ്യ​ത്തി​ന്​ സാ​ധ്യ​ത​യി​ല്ലെ​ന്ന നി​ല​പാ​ടി​ലാ​ണ്. 21 ലോ​ക്​​സ​ഭ സീ​റ്റു​ള്ള സം​സ്​​ഥാ​ന​ത്ത്​ ക​ഴി​ഞ്ഞ​ത​വ​ണ 20ഉം ​തൂ​ത്തു​വാ​രി​യ​ത്​​ ബി.​ജെ.​ഡി​യാ​യി​രു​ന്നു. ഭ​ര​ണ​വി​രു​ദ്ധ വി​കാ​ര​ത്തി​ൽ ആ ​കോ​ട്ട​യി​ൽ ഇ​ത്ത​വ​ണ വി​ള്ള​ലു​ണ്ടാ​കു​മെ​ന്നാ​ണ്​ സ്​​ഥി​തി​ഗ​തി​ക​ൾ വ്യ​ക്​​ത​മാ​ക്കു​ന്ന​ത്.

ഉ​ത്​​ക​ല
ദേ​ശീ​യ​ഗാ​ന​ത്തി​ലെ ഉ​ത്​​ക​ല​യാ​ണ്​ ഒ​ഡി​ഷ. ഒ​ഡി​യ ഭാ​ഷ സം​സാ​രി​ക്കു​ന്ന​വ​രു​ടെ ഭൂ​പ്ര​ദേ​ശ​മാ​യി ബ്രി​ട്ടീ​ഷ്​ ഇ​ന്ത്യ​യി​ൽ 1936 ഏ​പ്രി​ൽ ഒ​ന്നി​നാ​ണ്​ സം​സ്​​ഥാ​ന​ത്തി​െ​ൻ​റ പി​റ​വി. (പ​ഴ​യ പേ​ര്​ ഒ​റീ​സ). എ​ല്ലാ​വ​ർ​ഷ​വും ഏ​പ്രി​ൽ ഒ​ന്ന്​ ഉ​ത്​​ക​ല (ഒ​ഡി​ഷ​പ്പി​റ​വി) ദി​വ​സ​മാ​യി ആ​ച​രി​ക്കു​ന്നു. ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ കി​ഴ​ക്കു​ഭാ​ഗ​ത്ത്​ സ്​​ഥി​തി​ചെ​യ്യു​ന്ന സം​സ്​​ഥാ​ന​ത്തി​െ​ൻ​റ അ​തി​രു​ക​ളി​ൽ പ​ശ്ചി​മ ബം​ഗാ​ളും ഝാ​ർ​ഖ​ണ്ഡും ഛത്തി​സ്​​ഗ​ഢും ആ​ന്ധ്ര​പ്ര​ദേ​ശും ബം​ഗാ​ൾ ഉ​ൾ​ക്ക​ട​ലു​മു​ണ്ട്.
2011ലാ​ണ്​ പേ​രു​മാ​റി ഒ​റീ​സ​യി​ൽ​നി​ന്ന്​ ഒ​ഡി​ഷ​യാ​യ​തും ഒ​റി​യ ഭാ​ഷ ഒ​ഡി​യ ആ​യ​തും. ഗ​ജ​പ​തി രാ​ജ​വം​ശ​ത്തി​െ​ൻ​റ(1435-67)​കാ​ല​ഘ​ട്ട​ത്തി​ൽ സ്​​ഥാ​പി​ത​മാ​യ പ്ര​ശ​സ്​​ത​മാ​യ പു​രി ക്ഷേ​ത്ര​ച്ചു​വ​രു​ക​ളി​ലാ​ണ്​ ഒ​ഡി​ഷ എ​ന്ന്​ ആ​ലേ​ഖ​നം ചെ​യ്യ​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്ന​ത്. അ​തി​ൽ​നി​ന്നാ​യി​രു​ന്നു പേ​രു​മാ​റ്റം.

ഒ​ഡി​ഷ (ലോക്​സഭ 2014)
ബി​ജു ജ​ന​താ​ദ​ൾ 20 (44.77)
കോ​ൺ​ഗ്ര​സ് 0 (26.38)
ബി.​ജെ.​പി 1(21.88)

ഒ​ഡി​ഷ (നിയമസഭ 2014)
ബി​ജു ജ​ന​താ​ദ​ൾ 117
കോ​ൺ​ഗ്ര​സ് 16
ബി.​ജെ.​പി 10
മറ്റുള്ളവർ -4