ഹ​ജ്ജ്, മ​ക്ക, മ​ലൈ​ബാ​രി​ക​ൾ...

ബ്രി ​ട്ടീ ​ഷു​കാ​രു​ടെ മൃ​ഗീ​യ​പീ​ഡ​ന​ങ്ങ​ളി​ല്‍നി​ന്ന് ര​ക്ഷ നേ​ടി മ​ല​ബാ​റി​ല്‍നി​ന്ന് പ​ലാ​യ​നം ചെ​യ്ത​വ​രു​ടെ പി​ന്മു​റ​ക്കാ​രാ​യ മ​ലൈ​ബാ​രി കു​ടും​ബ​ങ്ങ​ളാ​ണ് മ​ക്ക​യി​ലും ജി​ദ്ദ​യി​ലും പ​രി​സ​ര​പ്ര​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളി​ലു​മു​ള്ള​ത്. ഇ​തോ​ടൊ​പ്പം ഹ​ജ്ജ് തീ​ര്‍ഥാ​ട​ന​ത്തി​നും ദാ​രി​ദ്ര്യ​ത്തി​ല്‍നി​ന്ന് ക​ര​പ​റ്റാ​നും ഉ​ന്ന​ത മ​ത​പ​ഠ​ന​ത്തി​നും മ​ല​യാ​ള​ക്ക​ര​യി​ല്‍നി​ന്ന് മ​ക്ക​യി​ലെ​ത്തി​യ​വ​ര്‍ പി​ന്നീ​ട് അ​വി​ടെ സ്ഥി​ര​താ​മ​സ​മാ​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു.

ഇ​ന്ന​ത്തെ കേ​ര​ള​ത്തി​ന്റെ ഭാ​ഗ​മാ​യ പ​ഴ​യ മ​ല​ബാ​റി​ല്‍നി​ന്നും തി​രു​കൊ​ച്ചി​യി​ല്‍നി​ന്നും തി​രു​വി​താം​കൂ​റി​ല്‍നി​ന്നും മ​ക്ക​യി​ലേ​ക്കും അ​റേ​ബ്യ​യു​ടെ ഇ​ത​ര ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്കും കു​ടി​യേ​റി​യ മ​ല​യാ​ളി​ക​ള്‍ അ​റി​യ​പ്പെ​ടു​ന്ന​ത് മ​ലൈ​ബാ​രി​ക​ള്‍ എ​ന്നാ​ണ്.

മ​ക്ക​യി​ലും സൗ​ദി അ​റേ​ബ്യ​യു​ടെ ഇ​ത​ര ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളി​ലു​മാ​യി ഇ​പ്പോ​ള്‍ ര​ണ്ടാ​യി​ര​ത്തി​ലേ​റെ മ​ലൈ​ബാ​രി കു​ടും​ബ​ങ്ങ​ളു​ണ്ടെ​ന്നാ​ണ് ക​ണ​ക്ക്. ആ​ധു​നി​ക സൗ​ദി അ​റേ​ബ്യ നി​ല​വി​ല്‍ വ​രു​ന്ന​തി​നും മു​മ്പേ, പു​ണ്യ​ഭൂ​മി​യി​ലേ​ക്ക് കു​ടി​യേ​റ്റം ന​ട​ത്തു​ക​യും അ​വി​ട​ത്തെ സാ​മൂ​ഹി​ക, സാം​സ്‌​കാ​രി​ക, സാ​മ്പ​ത്തി​ക, വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സ മേ​ഖ​ല​ക​ളി​ലെ​ല്ലാം വ്യ​ക്തി​മു​ദ്ര പ​തി​പ്പി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്ത മ​ലൈ​ബാ​രി​ക​ളി​ലെ പ​ഴ​യ ത​ല​മു​റ, ത​ങ്ങ​ളു​ടെ പി​താ​മ​ഹ​ന്മാ​രി​ല്‍നി​ന്നും ഹ​ജ്ജ് തീ​ര്‍ഥാ​ട​ക​രി​ല്‍നി​ന്നും വാ​മൊ​ഴി​യാ​യി ല​ഭി​ച്ച ത​ന​തു മ​ല​യാ​ള ഭാ​ഷ അ​മ്മി​ഞ്ഞ​പ്പാ​ലി​ന്റെ മാ​ധു​ര്യ​ത്തോ​ടെ ഇ​പ്പോ​ഴും നു​ണ​യു​ന്ന​തു കാ​ണാം.

കാ​ല്‍ന​ട​യാ​യി സം​സ​മി​ന്റെ നാ​ട്ടി​ലേ​​ക്കൊ​രു ഹ​ജ്ജ് യാ​ത്ര

ആ​യി​ര​ക്ക​ണ​ക്കി​ന് മൈ​ലു​ക​ള്‍ താ​ണ്ടി വ​ന്യ​മാ​യ കാ​ന​ന​പാ​ത​ക​ളും മ​രു​ക്കാ​ടു​ക​ളും പി​ന്നി​ട്ട് ആ​ത്മീ​യ​ദാ​ഹം തീ​ര്‍ക്കാ​ന്‍ സം​സ​മി​ന്റെ നാ​ട്ടി​ലെ​ത്തി​യ മ​ല​യാ​ളി​ക​ളി​ലൊ​രാ​ളാ​യി​രു​ന്നു ആ​ല​പ്പു​ഴ ആ​റാ​ട്ടു​പു​ഴ കൊ​ക്കാ​ട​ന്‍ പ​റ​മ്പ് ഉ​മ​ര്‍കു​ട്ടി മു​സ്‍ലി​യാ​ർ. ആ​റ​ര പ​തി​റ്റാ​ണ്ട് മു​മ്പാ​യി​രു​ന്നു മു​സ്‍ലി​യാ​രു​ടെ കാ​ല്‍ന​ട​യാ​യു​ള്ള ഹ​ജ്ജ് യാ​ത്ര.

പി​ല്‍ക്കാ​ല​ത്ത് ഉ​മ​ര്‍ അ​ലി അ​ബ്ദു​ല്‍ഖാ​ദി​ര്‍ മ​ലൈ​ബാ​രി എ​ന്ന പേ​രി​ല്‍ അ​റി​യ​പ്പെ​ട്ട അ​ദ്ദേ​ഹം, ‘ഹ​ജ്ജ് ക​ര്‍മ​പ​ഠ​നം’ എ​ന്ന പേ​രി​ലെ​ഴു​തി​യ ഹ​ജ്ജ് ഗൈ​ഡ് പ​ണ്ടു​കാ​ല​ത്തെ മ​ല​യാ​ളി തീ​ര്‍ഥാ​ട​ക​ര്‍ക്ക് ഏ​റെ പ്ര​യോ​ജ​ന​ക​ര​മാ​യി​രു​ന്നു. പു​ണ്യ​നാ​ട്ടി​ല്‍ ര​ചി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട ആ​ദ്യ​ത്തെ മ​ല​യാ​ള ഹ​ജ്ജ് കൃ​തി​യാ​യി​രു​ന്നു അ​ത്. ഹ​റ​മി​ന്റെ മു​റ്റ​ത്ത് കു​റ്റി​യും പ​ന്തും ക​ളി​ച്ചും മ​ണ്ണ​പ്പം ചു​ട്ടും കു​ട്ടി​ക്കാ​ലം ക​ഴി​ച്ചു​കൂ​ട്ടി​യ ക​ഥ​ക​ള്‍ അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ മ​ക്ക​ള്‍ക്കും അ​യ​വി​റ​ക്കാ​നു​ണ്ട്.

മ​ക്ക​യി​ലെ ‘ബ​ര്‍ത്താ​ന’​ക്കാ​ർ

മ​ല​ബാ​ര്‍ ക​ലാ​പ​ത്തെ​തു​ട​ര്‍ന്ന് ഏ​റ​നാ​ട്ടി​ല്‍നി​ന്നും വ​ള്ളു​വ​നാ​ട്ടി​ല്‍നി​ന്നും മ​ക്ക​യി​ലേ​ക്ക് പ​ലാ​യ​നം ചെ​യ്ത​വ​ര​ട​ക്ക​മു​ള്ള​വ​രി​ല്‍ അ​ധി​ക​വും അ​ക്ഷ​ര​ജ്ഞാ​ന​മി​ല്ലാ​ത്ത​വ​രാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ങ്കി​ലും അ​ത്ത​ര​മൊ​ര​വ​സ്ഥ, ത​ങ്ങ​ളു​ടെ മ​ക്ക​ള്‍ക്കോ സ​മീ​പ​വാ​സി​ക​ള്‍ക്കോ ഉ​ണ്ടാ​വ​രു​തെ​ന്ന് അ​വ​ര്‍ക്ക് നി​ശ്ച​യ​ദാ​ര്‍ഢ്യ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. മ​ക്ക​യി​ലും സ​മീ​പ​പ്ര​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളി​ലും താ​മ​സ​മു​റ​പ്പി​ച്ച മ​ലൈ​ബാ​രി​ക​ളു​ടെ മ​ക്ക​ള്‍ക്കും കു​ടും​ബാം​ഗ​ങ്ങ​ള്‍ക്കും ഏ​റ്റ​വും മി​ക​ച്ച മ​ത, ഭൗ​തി​ക വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സം ന​ല്‍കാ​ന്‍ അ​വ​ര്‍ ശ്ര​ദ്ധി​ച്ചു. അ​തു​കൊ​ണ്ടു​ത​ന്നെ, അ​വ​രു​ടെ പി​ന്മു​റ​ക്കാ​രി​ല​ധി​ക​പേ​രും ഡോ​ക്ട​ര്‍മാ​രും എ​ന്‍ജി​നീ​യ​ര്‍മാ​രും മ​റ്റ് ഉ​യ​ര്‍ന്ന ഉ​ദ്യോ​ഗം വ​ഹി​ക്കു​ന്ന​വ​രു​മാ​ണ്.

മ​ലൈ​ബാ​രി​ക​ളു​ടെ പ​ഴ​യ ത​ല​മു​റ ത​ങ്ങ​ളു​ടെ പൂ​ര്‍വി​ക​രി​ല്‍നി​ന്നും കേ​ര​ള​ത്തി​ല്‍നി​ന്നെ​ത്തു​ന്ന ഹാ​ജി​മാ​രി​ല്‍നി​ന്നും കേ​ട്ടു​പ​ഠി​ച്ച മ​ല​യാ​ളം ഇ​പ്പോ​ഴും സം​സാ​രി​ക്കു​ന്നു. ജി​ദ്ദ ആ​സ്ഥാ​ന​മാ​യ ഗു​ഡ് വി​ല്‍ ഗ്ലോ​ബ​ല്‍ ഇ​നി​ഷ്യേ​റ്റി​വ് (ജി.​ജി.​ഐ) എ​ന്ന മ​ഴ​വി​ല്‍ കൂ​ട്ടാ​യ്മ, ഇ​ന്ത്യ​ന്‍ കോ​ണ്‍സു​ലേ​റ്റു​മാ​യി ചേ​ര്‍ന്ന് 2019ല്‍ ​സം​ഘ​ടി​പ്പി​ച്ച ‘മു​സ്‌​രി​സ് ടു ​മ​ക്ക’ സം​ഗ​മ​ത്തി​ല്‍ നൂ​റ്റാ​ണ്ടു​മു​മ്പ​ത്തെ മ​ല​യാ​ളം സ്ലാം​ഗി​ലാ​ണ് പ​ല മ​ലൈ​ബാ​രി പ്ര​മു​ഖ​രും സം​സാ​രി​ച്ച​ത്.

നൂ​റ്റാ​ണ്ടു​ക​ള്‍ നീ​ണ്ട സാം​സ്‌​കാ​രി​ക വി​നി​മ​യ​ത്തി​ന്റെ ച​രി​ത്ര​വും പാ​ര​മ്പ​ര്യ​വും ഇ​ഴ​ചേ​ര്‍ന്ന സം​ഗ​മം സൗ​ദി​യു​ടെ ച​രി​ത്ര​ത്തി​ലാ​ദ്യ​മാ​യി​ട്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഇ​ക്ക​ഴി​ഞ്ഞ ശ​നി​യാ​ഴ്ച സം​ഘ​ടി​പ്പി​ച്ച ‘വീ​രോ​ചി​ത മ​ലൈ​ബാ​രി ബ​ര്‍ത്താ​നം’ പ​രി​പാ​ടി​യി​ല്‍ പൂ​ര്‍വി​ക​രി​ല്‍നി​ന്ന് കേ​ട്ടു പ​ഠി​ച്ച മ​ല​യാ​ള​ത്തി​ല്‍ മ​ലൈ​ബാ​രി​ക​ള്‍ സം​സാ​രി​ച്ച​പ്പോ​ള്‍ പ്രൗ​ഢ​സ​ദ​സ്സി​ന് അ​ത് മ​റ്റൊ​രു വി​സ്മ​യ​മാ​യി

1921ലെ ​മ​ല​ബാ​ര്‍ ക​ലാ​പ​ത്തെ​തു​ട​ര്‍ന്ന് ബ്രി​ട്ടീ​ഷ് പീ​ഡ​നം ഭ​യ​ന്ന് നി​ര​വ​ധി മ​ല​പ്പു​റ​ത്തു​കാ​ര്‍ പ​ത്തേ​മാ​രി​ക​ളി​ല്‍ സാ​ഹ​സി​ക​യാ​ത്ര ന​ട​ത്തി മ​ക്ക​യി​ല്‍ കു​ടി​യേ​റി​യി​രു​ന്നു. ഇ​വ​രി​ല്‍ പ​ല​രും നി​ര​ക്ഷ​ര​രാ​യി​രു​ന്നു. ഇ​ങ്ങ​നെ മ​ക്ക​യി​ല്‍ താ​മ​സ​മു​റ​പ്പി​ച്ച​വ​രെ ആ​ദ്യ​മാ​യി ഒ​രു​മി​ച്ചു​കൂ​ട്ടു​ന്ന​ത് 1927ല്‍ ​കോ​മു​ക്കു​ട്ടി മു​സ്‌​ലി​യാ​രു​ടെ നേ​തൃ​ത്വ​ത്തി​ലാ​യി​രു​ന്നു. മ​ക്ക​യി​ല്‍ അ​ന്ന് സ​ര്‍ക്കാ​ര്‍ വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സ സ്ഥാ​പ​ന​ങ്ങ​ളു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. മ​ക്ക​ക്കാ​ര്‍ക്ക് വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സം ന​ല്‍കാ​ന്‍ സ്‌​കൂ​ള്‍ സ്ഥാ​പി​ക്കു​ക​യെ​ന്ന ആ​ഗ്ര​ഹം യോ​ഗ​ത്തി​ല്‍വെ​ച്ച് മു​സ്‍ലി​യാ​ര്‍ മു​ന്നോ​ട്ടു​വെ​ച്ചു.

യോ​ഗ​ത്തി​നെ​ത്തി​യ മ​റ്റു 18 പേ​രും അ​തി​നോ​ട് യോ​ജി​ച്ചെ​ങ്കി​ലും ക​ഷ്ട​പ്പാ​ടു​ക​ള്‍ നി​റ​ഞ്ഞ ജീ​വി​ത​ത്തി​ല്‍ അ​തി​ന് വ​ക​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. വീ​ടു​ക​ളി​ല്‍ സം​ഭാ​വ​ന​പ്പെ​ട്ടി വെ​ക്കാ​നും പി​ടി​യ​രി ശേ​ഖ​രി​ക്കാ​നും അ​ങ്ങ​നെ​യാ​ണ് തീ​രു​മാ​ന​മെ​ടു​ത്ത​ത്. ഇ​ങ്ങ​നെ ശേ​ഖ​രി​ച്ച അ​രി വി​റ്റാ​ണ് ഇ​പ്പോ​ള്‍ മ​സ്ജി​ദു​ല്‍ ഹ​റാം പ​ള്ളി സ്ഥി​തി​ചെ​യ്യു​ന്ന ശു​ബൈ​ക്ക എ​ന്നി​ട​ത്ത് മ​ദ്റ​സ​ത്തു​ല്‍ മ​ലൈ​ബാ​രി​യ സ്ഥാ​പി​ത​മാ​യ​ത്. ഹി​ജ്‌​റ വ​ര്‍ഷം ക​ണ​ക്കാ​ക്കി​യാ​ല്‍ മ​ദ്റ​സ സ്ഥാ​പി​ത​മാ​യ​തി​ന്റെ നൂ​റാം വ​ര്‍ഷ​മാ​ണി​ത്. മ​ക്ക​യി​ലെ പ്ര​ശ​സ്ത​മാ​യ 12 പ​ള്ളി​ക​ളി​ല്‍ ഈ ​മ​ദ്റ​സ​യു​ടെ കീ​ഴി​ല്‍ ഇ​പ്പോ​ള്‍ ത​ഹ്ഫീ​ദു​ല്‍ ഖു​ര്‍ആ​ന്‍ കേ​ന്ദ്ര​ങ്ങ​ള്‍ ന​ട​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്.

മ​ക്ക​യി​ല്‍ ഹാ​ജി​മാ​രു​ടെ താ​മ​സ​ത്തി​നാ​യി 1848ല്‍ ​മാ​യ​ന്‍കു​ട്ടി എ​ള​യ കേ​യി ഹ​റ​മി​ന​ടു​ത്ത മി​സ്ഫ​ല​യി​ല്‍ സ്ഥ​ലം വാ​ങ്ങി പ​ണി​ത​താ​ണ് കേ​യി റു​ബാ​ത്ത്. വി​ശു​ദ്ധ ഖു​ര്‍ആ​ന്‍ മ​ല​യാ​ള​ത്തി​ലേ​ക്ക് ആ​ദ്യ​മാ​യി പ​രി​ഭാ​ഷ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ​ത് മാ​യ​ന്‍കു​ട്ടി എ​ള​യ​യാ​ണ്. അ​റ​ക്ക​ല്‍ കു​ടും​ബ​ത്തി​ല്‍നി​ന്ന് വി​വാ​ഹം ക​ഴി​ച്ച ഈ ​ദ​മ്പ​തി​ക​ള്‍ക്ക് മ​ക്ക​ളു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. 1940ക​ളി​ല്‍ ഹ​റം വി​പു​ലീ​ക​ര​ണ​ത്തി​നാ​യി പൊ​ളി​ച്ച കേ​യി റു​ബാ​ത്ത് വ​ഖ​ഫ് സ്വ​ത്താ​യ​തി​നാ​ല്‍, ഇ​തി​ന്റെ ന​ഷ്ട​പ​രി​ഹാ​രം, മാ​യ​ന്‍കു​ട്ടി ഇ​ള​യ​യു​ടെ അ​ന​ന്ത​രാ​വ​കാ​ശി​ക​ള്‍ക്ക് വി​ട്ടു​കൊ​ടു​ക്കാ​ന്‍ സൗ​ദി ഭ​ര​ണ​കൂ​ടം ത​യാ​റാ​യി​ട്ടി​ല്ല. അ​യ്യാ​യി​ര​ത്തി​ലേ​റെ കോ​ടി രൂ​പ​യാ​ണ് ന​ഷ്ട​പ​രി​ഹാ​ര​മാ​യി സൗ​ദി ബാ​ങ്കു​ക​ളി​ലു​ള്ള​ത്.

മ​ല​യാ​ളി ഹാ​ജി​മാ​രി​ല്‍ പ​ണം പോ​ക്ക​റ്റ​ടി​ച്ചു​പോ​വു​ക​യോ ന​ഷ്ട​പ്പെ​ടു​ക​യോ ചെ​യ്ത​വ​രു​ടെ താ​മ​സ​വും ഭ​ക്ഷ​ണ​വു​മ​ട​ക്ക​മു​ള്ള കാ​ര്യ​ങ്ങ​ള്‍ ല​ഭ്യ​മാ​ക്കാ​നും രോ​ഗി​ക​ളെ പ​രി​ച​രി​ക്കാ​നും ല​ക്ഷ്യ​മി​ട്ട് 1952ല്‍ ​മ​ലൈ​ബാ​രി​ക​ള്‍ സ്ഥാ​പി​ച്ച ധ​ര്‍മ​സം​ഘ​മാ​ണ് നു​സ്ര​ത്തു​ല്‍ മ​സാ​കീ​ന്‍. ക​അ്ബാ​ല​യ​ത്തി​ന് അ​ല്‍പം അ​ക​ലെ​യാ​യി ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന മ​ല ‘ജ​ബ​ല്‍ ഹി​ന്ദി’ അ​ഥ​വാ ഇ​ന്ത്യ​ന്‍ മ​ല എ​ന്ന പേ​രി​ലാ​ണ് അ​റി​യ​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്ന​ത്.