വിമോചനത്തിന്‍റെ ഹജ്ജ്​

മനുഷ്യജീവിതത്തിലെ പാപക്കറകൾ കഴുകിക്കളയുന്ന ആരാധനയാണ്​ ഹജ്ജ്​. പ്രവാചകൻ പറഞ്ഞു: ‘മ്ലേച്ഛ വൃത്തികളും അനാവശ്യ കാര്യങ്ങളും ചെയ്യാതെ ഹജ്ജ്​ നിർവഹിച്ച്​ മടങ്ങുന്നവർ പെറ്റുവീണപ്പോഴുണ്ടായിരുന്ന നിർമലാവസ്​ഥയിലായിരിക്കും ’. ഹജ്ജി​​െൻറ പരമമായ ലക്ഷ്യം സ്വർഗപ്രവേശനമാണ്​. ഹജ്ജ്​കർമങ്ങൾ ചൈതന്യമുൾക്കൊണ്ട്​ നിർവഹിക്കു​േമ്പാൾ സ്വർഗപ ്രാപ്​തി സാധിക്കുന്നു. മുഹമ്മദ്​ നബി പറഞ്ഞു: ‘പുണ്യകരമായ ഹജ്ജിന്​ സ്വർഗമല്ലാതെ പ്രതിഫലമില്ല’.

ഇഹ്​റാമിൽന ിന്നാണ്​ ഹജ്ജി​​െൻറ ആരംഭം. ഉടുക്കാൻ ഒരു തുണിയും പുതക്കാൻ ഒരു മേൽമുണ്ടും ധരിച്ചുള്ള ഒരുക്കമാണത്. നിശ്ചിത സ്​ഥല ത്തെത്തിയാൽ എല്ലാവരും ഈ വസ്​ത്രമണിയുന്നു. പാവങ്ങളുടെയും അടിമകളുടെയും വേഷം​. ജഗന്നിയന്താവും രക്ഷിതാവുമായ അല് ലാഹുവി​​െൻറ സന്നിധാനത്തിൽ എല്ലാവരും അടിമകളുടെ വേഷത്തിൽ ഹാജരാവണമെന്ന്​ നിഷ്​കർഷിച്ചിരിക്കുന്നു. ത​​െൻറ ദർബാ റിലേക്ക്​ വരുന്നവരോട്​ സ്​ഥാന ചിഹ്നങ്ങളെല്ലാം എടുത്തുമാറ്റി കേവലം അടിമകളായി ഹാജരാവാൻ കൽപിച്ചിരിക്കുന്നു.

സമൂഹത്തിലെ ഉച്ചനീചത്വങ്ങളും വർണ-വർഗ-ദേശ ഭിന്നതകളും മറച്ചുകളയുന്നു ഇഹ്​റാം. ലോകത്തി​​െൻറ വിവിധ ഭാഗങ്ങളി ൽനിന്ന്​ പുറപ്പെടുന്ന ഹാജിമാർ തങ്ങളുടെ ദേശീയ വസ്​ത്രങ്ങളിലായിരിക്കും പുറപ്പെടുന്നത്​. ഒരു നിർണിത ബിന്ദുവില െത്തിയാൽ ഈ വേർതിരിവുകളെല്ലാം അവസാനിപ്പിച്ച്​ എല്ലാവരും ശുഭ്രവസ്​ത്രമണിഞ്ഞ്​ ഒരു പാൽകടലിലെ തുള്ളികളായി മക്ക യിലേക്ക്​ ഒഴുകുന്നു. ഒരേ മന്ത്രം ഉരുവിട്ട്​, ഒരേ അല്ലാഹുവെ വാഴ്​ത്തി, ഒരേ ലക്ഷ്യത്തിലേക്ക്. ഇഹ്​റാമി​​െൻറ വസ്​ ത്രം ശവപ്പുടവയെ അനുസ്​മരിപ്പിക്കുകവഴി മനുഷ്യമനസ്സിൽ മരണചിന്ത ഉണർത്തുന്നുമുണ്ട്​.

ശാന്തിയുടെയും സമാധാനത്തി​​െൻറയും സന്ദേശമാണ്​ ഇഹ്​റാം. ഇഹ്​റാമിൽ പ്രവേശിച്ചയാൾ വേട്ടയാടാനും വേട്ടയാടുന്നവരെ സഹായിക്കാനും പാടില്ല. മറ്റുള്ളവരെ വേദനിപ്പിക്കുന്ന വാക്കും പ്രവൃത്തിയും നിഷിദ്ധമാണ്​. ശണ്​ഠകൂടുന്നതും തർക്കവിതർക്കങ്ങളിൽ ഏർപ്പെടുന്നതും നിരോധിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ​ഐഹിക സുഖഭോഗങ്ങളെ അവഗണിച്ച്​ പാരത്രിക മോക്ഷവും ദൈവപ്രീതിയും ലക്ഷ്യമാക്കുവാൻ ഇഹ്​റാം മനുഷ്യനെ സഹായിക്കുന്നു. നഖം മുറിക്കാനോ മുടിയെടുക്കാനോ പാടില്ല. തുന്നിയ വസ്​ത്രം ധരിക്കുന്നതും സുഗന്ധദ്രവ്യങ്ങൾ ഉപയോഗിക്കുന്നതും നിഷിദ്ധമാണ്​. ഭാര്യ-ഭർതൃ സംസർഗവും വികാരപ്രകടനങ്ങളും നിഷിദ്ധം​. വിവാഹം, വിവാഹാഭ്യർഥന തുടങ്ങിയ കാര്യങ്ങൾ പോലും നിരോധിക്കുക വഴി മനുഷ്യനെ നശ്വരമായ ഈ ലോകത്തുനിന്ന്​ ശാശ്വതമായ മറ്റൊരു ​േലാകത്തേക്ക്​ ആനയിക്കുകയാണ്​ ഇഹ്​റാം.

തൽബിയത്ത്​ മന്ത്രം ഹജ്ജ്​ കാലത്ത്​ മക്കയെ ലക്ഷ്യമാക്കി പുറപ്പെടുന്ന എല്ലാ തീർഥാടകരുടെയും ചുണ്ടിൽ സജീവമായിരിക്കും. എന്താണ്​ തൽബിയത്ത്​? ഈ ശബ്​ദഘോഷങ്ങളുടെ അർഥമെന്ത്​? ‘ലബ്ബൈക്കല്ലാഹുമ്മ ലബ്ബൈക്ക്​...’ (അല്ലാഹുവേ, ഞാനിതാ. ഞാനിതാ ഹാജരായിരിക്കുന്നു) എന്നാണ്​ തൽബിയത്ത്​ ചൊല്ലുന്നവർ നിരന്തരം പറഞ്ഞുകൊണ്ടിരിക്കുന്നത്​. ‘നിനക്കൊരു പങ്കുകാരനുമില്ല. എല്ലാ സ്​തുതിയും നിനക്കവകാശപ്പെട്ടതാണ്​. എല്ലാ അനുഗ്രഹവും നി​​​െൻറതാണ്​. എല്ലാ അധികാരവും നിനക്കു മാത്രം’ എന്ന്​ തുടർച്ചയായി പ്രഖ്യാപിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്നു.

കഅ്​ബ നിർമാണം പൂർത്തിയായശേഷം അല്ലാഹു ഇബ്രാഹീം നബിയോട്​ കൽപിച്ചു: ‘ജനങ്ങളിൽ ഹജ്ജിന്​ വിളംബരം ചെയ്യൂ. കാൽനടയായി വരാൻ സാധിക്കുന്നവർ അങ്ങനെ വരുക; വിദൂര സ്​ഥലങ്ങളിൽനിന്ന്​ യാത്രചെയ്​ത്​ ക്ഷീണിച്ച ഒട്ടകപ്പുറത്ത്​ വരാൻ സാധിക്കുന്നവർ അങ്ങനെ വര​ട്ടെ’. അങ്ങനെ ഇബ്രാഹീം നബി ലോകത്തോട്​ ഹജ്ജിന്​ ആഹ്വാനം ചെയ്​തു. അതി​​െൻറ പ്രതിധ്വനിയായാണ്​ ലോകത്തി​​െൻറ വിവിധ ഭാഗങ്ങളിൽനിന്ന്​ ജനങ്ങൾ ‘ലബ്ബൈക്’ എന്ന മുദ്രാവാക്യം മുഴക്കി പരിശുദ്ധ മക്കയിലേക്ക്​ പ്രവേശിക്കുന്നത്​. മിനാ, അറഫ, മുസ്​ദലിഫ എന്നിവിടങ്ങളിലെല്ലാം ഇത്​ ആവർത്തിക്കുന്നു. അല്ലാഹു എങ്ങോട്ട്,​ ഏതു​ സമയത്ത്​ വിളിച്ചാലും ഹാജരാവാൻ ഒരുക്കമാണെന്ന പ്രഖ്യാപനമാണ്​ തൽബിയത്ത്​.

തവാഫ്​ എന്ന കഅ്​ബാ പ്രദക്ഷിണം ഹജ്ജി​​െൻറ ഒരു നിർബന്ധ കർമമാണ്​. കഅ്​ബയുടെ ഒരു മൂലയിലുള്ള ഹജറുൽ അസ്​വദ്​ എന്ന കറുത്ത കല്ലിൽനിന്നാണ്​ പ്രദക്ഷിണത്തി​​െൻറ തുടക്കം. ഹജറുൽ അസ്​വദിനെ മുത്തിയോ അതിനുനേരെ ആംഗ്യം കാണിച്ചുകൊണ്ടോ ആണ്​ തവാഫ്​ ആരംഭിക്കേണ്ടതും അവസാനിപ്പിക്കേണ്ടതും. തവാഫിനു ശേഷം മഖാമു ഇബ്​റാഹീമിനു പിന്നിൽ രണ്ടു​ റക്​അത്ത്​ നമസ്​കരിക്കൽ പുണ്യമാണ്​. കഅ്​ബ നിർമാണത്തി​​െൻറ സ്​മാരക ശിലയാണ്​ മഖാമു ഇബ്​റാഹീം. അതിനുപിന്നിൽ നമസ്​കരിക്കു​േമ്പാൾ ത്യാഗിവര്യനായ ഇബ്​റാഹീം നബിയും മകൻ ഇസ്​മാഈൽ നബിയും കഅ്​ബ മന്ദിരം പടുത്തുയർത്തിയ ചിത്രം മനസ്സിൽ തെളിഞ്ഞുവരുന്നതാണ്​.

തവാഫിനും നമസ്​കാരത്തിനും ശേഷം ഹാജിമാർ സംസം വെള്ളം കുടിക്കുന്നു. പിന്നീട്​ സഫാ-മർവ കുന്നുകൾക്കിടയിൽ വേഗത്തിൽ നടക്കുന്നു. ഇടക്ക്​ അൽപം ഓടുന്നു (അതിനുള്ള സ്​ഥലം ​പച്ച വെളിച്ചത്തിൽ അടയാളപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്​). എന്താണ്​ സംസമി​​െൻറ സവിശേഷത? ഇബ്​റാഹീംനബി ആദർശ പ്രചാരണാർഥം പല നാടുകളും ചുറ്റിക്കറങ്ങി. വാർധക്യകാലത്ത്​ അദ്ദേഹത്തിന്​ ഒരു കൽപന ലഭിച്ചു; ഭാര്യ ഹാജറയെയും മുലകുടിപ്രായത്തിലുള്ള മകൻ ഇസ്​മാഈലിനെയും മക്കയിൽ കൊണ്ടുപോയി താമസിപ്പിക്കണമെന്ന്​. അന്ന്​ മക്ക മൊട്ടക്കുന്നുകളാൽ ആവരണം ചെയ്യപ്പെട്ട ജനശൂന്യമായ താഴ്​വരയായിരുന്നു. അല്ലാഹുവി​​െൻറ ആജ്​ഞ ലഭിച്ചമാത്രയിൽ ഇബ്​റാഹീം നബി ഭാര്യയെയും മകനെയും കൂട്ടി മക്കയിലേക്ക്​ പുറപ്പെട്ടു.

ദിവസങ്ങൾ കഴിഞ്ഞില്ല. ഇബ്​റാഹീം നബി തിരിച്ചുപോയി. ഭാര്യ ഹാജറക്കും മകൻ ഇസ്​മാഈലിനുമായി ഒരു തോൽപാത്രത്തിൽ വെള്ളവും ഒരു സഞ്ചിയിൽ അൽപം കാരക്കയും മാത്രമാണ്​ അദ്ദേഹം പോകുന്ന സന്ദർഭത്തിൽ നൽകിയത്​. ഏതാനും ദിവസങ്ങൾക്കുള്ളിൽ വെള്ളവും കാരക്കയും തീർന്നു. ഹാജറയുടെ സ്​തനങ്ങൾ പാൽ ചുരത്താതെയായി. വിശപ്പും ദാഹവും അസഹ്യമായപ്പോൾ ഇസ്​മാഈൽ വാവിട്ടു കരയാൻ തുടങ്ങി. ഹാജറ ചുറ്റുഭാഗത്തും കണ്ണോടിച്ചു, എവിടെയെങ്കിലും വെള്ളമുണ്ടോ? വിശപ്പടക്കാൻ എന്തുണ്ട്​ മാർഗം? ഇസ്​മാഈലിനെ നിലത്തുകിടത്തി അടുത്തുള്ള സഫാ കുന്നിൽ കയറി. ചുറ്റുഭാഗവും കണ്ണോടിച്ചു. എവിടെയും ഒരാളെയും കാണാൻ കഴിഞ്ഞില്ല. ആരെയും കാണാതെ അകലെയുള്ള മർവ കുന്നിനു നേരെ ഓടി. മുകളിൽ കയറി ചുറ്റുഭാഗവും കണ്ണോടിച്ചു. എവിടെയും ഒരു ജീവിയെയും കാണാതെ അവിടെനിന്ന്​ സഫായിലേക്കുതന്നെ തിരിച്ചുപോയി. ഈ ഓട്ടപ്രദക്ഷിണം ആവർത്തിച്ചു. ഹാജറയുടെ ഈ ഓട്ടത്തി​​െൻറ സ്​മരണ പുതുക്കിക്കൊണ്ടാണ്​ ഹാജിമാർ സഫാ-മർവക്കിടയിൽ ഏഴു പ്രാവശ്യം ഓടുന്നത്​.

ഹാജറ അവസാനമായി മർവ കുന്നിനു മുകളിൽ എത്തിനിൽക്കു​േമ്പാൾ മകൻ ഇസ്​മാഈലിനെ കിടത്തിയ സ്​ഥലത്തുനിന്ന്​ ഒരു ശബ്​ദം കേട്ടു. ഇസ്​മാഈൽ കാലിട്ടടിച്ച സ്​ഥലത്ത്​ നീരുറവ പൊട്ടിയൊഴുകിയതാണ്​ കണ്ടത്​. അതാണ്​ സംസം. ഇ​ബ്രാഹീം നബിയും ഹാജറയും അല്ലാഹുവിലുള്ള വിശ്വാസത്തി​​െൻറയും അർപ്പണ ബോധത്തി​​െൻറയും അപൂർവ മാതൃകകളായിരുന്നുവെങ്കിൽ സംസം ദൈവിക സഹായത്തി​​െൻറ നിത്യപ്രതീകമാണ്​. നാലായിരം വർഷങ്ങൾക്കു മുമ്പ്​ മക്കാ മരുഭൂമിയിൽ ഉറവയെടുത്ത ആ ജലധാര ഇന്നും വറ്റാക്കിണറാണ്​.

മിനാ, അറഫ, മുസ്​ദലിഫ
ദുൽഹജ്ജ്​ എട്ടുമുതൽ 13 വരെ നീണ്ടുനിൽക്കുന്ന ഹജ്ജ്​കർമങ്ങൾ ഒരുതരം ഓട്ടപ്രദക്ഷിണമാണെന്ന്​ തോന്നും. ദുൽഹജ്ജ്​ എട്ടിന്​ ഹാജിമാർ മിനായിലേക്ക്​ പോകുന്നു. അവിടെ രാത്രി കഴിച്ചുകൂട്ടി പിറ്റേന്ന്​ രാവിലെ അറഫ മൈതാനിയിലേക്ക്​ പുറപ്പെട്ട്​ വൈകുന്നേരം വരെ അവിടെ സമ്മേളിക്കുന്നു. സൂര്യാസ്​തമയത്തിനു ശേഷം മുസ്​ദലിഫയിലേക്ക്​ പോകുന്നു. അവിടെ അന്തിയുറങ്ങി അതിരാവിലെ മിനായിലേക്ക്​ തിരിക്കുന്നു. ഒരു സ്​ഥലത്ത്​ ഏഴ്​ ക​െല്ലറിഞ്ഞ്​ ബലികർമവും തലമുടി വെട്ടുക​യോ മുണ്ഡനം ചെയ്യുകയോ ചെയ്​ത്​ മക്കയിൽ പോയി തവാഫും സഅ്​യും നിർവഹിക്കുന്നു. പിന്നീട്​ മിനായിലേക്ക്​ തിരിച്ചുവന്ന്​ അവിടെ രണ്ടോ മൂന്നോ ദിവസം താമസിക്കുന്നു.

അതിനിടയിൽ ഓരോ ദിവസവും മൂന്നു സ്​ഥലങ്ങളിൽ ഏഴ്​ കല്ലുവീതം എറിയുന്നു. അനന്തരം മക്കയിൽ തിരിച്ചെത്തിയ ശേഷം മക്ക വിടു​േമ്പാൾ നിർവഹിക്കുന്ന കഅ്​ബ പ്രദക്ഷിണത്തോടെ ഹജ്ജ്​ കർമങ്ങൾ അവസാനിക്കുന്നു.
ഏകദൈവമായ അല്ലാഹുവിനുള്ള സമ്പൂർണ സമർപ്പണവും പൈശാചികമായ സകലവിധ ദുശ്ശക്​തികളിൽനിന്നുള്ള മോചനവുമാണ്​ ഹജ്ജ്​ കർമങ്ങൾ. അല്ലാഹുവി​​െൻറ സംപ്രീതിക്കു വേണ്ടി എല്ലാ സുഖസൗകര്യങ്ങളും ഉപേക്ഷിക്കാനും അവ​​െൻറ മാർഗത്തിൽ എന്ത്​ ത്യാഗവും സഹിക്കാനും താൻ സന്നദ്ധനാണെന്ന ബോധം ഓരോ വിശ്വാസിയിലും സംജാതമാക്കുകയാണ്​ അതി​​െൻറ ലക്ഷ്യം.