അയോധ്യയിലെ ഗാന്ധി

1992 ഡി​സം​ബ​ർ ആ​റി​ന്​ അ​യോ​ധ്യ​യി​ൽ ബാ​ബ​രി മ​സ്​​ജി​ദ്​ ക​ർ​സേ​വ​ക​ർ ത​ക​ർ​ത്ത സം​ഭ​വം രാ​ജ്യ​വ്യാ​പ​ക​മാ​യി സ​മീ​ക​രി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​ത്​ ഗാ​ന്ധി​വ​ധ​ത്തോ​ടാ​ണ്. ര​ണ്ടും വം​ശീ​യ​വൈ​രം മൂ​ത്ത്​ ഹി​ന്ദു​ത്വ വ​ർ​ഗീ​യ​വാ​ദി​ക​ൾ ചെ​യ്​​ത​തു​ത​ന്നെ. ബാ​ബ​രി മ​സ്​​ജി​ദ്​ ആ​സൂ​ത്രി​ത​മാ​യ ഗൂ​ഢ​പ​ദ്ധ​തി​ക​ളി​ലൂ​ടെ ത​ക​ർ​ത്തു ത​രി​പ്പ​ണ​മാ​ക്കു​ക​യും അ​തി​നു ശ്രീ​രാ​മ​െ​ൻ​റ പേ​രും അ​നു​ബ​ന്ധ ചി​ഹ്ന​ങ്ങ​ളും ഉ​പ​യോ​ഗ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ക​യും ചെ​യ്​​ത​വ​രൊ​ക്കെ​യും കോ​ട​തി​തീ​ർ​പ്പു​ക​ളി​ലൂ​ടെ കു​റ്റ​മു​ക്ത​രാ​യി പ്ര​ഖ്യാ​പി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​തി​ൽ രാ​ജ്യം അ​മ്പ​ര​ന്നു​നി​ൽ​ക്കെ​യാ​ണ്​ ഇ​ത്ത​വ​ണ രാ​ജ്യ​പി​താ​വി​​െ​ൻ​റ 151ാം ജ​ന്മ​വാ​ർ​ഷി​ക​ദി​നം ക​ട​ന്നു​വ​രു​ന്ന​ത്. രാ​മ​രാ​ജ്യ​ത്തി​നു വേ​ണ്ടി പൊ​രു​തി ജീ​വി​ക്കു​ക​യും അ​തി​െ​ൻ​റ പേ​രി​ൽ ഹി​ന്ദു​ത്വ​വ​ർ​ഗീ​യ​വാ​ദി​ക​ളു​ടെ നി​ര​ന്ത​ര ആ​ക്ര​മ​ണ​ങ്ങ​ൾ​ക്കും ഒ​ടു​വി​ൽ വെ​ടി​യു​ണ്ട​ക്കു​മി​ര​യാ​യി 'ഹേ ​റാം' ചൊ​ല്ലി വീ​ര​മൃ​ത്യു പ്രാ​പി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്​​ത ഗാ​ന്ധി​ജി​യു​ടെ ജീ​വി​ത​ത്തി​ലു​മു​​ണ്ടൊ​രു ഉ​ജ്ജ്വ​ല​മാ​യ 'അ​യോ​ധ്യ കാ​ണ്ഡം'. ശ്രീ​രാ​മ​െ​ൻ​റ സ്​​മൃ​തി​ക​ളു​റ​ങ്ങു​ന്ന അ​യോ​ധ്യ​യി​ൽ ഗാ​ന്ധി ന​ട​ത്തി​യ സ​ന്ദ​ർ​ശ​ന​ങ്ങ​ളൊ​ക്കെ​യും പ​ക്ഷേ, താ​ൻ ക​ണ്ട രാ​മ​രാ​ജ്യ​ത്തി​ലേ​ക്കു അ​യോ​ധ്യാ​നി​വാ​സി​ക​ളു​ടെ ശ്ര​ദ്ധ ക്ഷ​ണി​ക്കാ​ൻ വേ​ണ്ടി​യാ​യി​രു​ന്നു.

പ​ത്തൊ​മ്പ​താം നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​െ​ൻ​റ ഒ​ടു​ക്ക​ത്തി​ലും ഇ​രു​പ​താം​നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​െ​ൻ​റ തു​ട​ക്ക​ത്തി​ലു​മാ​യി അ​വ​ധ്​ ​പ്ര​വി​ശ്യ​യി​ൽ മു​ത​ലാ​ളി​ത്ത, സാ​മ്രാ​ജ്യ​ത്വ​വി​രു​ദ്ധ ക​ർ​ഷ​ക തൊ​ഴി​ലാ​ളി സം​ഘ​ങ്ങ​ൾ സ​ജീ​വ​മാ​യി​രു​ന്നു. 1856ൽ ​ബ്രി​ട്ടീ​ഷു​കാ​ർ അ​വ​ധ്​ ജി​ല്ല​യു​ടെ നി​യ​ന്ത്ര​ണം ഏ​റ്റെ​ടു​ത്ത​തി​ൽ പി​ന്നെ കൊ​ച്ചു നാ​ട്ടു​രാ​ജാ​ക്ക​ന്മാ​രും ഗോ​ത്ര​ത്ത​ല​വ​ന്മാ​രു​മാ​യി കൂ​ട്ടു​ചേ​ർ​ന്ന ഭ​ര​ണ​മാ​ണ്​ അ​വ​ർ ന​യി​ച്ച​ത്. ബ്രി​ട്ടീ​ഷു​കാ​ർ ഇൗ ​മാ​ട​മ്പി​പ്ര​ഭു​ക്ക​ന്മാ​രു​ടെ ഭ​ര​ണം വ​ക​വെ​ച്ചു​കൊ​ടു​ക്കു​ക​യും ബ​ദ​ലാ​യി അ​വ​രി​ൽ​നി​ന്നു വ​മ്പി​ച്ച ഭൂ​നി​കു​തി ഇൗ​ടാ​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്​​തു. ഭൂ​പ്ര​ഭു​ക്ക​ന്മാ​രാ​യ ഇൗ ​താ​ലൂ​ക്​​ദാ​ർ​മാ​രും സ​മീ​ന്ദാ​ർ​മാ​രും ഭൂ​മി പാ​ട്ട​ത്തി​നു ന​ൽ​കു​ക​യും അ​വ​രു​ടെ ധാ​രാ​ളി​ത്ത​ജീ​വി​ത​ത്തി​നു വേ​ണ്ട സ​മ്പ​ത്തെ​ല്ലാം പാ​ട്ട​ക്കാ​രാ​യ ക​ർ​ഷ​ക​രി​ൽ​നി​ന്നു ഇൗ​ടാ​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്​​തു. ഇ​ത്​ അ​ന്യാ​യ​മാ​യ പാ​ട്ട​പ്പി​രി​വി​ലേ​ക്കും നി​ർ​ബ​ന്ധി​ത കൂ​ലി​വേ​ല പോ​ലു​ള്ള കൊ​ടി​യ ചൂ​ഷ​ണ​ങ്ങ​ൾ​ക്കും വ​ഴി​മാ​റി​യ​പ്പോ​ൾ അ​വ​ധ്​ മേ​ഖ​ല​യി​ലെ ക​ർ​ഷ​ക​ർ സം​ഘ​ടി​ച്ച​തി​െ​ൻ​റ ഫ​ല​മാ​യി 1920ക​ളു​ടെ തു​ട​ക്ക​ത്തി​ൽ അ​വി​ടെ കി​സാ​ൻ സ​ഭ​ക​ൾ രൂ​പം കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നു. ഫി​ജി​യി​ലെ കൂ​ലി​ത്തൊ​ഴി​ൽ പ​ട​യി​ൽ അം​ഗ​മാ​യി ക​ഴി​ഞ്ഞു മ​ട​ങ്ങി​യെ​ത്തി ഇ​പ്പോ​ഴ​ത്തെ യു.​പി​യി​ലെ ജോ​ൺ​പു​ർ, സു​ൽ​ത്താ​ൻ​പു​ർ, പ്ര​താ​പ്​​ഗ​ഢ്​ എ​ന്നി​വി​ട​ങ്ങ​ളി​ൽ ഹി​ന്ദു​വേ​ദ പ്ര​ചാ​ര​ണം ന​ട​ത്തി​യി​രു​ന്ന ബാ​ബ രാ​മ​ച​ന്ദ്ര​യാ​യി​രു​ന്നു അ​തി​െ​ൻ​റ നേ​താ​വ്. ക​ർ​ഷ​ക​രു​ടെ പ്ര​ശ്​​ന​പ​രി​ഹാ​ര​ത്തി​ന്​ 585 പ​ഞ്ചാ​യ​ത്തു​ക​ൾ രൂ​പ​വ​ത്​​ക​രി​ച്ച്​ അ​വ​ർ ശ​ക്തി​പ്രാ​പി​ക്കു​​ന്ന​തു ക​ണ്ട്​ കോ​ൺ​ഗ്ര​സ്​ അ​വ​ർ​ക്കു​മേ​ൽ ക​ണ്ണു​െ​വ​ച്ച്​ പി​ന്തു​ണ​യു​മാ​യെ​ത്തി. 1920 ഡി​സം​ബ​റി​ൽ അ​യോ​ധ്യ​യി​ൽ അ​വ​ധ്​ കി​സാ​ൻ സ​ഭ കോ​ൺ​ഗ്ര​സ്​ ചേ​ർ​ന്ന​പ്പോ​ൾ ഒ​രു ല​ക്ഷ​ത്തോ​ളം പേ​ർ പ​​െ​ങ്ക​ടു​ത്തു​വെ​ന്നാ​ണ്​ ച​രി​ത്രം. എ​ന്നാ​ൽ, ബാ​ബ രാ​മ​ച​ന്ദ്ര ക​ർ​ഷ​ക​പ്ര​ക്ഷോ​ഭ​ത്തി​ന്​ അ​റ​സ്​​റ്റി​ലാ​യ​തി​ൽ പി​ന്നെ സം​ഘ​ട​ന​ക്ക്​ നാ​ഥ​നി​ല്ലാ​താ​കു​ന്ന സ​മ​യ​ത്താ​ണ്​ ഹ​ർ​ദോ​യ്​ ജി​ല്ല​യി​ൽ​നി​ന്ന്​ പാ​സി എ​ന്ന പി​ന്നാ​ക്ക​വി​ഭാ​ഗ​ത്തി​ൽ​നി​ന്നു​ള്ള മ​ദാ​രി പാ​സി​യു​ടെ​യും ഖാ​ജാ അ​ഹ്​​മ​ദി​െ​ൻ​റ​യും നേ​തൃ​ത്വ​ത്തി​ൽ 'ഏ​ക' പ്ര​സ്​​ഥാ​ന​ത്തി​െ​ൻ​റ വ​ര​വ്.

ഏ​തു​ത​രം അ​ടി​ച്ച​മ​ർ​ത്ത​ൽ ന​യ​ങ്ങ​ളെ​യും എ​തി​ർ​ക്കു​ക എ​ന്ന​താ​യി​രു​ന്നു അ​വ​രു​ടെ പ്ര​ഖ്യാ​പി​ത മു​ദ്രാ​വാ​ക്യം. ക്ര​മേ​ണ അ​വ​ർ നി​സ്സ​ഹ​ക​ര​ണ-​ഖി​ലാ​ഫ​ത്ത്​ പ്ര​സ്​​ഥാ​ന​ക്കാ​രു​മാ​യി ചേ​ർ​ന്ന്​ സ​മ​ര​മ​ണ്ഡ​ലം വി​ക​സി​പ്പി​ച്ചു. തൂ​പ്പു​കാ​രും ക്ഷു​ര​ക​രും അ​ല​ക്കു​കാ​രും ഭൂ​ജ​ന്മി​മാ​ർ​ക്കും താ​ലൂ​ക്​​ദാ​ർ​മാ​ർ​ക്കും വേ​ല ചെ​യ്യി​ല്ലെ​ന്ന്​ അ​വ​ർ പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ചു. സ്വ​രാ​ജ്യം, സ്വ​ദേ​ശി മു​ദ്രാ​വാ​ക്യ​ങ്ങ​ളു​യ​ർ​ത്തി​യ അ​വ​ർ ബ്രി​ട്ടീ​ഷ്​ ജു​ഡീ​ഷ്യ​ൽ സം​വി​ധാ​ന​ങ്ങ​ൾ​ക്കു വ​ഴ​ങ്ങി​ല്ലെ​ന്നും പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ചു. മ​ത-​ജാ​തി ഭേ​ദ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക​തീ​ത​മാ​യി സം​ഘ​ട​ന പ​ട​ർ​ന്നു​പ​ന്ത​ലി​ച്ചു. എ​ന്നാ​ൽ, ഭൂ​വു​ട​മ​ക​ളോ​ട്​ വി​ട്ടു​വീ​ഴ്​​ച​യി​ല്ലാ സ​മ​രം പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ച​തി​നാ​ൽ അ​വ​രു​മാ​യി ഏ​റ്റു​മു​ട്ടി തു​ട​ങ്ങി​യ​തോ​ടെ നി​സ്സ​ഹ​ക​ര​ണ-​ഖി​ലാ​ഫ​ത്ത്​ പ്ര​സ്​​ഥാ​ന​ക്കാ​രും കോ​ൺ​ഗ്ര​സും അ​വ​രി​ൽ​നി​ന്ന​ക​ന്നു. താ​ലൂ​ക്​​ദാ​ർ​മാ​രു​ടെ​യും സ​മീ​ന്ദാ​ർ​മാ​രു​ടെ​യും പേ​ടി​സ്വ​പ്​​ന​മാ​യി മാ​റി​യ ഇൗ ​ക​ർ​ഷ​ക​പ്ര​സ്​​ഥാ​ന​ങ്ങ​ളെ ബ്രി​ട്ടീ​ഷു​കാ​ർ ര​ക്ത​രൂ​ഷി​ത​മാ​യി​ത്ത​ന്നെ നേ​രി​ട്ടു. ഇൗ ​സാ​യു​ധ ഏ​റ്റു​മു​ട്ട​ലു​ക​ളു​ടെ കാ​ല​ത്താ​യി​രു​ന്നു ഗാ​ന്ധി​ജി​യു​ടെ അ​യോ​ധ്യ സ​ന്ദ​ർ​ശ​നം.

ഗാന്ധി അയോധ്യയിലെത്തുന്നു

1921 ഫെ​ബ്രു​വ​രി 10നാ​യി​രു​ന്നു മ​ഹാ​ത്മ ഗാ​ന്ധി ആ​ദ്യ​മാ​യി അ​യോ​ധ്യ​യി​ലെ​ത്തു​ന്ന​ത്. നേ​ര​ത്തേ 1915ൽ ​​കൊ​ൽ​ക്ക​ത്ത​യി​ൽ​നി​ന്നു ഹ​രി​ദ്വാ​റി​ലെ കും​ഭ​മേ​ള​യി​ലേ​ക്കു​ള്ള യാ​ത്ര​ക്കി​ടെ അ​ദ്ദേ​ഹം അ​തു​വ​ഴി ക​ട​ന്നു​േ​പാ​യി​രു​ന്നു. ഖി​ലാ​ഫ​ത്ത്​ പ്ര​സ്​​ഥാ​ന​ത്തി​​​ന്​ ഇ​ന്ത്യ​യി​ൽ അ​ടി​ത്ത​റ പാ​കു​ന്ന​തി​നു വേ​ണ്ടി ന​ട​ത്തി​യ അ​ഖി​​ലേ​ന്ത്യ പ​ര്യ​ട​ന​ത്തി​െ​ൻ​റ ഭാ​ഗ​ം കൂടിയായി​രു​ന്നു ആ ​സ​ന്ദ​ർ​ശ​നം. വാ​രാ​ണ​സി​യി​ൽ കാ​ശി വി​ദ്യാ​പീ​ഠ​ത്തി​െ​ൻ​റ ത​റ​ക്ക​ല്ലി​ട​ലി​നെ​ത്തി​യ​താ​യി​രു​ന്നു ഗാ​ന്ധി. അ​യോ​ധ്യ​യി​ലി​റ​ങ്ങി ഹി​ന്ദു സ​ന്യാ​സി​മാ​രെ ക​ണ്ട്​ സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​സ​മ​ര​ത്തി​ന്​ അ​വ​രു​ടെ പി​ന്തു​ണ തേ​ടി, ഖി​ലാ​ഫ​ത്ത്​ പ്ര​സ്​​ഥാ​ന​ത്തെ​ ചേർത്തുപിടിച്ച്​ ഹി​ന്ദു-​മു​സ്​​ലിം സം​യു​ക്ത സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​പ്പോ​രാ​ട്ട​മു​ഖം തു​റ​ക്കാ​നാ​യി​രു​ന്നു ഗാ​ന്ധി​ജി​യു​ടെ പ്ലാ​ൻ. മൗ​ലാ​ന അ​ബു​ൽ​ക​ലാം ആ​സാ​ദ്, മൗ​ലാ​നാ ശൗ​ക്ക​ത്ത​ലി എ​ന്നി​വ​രും ഒ​പ്പ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​െ​ൻ​റ തീ​വ​ണ്ടി​യെ​ത്തു​ന്ന​തി​നു മ​ണി​ക്കൂ​റു​ക​ൾ മു​മ്പ്​ ആ​ളു​ക​ൾ റോ​ഡ​രി​കി​ലും കെ​ട്ടി​ട​ങ്ങ​ളു​ടെ മ​ട്ടു​പ്പാ​വു​ക​ളി​ലും കാത്തുനി​ന്നു. ട്രെ​യി​ൻ സ്​​​റ്റേ​ഷ​നി​ലെ​ത്താ​ൻ നേ​രം പ്രാ​ദേ​ശി​ക കോ​ൺ​ഗ്ര​സ്​ നേ​താ​ക്ക​ൾ ആ​ചാ​ര്യ ന​രേ​ന്ദ്ര ദേ​വും മ​ഹാ​ശ​യ്​ കേ​ദാ​ർ​നാ​ഥും ഗാ​ന്ധി​ജി​യു​ടെ ക​മ്പാ​ർ​ട്ടു​മെ​ൻ​റി​ന​രി​കെ ത്രി​വ​ർ​ണ​പ​താ​ക​യു​മാ​യി പാ​ഞ്ഞെ​ത്തി. എ​ന്നാ​ൽ, ട്രെ​യി​ൻ ഫൈ​സാ​ബാ​ദി​ലേ​ക്ക്​ ക​ട​ക്കു​േ​മ്പാ​ൾ ത​ന്നെ ഗാ​ന്ധി​ജി ക​മ്പാ​ർ​ട്ടു​മെ​ൻ​റി​െ​ൻ​റ വാ​താ​യ​ന​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം അ​ട​ച്ചി​ടാ​ൻ ആ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ടു. അ​​വ​ധി​ലെ ക​ർ​ഷ​ക​പ്ര​ക്ഷോ​ഭം അ​ക്ര​മ​ത്തി​ലേ​ക്ക്​ വ​ഴി​മാ​റി​യ​തി​ലു​ള്ള ദുഃ​ഖ​ത്തി​ൽ ത​നി​ക്ക്​ ആ​രെ​യും കാ​ണേ​ണ്ട, ആ​രോ​ടും മി​ണ്ടേ​ണ്ട എ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​െ​ൻ​റ നി​ല​പാ​ട്. ഒ​ടു​വി​ൽ കൂ​ടെ​യു​ള്ള​വ​രു​ടെ സ​മ്മ​ർ​ദ​ത്തി​നു വ​ഴ​ങ്ങി യോ​ഗ​ത്തി​ൽ ത​െ​ൻ​റ അ​തൃ​പ്​​തി നേ​രി​ട്ട്​ അ​വ​രെ അ​റി​യി​ക്കാ​മെ​ന്നു ​െവ​ച്ചു. സ്വീ​ക​ര​ണ ഘോ​ഷ​യാ​ത്ര നീ​ങ്ങു​ന്ന​തി​നി​ടെ ഒ​രു സം​ഘം ഖി​ലാ​ഫ​ത്ത്​ പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ക​ർ ആ​യു​ധ​മ​ണി​ഞ്ഞു നി​ൽ​ക്കു​ന്ന​ത്​ അ​ദ്ദേ​ഹം ശ്ര​ദ്ധി​ച്ചു. അ​ന്നു വൈ​കീ​ട്ടു അ​യോ​ധ്യ​ക്കും ഫൈ​സാ​ബാ​ദി​നു​മി​ട​യി​ലെ ജ​ൽ​പ ന​ല്ല മൈ​താ​ന​ത്തെ പൊ​തു​യോ​ഗ​ത്തി​ൽ ന​ട​ത്തി​യ പ്ര​ഭാ​ഷ​ണ​ത്തി​െ​ൻ​റ ഏ​റി​യ പ​ങ്കും അ​ക്ര​മ​ത്തി​ലേ​ക്കു വ​ഴി​മാ​റി​യ ക​ർ​ഷ​ക​പ്ര​ക്ഷോ​ഭ​ത്തെ അ​പ​ല​പി​ച്ചു​ള്ള​താ​യി​രു​ന്നു.

അ​ന്നു ക​ർ​ഷ​ക​ർ​ക്ക്​ അ​ഹിം​സ​യി​ലും നി​സ്സ​ഹ​ക​ര​ണ​ത്തി​ലും അ​ധി​ഷ്​​ഠി​ത​മാ​യ ഇ​രു​പ​തി​ന സ​ന്ദേ​ശം ത​ന്നെ അ​ദ്ദേ​ഹം ന​ൽ​കി. ആ​രെ​യും വേ​ദ​നി​പ്പി​ക്കി​ല്ലെ​ന്നും ആ​ർ​ക്കെ​തി​രെ​യും വ​ടി​യെ​ടു​ക്കി​ല്ലെ​ന്നും അ​സ​ഭ്യം പ​റ​യി​ല്ലെ​ന്നും അ​ത്യാ​ചാ​രം ചെ​യ്യി​ല്ലെ​ന്നു​മാ​യി​രു​ന്നു ആ​ദ്യ നി​ർ​ദേ​ശം. ദേ​ഷ്യം നി​യ​ന്ത്രി​ക്കാ​നും അ​തി​ക്ര​മ​ത്തി​ലേ​ക്കു തി​രി​യാ​തി​രി​ക്കാ​നും മ​റ്റു​ള്ള​വ​രു​ടെ അ​തി​ക്ര​മം ​സ​ഹി​ക്കാ​നു​മാ​യി​രു​ന്നു അ​വ​സാ​ന സന്ദേ​ശം. വാ​ൾ ഭീ​രു​വി​െ​ൻ​റ ആ​യു​ധ​മാ​ണെ​ന്നും അ​തി​ക്ര​മം ധീ​ര​ത​യു​ടെ​യ​ല്ല, ഭീ​രു​ത്വ​ത്തി​െ​ൻ​റ അ​ട​യാ​ള​മാ​ണെ​ന്നും അ​ദ്ദേ​ഹം പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ചു. അ​ന്നു രാ​ത്രി അ​വി​ടെ ത​ങ്ങി​യ അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തെ പ​ര​ശ്ശ​തം ക​ർ​ഷ​ക​ർ സ​ന്ദ​ർ​ശി​ച്ച​ത്​ പ​ശ്ചാ​ത്താ​പ​ത്താ​ൽ നി​റ​ഞ്ഞു​തൂ​വി​യ ക​ണ്ണു​ക​ളോ​ടെ​യാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്ന്​ ച​രി​ത്ര​കാ​ര​ന്മാ​ർ കു​റി​ച്ചു. പി​റ്റേ​ന്ന്​ അ​യോ​ധ്യ വി​ടു​േ​മ്പാ​ഴും ജ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ അ​ക്ര​മ​വാ​സ​ന​യി​ൽ മ​നം നൊ​ന്ത അ​ദ്ദേ​ഹം അ​വ​രെ ബോ​ധ​വ​ത്​​ക​രി​ക്കാ​ൻ ജ​വ​ഹ​ർ​ലാ​ൽ നെ​ഹ്​​റു​വി​നെ അ​വി​ടെ ശ​ട്ടം​കെ​ട്ടി നി​ർ​ത്തു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. അ​യോ​ധ്യ രാ​മ​െ​ൻ​റ ജ​ന്മ​സ്​​ഥ​ല​മാ​യി ത​ന്നെ അം​ഗീ​ക​രി​ച്ചി​ട്ടും മ​ന്ദി​ർ, മ​സ്​​ജി​ദ് വി​ഷ​യ​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്കൊ​ന്നും അ​ദ്ദേ​ഹം ക​ട​ന്നി​ല്ല.

സന്യാസിമാരോടും മൗലവിമാരോടും

പി​റ്റേ​ന്ന്​ സ​ര​യൂ​ഘ​ട്ടി​ലെ​ത്തി​യ​പ്പോ​ൾ പ​ണ്ഡി​റ്റ്​ ച​ന്ദി​റാ​മി​െ​ൻ​റ നേ​തൃ​ത്വ​ത്തി​ൽ ഒ​രു കൂ​ട്ടം സ​ന്യാ​സി​മാ​ർ കാ​ണാ​ൻ വ​ന്നു. ക്ഷീ​ണി​ത​നാ​യി​രു​ന്ന അ​ദ്ദേ​ഹം കു​റ​ഞ്ഞ നേ​രം അ​വ​രോ​ട്​ സം​സാ​രി​ച്ചു: ''ഇ​ന്ത്യ​യി​ൽ 56 ല​ക്ഷം സ​ന്യാ​സി​മാ​രു​ണ്ടെ​ന്നു പ​റ​യു​ന്നു. അ​വ​ർ ജീ​വ​ത്യാ​ഗ​ത്തി​നു ത​യാ​റെ​ങ്കി​ൽ അ​വ​രു​ടെ ത​പ​സ്യ​യു​ടെ​യും പ്രാ​ർ​ഥ​ന​യു​ടെ​യും ക​രു​ത്തി​ൽ ഇന്ത്യ വി​മോ​ചി​ത​മാ​കു​മെ​ന്നു ഞാ​ൻ ഉ​റ​ച്ചു​വി​ശ്വ​സി​ക്കു​ന്നു. എ​ന്നാ​ൽ, അ​വ​ർ വ​ഴി​തെ​റ്റി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. അ​തു​ത​ന്നെ മൗ​ല​വി​മാ​രു​ടെ​യും കാ​ര്യം. ഇൗ ​സ​ന്യാ​സി​മാ​രും മൗ​ല​വി​മാ​രും വ​ല്ല​തും നേ​ടി​യെ​ങ്കി​ൽ അത്​ ഹി​ന്ദു​ക്ക​ളെ​യും മു​സ്​​ലിം​ക​ളെ​യും ത​മ്മി​ല​ടി​പ്പി​ച്ചു എ​ന്ന​തു മാ​ത്ര​മാ​യി​രി​ക്കും. ര​ണ്ടു കൂ​ട്ട​രോ​ടും ഞാ​ൻ പ​റ​യു​ന്നു, അ​ക​മേ വി​ശ്വാ​സം ഇ​ല്ലാ​താ​കു​േ​മ്പാ​ൾ നി​ങ്ങ​ൾ ദൈ​വ​നി​ഷേ​ധി​യാ​യി മ​ത​ത്തെ തു​ട​ച്ചു​നീ​ക്കി​ക്ക​ള​യും. അ​പ​ര​ന്മാ​രോ​ട്​ ഒ​രു അ​രു​താ​യ്​​മ​യും ചെ​യ്യാ​ത്ത വ്യ​ക്തി​ക​ൾ​ക്കി​ട​യി​ൽ പ​ക​യും വി​ദ്വേ​ഷ​വും ജ​നി​പ്പി​ക്കാ​ൻ ദൈ​വ​ക​ൽ​പ​ന​യൊ​ന്നു​മി​ല്ല.

അ​ദ്ദേ​ഹം തു​ട​ർ​ന്നു: ''ദ​ു​ർ​ബ​ല​രെ​യും നി​സ്സ​ഹാ​യ​രെ​യും സം​ര​ക്ഷി​ച്ചാ​ൽ മാ​ത്ര​മേ സ്വ​യ​ര​ക്ഷ​ക്ക്​ ദൈ​വ​ത്തോ​ട്​ പ്രാ​ർ​ഥി​ക്കാ​ൻ ന​മു​ക്ക്​ അ​ർ​ഹ​ത​യു​ള്ളൂ. ദു​ർ​ബ​ല​രെ ര​ക്ഷി​ക്കാ​ൻ നോ​ക്കാ​തെ ന​മ്മു​ടെ ര​ക്ഷ​ക്ക്​ ദൈ​വ​ത്തോ​ട്​ തേ​ടു​ന്ന​ത്​ പാ​പ​മാ​ണ്. രാ​മ​ൻ സീ​ത​യെ സ്​​നേ​ഹി​ച്ച​തു​പോ​ലെ ന​മ്മ​ൾ സ്​​നേ​ഹി​ക്കാ​ൻ പ​ഠി​ക്ക​ണം. പ​ര​മ​മാ​യ വി​ശ്വാ​സ​ത്തോ​ടെ, ഇ​ച്ഛാ​ശ​ക്തി​യോ​ടെ നാം ​സ​ത്യ​സ​ന്ധ​മാ​യി ജീ​വി​ത​ത്തി​ൽ ധ​ർ​മം പു​ല​ർ​ത്തു​ന്നി​ല്ലെ​ങ്കി​ൽ ഇൗ ​വേ​താ​ള​ഭ​ര​ണ​ത്തെ ന​ശി​പ്പി​ക്കാ​ൻ ന​മു​ക്കാ​വി​ല്ല. സ്വ​രാ​ജ്​ നേ​ടാ​നാ​യി​ല്ലെ​ങ്കി​ൽ ന​മ്മു​ടെ ധ​ർ​മം ന​ട​പ്പി​ലാ​വി​ല്ല. രാ​മ​രാ​ജ്യം തി​രി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു​വ​രു​ക ഹി​ന്ദു​ക്ക​ളു​ടെ ക​ഴി​വി​നും അ​തീ​ത​മാ​യ സം​ഗ​തി​യാ​ണ്​''.

മ​ത​ത്തെ സ്വാ​ർ​ഥ​താ​ൽ​പ​ര്യ​ങ്ങ​ൾ​ക്കു പ​ണ​യം വെ​ച്ചു ഗോ​വ​ധം പോ​ലെ​യു​ള്ള വി​ഷ​യ​ങ്ങ​ളി​ൽ മു​സ്​​ലിം വി​ദ്വേ​ഷം പ്ര​ച​രി​പ്പി​ക്കാ​നു​ള്ള പൗ​രോ​ഹി​ത്യ​ത്തി​െ​ൻ​റ ശ്ര​മ​ങ്ങ​ൾ​ക്കെ​തി​രെ ഗാ​ന്ധി ആ​ഞ്ഞ​ടി​ച്ചു. ഇ​ന്ന്​ രാ​മ​നും രാ​മ​രാ​ജ്യ​വു​മെ​ല്ലാം പൗ​രോ​ഹി​ത്യ​ത്തി​നും അ​വ​രെ മ​റ​യാ​ക്കി കു​ത്സി​ത രാ​ഷ്​​ട്രീ​യ​നീ​ക്കം ന​ട​ത്തു​ന്ന​വ​ർ​ക്കു​മു​ള്ള ഉ​പാ​ധി​യാ​യി മാ​റു​േ​മ്പാ​ൾ, ഗാ​ന്ധി​യു​ടെ അ​യോ​ധ്യ യോ​ഗി​യു​ടെ കൈ​ക​ളി​ലെ​ത്തു​േ​മ്പാ​ൾ ഇൗ ​മ​ഹ​ദ്​​പ്ര​വ​ച​ന​ങ്ങ​ൾ ആ​രു കേ​ൾ​ക്കാ​ൻ?