ബൊ​ളീ​വി​യ​യു​ടെ ദു​ര്യോ​ഗം

ര​ണ്ടു പ​തി​റ്റാ​ണ്ടു മു​മ്പ്​ ലാ​റ്റി​ന​മേ​രി​ക്ക​യു​ടെ ഗ​തി​മാ​റ്റി​യ ‘പി​ങ്ക്​ വേ​ലി​യേ​റ്റ’​ത്തി​ന്​ ഇ​റ​ക്ക​ത്തി​െ​ൻ​റ കാ​ല​മാ​ണി​പ്പോ​ൾ. ര​ണ്ടാ​യി​രാ​മാ​ണ്ടി​ൽ വെ​നി​സ്വേ​ല മു​ത​ൽ എ​ക്വ​ഡോ​ർ വ​രെ ആ​ഞ്ഞ​ ടി​ച്ച ആ ​ഇ​ട​തു​ത​രം​ഗം പു​തു​കാ​ല​ത്ത്​ ലോ​ക​ത്തെ​ങ്ങും ദൃ​ശ്യ​മാ​യ തീ​വ്ര​വ​ല​തു​പ​ക്ഷ വേ​ലി​യേ​റ്റ​ ത്തി​നു വ​ഴി​മാ​റി​ക്കൊ​ടു​ക്കു​ക​യാ​ണ്​. അ​തി​ൽ അ​വ​സാ​ന​ത്തെ തു​രു​ത്താ​യി​രു​ന്ന ബൊ​ളീ​വി​യ​യും ഇൗ ​ഞാ​യ​റാ​ഴ്​​ച പ്ര​സി​ഡ​ൻ​റ്​ ഇ​വോ മൊ​റാ​ലി​സി​െ​ൻ​റ രാ​ജി​യോ​ടെ ന​ഷ്​​ട​മാ​യി. ഒ​ക്​​ടോ​ബ​ർ 20ന്​ ​ന​ട​ന്ന ​തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​ൽ മൊ​റലി​സി​െ​ൻ​റ മൂ​വ്​​മെ​േ​ൻ​റാ ആ​ൽ സോ​ഷ്യ​ലി​സ്​​മോ (മൂ​വ്​​മെ​ൻ​റ്​ ഫോ​ർ സോ​ഷ്യ​ലി​സം-​മാ​സ്) പാ​ർ​ട്ടി എ​തി​രാ​ളി​യാ​യ കാ​ർ​ലോ​സ്​ മെ​സ​യു​ടെ ക​ക്ഷി​യേ​ക്കാ​ൾ 10 ശ​ത​മാ​നം വോ​ട്ടു​ക​ളു​ടെ ലീ​ഡ്​ നേ​ടി​യ ശേ​ഷ​മാ​ണ്​ ദേ​ശ​വ്യാ​പ​ക​മാ​യ പ്ര​ക്ഷോ​ഭ​ത്തെ​തു​ട​ർ​ന്ന്​ മൊ​റലി​സി​ന്​ സ്​​ഥാ​ന​ത്യാ​ഗം ചെ​​യ്യേ​ണ്ടി​വ​ന്ന​ത്. വോ​െ​ട്ട​ടു​പ്പി​ൽ വ്യ​ക്ത​മാ​യ കൃ​ത്രി​മ​ത്വം ന​ട​ന്ന​താ​യി നി​രീ​ക്ഷ​ക​രാ​യ തെ​ക്കു​വ​ട​ക്ക്​ അ​മേ​രി​ക്ക​ൻ രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളു​ടെ കൂ​ട്ടാ​യ്​​മ, ഒാ​ർ​ഗ​നൈ​സേ​ഷ​ൻ ഒാ​ഫ്​ അ​മേ​രി​ക്ക​ൻ സ്​​റ്റേ​റ്റ്​​സ്​ (ഒ.​എ.​എ​സ്) റി​പ്പോ​ർ​ട്ട്​ ചെ​യ്യു​ക​യും അ​ത്​ ഗ​വ​ൺ​മെ​ൻ​റ്​ വി​രു​ദ്ധ പ്ര​ക്ഷോ​ഭ​ക​ർ ഏ​റ്റെ​ടു​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്​​ത​തോ​ടെ പ്ര​സി​ഡ​ൻ​റി​െ​ൻ​റ മു​ന്നി​ൽ രാ​ജി​യ​ല്ലാ​തെ മ​​റ്റു വ​ഴി​ക​ളൊ​ന്നു​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. വ​ല​തു ചാ​യ്​​വു​ള്ള കൊ​ളം​ബി​യ, പെ​റു, ബ്ര​സീ​ൽ തു​ട​ങ്ങി​യ രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ൾ ​മൊ​റലി​സി​െ​ൻ​റ രാ​ജി​യെ സ്വാ​ഗ​തം ചെ​യ്യു​േ​മ്പാ​ൾ ‘അ​ട്ടി​മ​റി’​ക്കു വി​ധേ​യ​നാ​യ സോ​ഷ്യ​ലി​സ്​​റ്റ്​ സ​ഹ​പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ക​നോ​ട്​ ​​െഎ​ക്യ​ദാ​ർ​ഢ്യം പ്ര​ക​ടി​പ്പി​ക്കു​ക​യാ​ണ്​ വെ​നി​സ്വേ​ല, അ​ർ​ജ​ൻ​റീ​ന, ​മെ​ക്​​സി​കോ തു​ട​ങ്ങി​യ രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ൾ.

രാ​ജ്യ​ത്തെ ആ​ദി​മ​ജ​ന​ത​യു​ടെ പ്ര​തി​നി​ധി​യാ​യി ആ​ദ്യ​മാ​യി രാ​ഷ്​​ട്ര​നാ​യ​ക​പ​ദ​വി​യി​ലെ​ത്തി​യ അ​യ്​​മ​റ ഗോ​ത്ര​വം​ശ​ജ​നാ​യ മൊ​റ​ലി​സ് 14 വ​ർ​ഷ​ത്തോ​ളം ഭ​രി​ച്ച്​ ലാ​റ്റി​ന​മേ​രി​ക്ക​യി​ൽ ഏ​റ്റ​വും കൂ​ടു​ത​ൽ കാ​ലം അ​ധി​കാ​ര​ത്തി​ലി​രി​ക്കു​ന്ന പ്ര​സി​ഡ​ൻ​റാ​യി. നാ​ലാം ത​വ​ണ​യും പ്ര​സി​ഡ​ൻ​റ്​ പ​ദ​ത്തി​ലേ​ക്ക്​ മ​ത്സ​രി​ക്കാ​ൻ ഭ​ര​ണ​ഘ​ട​ന കോ​ട​തി​യെ ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ച്​ ഉൗ​ഴ​പ​രി​ധി സം​ബ​ന്ധി​ച്ച നി​യ​മം ഭേ​ദ​ഗ​തി ചെ​യ്​​ത​ത്​ അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​െ​ൻ​റ ജ​ന​സ​മ്മ​തി ഇ​ടി​ച്ചു. തു​ട​ർ​ന്നു ന​ട​ന്ന തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​െ​ൻ​റ വോ​െ​ട്ട​ണ്ണി​യ​പ്പോ​ൾ ആ​ദ്യ​ഘ​ട്ട​ത്തി​ൽ ​തൊ​ട്ട​ടു​ത്ത എ​തി​രാ​ളി​യും മൊ​റലി​സും ​ഒ​പ്പ​ത്തി​നൊ​പ്പ​മെ​ന്ന വ​ണ്ണം നീ​ങ്ങി​യി​രു​ന്നു. എ​ന്നാ​ൽ, സു​പ്രീം ഇ​ല​ക്​​ട​റ​ൽ ​ൈട്ര​ബ്യൂ​ണ​ൽ 24 മ​ണി​ക്കൂ​ർ പി​ന്നി​ട്ട​പ്പോ​ൾ വോ​െ​ട്ട​ണ്ണ​ൽ പൊ​ടു​ന്ന​നെ നി​ർ​ത്തി​വെ​ച്ചു. എ​ണ്ണ​ൽ പു​ന​രാ​രം​ഭി​ച്ച ശേ​ഷ​മാ​ണ്​ അ​ധി​കാ​ര​ത്തി​ലേ​ക്കു​ള്ള ഭൂ​രി​പ​ക്ഷ​ത്തി​​നു​വേ​ണ്ട 10 ശ​ത​മാ​നം വോ​ട്ടു​വ​ർ​ധ​ന മൊ​റ​ലി​സ്​ നേ​ടു​ന്ന​ത്. വോ​ട്ട​നു​പാ​ത​ത്തി​ൽ വ​ന്ന ഇൗ ​മാ​റ്റം ഒ.​എ.​എ​സ്​ നി​രീ​ക്ഷ​ക​ന്മാ​ർ ​ചോ​ദ്യം ചെ​യ്​​ത​തോ​ടെ പ്ര​തി​പ​ക്ഷ പ്ര​ക്ഷോ​ഭം കൊ​ടു​മ്പി​രി​ക്കൊ​ണ്ടു. സ​ഖ്യ​ത്തി​ലെ ക​ക്ഷി​ക​ൾ ഒ​ന്നൊ​ന്നാ​യി പ്ര​സി​ഡ​ൻ​റി​നെ കൈ​വി​ട്ടു. അ​പ​വ​ദി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട ഇ​ല​ക്​​ട​റ​ൽ ബോ​ർ​ഡി​ലെ അം​ഗ​ങ്ങ​ളെ മാ​റ്റി പു​തി​യ ​തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പ്​ ന​ട​ത്താം എ​ന്ന്​ മൊ​റലി​സ്​ ഉ​റ​പ്പു​ന​ൽ​കി​യെ​ങ്കി​ലും നി​ല​വി​ലെ പ്ര​സി​ഡ​ൻ​റും വൈ​സ്​ പ്ര​സി​ഡ​ൻ​റും മ​ത്സ​ര​രം​ഗ​ത്തു​ണ്ടാ​വാ​ൻ പാ​ടി​ല്ലെ​ന്ന ആ​വ​ശ്യ​മു​യ​ർ​ന്നെ​ങ്കി​ലും അ​ത്​ നി​രാ​ക​രി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു. അ​ങ്ങ​നെ കാ​ര്യ​ങ്ങ​ൾ കൈ​വി​ട്ടു​പോ​യി. മ​ന്ത്രി​ഭ​വ​ന​ങ്ങ​ൾ വ​രെ ആ​ക്ര​മ​ണ​ത്തി​നി​ര​യാ​കു​ന്ന അ​രാ​ജ​ക​ത്വ​ത്തി​ലേ​ക്കു നാ​ട്​ നീ​ങ്ങി. തെ​രു​വി​ൽ ക​ത്തു​ന്ന ജ​ന​കീ​യ പ്ര​ക്ഷോ​ഭ​ത്തെ അ​ടി​ച്ച​മ​ർ​ത്താ​ൻ ഒ​രു​ക്ക​മ​ല്ലെ​ന്നു സൈ​ന്യം മു​ന്ന​റി​യി​പ്പു ന​ൽ​കി​യ​തോ​ടെ എ​ല്ലാ പി​ൻ​ബ​ല​വും ന​ഷ്​​ട​പ്പെ​ട്ട മൊ​റലി​സ്​ രാ​ജി​ക്കു വ​ഴ​ങ്ങു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. കൊ​ക്ക​യി​ല ​തൊ​ഴി​ലാ​ളി​ക​ളു​ടെ യൂ​നി​യ​ൻ നേ​താ​വാ​യി അ​ടി​ത്ത​ട്ടി​ൽ പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ച്ച്​ ഉ​യ​ർ​ന്നു​വ​ന്നു രാ​ജ്യ​നാ​യ​ക​നാ​യി മാ​റി​യ മൊ​റലി​സ്​ ​ശ്ര​ദ്ധേ​യ​മാ​യ ഭ​ര​ണ​പ​രി​ഷ്​​ക​ര​ണ​ങ്ങ​ൾ ന​ട​ത്തി. എ​ണ്ണ, വാ​ത​ക​വ്യ​വ​സാ​യം ​ദേ​ശ​സാ​ത്​​ക​രി​ച്ചു, നി​കു​തി വ​രു​മാ​നം വ​ർ​ധി​പ്പി​ച്ച​ത്​ രാ​ജ്യ​ത്തെ ​പൊ​തു​നി​ക്ഷേ​പ​വും വി​ദേ​ശ​ക​രു​ത​ലും വ​ർ​ധി​പ്പി​ച്ചു. ദാ​രി​ദ്ര്യ​നി​ർ​മാ​ർ​ജ​നം ല​ക്ഷ്യ​മി​ട്ടു ​പൊ​തു​മ​രാ​മ​ത്തു പ​ദ്ധ​തി​ക​ളി​ലും സാ​മൂ​ഹി​ക​വി​ക​സ​ന​പ​രി​പാ​ടി​ക​ളി​ലും വ​ൻ​നി​ക്ഷേ​പം ന​ട​ത്തി. പ​ട്ടി​ണി 2006 ലെ 38 ​ശ​ത​മാ​നം 2018 ആ​കു​േ​മ്പാ​ൾ 17 ശ​ത​മാ​ന​ത്തി​​ലേ​ക്കു താ​ണു.

അ​തേ​സ​മ​യം, മൊ​റലി​സി​െ​ൻ​റ ‘തീ​വ്ര സോ​ഷ്യ​ലി​സ്​​റ്റ്​ രീ​തി​ക​ൾ’ രാ​ജ്യ​ത്തെ സ​മ്പ​ന്ന​വി​ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളെ തൃ​പ്​​തി​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​ല്ല. പ്ര​കൃ​തി​വി​ഭ​വ​ങ്ങ​ളും ഇ​ത​ര വ​രു​മാ​ന​മാ​ർ​ഗ​ങ്ങ​ളും പി​ന്നാ​ക്ക പ്ര​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്ക്​ ക​ട​ത്തു​ക​യാ​ണെ​ന്നും കൂ​ടു​ത​ൽ ഉ​ൽ​പാ​ദ​ന​ക്ഷ​മ​മാ​യ മാ​ർ​ഗ​ങ്ങ​ളി​ൽ ധ​ന​വി​​നി​യോ​ഗം ന​ട​ക്കു​ന്നി​ല്ലെ​ന്നു​മാ​യി​രു​ന്നു ​ മു​ത​ലാ​ളി​ത്ത സാ​മ്പ​ത്തി​ക​രീ​തി​യെ പി​ന്തു​ണ​ക്കു​ന്ന ഉ​പ​രി​വ​ർ​ഗ​ത്തി​െ​ൻ​റ ആ​രോ​പ​ണം. കി​ഴ​ക്ക​ൻ ബൊ​ളീ​വി​യ​യി​ലെ സാ​ന്താ​ക്രൂ​സ്​ മേ​ഖ​ല​യി​ലെ ഇൗ ​സ​മ്പ​ന്ന​വി​ഭാ​ഗ​ത്തി​െ​ൻ​റ പി​ന്തു​ണ​യി​ലാ​ണ്​ പ്ര​തി​പ​ക്ഷം പ്ര​ക്ഷോ​ഭ​ത്തി​നി​റ​ങ്ങി​ത്തി​രി​ച്ച​ത്. അ​വി​ടെ നി​ന്നു​ത​ന്നെ​യാ​ണ്​ തീ​വ്ര യാ​ഥാ​സ്​​ഥി​തി​ക ക്രൈ​സ്​​ത​വ​ക​ക്ഷി​യും ലൂ​യി ഫെ​ർ​ണാ​ണ്ടോ ക​മാ​ഷോ​യു​ടെ നേ​തൃ​ത്വ​ത്തി​ൽ രം​ഗ​​ത്തു​വ​ന്നത്​. ഇൗ ​വ​ല​തു​പ​​ക്ഷ തീ​വ്ര​വാ​ദി​ക​ൾ മ​ന്ത്രി​മാ​രു​ടെ ബം​ഗ്ലാ​വു​ക​ൾ അ​ഗ്​​നി​ക്കി​ര​യാ​ക്കി​യും ബ​ന്ധു​ക്ക​ളെ ബ​ന്ദി​ക​ളാ​ക്കി​യും വം​ശീ​യ​​ക​ലാ​പ​ത്തി​നു തി​രി​കൊ​ളു​ത്തി. ആ​ദി​മ​നി​വാ​സി​ക​ളാ​യ ‘ഇ​ന്ത്യ​ക്കാ​ർ’ യൂ​നി​വേ​ഴ്​​സി​റ്റി വി​ടു​ക എ​ന്ന ആ​ഹ്വാ​ന​വു​മാ​യി തു​ട​ങ്ങി​യ ക​ലാ​പം പി​ന്നീ​ട്​ വി​വി​ധ ദി​ക്കു​ക​ളി​ലേ​ക്ക്​ വ്യാ​പി​ച്ചു. ഇൗ ​കാ​ലു​ഷ്യ​ത്തി​നി​ടെ​യാ​ണ്​ തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​ലേ​ക്ക്​ രാ​ജ്യം എ​ത്തു​ന്ന​ത്. അ​വി​ടെ അ​ധി​കാ​രം കൈ​പ്പി​ടി​യി​ൽ ഒ​തു​ക്കി​നി​ർ​ത്താ​നു​ള്ള മൊ​റ​​ലി​സി​െ​ൻ​റ ആ​വേ​ശം കൂ​ടി​യാ​യ​പ്പോ​ൾ എ​ല്ലാം കൈ​വി​ട്ടു​പോ​കു​ന്ന നി​ല​യി​ലാ​ണ്​ കാ​ര്യ​ങ്ങ​ൾ ക​ലാ​ശി​ച്ച​ത്. ​പ്ര​സി​ഡ​ൻ​റ്​ പ​ദ​ത്തി​ൽ ര​ണ്ടാ​മൂ​ഴ​ത്തി​നു​വേ​ണ്ടി ഹി​ത​പ​രി​ശോ​ധ​ന​യി​ലൂ​ടെ പി​ന്തു​ണ നേ​ടി​യ മൊ​റലി​സ്​ അ​തു​പ​യോ​ഗി​ച്ച്​ മൂ​ന്നാ​മൂ​ഴ​ത്തി​ലെ​ത്തി​യ മു​ൻ അ​നു​ഭ​വം ബൊ​ളീ​വി​യ​ക്കാ​ർ​ക്കു മു​ന്നി​ലു​ണ്ട്. അ​തി​രി​ക്കെ​യാ​ണ്​ നാ​ലാ​മൂ​ഴ​ത്തി​നു​വേ​ണ്ടി വീ​ണ്ടും ഹി​ത​പ​രി​ശോ​ധ​ന ന​ട​ത്തി​യ​ത്. അ​തി​ൽ ജ​നം അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തെ തി​ര​സ്​​ക​രി​ച്ചു. വ​​​ഴ​ങ്ങാ​ൻ ത​യാ​റാ​കാ​തെ ഭ​ര​ണ​ഘ​ട​ന കോ​ട​തി​യെ ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ച്​ ജ​ന​ഹി​തം മ​റി​ക​ട​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു അ​ദ്ദേ​ഹം. അ​തു​ം​പോ​രാ​ഞ്ഞ്​ തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​ൽ കൃ​ത്രി​മ​ത്വം കൂ​ടി ന​ട​ത്തി ഫ​ല​ത്തെ സ്വാ​ധീ​നി​ക്കാ​ൻ ശ്ര​മി​ച്ച​തോ​ടെ ജ​ന​രോ​ഷ​വും പ​രി​ധി​വി​ട്ടു. ഭ​ര​ണ​വി​രു​ദ്ധ​വി​കാ​ര​ത്തി​ൽ പു​ക​യു​ന്ന ജ​ന​ത​യു​ടെ ഹി​ത​മ​റി​ഞ്ഞു മാ​നി​ക്കു​ന്ന​തി​നു​പ​ക​രം അ​ധി​കാ​ര​ത്തോ​ടു​ള്ള അ​ഭി​നി​വേ​ശം കാ​ഴ്​​ച കെ​ടു​ത്തി​യ​താ​ണ്​ മൊ​റലി​സി​െ​ൻ​റ പ​രാ​ജ​യം. അ​താ​ക​െ​ട്ട, സോ​ഷ്യ​ലി​സ്​​റ്റ്​ വ​ഴി​യെ നീ​ങ്ങി​യി​രു​ന്ന രാ​ജ്യ​ത്തെ നേ​രെ വം​ശീ​യ മു​ത​ലാ​ളി​ത്ത​ത്തി​െ​ൻ​റ ആ​ല​യി​ൽ കൊ​ണ്ടു ചെ​ന്നു​കെ​ട്ടു​ന്ന വി​ധ​മാ​യി.