നിലകൊണ്ടതെന്നും നീതിക്കൊപ്പം

1995ലാ​യി​രു​ന്നു അ​ത്. ദീ​ർ​ഘ​മാ​യ ഇ​ട​വേ​ള​ക്കു​ശേ​ഷം പു​ണെ ഫി​ലിം ഇ​ൻ​സ്​​റ്റി​റ്റ്യൂ​ട്ടി​ൽ ബി​രു​ദാ​ന​ന്ത​ര ച​ട​ങ്ങ് ന​ട​ക്കു​ക​യാ​ണ​ന്ന്. മു​ഖ്യാ​തി​ഥി ഇ​ന്ത്യ​ൻ സി​നി​മ​യു​ടെ എ​ക്കാ​ല​ത്തെ​യും വെ​ള്ളി​ന​ക്ഷ​ത്ര​മാ​യ ദി​ലീ​പ് കു​മാ​ർ എ​ന്ന ഏ​വ​രു​ടെ​യും പ്രി​യ​പ്പെ​ട്ട ദി​ലീ​പ് സാ​ബ്. എ​ന്നാ​ൽ, നി​ർ​ഭാ​ഗ്യം നി​രാ​ശ​പ്പെ​ടു​ത്തി.

ഇ​ൻ​സ്​​റ്റി​റ്റ്യൂ​ട്ടി​നെ സ്വ​കാ​ര്യ​വ​ത്​​ക​രി​ക്കാ​ൻ അ​ന്ന​ത്തെ കേ​ന്ദ്ര സ​ർ​ക്കാ​ർ ശ്ര​മി​ക്കു​ന്ന സ​മ​യ​മാ​യി​രു​ന്നു അ​ത്. പ്രൈ​സ് വാ​ട്ട​ർ കൂ​പ്പ​ർ പോ​ലെ ഏ​തോ ഒ​രു ക​മ്പ​നി സ്വ​കാ​ര്യ​വ​ത്ക​​ര​ണ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ച്​ പ​ഠ​നം ന​ട​ത്തു​ക​യും ചെ​യ്തു. സ്വ​കാ​ര്യ​വ​ത്​​ക​ര​ണ​ത്തി​നെ​തി​രെ അ​ന്ന് സ​മ​രം ന​ട​ക്കു​ക​യാ​ണ്.

കൈ​ക​ളി​ൽ ക​റു​ത്ത റി​ബ​ൺ കെ​ട്ടി​യും മു​ദ്രാ​വാ​ക്യ​ങ്ങ​ൾ എ​ഴു​തി​യ പ്ല​ക്കാ​ർ​ഡു​ക​ൾ പി​ടി​ച്ചു​മാ​ണ് ഞ​ങ്ങ​ൾ, വി​ദ്യാ​ർ​ഥി​ക​ൾ ബി​രു​ദം ഏ​റ്റു​വാ​ങ്ങാ​ൻ അ​ണി​നി​ര​ന്ന​ത്. ഞ​ങ്ങ​ളു​ടെ അ​സ്വാ​ഭാ​വി​ക പെ​രു​മാ​റ്റ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ച് അ​ധി​കൃ​ത​ർ തെ​റ്റി​ദ്ധ​രി​പ്പി​ച്ച​തു​കൊ​ണ്ടാ​വ​ണം ദി​ലീ​പ് കു​മാ​ർ സാ​ബി​െ​ൻ​റ മു​ഖം തെ​ളി​ഞ്ഞി​രു​ന്നി​ല്ല. ബി​രു​ദം ഞാ​ൻ ഏ​റ്റു​വാ​ങ്ങി​യ​ത് അ​ന്ന​ത്തെ ഇ​ൻ​സ്​​റ്റി​റ്റ്യൂ​ട്ട്​ ചെ​യ​ർ​മാ​ൻ മ​ഹേ​ഷ് ഭ​ട്ടി​ൽ​നി​ന്നാ​ണ്. അ​പ്പോ​ൾ ദി​ലീ​പ് സാ​ബ് തൊ​ട്ട​ടു​ത്ത ക​സേ​ര​യി​ൽ അ​ൽ​പം ക്ഷോ​ഭ​ത്തോ​ടെ ക​ണ്ടി​രി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു.

ദി​ലീ​പ് സാ​ബി​െ​ൻ​റ അ​ന്ന​ത്തെ മു​ഖ്യ പ്ര​ഭാ​ഷ​ണ​ത്തി​ൽ ഞ​ങ്ങ​ൾ, വി​ദ്യാ​ർ​ഥി​ക​ളു​ടെ ത​ല​തി​രി​ഞ്ഞ പെ​രു​മാ​റ്റ​മാ​യി​രു​ന്നു മു​ഴ​ച്ചു നി​ന്ന​ത്. സി​നി​മ​ക്കു​വേ​ണ്ട അ​ച്ച​ട​ക്ക​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചാ​യി​രു​ന്നു അ​ന്ന​ദ്ദേ​ഹം അ​ടി​വ​ര​യി​ട്ടു പ​റ​ഞ്ഞ​ത്. 'വി​വി​ധ മേ​ഖ​ല​ക​ളി​ൽ​നി​ന്ന് പ​ല​ത​രം ആ​ളു​ക​ൾ ഒ​ത്തു​ചേ​ർ​ന്ന് ഒ​രു​പാ​ട് വെ​ളി​ച്ച​ത്തി​ൽ ഷൂ​ട്ട് ചെ​യ്ത് ഇ​രു​ട്ടി​ൽ കാ​ണി​ക്കു​ന്ന വ​ലി​യ സം​രം​ഭ​മാ​ണ് സി​നി​മ. അ​ച്ച​ട​ക്കം ഒ​ന്നു​കൊ​ണ്ടു​മാ​ത്ര​മാ​ണ് അ​ത് സാ​ധ്യ​മാ​കു​ന്ന​ത്. എ​ന്നാ​ൽ, ക​റു​ത്ത ബാ​ഡ്​​ജ്​ അ​ണി​ഞ്ഞും പ്ല​ക്കാ​ർ​ഡ് ഉ​യ​ർ​ത്തി​പ്പി​ടി​ച്ചും നി​ങ്ങ​ളെ കാ​ണു​മ്പോ​ൾ എ​നി​ക്ക് വ​ല്ലാ​ത്ത വി​ഷ​മം തോ​ന്നു​ന്നു' എ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​െ​ൻ​റ പ്ര​സം​ഗം.

അ​ദ്ദേ​ഹം തെ​റ്റി​ദ്ധ​രി​പ്പി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ക​യാ​ണ്. അ​തി​ൽ ഞ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് വി​ഷ​മം തോ​ന്നി. അ​ത് തി​രു​ത്ത​ണ​മെ​ന്ന് ഞ​ങ്ങ​ൾ ആ​ഗ്ര​ഹി​ച്ചു. ദി​ലീ​പ് സാ​ബി​നെ നേ​രി​ൽ കാ​ണാ​ൻ അ​ധി​കൃ​ത​രു​ടെ അ​നു​മ​തി​യി​ല്ല. അ​പ്പോ​ൾ ഓ​ഫി​സി​നു മു​ന്നി​ൽ ഞ​ങ്ങ​ൾ ഒ​ത്തു​കൂ​ടി. ഉ​റ​ക്കെ വി​ളി​ച്ചു​പ​റ​ഞ്ഞു: 'ദി​ലീ​പ് സാ​ബ്... താ​ങ്ക​ൾ​ക്ക് സി​നി​മ​യെ അ​റി​യാം. ക​ഥ​യ​റി​യാം, മ​നു​ഷ്യ​രെ അ​റി​യാം. പു​ണെ​യി​ൽ നി​ന്നാ​ണ് നി​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും തു​ട​ക്കം. അ​തു​കൊ​ണ്ട് പു​ണെ​യി​ലെ വി​ദ്യാ​ർ​ഥി​ക​ളാ​യ ഞ​ങ്ങ​ൾ നി​ങ്ങ​ളെ നേ​രി​ൽ കാ​ണാ​ൻ ആ​ഗ്ര​ഹി​ക്കു​ന്നു...'

ഞ​ങ്ങ​ളു​ടെ ഭാ​ഗ്യം അ​വി​ടെ തെ​ളി​യു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. ഞ​ങ്ങ​ൾ വി​ളി​ച്ചു​പ​റ​ഞ്ഞ​ത് കേ​ട്ട്​ അ​ദ്ദേ​ഹം ഇ​റ​ങ്ങി​വ​ന്നു. അ​നു​സ​ര​ണ​യോ​ടെ ഞ​ങ്ങ​ളാ മു​റ്റ​ത്ത് ഇ​രു​ന്നു. വി​ദ്യാ​ർ​ഥി നേ​താ​ക്ക​ൾ അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തെ കാ​ര്യ​ങ്ങ​ൾ പ​റ​ഞ്ഞു ബോ​ധ്യ​പ്പെ​ടു​ത്തി. 'ഇ​ന്ത്യ​ൻ സി​നി​മ എ​ന്താ​ണെ​ന്ന് ലോ​ക​ത്തി​ന് കാ​ണി​ച്ചു​കൊ​ടു​ത്ത താ​ങ്ക​ളെ​പ്പോ​ലെ​യൊ​രു മ​ഹാ​ന​ട​ൻ ബി​രു​ദാ​ന​ന്ത​ര ച​ട​ങ്ങി​ന് എ​ത്തു​മ്പോ​ൾ ഞ​ങ്ങ​ളു​ടെ പ്ര​തി​ഷേ​ധം അ​ച്ച​ട​ക്ക​മി​ല്ലാ​യ്​​മ​യാ​യി തോ​ന്നാം. എ​ന്നാ​ൽ, അ​തി​നു പി​ന്നി​ൽ ഒ​രു കാ​ര​ണ​മു​ണ്ട്...' എ​ന്നു പ​റ​ഞ്ഞാ​യി​രു​ന്നു തു​ട​ക്കം. 71 ൽ ​ഇ​ൻ​സ്​​റ്റി​റ്റ്യൂ​ട്ട്​ സ്ഥാ​പി​ച്ച​തു മു​ത​ലു​ള്ള ച​രി​ത്ര​വും ല​ക്ഷ്യ​വും നെ​ഹ്റു​വി​െ​ൻ​റ പി​ൻ​ഗാ​മി​ക​ൾ എ​ങ്ങ​നെ മ​റ​ന്നു​പോ​കു​ന്നു​വെ​ന്നും വ്യ​തി​ച​ലി​ക്കു​ന്നു​വെ​ന്നും ഞ​ങ്ങ​ൾ പ​റ​യു​ക​യു​ണ്ടാ​യി.

എ​ല്ലാം കേ​ട്ട അ​ദ്ദേ​ഹം എ​ഴു​ന്നേ​റ്റ്​ കൈ​കൂ​പ്പി പ​റ​ഞ്ഞു: 'എ​െ​ൻ​റ കു​ട്ടി​ക​ളേ... നി​ങ്ങ​ളെ തി​രി​ച്ച​റി​യു​ന്ന​തി​ൽ എ​നി​ക്ക് വീ​ഴ്​​ച​പ​റ്റി. എ​പ്പോ​ഴും അ​നാ​ദ​ര​വി​െ​ൻ​റ​യും അ​നൗ​ചി​ത്യ​ത്തി​െ​ൻ​റ​യും കാ​ര​ണ​ങ്ങ​ൾ കു​റ്റ​ങ്ങ​ളാ​യി ചൂ​ണ്ടി​ക്കാ​ട്ട​പ്പെ​ടാ​റു​ണ്ട്. എ​ന്നാ​ൽ, സ​മൂ​ഹ​ത്തി​െ​ൻ​റ സ​മ​ത്വ​ത്തി​നും സാ​ഹോ​ദ​ര്യ​ത്തി​നും​വേ​ണ്ടി പ്ര​യ​ത്നി​ക്കേ​ണ്ട​ത് നി​ങ്ങ​ൾ വി​ദ്യാ​ർ​ഥി​സ​മൂ​ഹ​മാ​ണ്. ഇ​ന്ന് നി​ങ്ങ​ളു​ടെ ക​റു​ത്ത ബാ​ഡ്​​ജു​ക​ളി​ലും പ്ല​ക്കാ​ർ​ഡു​ക​ളി​ലും ഞാ​ൻ മ​റ്റൊ​രു ഇ​ന്ത്യ​യെ കാ​ണു​ന്നു...'

ഔ​ദ്യോ​ഗി​ക വേ​ദി​യി​ൽ ന​ട​ത്തി​യ​തി​നേ​ക്കാ​ൾ തി​ള​ക്ക​മു​ള്ള ഉ​ള്ളി​ൽ ത​ട്ടി​യ ഒ​രു പ്ര​സം​ഗ​മാ​യി​രു​ന്നു ഞ​ങ്ങ​ൾ​ക്കു മു​ന്നി​ൽ അ​ദ്ദേ​ഹം ന​ട​ത്തി​യ​ത്. പു​ണെ ഇ​ൻ​സ്​​റ്റി​റ്റ്യൂ​ട്ട് പ​ഠ​ന​ത്തി​ൽ ഞ​ങ്ങ​ൾ​ക്കു കി​ട്ടി​യ ഏ​റ്റ​വും വ​ലി​യ അം​ഗീ​കാ​രം അ​താ​യി​രു​ന്നു. സി​നി​മ​യി​ൽ അ​ല്ലാ​തെ ഞാ​ൻ നേ​രി​ൽ ക​ണ്ട ദി​ലീ​പ് കു​മാ​ർ അ​താ​യി​രു​ന്നു. പിന്നീട്​ കാ​ണാ​ൻ ക​ഴി​ഞ്ഞി​ല്ല എ​ന്നു​ള്ള​താ​ണ് എ​െ​ൻ​റ ദുഃ​ഖം. ഒാ​സ്​​ക​ർ നേ​ടി​യ​ശേ​ഷം എ​ന്നെ കാ​ണാ​ൻ അ​ദ്ദേ​ഹം ആ​ഗ്ര​ഹം പ്ര​ക​ടി​പ്പി​ച്ച​താ​യി അ​റി​ഞ്ഞി​രു​ന്നു. ഒ​രി​ക്ക​ൽ എ.​ആ​ർ. റ​ഹ്​​മാ​ൻ അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തെ കാ​ണാ​ൻ പോ​കു​മ്പോ​ൾ എ​ന്നെ വി​ളി​ച്ചി​രു​ന്ന​തു​മാ​ണ്. നി​ർ​ഭാ​ഗ്യ​വ​ശാ​ൽ അ​ന്ന് ഞാ​ൻ മും​ബൈ​യി​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല.

വെ​ള്ളി​ത്തി​ര​യി​ൽ ദു​ര​ന്ത​നാ​യ​ക​ൻ എ​ന്നു പേ​രെ​ടു​ത്ത, വി​വി​ധ ക​ഥാ​പാ​ത്ര​ങ്ങ​ളെ ജീ​വ​സ്സു​റ്റ​താ​ക്കി​യ മ​ഹാ​ന​ട​ൻ. മെ​ത്തേ​ഡ് ആ​ക്​​ടി​ങ്​ എ​ന്തെ​ന്ന് ഇ​ന്ത്യ​ൻ സി​നി​മ​യെ പ​ഠി​പ്പി​ച്ച പ്ര​തി​ഭ. യാ​തൊ​രു പ​രി​ശീ​ല​ന​വും നേ​ടാ​തെ സ്വ​ന്തം ക​ഴി​വു​ക​ളാ​ൽ ഇ​ന്ത്യ​ൻ സി​നി​മ​യി​ൽ എ​ല്ലാ​വ​രാ​ലും ആ​ദ​രി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട, മു​ടി​ചൂ​ടാ​മ​ന്ന​നാ​യി നി​ന്ന വ്യ​ക്തി​ത്വം. ഇ​ന്ത്യ​ൻ സി​നി​മ​യു​ടെ മാ​ർ​ഗ​ദീ​പം.