ഖയ്യാം: ഇൗണങ്ങളുടെ ആഴം

മും​ബൈ: ’50ക​ൾ മു​ത​ലു​ള്ള നാ​ലു പ​തി​റ്റാ​ണ്ടു​ക​ൾ​ക്കി​ട​യി​ൽ എ​ണ്ണം​പ​റ​ഞ്ഞ അ​മ്പ​തോ​ളം ബോ​ളി​വു​ഡ്​ ച ി​ത്ര​ങ്ങ​ൾ​ക്കാ​ണ്​ ഖ​യ്യാം (92) സം​ഗീ​തം പ​ക​ർ​ന്ന​ത്. എ​ന്നി​ട്ടും ഇ​പ്പോ​ൾ കേ​ട്ട പാ​ട്ടു​പോ​ലെ ഖ​യ്യാ​മ ി‍​​െൻറ ഈ​ണ​ങ്ങ​ൾ സം​ഗീ​ത പ്രേ​മി​ക​ളു​ടെ മ​ന​സ്സി​ൽ ത​ങ്ങി​നി​ൽ​ക്കു​ന്നു. ഇൗ​ണ​ങ്ങ​ളി​ലെ ലാ​ളി​ത്യ​മാ​യ ി​രു​ന്നു ഖ​യ്യാ​മി‍​​െൻറ സം​ഗീ​തം. അ​തി​​​െൻറ ആ​ഴം അ​പാ​ര​മാ​ണ്. വ​രി​ക​ളി​ലെ കാ​വ്യ​ഭം​ഗി ചോ​രാ​തെ ല​ളി​ത ​മാ​യി സം​ഗീ​തം ന​ൽ​കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു അ​ദ്ദേ​ഹം. ശ്വാ​സ​കോ​ശ​ത്തി​ലെ അ​ണു​ബാ​ധ​യെ​ത്തു​ട​ർ​ന്ന് ചി​കി​ത്സ​യി​ലാ​യി​രു​ന്ന ഖ​യ്യാം ഹൃ​ദ​യാ​ഘാ​ത​ത്തെ തു​ട​ർ​ന്ന് തി​ങ്ക​ളാ​ഴ്ച രാത്രിയാണ്​ ന​ഗ​ര​ത്തി​ലെ സ്വ​കാ​ര്യ ആ​ശു​പ​ത്രി​യി​ൽ അ​ന്ത​രി​ച്ച​ത്.

ഹി​റ്റു​ക​ളു​ടെ നീ​ണ്ട നി​ര സ​മ്മാ​നി​ച്ച സം​ഗീ​ത സം​വി​ധാ​യ​ക​ൻ അ​ല്ല ഖ​യ്യാം. പ​ക്ഷേ, അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​​​െൻറ ശ്ര​​ദ്ധി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട ഈ​ണ​ങ്ങ​ൾ ഓ​രോ​ന്നും കാ​ലാ​തി​വ​ർ​ത്തി​യാ​ണ്. അ​മി​താ​ഭ്​​ ബ​ച്ച​നും രാ​ഖി​യും വെ​ള്ളി​ത്തി​ര​യി​ൽ പ്ര​ണ​യ​ത്തി​​​െൻറ അ​ഭൗ​മ ചാ​രു​ത ചാ​ർ​ത്തി അ​ഭി​ന​യി​ച്ച ‘ക​ഭീ ക​ഭീ മേ​രെ ദി​ൽ മേം, ​ഖ​യാ​ൽ ആ​ത്താ ഹെ’ ​എ​ന്ന ഗാ​ന​ത്തി​​​െൻറ അ​ർ​ഥ​വും ഈ​ണ​വു​മ​റി​ഞ്ഞ്​ ത​ര​ളി​ത​രാ​കാ​ത്ത​വ​രു​ണ്ടോ. അ​തേ സി​നി​മ​യി​ലെ ‘മേ ​പ​ൽ ദോ​പ​ൽ കാ ​ശാ​യ​ർ ഹൂം’, ​കി​ഷോ​ർ കു​മാ​റും ല​ത മ​​ങ്കേ​ഷ്​​ക​റും ചേ​ർ​ന്ന്​ പാ​ടി ‘തേ​രേ ചെ​ഹ്​​രേ സേ...’ ​തു​ട​ങ്ങി​യ പാ​ട്ടു​ക​ളും ഒ​ന്നി​നൊ​ന്ന്​ മെ​ച്ച​മാ​ണ്.

1981ൽ ​പു​റ​ത്തി​റ​ങ്ങി​യ ‘ഉം​റോ ജാ​നി’​ൽ ന​ടി രേ​ഖ നി​റ​ഞ്ഞാ​ടി​യ ‘ഇ​ൻ ആം​ഖോം കി ​മ​സ്​​തി’, ‘ആ​ഖ്​​രി ഖ​ത്തി’​ലെ ‘ബ​ഹാ​രോം മേ​രാ ജീ​വ​ൻ ഭി ​സ​വാ​രോ’, റ​സി​യ സു​ൽ​ത്താ​നി​ലെ ‘ഏ ​ദി​ലേ​നാ​ദാ​ൻ’ തു​ട​ങ്ങി​യ പാ​ട്ടു​ക​ളി​ല്ലാ​തെ എ​ങ്ങ​നെ പൂ​ർ​ത്തി​യാ​കും ഹി​ന്ദി സി​നി​മാ സം​ഗീ​ത​ത്തി​​​െൻറ ച​രി​ത്രം. പ​ഞ്ചാ​ബി കു​ടും​ബ​ത്തി​ൽ ജ​നി​ച്ച മു​ഹ​മ്മ​ദ്​ സ​ഹു​ർ ഖ​യ്യാം ഹ​ഷ്​​മി ’53 ൽ ​ദി​ലീ​പ്​ കു​മാ​ർ ചി​ത്ര​മാ​യ ‘ഫു​ട്​​പാ​ത്തി’​ലെ ഗാ​ന​ങ്ങ​ൾ​ക്ക്​ ഇൗ​ണം ന​ൽ​കി​യാ​ണ്​ ഖ​യ്യാം ആ​യി ഖ്യാ​തി നേ​ടു​ന്ന​ത്. ഇ​തി​ന്​ മു​മ്പ്​ ശ​ർ​മാ​ജി എ​ന്ന പേ​രി​ൽ അ​ബ്​​ദു​റ​ഹ്​​മാ​നൊ​പ്പം (വ​ർ​മാ​ജി) ചേ​ർ​ന്ന്​ ’48 ൽ ‘​ഹീ​ർ ര​ഞ്​​ജ’​യി​ലെ ഗാ​ന​ങ്ങ​ൾ​ക്ക്​ ഇൗ​ണം ന​ൽ​കി​യി​രു​ന്നു. പി​ന്നീ​ടാ​ണ്​ ശ​ർ​മാ​ജി-​വ​ർ​മാ​ജി കൂ​ട്ടു​കെ​ട്ടി​ലെ ശ​ർ​മാ​ജി ഖ​യ്യാ​മാ​ണെ​ന്ന്​ തി​രി​ച്ച​റി​യു​ന്ന​ത്.

വി​ഭ​ജ​ന​ത്തോ​ടെ അ​ബ്​​ദു​റ​ഹ്​​മാ​ൻ പാ​കി​സ്​​താ​നി​ലേ​ക്ക്​ പോ​യ​തോ​ടെ ത​നി​ച്ച്​ സം​ഗീ​തം ന​ൽ​കി തു​ട​ങ്ങു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. സാ​ഹി​ർ ലു​ധി​യാ​ൻ​വി​യാ​യി​രു​ന്നു ഇ​ഷ്​​ട ക​വി. അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി‍​​െൻറ ഗാ​ന​ങ്ങ​ൾ​ക്കാ​ണ്​ കൂ​ടു​ത​ലും സം​ഗീ​തം ന​ൽ​കി​യ​ത്. അ​ഭി​ന​യ​വും സം​ഗീ​ത​വും ഉ​ള്ളി​ൽ തി​ള​ക്കു​ന്ന ബാ​ല്യ​മാ​യി​രു​ന്നു ഖ​യ്യാ​മി​േ​ൻ​റ​ത്. അ​തി​നാ​ൽ, പ​ഠി​പ്പി​ൽ ഉ​ഴ​പ്പി. സി​നി​മാ മോ​ഹ​വു​മാ​യി ഡ​ൽ​ഹി​ക്കും ലാ​ഹോ​റി​ലേ​ക്കും പോ​യ ഖ​യ്യാം ഒ​ടു​വി​ൽ മും​ബൈ​യി​ൽ എ​ത്തി. ഡ​ൽ​ഹി​യി​ൽ ക​ഴി​യു​ക​യാ​യി​രു​ന്ന പി​തൃ​സ​ഹോ​ദ​ര​നാ​ണ്​ ഖ​യ്യാ​മി​​​െൻറ സ​ർ​ഗ​വാ​സ​ന​ക​ൾ തി​രി​ച്ച​റി​ഞ്ഞ​ത്. തു​ട​ർ​ന്ന്​ പ​ഠ​ന​ത്തോ​ടൊ​പ്പം സം​ഗീ​താ​ഭ്യാ​സം ന​ട​ത്തി.

ഹു​സ​ൻ​ലാ​ൽ-​ഭ​ഗ​ത്​​റാം, അ​മ​ർ​നാ​ഥ്, ബാ​ബ ചി​സ്​​തി എ​ന്നി​വ​രു​ടെ ശി​ഷ്യ​നാ​യി. ത​ന​ത്​ ഹി​ന്ദു​സ്​​ഥാ​നി രാ​ഗ​ങ്ങ​ളെ ആ​ശ്ര​യി​ച്ച്​ ഖ​യ്യാം ഇൗ​ണം​പ​ക​ർ​ന്ന നി​ര​വ​ധി ഗാ​ന​ങ്ങ​ൾ ഇ​ന്നും ജ​ന​പ്രി​യ ഗാ​ന​ങ്ങ​ളാ​യി നി​ല​നി​ൽ​ക്കു​ന്നു. ആ​ശാ ഭോ​സ്​​ലെ പ്ര​ശ​സ്​​തി​യി​ലേ​ക്ക്​ ഉ​യ​രു​ന്ന​തും ദേ​ശീ​യ അ​വാ​ർ​ഡു​ക​ൾ നേ​ടി തു​ട​ങ്ങു​ന്ന​തും ഖ​യ്യാ​മി‍​​െൻറ ഇൗ​ണ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക്​ ശ​ബ്​​ദം ന​ൽ​കി​യാ​യി​രു​ന്നു. ഖ​യ്യാം ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ലെ​ങ്കി​ൽ ഇ​ന്ന്​ താ​നു​മു​ണ്ടാ​കു​മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ലെ​ന്ന്​ ന​ടി രേ​ഖ​യും പ​റ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ട്. ‘ഉം​റോ ജാ​നി’​ലെ പാ​ട്ടു​ക​ളി​ലൂ​ടെ​യാ​ണ്​ മി​ക​ച്ച സം​ഗീ​ത സം​വി​ധാ​യ​ക​നു​ള്ള ദേ​ശീ​യ പു​ര​സ്​​കാ​രം ഖ​യ്യാം നേ​ടു​ന്ന​ത്. പ​ല ത​വ​ണ ഫി​ലിം ഫെ​യ​ർ അ​വാ​ർ​ഡ്​ നേ​ടി. സ​ർ​ഗാ​ത്​​മ​ക സം​ഗീ​ത​ത്തി​ന്​ സം​ഗീ​ത നാ​ട​ക അ​ക്കാ​ദ​മി​യും അ​വാ​ർ​ഡ്​ ന​ൽ​കി ആ​ദ​രി​ച്ചു. സി​നി​മ​ക​ളി​ലെ കാ​ല​ത്തെ അ​തി​ജീ​വി​ക്കു​ന്ന ഗ​സ​ലു​ക​ൾ കൂ​ടി​യാ​ണ്​​ ഖ​യ്യാ​മി​നെ രേ​ഖ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന​ത്. ഗാ​യി​ക ജ​ഗ​ജീ​ത്​ കൗ​ർ ആ​ണ്​ ഭാ​ര്യ.