ഹാരിസ്​ ഒരു തുറന്ന പുസ്​തകം 

എ​ന്താ​ണ്​ ഡോ. ​വി.​സി. ഹാ​രി​സി​​​െൻറ ജീ​വി​തം അ​വ​ശേ​ഷി​പ്പി​ച്ച​ത്​? സ്​​കൂ​ൾ ഒാ​ഫ്​ ലെ​റ്റേ​ഴ്​​സ്​ എ​ന്ന സ്​​ഥാ​പ​നം, ഉ​ത്ത​രാ​ധു​നി​ക​ത എ​ന്ന ആ​ശ​യം, ത​ർ​ജ​മ​യു​ടെ സ​ർ​ഗാ​ത്​​മ​ക​ത, അ​സാ​ധാ​ര​ണ​മാ​യ ആ​ശ​യ​വി​നി​മ​യ​ശേ​ഷി​യു​ള്ള അ​ധ്യാ​പ​ക​ൻ, ഗ​വേ​ഷ​ക​ൻ, പ്ര​ഭാ​ഷ​ക​ൻ. ഇ​ങ്ങ​നെ, ഇ​ങ്ങ​നെ വി.​സി. ഹാ​രി​സി​നെ​ക്കു​റി​ച്ച്​ പ​റ​യാ​ൻ ഒ​രു​പാ​ട്​ കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളു​ണ്ട്. ഫാ​റൂ​ഖ്​ കോ​ള​ജി​ൽ​നി​ന്ന്​ 1991ൽ ​ഹാ​രി​സ്​ സ്​​കൂ​ൾ ഒാ​ഫ്​ ലെ​റ്റേ​ഴ്​​സി​ലേ​ക്ക്​ വ​രു​ന്ന​ത്​ ഉ​ത്ത​രാ​ധു​നി​ക​ത​യു​ടെ പു​തു​പാ​ഠ​ങ്ങ​ളു​മാ​യാ​ണ്.  ’90 ക​ളി​ൽ സ്​​കൂ​ൾ ഒാ​ഫ്​ ലെ​റ്റേ​ഴ്​​സ്​ പു​റ​മെ ഏ​റ്റ​വും അ​റി​യ​പ്പെ​ട്ട​ത്​ ഉ​ത്ത​രാ​ധു​നി​ക ചി​ന്ത​യു​ടെ ഇ​ടം എ​ന്ന നി​ല​ക്കാ​ണ്. ത​മാ​ശ​യാ​യും കാ​ര്യ​മാ​യും ലെ​റ്റേ​ഴ്​​സി​ന്​ ഉ​ത്ത​രാ​ധു​നി​ക പ​ള്ളി​ക്കൂ​ട​മെ​ന്ന വി​ളി​പ്പേ​ര്​ അ​ക്കാ​ല​ത്തു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഇ​ത്ത​ര​ത്തി​ലൊ​രു സാ​ഹ​ച​ര്യം അ​ക്കാ​ദ​മി​ക​മാ​യും സ്വീ​കാ​ര്യ​മാ​ക്കി​യ​ത്​ ഹാ​രി​സ്​ ത​ന്നെ​യാ​യി​രു​ന്നു എ​ന്ന്​ പ​റ​യാം. ഉ​ത്ത​രാ​ധു​നി​ക ചി​ന്ത​യെ​ക്കു​റി​ച്ചു​ള്ള ക്ലാ​സു​ക​ളും പ്ര​ഭാ​ഷ​ണ​ങ്ങ​ളും സം​വാ​ദ​ങ്ങ​ളു​മൊ​ക്കെ​യാ​യി അ​ന്ന്​ സം​ഭ​വ​നി​ർ​ഭ​ര​മാ​യി​രു​ന്നു സ്​​കൂ​ൾ ഒാ​ഫ്​ ​ലെ​റ്റേ​ഴ്​​സ്. സ​ർ​വ​ജ്​​ഞാ​നി​യും അ​ധി​കാ​രി​യു​മാ​യ എ​ഴു​ത്തു​കാ​ര​​​െൻറ ആ​രൂ​ഢ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക്​ ഇ​ള​ക്കം​ത​ട്ടു​ന്ന​തി​​​െൻറ രീ​തി അ​ക്കാ​ല​ത്ത്​ പ്ര​ക​ട​മാ​യി​രു​ന്നു. ഒ​രു​കാ​ല​ത്ത്​ ആ​ധു​നി​ക​ത​യെ പു​ച്ഛി​ച്ച​തു​പോ​ലെ ഉ​ത്ത​രാ​ധു​നി​ക​ത​യും മ​ല​യാ​ളി​യു​ടെ ഫ​ലി​ത​ങ്ങ​ളി​ൽ ഒ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു. ഇ​ത്ത​ര​ത്തി​ൽ സം​ഘ​ടി​ത​മാ​യി നീ​ങ്ങി​യ വി​മ​ത​പ​ക്ഷ​ങ്ങ​ളെ നേ​രി​ടുന്നതിലും ആ​ശ​യ​സം​ഹി​ത​യെ​ന്ന നി​ല​ക്ക്​ ഉ​ത്ത​രാ​ധു​നി​ക​ത​ക്ക്​ ജ​ന​കീ​യ പ്ര​ശ്​​ന​ങ്ങ​ളി​ൽ ഇ​ട​പെ​ടാ​നാ​കു​മെ​ന്ന്​ വരുത്തുന്നതിലും ഹാ​രി​സി​​​െൻറ നി​ർ​ണാ​യ​ക​മാ​യ ഇ​ട​പെ​ട​ലു​ക​ൾ മ​റ​ക്കാ​നാ​കി​ല്ല.

എ​ഴു​ത്തി​ലും ജീ​വി​ത​ത്തി​ലും ആ​ധു​നി​കാ​ന​ന്ത​ര ചി​ന്ത​യു​ടെ അ​റി​യ​പ്പെ​ടാ​ത്ത ഏ​ടു​ക​ളി​ലൂ​ടെ​യാ​യി​രു​ന്നു അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​​​െൻറ സ​ഞ്ചാ​രം. ആ​ധു​നി​കാ​ന​ന്ത​ര ചി​ന്ത​യോ​ടൊ​ത്തു​ള്ള ത​​​െൻറ യാ​ത്ര​ക​ളു​ടെ ആ​ക​ത്തു​ക​യാ​ണ്​ ‘ന​വ സി​ദ്ധാ​ന്ത​ങ്ങ​ൾ’ എ​ന്ന പു​സ്​​ത​ക പ​ര​മ്പ​ര​യും ‘എ​ഴു​ത്തും വാ​യ​ന​യും’ എ​ന്ന നി​രൂ​പ​ണ​വും. ക​ലാ സി​നി​മ​ക​ളെ​ക്കു​റി​ച്ച്​ മാ​ത്രം പ​ഠ​ന​ങ്ങ​ൾ ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന കാ​ല​ത്താ​ണ്​ ജ​ന​പ്രി​യ സി​നി​മ​ക​ളെ​ക്കു​റി​ച്ച്​ ആ​വേ​ശ​ത്തോ​ടെ​യും ആ​ധി​കാ​രി​ക​ത​യോ​ടെ​യും ഹാ​രി​സ്​ സം​സാ​രി​ച്ച​ത്. അ​ര​വി​ന്ദ​നെ​യും അ​ടൂ​ർ ഗോ​പാ​ല​കൃ​ഷ്​​ണ​നെ​യും പോ​ലെ​ത​ന്നെ മ​തി​ക്ക​പ്പെ​േ​ട​ണ്ട​വ​രാ​ണ്​ ​െഎ.​വി. ശ​ശി​യും പി. ​ഭാ​സ്​​ക​ര​നും കെ.​എ​സ്. സേ​തു​മാ​ധ​വ​നും ഹ​രി​ഹ​ര​നു​മൊ​ക്കെ എ​ന്ന്​ അ​ദ്ദേ​ഹം വാ​ദി​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നു. സി​നി​മ​ക്കു​ള്ളി​ൽ നി​ല​നി​ന്നി​രു​ന്ന ലാ​വ​ണ്യ​പ​ര​മാ​യ ഉ​ച്ച​നീ​ച​ത്വ​ങ്ങ​ളാ​ണ്​ ഇ​വി​ടെ അ​ട്ടി​മ​റി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന​ത്. ബൃ​ഹ​ദാ​ഖ്യാ​ന​ങ്ങ​ളി​ൽ​നി​ന്ന്​ ചെ​റു​ക​ഥ​ന​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്കും വ​രേ​ണ്യ​ത​യി​ൽ​നി​ന്ന്​ കീ​ഴാ​ള​ത​യി​ലേ​ക്കു​മു​ള്ള പ​രി​ണ​തി സാ​ധ്യ​മാ​ക്കു​ന്ന ആ​ധു​നീ​കാ​ന​ന്ത​ര വാ​ദ​ങ്ങ​െ​ള ഇൗ ​വി​ധ​ത്തി​ൽ പ്ര​ാ​യോ​ഗി​ക​മാ​യി പു​ന​ര​വ​ത​രി​പ്പി​ച്ച​ത്​ ഹാ​രി​സാ​യി​രു​ന്നു. അ​ന്ന്​ സ്​​കൂ​ൾ ഒാ​ഫ്​ ലെ​റ്റേ​ഴ്​​സി​​ൽ ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന എ​ന്നെ​പ്പോ​ലു​ള്ള വി​ദ്യാ​ർ​ഥി​ക​ൾ​ക്ക്​ ഇ​ത്​ സൃ​ഷ്​​ടി​ച്ച മാ​റ്റം എ​ത്ര​ത്തോ​ള​മെ​ന്ന്​ അ​ള​ന്നു പ​റ​യാ​നാ​വി​ല്ല. കാ​ര​ണം, ആ​ശ​യ​ങ്ങ​ള​ു​ടെ വ​ലി​യ ആ​കാ​ശ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക​പ്പു​റം ചു​ഴി​ക​ളും മ​ല​രു​ക​ളു​മു​ള്ള ജീ​വി​ത​ത്തോ​ട്​ അ​ടു​ത്തി​ട​പ​ഴ​കു​േ​മ്പാ​ഴാ​ണ്​ അ​ന്ന്​ അ​ദ്ദേ​ഹം പ​റ​ഞ്ഞ​തൊ​ക്കെ ഞ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക്​ കൂ​ടു​ത​ൽ തെ​ളി​ഞ്ഞ​ത്​ എ​ന്ന്​ പ​റ​യാം. അ​നേ​ക​മ​നേ​കം ആ​ളു​ക​ൾ കാ​ണു​ന്ന ഒ​രു സി​നി​മ പ​ഠി​ക്ക​പ്പെ​ടേ​ണ്ട​താ​ണെ​ന്ന നി​ർ​ബ​ന്ധം ഞ​ങ്ങ​ളി​ൽ ചെ​ലു​ത്തി​യ​ത്​ അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​​​െൻറ സ​ർ​ഗ​സം​വാ​ദ​ങ്ങ​ളാ​യി​രു​ന്നു. 

ഇ​തു​ത​ന്നെ​യാ​ണ്​ സാ​ഹി​ത്യ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചും ഹാ​രി​സ്​ എ​ക്കാ​ല​വും പ​റ​ഞ്ഞി​രു​ന്ന​ത്. മ​ഹ​ത്താ​യ സാ​ഹി​ത്യം, സ​ർ​വ​കാ​ലി​കം, ഉ​ദാ​ത്ത​ര​ച​ന തു​ട​ങ്ങി​യ സം​ബോ​ധ​ന​ക​ൾ അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ൽ​നി​ന്ന്​ ആ​രും പ്ര​തീ​ക്ഷി​​ക്ക​ണ്ട. പ്ര​ഫ. എം. ​കൃ​ഷ്​​ണ​ൻ നാ​യ​ർ അ​ടി​ക്ക​ടി ആ​വ​ർ​ത്തി​ച്ചി​രു​ന്ന വി​ശ്വ​സാ​ഹി​ത്യം, നീ​ച​സാ​ഹി​ത്യം തു​ട​ങ്ങി​യ പ്ര​യോ​ഗ​ങ്ങ​ളെ വി​ല​യി​രു​ത്തു​ന്ന ‘കി​ടി​ലോ​ൽ​ക്കി​ടി​ലം’ എ​ന്ന ഒ​രു പ​ഠ​നം വി.​സി. ഹാ​രി​സി​​േ​ൻ​റ​താ​യി​ട്ടു​ണ്ട്. സാ​ഹി​ത്യ​ത്തെ ഭ്ര​മ​ണം ചെ​യ്യു​ന്ന അ​ധി​കാ​ര​രൂ​പ​ങ്ങ​ളെ പാ​ടെ ത​ട്ടി​ത്തെ​റി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​താ​യി​രു​ന്നു ‘കി​ടി​ലോ​ൽ​ക്കി​ടി​ലം’. എ​ഴു​ത്തി​ലാ​യാ​ലും ജീ​വി​ത​ത്തി​ലാ​യാ​ലും അ​ധി​കാ​ര​ത്തി​​​െൻറ ആ​ള​ത്ത​ങ്ങ​ളെ എ​ക്കാ​ല​വും ത​ട്ടി​ത്തെ​റി​പ്പി​ക്കു​ന്ന സ​മീ​പ​നം ആ​യി​രു​ന്നു അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​േ​ൻ​റ​ത്. അ​തു​കൊ​ണ്ടു​ത​ന്നെ കീ​ഴാ​ള​പ​ക്ഷ​ത്തി​​നു​വേ​ണ്ടി അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്​ നി​ര​ന്ത​രം സം​സാ​രി​ക്കേ​ണ്ടി​വ​ന്നി​ട്ടു​ണ്ട്. പൊ​യ്​​ക​യി​ൽ അ​പ്പ​ച്ച​നെ​ക്കു​റി​ച്ചു​ള്ള ഒ​രു സെ​മി​നാ​ർ മ​ഹാ​ത്​​മാ​ഗാ​ന്ധി സ​ർ​വ​ക​ലാ​ശാ​ല​യി​ൽ ആ​ദ്യ​മാ​യി ന​ട​ത്തു​ന്ന​ത്​ ഹാ​രി​സി​​​െൻറ അ​ധ്യ​ക്ഷ​ത​യി​ലാ​ണ്. 

അ​ധി​കാ​ര​ത്തെ നി​രാ​ധാ​ര​മാ​ക്കു​ന്ന കാ​ഴ്​​ച​പ്പാ​ട്​ ത​​​െൻറ ക​ർ​മ​മ​ണ്ഡ​ല​ത്തി​ലാ​കെ വ്യാ​പി​ച്ച്​ നി​ൽ​ക്കു​ന്ന ഒ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്ന്​ ഹാ​രി​സി​​​െൻറ ജീ​വി​തം പി​ന്തു​ട​ർ​ന്നാ​ൽ മ​ന​സ്സി​ലാ​കും. അ​ധ്യാ​പ​ന​ശൈ​ലി​യി​ലും ഗ​വേ​ഷ​ണ മാ​ർ​ഗ​ദ​ർ​ശ​ന​ത്തി​ലും പ്ര​ഭാ​ഷ​ണ​ങ്ങ​ളി​ലും സൗ​ഹൃ​ദ സം​ഭാ​ഷ​ണ​ങ്ങ​ളി​ലും മാ​ത്ര​മ​ല്ല ത​​​െൻറ ഒാ​ർ​മ​ക​ളി​ലും അ​ദ്ദേ​ഹം​ ഇ​ത്​ സൂ​ക്ഷി​ച്ചി​രു​ന്നു. എ​ഴു​തി ത​യാ​റാ​ക്കി അ​ക്കാ​ദ​മി ഭ​ദ്ര​ത​യോ​ടെ സം​സാ​രി​ക്കു​ന്ന ഹാ​രി​സി​നെ അ​ല്ല എ​നി​ക്ക്​ പ​രി​ച​യം. ഉ​ള്ളം കൈ​യി​ലൊ​തു​ങ്ങു​ന്ന ഒ​രു ചെ​റു​കു​റി​പ്പി​ലേ​ക്ക്​ വ​ല്ല​പ്പോ​ഴും ഒ​ന്നു​നോ​ക്കി അ​നാ​യാ​സ​മാ​യി സം​സാ​രി​ക്കു​ന്ന ഹാ​രി​സി​നെ​യാ​ണ്​ ഞ​ങ്ങ​ൾ അ​ടു​ത്ത​റി​ഞ്ഞ​ത്. അ​പ്ര​തീ​ക്ഷി​ത​മെ​ന്നോ അ​പ​രി​ചി​ത​മെ​ന്നോ തോ​ന്നി​യേ​ക്കാ​വു​ന്ന ഏ​തെ​ങ്കി​ലും ഒ​രു ജീ​വി​ത​സ​ന്ദ​ർ​ഭ​ത്തെ വി​ര​ു​ദ്ധോ​ക്​​തി​യി​ലൂ​ടെ അ​വ​ത​രി​പ്പി​ച്ച്​ തു​ട​ങ്ങു​ന്ന പ്ര​ഭാ​ഷ​ണം അ​റി​വി​​​െൻറ ഉൗ​ടു​വ​ഴി​ക​ളി​ലൂ​ടെ അ​നാ​യാ​സ​മാ​യി പോ​കു​ന്ന​ത്​ കാ​ണേ​ണ്ട കാ​ഴ്​​ച​ത​ന്നെ​യാ​ണ്. ഏ​തു​ കാ​ര്യ​ത്തെ​യും -അ​ത്​ അ​ധ്യാ​പ​ന​മാ​യാ​ലും പ്ര​ഭാ​ഷ​ണ​മാ​യാ​ലും കൊ​ച്ചു​വ​ർ​ത്ത​മാ​ന​മാ​യാ​ലും എ​ല്ലാ​വ​രും കാ​ണു​ന്ന കാ​ഴ്​​ച​ക്കോ​ണി​ലൂ​ടെ കാ​ണാ​തി​രി​ക്കു​ക എ​ന്ന​ത്​ അ​ദ്ദേ​ഹ​മൊ​രു ശീ​ല​മാ​ക്കി​യി​ട്ടു​ണ്ട്. ന​മു​ക്ക്​ ചി​ര​പ​രി​ചി​ത​മെ​ന്ന്​ തോ​ന്നു​ന്ന വ​സ്​​തു​വി​നെ​പ്പോ​ലും തി​രി​ച്ചും മ​റി​ച്ചും മാ​റ്റി​വെ​ച്ചും അ​ദ്ദേ​ഹം അ​ന്നേ​വ​രെ തോ​ന്നാ​ത്ത പു​തി​യൊ​രു​വ​സ്​​തു​വാ​യാ​ണ്​ പു​നഃ​സൃ​ഷ്​​ടി​ക്കു​ന്ന​ത്. ന​മ്മ​ൾ പൊ​തു​വെ കാ​ണു​ന്ന​തോ കേ​ൾ​ക്കു​ന്ന​തോ ആ​യ വ​സ്​​തു​ത​ക​ളെ ജീ​വി​തം മാ​റ്റി​മ​റി​ക്കു​ന്ന​തി​ലെ കൗ​തു​ക​ങ്ങ​ൾ ഞ​ങ്ങ​ളെ​ക്കാ​ൾ ര​സി​പ്പി​ച്ച​ത്​ ഹാ​രി​സി​നെ​ത്ത​ന്നെ​യാ​ണ്. അ​ങ്ങ​നെ പ​റ​യു​േ​മ്പാ​ഴും യൂ​നി​വേ​ഴ്​​സി​റ്റി സ്​​റ്റാ​റ്റ്യൂ​ട്ട്​ മു​ത​ൽ ഇ​ന്ത്യ​ൻ ഭ​ര​ണ​ഘ​ട​ന വ​രെ​യു​ള്ള കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളെ​ക്കു​റി​ച്ച്​ സൂ​ക്ഷ്​​മ​വും ആ​ധി​കാ​രി​ക​വു​മാ​യി ഒാ​ർ​ത്തെ​ടു​ത്ത്​ പ​റ​യാ​നു​ള്ള ക​ഴി​വ്​ ഞ​ങ്ങ​ളി​ൽ പ​ല​രും നേ​രി​​ട്ട​റി​ഞ്ഞ​താ​ണ്. ബു​ദ്ധി​യു​ടെ വ്യ​തി​രേ​ക​ങ്ങ​ളി​ലൂ​ടെ ക​ട​ന്നു​പോ​കു​േ​മ്പാ​ഴും ത​ന്നെ പു​സ്​​ത​ക​ത്താ​ളു​ക​ളി​ൽ അ​ട​യാ​ള​പ്പെ​ടു​ത്താ​ൻ അ​ദ്ദേ​ഹം അ​ത്ര​ത്തോ​ളം താ​ൽ​പ​ര്യം കാ​ണി​ച്ചി​ല്ല എ​ന്ന​താ​ണ്​ യാ​ഥാ​ർ​ഥ്യം. 

ഏ​ത്​ വ​ലി​യ ​പു​സ്​​ത​ക​ങ്ങ​ളെ​ക്കാ​ളും വ​ലു​താ​ണ്​ മ​നു​ഷ്യ​ത്വം. അ​ത്​ ഹാ​രി​സി​ന്​ വേ​ണ്ടു​വോ​ളം എ​ന്ന​ല്ല, വേ​ണ്ട​തി​ല​ധി​ക​വും ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ജീ​വി​ത​ത്തി​ൽ ഒ​രി​ക്ക​ലും ആ​രോ​ടെ​ങ്കി​ലും ‘നോ’ ​പ​റ​യാ​ൻ അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നാ​കു​മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. കേ​വ​ല വ്യ​ക്തി​യി​ൽ​നി​ന്ന്​ ആ​ശ​യ​വും പ്ര​തി​ഭാ​സ​വു​മാ​യി മാ​റി​യി​രി​ക്കു​ന്നു ആ ​ജീ​വി​തം. അ​ന​വ​ധി തു​റ​വി​ക​ളു​ള്ള തു​റ​ന്ന പു​സ്​​ത​ക​മാ​ണ്​ ഹാ​രി​സ്. കേ​ര​ള​ത്തി​​​െൻറ വൈ​ജ്​​ഞാ​നി​ക സൈ​ദ്ധാ​ന്തി​ക മ​ണ്ഡ​ല​ത്തെ പു​തു​ക്കി​പ്പ​ണി​യു​ന്ന​തി​ൽ ഴാ​ക്​ ദ​റി​ദ എ​ന്ന ഫ്ര​ഞ്ച്​ സൈ​ദ്ധാ​ന്തി​ക​​​െൻറ ചി​ന്ത​ക​ൾ വ​ഹി​ച്ച പ​ങ്ക്​ ചെ​റു​ത​ല്ല. ദ​റി​ദ​യെ കേ​ര​ള​സ​മൂ​ഹ​ത്തി​ന്​ സാ​ർ​ഥ​ക​മാ​യി പ​രി​ച​യ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ​തും ഹാ​രി​സാ​ണ്. അ​തു​കൊ​ണ്ടാ​ക​ണം സൗ​ഹൃ​ദ ബിം​ബ​ങ്ങ​ളി​ൽ കേ​ര​ള ദ​റി​ദ എ​ന്നും വി​ശേ​ഷി​പ്പി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​ത്. 

നാ​ട​ക പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ക​ൻ എ​ന്ന നി​ല​ക്കു​ള്ള ഹാ​രി​സി​നെ വേ​ണ്ട​പോ​ലെ അ​ധി​കം പേ​രും അ​റി​യി​ല്ല. നാ​ട​ക ചി​ന്ത​ക​ൻ, പ​രി​ഭാ​ഷ​ക​ൻ, അ​ഭി​നേ​താ​വ്​ എ​ന്നീ നി​ല​ക​ളി​ൽ അ​സാ​ധാ​ര​ണ​മാ​യ പ്ര​ക​ട​ന​മാ​ണ​ദ്ദേ​ഹം കാ​ഴ്​​ച​വെ​ച്ച​ത്. ‘ക്രാ​പ്​​സ്​ ലാ​സ്​​റ്റ്​ ടേ​പ്പ്​’ എ​ന്ന ഏ​കാം​ഗം എ​ത്ര​യോ ​ത​വ​ണ അ​വ​ത​രി​പ്പി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​താ​ണ്. വ്യ​ക്തി എ​ന്ന നി​ല​ക്ക്​ താ​ൻ നേ​രി​ടു​ന്ന ആ​ശ​ങ്ക​ക​ളെ​യും പ​രീ​ക്ഷ​ണ​ങ്ങ​ളെ​യു​മൊ​ക്കെ ഇൗ ​നാ​ട​കാ​വ​ത​ര​ണ​ത്തി​ലൂ​ടെ പു​ന​രാ​വി​ഷ്​​ക​രി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നി​ല്ലേ എ​ന്നു​പോ​ലും തോ​ന്നാം. 
ലെ​റ്റേ​ഴ്​​സ്​ ദി​നം ആ​യ ജ​നു​വ​രി ഒ​ന്നി​ന്​ പി. ​ബാ​ല​ച​ന്ദ്ര​​​െൻറ സം​വി​ധാ​ന​ത്തി​ൽ കാ​ലാ​കാ​ല​ങ്ങ​ളി​ൽ അ​വ​ത​രി​പ്പി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള നാ​ട​ക​ങ്ങ​ളി​ൽ അ​ദ്ദേ​ഹം സ​ജീ​വ​മാ​യി​രു​ന്നു. ഒ​രു മ​ധ്യ​വേ​ന​ൽ പ്ര​ണ​യ​രാ​വ്​ പോ​ലു​ള്ള നാ​ട​ക​ങ്ങ​ൾ ലെ​റ്റേ​ഴ്​​സ്​ ദി​നം ക​ഴി​ഞ്ഞും പു​റ​ത്ത്​ അ​വ​ത​രി​പ്പി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടു​ണ്ട്. ബ്ര​ഹ​ത്തി​​​െൻറ ‘എ ​ഷോ​ർ​ട്ട്​ ഒാർ​ഗാ​നം ഫോ​ർ ദ ​തി​യ​റ്റ​ർ’ എ​ന്ന വി​ഖ്യാ​ത​പ​ഠ​ന​ത്തി​നു​ള്ള ഹാ​രി​സി​​​െൻറ പ​രി​ഭാ​ഷ ത​ന്നി​ലെ നാ​ട​ക​ക്കാ​ര​​​െൻറ സാ​ക്ഷ്യ​പ്പെ​ടു​ത്ത​ൽ കൂ​ടി ആ​ണ്.
(കോട്ടയം എം.ജി യൂനിവേഴ്​സിറ്റിയിലെ സ്​​കൂ​ൾ ഒാ​ഫ്​ ലെ​റ്റേ​ഴ്​​സിൽ പ്ര​ഫ​സ​റാണ്​ ലേഖകൻ)