മ​ഹാ​ഗു​രു​ക്ക​ളു​ടെ സ​മാ​ഗ​മ​ത്തി​ന്​ ഒ​രു നൂ​റ്റാ​ണ്ട്​

ഗു​രു​ദേ​വ്​ ര​ബീ​ന്ദ്ര​നാ​ഥ് ടാ​ഗോ​ർ ശ്രീ​നാ​രാ​യ​ണ ഗു​രു​ദേ​വ​നെ
ശി​വ​ഗി​രി​യി​ൽ സ​ന്ദ​ർ​ശി​ക്കാ​നെ​ത്തി​യി​ട്ട്​
ഇ​ന്നേ​ക്ക്​ 100 വ​ർ​ഷ​ം

ര​ബീ​ന്ദ്ര​നാ​ഥ് ടാ​ഗോ​ർ, മ​ഹാ​ത്മാ​ഗാ​ന്ധി, രാ​ജാ​ജി, വി​നോ​ബ​ഭാ​വെ തു​ട​ങ്ങി​യ ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ ദേ​ശീ​യ നാ​യ​ക​ർ ശ്രീ​നാ​രാ​യ​ണ ഗു​രു​ദേ​വ​നെ ശി​വ​ഗി​രി​യി​ലെ​ത്തി സ​ന്ദ​ർ​ശി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടെ​ന്ന് പ്ര​ശ​സ്​​ത​നാ​യ ഒ​രു അ​ധ്യാ​ത്​​മ ഗു​രു​വി​നോ​ട് ഇ​തെ​ഴു​തു​ന്ന​യാ​ൾ പ​റ​യു​ക​യു​ണ്ടാ​യി. 'അ​ത് അ​വ​രു​ടെ പു​ണ്യം' എ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​​ന്റെ പ്ര​തി​വ​ച​നം. മ​ഹ​ർ​ഷി ര​ബീ​ന്ദ്ര​നാ​ഥ് ടാ​ഗോ​ർ ശി​വ​ഗി​രി​യി​ലെ​ത്തി ശ്രീ​നാ​രാ​യ​ണ ഗു​രു​ദേ​വ​നെ ദ​ർ​ശി​ച്ച​ത് കൃ​ത്യം 100 വ​ർ​ഷം മു​മ്പ്​-1922 ന​വം​ബ​ർ 15നാ​ണ്. ഈ ​അ​പൂ​ർ​വ സ​മാ​ഗ​മ​ത്തി​​ന്റെ ശ​താ​ബ്ദി ആ​ഘോ​ഷം ന​ട​ക്കു​ക​യാ​ണ് ശി​വ​ഗി​രി​യി​ലി​പ്പോ​ൾ.

നൊ​ബേ​ൽ സ​മ്മാ​ന ജേ​താ​വ് എ​ന്ന നി​ല​യി​ൽ ടാ​ഗോ​ർ മ​ഹാ​ക​വി ഭു​വ​ന​പ്ര​സി​ദ്ധി​യു​ടെ പ​ര​കോ​ടി​യി​ൽ നി​ൽ​ക്കു​ന്ന വേ​ള​യി​ലാ​യി​രു​ന്നു ശി​വ​ഗി​രി​യി​ലേ​ക്കു​ള്ള വ​ര​വ്. പ്രാ​ചീ​ന ഗു​രു​കു​ല വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സ സം​സ്​​കൃ​തി ടാ​ഗോ​റി​നെ ഏ​റെ സ്വാ​ധീ​നി​ച്ചി​രു​ന്നു. 1901ൽ ​ശാ​ന്തി​നി​കേ​ത​ൻ സ്​​ഥാ​പി​ക്കു​മ്പോ​ൾ പ്രാ​ചീ​ന-​ആ​ധു​നി​ക സം​സ്​​കൃ​തി​ക​ൾ സ​മ​ന്വ​യി​പ്പി​ച്ച് പു​തി​യൊ​രു വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സ സം​സ്​​കാ​ര​ത്തി​ന് രൂ​പ​വും ഭാ​വ​വും ന​ൽ​കാ​നാ​ണ്​ അ​ദ്ദേ​ഹം ല​ക്ഷ്യ​മി​ട്ട​ത്. ഈ ​ശാ​ന്തി​നി​കേ​ത​​​ന്റെ വി​ക​സി​ത രൂ​പ​മാ​ണ് 1921ൽ ​സ്​​ഥാ​പി​ത​മാ​യ വി​ശ്വ​ഭാ​ര​തി.

വി​ശ്വ​ഭാ​ര​തി​യു​ടെ ധ​ന​ശേ​ഖ​ര​ണാ​ർ​ഥം ഭാ​ര​ത​ത്തി​ന​ക​ത്തും പു​റ​ത്തു​മാ​യി സ​ഞ്ച​രി​ച്ചി​രു​ന്ന മ​ഹാ​ക​വി​യെ തി​രു​വി​താം​കൂ​ർ മ​ഹാ​രാ​ജാ​വ് മൂ​ലം തി​രു​നാ​ൾ ത​​ന്റെ സാ​മ്പ​ത്തി​ക പി​ന്തു​ണ ഏ​റ്റു​വാ​ങ്ങാ​നാ​യി തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​ര​ത്തേ​ക്ക് ക്ഷ​ണി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. അ​തു​പ്ര​കാ​രം ടാ​ഗോ​ർ, മ​ക​ൻ ര​തീ​ന്ദ്ര​നാ​ഥ് ടാ​ഗോ​ർ, പു​ത്ര​പ​ത്നി പ്ര​തി​മാ​ദേ​വി, പ്രൈ​വ​റ്റ് സെ​ക്ര​ട്ട​റി ദീ​ന​ബ​ന്ധു സി.​എ​ഫ്. ആ​ൻ​ഡ്രൂ​സ്​ എ​ന്നി​വ​രോ​ടൊ​പ്പം ട്രെ​യി​നി​ൽ തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​ര​ത്തേ​ക്ക്​ വ​ന്നു. മ​ഹാ​ക​വി​യെ സ്വീ​ക​രി​ക്കാ​ൻ മ​ഹാ​രാ​ജാ​വി​​ന്റെ പ്ര​തി​നി​ധി​യാ​യി ദി​വാ​ൻ രാ​ഘ​വ​യ്യ​യും സ്വാ​ഗ​ത​സം​ഘം ചെ​യ​ർ​മാ​ൻ മ​ള്ളൂ​ർ ഗോ​വി​ന്ദ​പി​ള്ള​യും റെ​യി​ൽ​വേ സ്റ്റേ​ഷ​നി​ൽ എ​ത്തി​യി​രു​ന്നു. ഇ​ന്ന​ത്തെ അ​യ്യ​ൻ​കാ​ളി ഹാ​ളി​ന് (വി.​ജെ.​ടി ഹാ​ൾ) പ​ടി​ഞ്ഞാ​റു​ഭാ​ഗം വി​ശാ​ല​മാ​യൊ​രു മൈ​താ​ന​മാ​യി​രു​ന്നു. അ​വി​ടെ ക​മ​നീ​യ​മാ​യ പ​ന്ത​ലു​യ​ർ​ത്തി പ്രൗ​ഢ​ഗം​ഭീ​ര​മാ​യ സ്വീ​ക​ര​ണ​മാ​ണ് മ​ഹാ​ക​വി​ക്ക് ന​ൽ​കി​യ​ത്.

ടാ​ഗോ​റി​നെ​യും സം​ഘ​ത്തെ​യും വാ​ദ്യ​മേ​ള​ങ്ങ​ളു​ടെ അ​ക​മ്പ​ടി​യോ​ടെ വേ​ദി​യി​ലേ​ക്ക് ആ​ന​യി​ച്ചു. കു​മാ​ര​നാ​ശാ​ൻ ര​ചി​ച്ച ടാ​ഗോ​ർ മം​ഗ​ളം- ദി​വ്യ കോ​കി​ലം എ​ന്ന സം​സ്​​കൃ​ത​പ​ദ​ബ​ഹു​ല​മാ​യ മ​ണി​പ്ര​വാ​ള ശൈ​ലി​യി​ലു​ള്ള ക​വി​ത, യു​വാ​വാ​യ സി. ​കേ​ശ​വ​ൻ ശ്രു​തി​മ​ധു​ര​മാ​യി ആ​ല​പി​ക്കു​ന്ന​തു​കേ​ട്ട്​ ടാ​ഗോ​ർ സ​ന്തോ​ഷ​പൂ​ർ​വം താ​ളം​പി​ടി​ച്ചു. കു​മാ​ര​മ​ഹാ​ക​വി ആ​ന​ന്ദാ​ശ്രു​ക്ക​ൾ പൊ​ഴി​ച്ച് സ​മീ​പ​ത്തു​ത​ന്നെ നി​ന്നി​രു​ന്നു.

ടാ​ഗോ​റി​ന് തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​ര​ത്ത് നാ​ല​ഞ്ച് പ​രി​പാ​ടി​ക​ളു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ങ്കി​ലും ദേ​ഹാ​സ്വാ​സ്​​ഥ്യം നി​മി​ത്തം അ​വ​യെ​ല്ലാം ഒ​ഴി​വാ​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു. എ​ന്നി​രി​ക്കി​ലും ആ​റ്റി​ങ്ങ​ൽ വ​ഴി ശി​വ​ഗി​രി​യി​ലെ​ത്തി ശ്രീ​നാ​രാ​യ​ണ ഗു​രു​ദേ​വ​നെ ദ​ർ​ശി​ച്ച് കൊ​ല്ല​ത്തേ​ക്ക് മ​ട​ങ്ങാ​മെ​ന്ന് തീ​രു​മാ​നി​ച്ചു. ഉ​ട​ൻ ചി​ല ജാ​തി​വാ​ദി​ക​ൾ അ​ത്​ മു​ട​ക്കാ​ൻ ശ്ര​മി​ച്ചു. ത​ലേ​ന്നാ​ൾ മ​ഴ പെ​യ്തി​രു​ന്ന​തി​നാ​ൽ വ​ഴി ച​ളി​നി​റ​ഞ്ഞ് സ​ഞ്ചാ​ര​യോ​ഗ്യ​മ​ല്ലെ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു അ​വ​രു​ടെ വാ​ദം. എ​ന്നാ​ൽ, ബ്ര​ഹ്മ​സ​മാ​ജ​ത്തി​​ന്റെ കേ​ര​ള ഘ​ട​കം സെ​ക്ര​ട്ട​റി​യാ​യി​രു​ന്ന ശി​വ​പ്ര​സാ​ദ് സ്വാ​മി​ക​ൾ ഈ ​വാ​ദ​ത്തെ ശ​ക്​​ത​മാ​യി നി​ഷേ​ധി​ച്ച് വാ​സ്​​ത​വം ധ​രി​പ്പി​ച്ച​തോ​ടെ ടാ​ഗോ​ർ യാ​ത്ര തു​ട​ർ​ന്നു. മ​ഹാ​ക​വി​യും ആ​ൻ​ഡ്രൂ​സും സ്​​പെ​ഷ​ൽ ഓ​ഫി​സ​ർ സു​ബ്ര​ഹ്മ​ണ്യ അ​യ്യ​രും കൂ​ടി മ​സാ​വ​രി ബം​ഗ്ലാ​വി​ൽ എ​ത്തി​ച്ചേ​ർ​ന്നു.(​ഇ​പ്പോ​ൾ സ​ർ​ക്കാ​ർ ആ​യു​ർ​വേ​ദ ആ​ശു​പ​ത്രി പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ക്കു​ന്ന കെ​ട്ടി​ടം) ഡോ. ​പ​ൽ​പ്പു​വും എ​സ്.​എ​ൻ.​ഡി.​പി യോ​ഗം ജ​ന​റ​ൽ സെ​ക്ര​ട്ട​റി എ​ൻ. കു​മാ​ര​നും ടാ​ഗോ​റി​നെ ഹാ​രാ​ർ​പ്പ​ണം ചെ​യ്ത് സ്വീ​ക​രി​ച്ചു. തു​ട​ർ​ന്ന് മ​ഞ്ച​ലി​ലേ​റി സ​ത്യ​വ്ര​ത​സ്വാ​മി​ക​ൾ ഉ​ൾ​പ്പെ​ടെ​യു​ള്ള സ​ന്യാ​സി​മാ​രു​ടെ അ​ക​മ്പ​ടി​യോ​ടെ ശി​വ​ഗി​രി​യി​ലേ​ക്ക്. 'മ​ഹാ​ക​വി ടാ​ഗോ​ർ കീ ​ജ​യ്' എ​ന്ന മു​ദ്രാ​വാ​ക്യം അ​ന്ത​രീ​ക്ഷ​ത്തി​ൽ മു​ഴ​ങ്ങി​ക്കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നു. ശാ​ര​ദാ​മ​ഠ​ത്തി​ന് തെ​ല്ല​ക​ലെ വെ​ച്ച് മ​ഞ്ച​ലി​ൽ നി​ന്നി​റ​ങ്ങി​യ ടാ​ഗോ​ർ ഷൂ​സു​ക​ൾ അ​ഴി​ച്ചു​വെ​ച്ച് ശാ​ര​ദാ​മ​ഠ​ത്തി​ൽ ദ​ർ​ശ​നം ന​ട​ത്തി. ശാ​ര​ദാ​മ​ഠ​ത്തി​ന്റെ സ​വി​ശേ​ഷ​ത​ക​ൾ ഗു​രു​ദേ​വ ശി​ഷ്യ​ന്മാ​ർ മ​ഹാ​ക​വി​യെ ധ​രി​പ്പി​ച്ചു. വി​ശ്വ​ഭാ​ര​തി​യി​ൽ ശാ​ര​ദോ​ത്സ​വം സം​ഘ​ടി​പ്പി​ച്ചി​രു​ന്ന മ​ഹാ​ക​വി​ക്ക് ശി​വ​ഗി​രി​യി​ലെ ശാ​ര​ദ​യു​ടെ അ​ലൗ​കി​ക സൗ​ന്ദ​ര്യ​വും അ​നു​ഷ്ഠാ​ന പ​ദ്ധ​തി​യും ശു​ചി​ത്വ​വും ഏ​റെ ആ​ക​ർ​ഷ​ണീ​യ​മാ​യി.

മ​ഹാ​ക​വി വൈ​ദി​ക​മ​ഠ​ത്തി​​​ന്റെ വ​രാ​ന്ത​യി​ലേ​ക്ക് കാ​ൽ​വെ​ച്ച് ക​യ​റി​യ​തും ഗു​രു​ദേ​വ​ൻ ക​ത​കു​തു​റ​ന്ന് വ​രാ​ന്ത​യി​ലേ​ക്ക് ഇ​റ​ങ്ങി​യ​തും ഒ​രേ സ​മ​യ​ത്താ​യി​രു​ന്നു. ടാ​ഗോ​ർ, ഗു​രു​ദേ​വ​ന്റെ അ​ലൗ​കി​ക മു​ഖ​കാ​ന്തി ദ​ർ​ശി​ച്ച് 'Oh great saint' എ​ന്ന് ത​ന്നോ​ടെ​ന്ന വ​ണ്ണം പ​റ​ഞ്ഞ് ന​മ​സ്​​ക​രി​ച്ചു. തു​ട​ർ​ന്ന് വ​രാ​ന്ത​യി​ൽ വി​രി​ച്ച മൂ​ന്ന് ത​ടു​ക്കു​പാ​യ​ക​ളി​ൽ ഗു​രു​ദേ​വ​നും ടാ​ഗോ​റും ആ​ൻ​ഡ്രൂ​സും ഇ​രു​ന്നു. സം​ഭാ​ഷ​ണം സം​സ്​​കൃ​ത​ത്തി​ലാ​കാ​മെ​ന്ന് ടാ​ഗോ​റി​നോ​ട് പ​റ​ഞ്ഞ​പ്പോ​ൾ, അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന് ബം​ഗാ​ളി ക​ല​ർ​ന്ന സം​സ്​​കൃ​ത​മേ അ​റി​യൂ എ​ന്ന വി​വ​രം ല​ഭി​ച്ചു. ഉ​ട​ൻ ദ്വി​ഭാ​ഷി​ക​ളാ​യി കു​മാ​ര​നാ​ശാ​നും എ​ൻ. കു​മാ​ര​നും നി​യോ​ഗി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു. ഗു​രു​ദേ​വ​ൻ അ​രു​ളി​ച്ചെ​യ്യു​ന്ന​ത് കു​മാ​ര​നാ​ശാ​ൻ ടാ​ഗോ​റി​ന് ത​ർ​ജ​മ ചെ​യ്തു​കൊ​ടു​ക്കും. ടാ​ഗോ​ർ പ​റ​യു​ന്ന​ത് എ​ൻ. കു​മാ​ര​ൻ ഗു​രു​വി​നോ​ട് ത​ർ​ജ​മ ചെ​യ്ത് പ​റ​യും. ആ ​സം​ഭാ​ഷ​ണം അ​ര​മ​ണി​ക്കൂ​ർ നീ​ണ്ടു. 'അ​ങ്ങ​യെ ദ​ർ​ശി​ച്ച​തോ​ടെ എ​​ന്റെ ഹൃ​ദ​യ​ത്തി​ന് വ​ല്ലാ​ത്തൊ​രു മാ​റ്റം സം​ഭ​വി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു' എ​ന്ന ആ​മു​ഖ​ത്തോ​ടെ ടാ​ഗോ​ർ സം​സാ​രം ആ​രം​ഭി​ച്ചു. അ​തി​ന് മ​റു​പ​ടി​യാ​യി ഗു​രു​ദേ​വ​ൻ ഒ​ന്ന് പു​ഞ്ചി​രി​ച്ച​തേ ഉ​ള്ളൂ. ആ​ത്മ​മി​ത്ര​മാ​യി​രു​ന്ന സ്വാ​മി വി​വേ​കാ​ന​ന്ദ​ൻ ഭ്രാ​ന്താ​ല​യ​മാ​യി വി​ശേ​ഷി​പ്പി​ച്ച ദേ​ശ​ത്തി​​ന്റെ മു​ഖ​ച്ഛാ​യ ഗു​രു​വി​ന്റെ പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന​ങ്ങ​ളാ​ൽ പ​രി​വ​ർ​ത്തി​പ്പി​ക്ക​​പ്പെ​ട്ട​തും കേ​ര​ളം ഒ​രു തീ​ർ​ഥാ​ല​യ​മാ​യ​തു​മൊ​ക്കെ ടാ​ഗോ​റി​​ന്റെ ഉ​ള്ളി​ൽ തെ​ളി​ഞ്ഞു. ആ ​അ​റി​വി​ൽ പ്ര​ചോ​ദി​ത​നാ​യ ടാ​ഗോ​ർ, 'സ്വാ​മി അ​വി​ടു​ന്ന് ഏ​റെ പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ച്ചു​വ​ല്ലോ. കേ​ര​ള​മി​ന്ന് ഭ്രാ​ന്താ​ല​യ​മ​ല്ല. കേ​ര​ള​മി​ന്ന് ഇ​ന്ത്യ​ക്ക് മു​ഴു​വ​ൻ മാ​തൃ​ക​യാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു. സ്വാ​മി​ക​ൾ വ​ള​രെ​യേ​റെ പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ച്ചു'​വെ​ന്ന് പ​റ​ഞ്ഞു. അ​തി​ന് മ​റു​പ​ടി​യാ​യി 'നാം ​ഒ​ന്നും ചെ​യ്യു​ന്നി​ല്ല​ല്ലോ' എ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു ഗു​രു​വാ​ണി. കാ​റ്റും മ​ഴ​യും മ​ഞ്ഞും വെ​യി​ലും സ​ഹി​ച്ച് ന​ഗ്​​ന​പാ​ദ​നാ​യി രാ​ജ്യ​മെ​മ്പാ​ടും സ​ഞ്ച​രി​ച്ച് പാ​വ​ങ്ങ​ളു​ടെ ക​ണ്ണീ​രൊ​പ്പി ദീ​ന​ർ​ക്കാ​ശ്വാ​സം ന​ൽ​കി സ​ദാ​ക​ർ​മ​ത്തി​ൽ മു​ഴു​കി​യി​രു​ന്ന ഗു​രു​ദേ​വ​ൻ 'ഒ​ന്നും ചെ​യ്യു​ന്നി​ല്ലെ​ന്നോ'. കേ​ട്ടു​നി​ന്ന​വ​ർ ആ​ശ്ച​ര്യ​പ്പെ​ട്ടു. എ​ന്നാ​ൽ, ഗു​രു​ദേ​വ​ൻ അ​രു​ളി​യ​തി​ന്റെ അ​ർ​ഥം ടാ​ഗോ​റി​ന് മ​ന​സ്സി​ലാ​യി. ടാ​ഗോ​ർ വീ​ണ്ടും പ​റ​ഞ്ഞു-'​ജ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ ക​ണ്ണ് തു​റ​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തി​ൽ സ്വാ​മി ഇ​നി​യും പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ക്ക​ണം'. അ​തി​ന് ഗു​രു, 'ജ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ ക​ണ്ണു​ക​ൾ തു​റ​ന്നു​ത​ന്നെ​യാ​ണി​രി​ക്കു​ന്ന​തെ​ങ്കി​ലും അ​വ​ർ കാ​ണു​ന്നി​ല്ല എ​ന്നേ​യു​ള്ളു' എ​ന്നു മൊ​ഴി​ഞ്ഞു. സം​ഭാ​ഷ​ണം കു​റേ നീ​ണ്ടു.

ഗു​രു​വി​ന്റെ ആ​ത്മീ​യ​വും സാ​മൂ​ഹി​ക​വും വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സ​പ​ര​വു​മാ​യ കാ​ഴ്ച​പ്പാ​ടു​ക​ൾ ടാ​ഗോ​ർ ചോ​ദി​ച്ച​റി​ഞ്ഞു. 'ക​ർ​മ​നി​ര​ത​നാ​യ ആ ​ജ്ഞാ​നി​യു​ടെ' യ​ഥാ​ർ​ഥ സ്വ​രൂ​പം ന​ല്ല​വ​ണ്ണം മ​ന​സ്സി​ലാ​ക്കി​യ വി​ശ്വ​മ​ഹാ​ക​വി​ക്ക് അ​ത്യാ​ദ​ര​വാ​ണ് ഗു​രു​വി​നോ​ട് തോ​ന്നി​യ​ത്. സം​ഭാ​ഷ​ണം ക​ഴി​ഞ്ഞ് എ​ഴു​ന്നേ​റ്റ ടാ​ഗോ​ർ ഗു​രു​വി​നെ കു​നി​ഞ്ഞ് ന​മ​സ്​​ക​രി​ക്കു​ക​യും മ​തി​യാ​കാ​ഞ്ഞ് ഗു​രു​വി​ന്റെ ര​ണ്ട് കൈ​ക​ളും കൂ​ട്ടി ഒ​ന്നാ​ക്കി​ച്ചേ​ർ​ത്ത് അ​തി​ൽ കു​നി​ഞ്ഞ് ചും​ബി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു. ടാ​ഗോ​റി​നെ അ​നു​ഗ്ര​ഹി​ക്കു​ന്ന മ​ട്ടി​ൽ ഗു​രു​ദേ​വ​ൻ തി​രി​ച്ച് അ​ഭി​വാ​ദ​നം ചെ​യ്തു.

അ​തി​ഥി സ​ൽ​ക്കാ​ര​ത്തി​ന് ആ​ഹാ​രം ത​യാ​റാ​ക്കാ​ൻ ഡോ. ​പ​ൽ​പ്പു തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​ര​ത്തു​നി​ന്ന് പാ​ച​ക​ക്കാ​രാ​യ ര​ണ്ട് ത​മി​ഴ് ബ്രാ​ഹ്മ​ണ​രെ കൊ​ണ്ടു​വ​ന്നി​രു​ന്നു. എ​ന്നാ​ൽ ഉ​ചി​ത​നാ​യ മ​ഹാ​ഗു​രു, പാ​കം ചെ​യ്ത ഭ​ക്ഷ​ണം ഒ​ഴി​വാ​ക്കി ടാ​ഗോ​ർ അ​നു​ഭ​വി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ലാ​ത്ത ആ​ഹാ​രം ന​ൽ​കാ​ൻ നി​ർ​ദേ​ശി​ച്ചു. ത​ലേ​ന്നാ​ൾ മ​റി​ഞ്ഞു​വീ​ണ തെ​ങ്ങി​ന്റെ ത​ല​പ്പി​ൽ​നി​ന്നു​ള്ള കാ​മ്പ് (അ​ക​ത്തെ ഏ​റ്റ​വും ലോ​ല​മാ​യ ഭാ​ഗം), ഇ​ള​നീ​ര്, ക​രി​ക്കി​ൻ കാ​മ്പ് തു​ട​ങ്ങി​യ​വ​യാ​ണ് ന​ൽ​കി​യ​ത്. ത​ന്റെ ജീ​വി​ത​ത്തി​ൽ ഇ​ത്ര ആ​സ്വാ​ദ്യ​ക​ര​മാ​യ ഭ​ക്ഷ​ണം ആ​ഹ​രി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ലെ​ന്ന് മ​ഹാ​ക​വി തീ​ർ​ത്തു​പ​റ​ഞ്ഞു. ആ​ൻ​ഡ്രൂ​സി​നും ഇ​ത് ആ​ശ്ച​ര്യ​മാ​യി​രു​ന്നു. യാ​ത്ര​യാ​കു​ന്ന​നേ​രം ശി​വ​ഗി​രി​യി​ലെ സ​ന്ദ​ർ​ശ​ന ഡ​യ​റി​യി​ൽ ര​ബീ​ന്ദ്ര​നാ​ഥ് ടാ​ഗോ​ർ എ​ഴു​തി.

''ഞാ​ൻ ലോ​ക​ത്തി​ന്റെ നാ​നാ​ഭാ​ഗ​ത്തും സ​ഞ്ച​രി​ച്ചു​വ​രു​ക​യാ​ണ്. ഇ​തി​നി​ട​യി​ൽ പ​ല മ​ഹാ​ത്മാ​ക്ക​ളെ​യും ഗു​രു​ക്ക​ന്മാ​രെ​യും മ​ഹ​ർ​ഷി​മാ​രെ​യും കാ​ണാ​നു​ള്ള അ​പൂ​ർ​വ ഭാ​ഗ്യം സി​ദ്ധി​ച്ചു. എ​ന്നാ​ൽ, ഒ​രു​കാ​ര്യം ഞാ​നി​വി​ടെ തു​റ​ന്നു സ​മ്മ​തി​ക്കു​ക​യാ​ണ്. മ​ല​യാ​ള​ത്തി​ലെ ശ്രീ​നാ​രാ​യ​ണ ഗു​രു​വി​നേ​ക്കാ​ൾ മി​ക​ച്ച​തോ തു​ല്യ​നോ ആ​യ ഒ​രു മ​ഹാ​ത്മാ​വി​നെ​യും ഞാ​നി​തു​വ​രെ ക​ണ്ടി​ട്ടി​ല്ല. ച​ക്ര​വാ​ള​സീ​മ​ക്കും അ​പ്പു​റ​ത്തേ​ക്കു നീ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്ന ആ ​യോ​ഗ​ന​യ​ന​ങ്ങ​ളും ഈ​ശ്വ​ര​ചൈ​ത​ന്യം നി​റ​ഞ്ഞ് സ്വ​യം പ്ര​കാ​ശ​മാ​ന​മാ​യ ദ്യു​തി​യി​ൽ പ്ര​ശോ​ഭി​ക്കു​ന്ന അ​വി​ട​ത്തെ തി​രു​മു​ഖ​വും ഞാ​നൊ​രു കാ​ല​ത്തും മ​റ​ക്കു​ക​യി​ല്ല''.

സി.​എ​ഫ്. ആ​ൻ​ഡ്രൂ​സ് ത​ന്റെ അ​നു​ഭ​വം ഇ​ങ്ങ​നെ രേ​ഖ​പ്പെ​ടു​ത്തി: ''ഞാ​ൻ ദൈ​വ​ത്തെ മ​നു​ഷ്യ​രൂ​പ​ത്തി​ൽ ക​ണ്ടു. ആ ​ചൈ​ത​ന്യ​മൂ​ർ​ത്തി ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ തെ​ക്കേ​യ​റ്റ​ത്ത് വി​ജ​യി​ച്ച​രു​ളു​ന്ന, ശ്രീ​നാ​രാ​യ​ണ​ഗു​രു​സ്വാ​മി​ക​ള​ല്ലാ​തെ മ​റ്റാ​രു​മ​ല്ല''.

ഡോ. ​പ​ൽ​പ്പു ആ​യി​ടെ മൂ​ലൂ​ർ പ​ത്മ​നാ​ഭ പ​ണി​ക്ക​ർ​ക്ക് എ​ഴു​തി​യ ക​ത്തി​ൽ കാ​ണാം. 'വി​ശ്വ​മ​ഹാ​ക​വി ടാ​ഗോ​റി​ന് ന​മ്മു​ടെ സ്വാ​മി​യെ ഏ​റെ പി​ടി​ച്ചു. സ്വാ​മി​യെ ക​ൽ​ക്ക​ട്ട​ക്ക് കൊ​ണ്ടു​വ​ര​ണ​മെ​ന്ന് എ​ന്നെ ഏ​ൽ​പി​ച്ചി​ട്ടാ​ണ് മ​ട​ങ്ങി​യ​ത്. ത​ൽ​ക്കാ​ലം സ്വാ​മി​ക്ക് ന​ല്ല സു​ഖ​മി​ല്ല. അ​സു​ഖം മാ​റ​ട്ടെ, എ​ന്നി​ട്ടാ​വാം യാ​ത്ര'. ദൗ​ർ​ഭാ​ഗ്യ​വ​ശാ​ൽ ആ ​യാ​ത്ര ന​ട​ന്നി​ല്ല. ന​ട​ന്നി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ൽ...

(ശ്രീ​നാ​രാ​യ​ണ ധ​ർ​മ​സം​ഘം ട്ര​സ്റ്റ് പ്ര​സി​ഡ​ന്റാ​ണ് സ്വാ​മി സ​ച്ചി​ദാ​ന​ന്ദ )