അവസാന ബസും പോയോ...

കോ​ഴി​ക്കോ​ട്​: ഒ​രു ലോ​ക്​​ഡൗ​ണി​ൽ ന​ടു​വൊ​ടി​ഞ്ഞ സ്വ​കാ​ര്യ ബ​സ്​ വ്യവസായം ക​ഷ്​​ടി​ച്ച്​ പ്ര​തീ​ക്ഷ​യി​ലേ​ക്ക്​ ഉ​രു​ളു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. അ​തി​നി​ട​യി​ലാ​ണ്​ ച​ക്ര​മൊ​ടി​ക്കാ​ൻ ര​ണ്ടാം ലോ​ക്​​ഡൗ​ൺ വ​ന്ന​ത്. ര​ണ്ടാം കോ​വി​ഡ്​ പ്ര​തി​സ​ന്ധി​യി​ൽ​നി​ന്ന്​ ക​ര​ക​യ​റാ​നാ​വു​മെ​ന്ന്​ പ​േ​ക്ഷ ഒ​രു പ്ര​തീ​ക്ഷ​യു​മി​ല്ല ബ​സ്​ മു​ത​ലാ​ളി​മാ​ർ​ക്കും തൊ​ഴി​ലാ​ളി​ക​ൾ​ക്കും. അ​ത്ര​ക്കും ദ​യ​നീ​യ​മാ​ണ്​ അ​വ​രു​ടെ അ​വ​സ്​​ഥ. 1200ന​ടു​ത്ത്​ സ്വ​കാ​ര്യ ബ​സു​ക​ളാ​ണ്​ ജി​ല്ല​യി​ൽ സ​ർ​വി​സ്​ ന​ട​ത്തി​യ​ത്. ഇ​തി​ൽ നാ​നൂ​റോ​ളം സി​റ്റി സ​ർ​വി​സാ​യി​രു​ന്നു.

ഒ​രു കാ​ല​ത്ത്​ സ്വ​കാ​ര്യ ബ​സ്​ റൂ​ട്ട്​ ല​ഭി​ക്കാ​ൻ ആ​ർ.​ടി.​ഒ ഓ​ഫി​സു​ക​ൾ കേ​​ന്ദ്രീ​ക​രി​ച്ച്​ ലോ​ബി​യി​ങ്​ വ​രെ ന​ട​ന്ന​ത്​ ഇ​ന്ന്​ വെ​റും ഓ​ർ​മ മാ​ത്ര​മാ​ണ്. ബ​സ്​ മു​ത​ലാ​ളി​യാ​വു​ക എ​ന്ന​ത്​ വ​ലി​യ അ​ഭി​മാ​ന​മാ​യി​രു​ന്ന കാ​ലം ക​ഴി​ഞ്ഞ്​ ബ​സ് മു​ത​ലാ​ളി​മാ​രെ ക​ണ്ടാ​ൽ ആ​ളു​ക​ൾ സ​ഹ​ത​പി​ക്കു​ന്ന അ​വ​സ്​​ഥ വ​രെ​​യെ​ത്തി. ആ​രോ​ടെ​ങ്കി​ലും ദേ​ഷ്യ​മു​ണ്ടെ​ങ്കി​ൽ അ​വ​ർ​ക്കൊ​രു സ്വ​കാ​ര്യ ബ​സ്​ വാ​ങ്ങി​ക്കൊ​ടു​ത്താ​ൽ മ​തി​യെ​ന്ന്​ ത​മാ​ശ പ​റ​യു​ന്ന അ​വ​സ്​​ഥ വ​ന്നു. ഒ​രു ബ​സ്​ ര​ണ്ടു​ ഷി​ഫ്​​റ്റു​ക​ളി​​ലാ​യി എ​ട്ടു​ പേ​ർ​ക്കു വ​രെ ജോ​ലി ന​ൽ​കി​യ കാ​ലം. ക​ണ്ട​ക്​​ട​റും ഡ്രൈ​വ​റു​മൊ​​ക്കെ താ​ര​ങ്ങ​ൾ​കൂ​ടി​യാ​യി​രു​ന്നു. ദ​ശ​ക​ത്തോ​ള​മാ​യി ഈ ​മേ​ഖ​ല ക്ഷീ​ണി​ച്ചു​വ​രു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. എ​ങ്കി​ലും ജോ​ലി​ക്കാ​ർ​ക്ക്​ ന​ല്ല വേ​ത​ന​വും മു​ത​ലാ​ളി​ക്ക്​ തെ​റ്റി​ല്ലാ​ത്ത വ​രു​മാ​ന​വും ല​ഭി​ച്ചു. ഈ ​മേ​ഖ​ല വി​ട്ടു​പോ​വാ​നാ​കാ​ത്ത സാ​ഹ​ച​ര്യ​മു​ള്ള​വ​രു​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അ​തി​നി​ട​യി​ലാ​ണ്​ ഒ​രി​ക്ക​ലും പ്ര​തീ​ക്ഷി​ക്കാ​ത്ത അ​പ​ക​ടം കോ​വി​ഡി​‍െൻറ രൂ​പ​ത്തി​ൽ ബ​സു​ക​ൾ​ക്കു​ മു​ന്നി​ൽ ചാ​ടി​വീ​ണ​ത്.

​2020 മാ​ർ​ച്ചി​ലെ ര​ണ്ടു മാ​സ​ത്തെ ലോ​ക്​​ഡൗ​ൺ മ​​റ്റ്​ ഏ​തു​ മേ​ഖ​ല​യെ​ക്കാ​ളും ത​ള​ർ​ത്തി​യ​ത്​ സ്വ​കാ​ര്യ ബ​സു​കാ​രെ​യാ​യി​രു​ന്നു. 15 വ​ർ​ഷം ക​ഴി​ഞ്ഞ ബ​സു​ക​ൾ സ​ർ​വി​സ്​ ന​ട​ത്താ​ൻ പാ​ടി​ല്ലെ​ന്ന നി​യ​മം വ​ന്ന​തോ​െ​ട മി​ക്ക ബ​സു​ക​ള​ും പു​ത്ത​നാ​യി റോ​ഡി​ലി​റ​ക്കി​യ​വ​രാ​ണ്​ ഭൂ​രി​ഭാ​ഗ​വും. വ​ലി​യ ബാ​ങ്ക്​ ലോ​ണി​ലാ​ണ്​ ബ​സു​ക​ൾ ഇ​റ​ക്കി​യ​ത്. പ​​ണ്ടൊ​ക്കെ ഒ​ന്ന​ര-​ര​ണ്ട്​ ല​ക്ഷം രൂ​പ​ക്ക്​ പ​ഴ​യ ബ​സ്​ വാ​ങ്ങി കു​ട്ട​പ്പ​നാ​ക്കി റൂ​ട്ടി​ലോ​ട്ടി​യാ​ൽ വ​ലി​യ ലാ​ഭം കൊ​യ്​​തി​രു​ന്നു. പു​തി​യ നി​യ​മം വ​ന്ന​​തോ​ടെ പു​തി​യ ബ​സു​ക​ൾ 35-40 ല​ക്ഷം രൂ​പ​​വ​രെ ചെ​ല​വ​ഴി​ച്ചാ​ണ്​ വാ​ങ്ങി​യ​ത്. ബാ​ങ്ക്​ ലോ​ൺ ശ​രാ​ശ​രി 60,000 അ​ട​ക്കാ​നു​ണ്ടാ​വും.

അ​ടി​ക്ക​ടി ഉ​യ​രു​ന്ന ഇ​ന്ധ​ന​വി​ല​യും തൊ​ഴി​ലാ​ളി​ക​ൾ​ക്ക്​ മി​ക​ച്ച കൂ​ലി​യു​മൊ​ക്കെ കൊ​ടു​ക്കു​േ​മ്പാ​ഴേ​ക്ക്​ ര​ണ്ട​റ്റം മു​ട്ടാ​ൻ പാ​ടു​പെ​ട്ട്​ നീ​ങ്ങു​ന്ന​തി​നി​ട​യി​ലേ​ക്കാ​ണ്​ 2020ൽ ​കോ​വി​ഡ്​ വ​ന്നു​ക​യ​റി​യ​ത്. കോ​വി​ഡ്​ ആ​ദ്യം മാ​റ്റി​യെ​ടു​ത്ത​ത്​ ജ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ സ​ഞ്ചാ​ര​ശീ​ല​ത്തെ​യാ​ണ്.

വൈ​റ​സി​നെ ​ പേ​ടി​ച്ച്​ ആ​ളു​ക​ൾ പ​ര​മാ​വ​ധി പൊ​തു​ഗ​താ​ഗ​തം ഒ​ഴി​വാ​ക്കി. റോ​ഡു​നി​റ​യെ സ്വ​കാ​ര്യ വാ​ഹ​ന​ങ്ങ​ളാ​യി. ഒ​ന്നാം കോ​വി​ഡ്​ കാ​ല​ത്തി​നു​ പി​ന്നാ​ലെ സെ​ക്ക​ൻ​ഡ്​​ വാ​ഹ​ന​വി​പ​ണി​യി​ല​ട​ക്കം വ​ലി​യ കു​തി​പ്പു​ണ്ടാ​യ​ത്​ ഇ​തി​െൻറ ഭാ​ഗ​മാ​യി​രു​ന്നു. അ​തെ​ല്ലാം അ​തി​ജ​യി​ച്ച്​ ക​ട്ട​പ്പു​റ​ത്തു​നി​ന്ന്​ ഇ​റ​ങ്ങി​യ സ്വ​കാ​ര്യ ബ​സു​ക​ൾ വീ​ണ്ടും അ​തേ അ​വ​സ്​​ഥ​യി​ലെ​ത്തി​യി​രി​ക്ക​യാ​ണ്. ഇ​നി​യൊ​രു തി​രി​ച്ചു​വ​ര​വി​നെ​ക്കു​റി​ച്ച്​ ഒ​രു പ്ര​തീ​ക്ഷ​യു​മി​ല്ലെ​ന്ന്​ ജി​ല്ല ബ​സ്​ ഓ​പ​റേ​റ്റേ​ഴ്​​സ്​ അ​സോ​സി​യേ​ഷ​ൻ ജ​ന​റ​ൽ സെ​ക്ര​ട്ട​റി എ​ൻ. തു​ള​സീ​ദാ​സ്​ പ​റ​യു​ന്നു. ഇ​നി എ​ത്ര പേ​ർ ഈ ​മേ​ഖ​ല​യി​ലേ​ക്ക്​ തി​രി​ച്ചു​വ​രു​മെ​ന്ന്​ അ​റി​യി​ല്ല. സ​ർ​ക്കാ​ർ നി​കു​തി അ​ട​ക്കു​ന്ന​തി​ന്​ ഒ​രു മാ​സം​കൂ​ടി സാ​വ​കാ​ശം അ​നു​വ​ദി​ച്ച​താ​ണ്. ലോ​ക്​​ഡൗ​ൺ കാ​ല​ത്ത്​ ആ​ദ്യ ഘ​ട്ട​ത്തി​ൽ ചെ​യ്​​ത​പോ​ലെ നി​കു​തി ഒ​ഴി​വാ​ക്കാ​ൻ സ​ർ​ക്കാ​ർ സ​ന്ന​ദ്ധ​മാ​വ​ണ​മെ​ന്ന്​ അ​ദ്ദേ​ഹം ആ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ടു.

മീ​ൻ​ മു​ത​ൽ ബി​രി​യാ​ണി വി​ൽ​പ​ന വ​രെ

ജി​ല്ല​യി​ൽ പ​തി​നാ​യി​ര​ത്തി​ന​ടു​ത്ത്​ ബ​സ്​ തൊ​ഴി​ലാ​ളി​ക​ളു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഒ​രു ബ​സി​ൽ വി​വി​ധ ഷി​ഫ്​​റ്റി​ൽ എ​ട്ടു പേ​ർ​ക്കാ​ണ്​ ജോ​ലി. മോ​ശ​മ​ല്ലാ​ത്ത കൂ​ലി​യു​ള്ള പ​ണി. 1500 രൂ​പ വ​രെ ഡ്രൈ​വ​ർ​ക്ക്​ കൂ​ലി. അ​ത്ര​ത​ന്നെ ക​ണ്ട​ക്​​ട​ർ​ക്കും. ക​ല​ക്​​ഷ​ന​നു​സ​രി​ച്ച്​ കി​ട്ടി​യ കാ​ലം. 900 രൂ​പ പ​രി​ച​യ​സ​മ്പ​നാ​യ ചെ​ക്ക​ർ​ക്കും അ​തി​നു​ താ​ഴെ 'കി​ളി'​ക്കും (ക്ലീ​ന​ർ) കി​ട്ടി. ഇ​തു കൂ​ടാ​തെ ബോ​ണ​സും അ​ല​വ​ൻ​സും മ​റ്റ്​ ബ​ത്ത​ക​ളും​കൊ​ണ്ട്​ കു​ശാ​ലാ​യി​രു​ന്നു ബ​സി​ലെ പ​ണി. പ്ര​തി​സ​ന്ധി​ക്ക​വ​ല​യി​ലെ​ത്തി​യ​തോ​ടെ ആ​ദ്യം പ​ണി പോ​യ​ത്​ ക്ലീ​ന​ർ​ക്കാ​ണ്.

പി​ന്നെ ചെ​ക്ക​റു​ടെ പ​ണി പോ​യി. ഷി​ഫ്​​റ്റ്​ പോ​യി. എ​ട്ടു പേ​ർ ജോ​ലി ചെ​യ്​​ത ബ​സി​ൽ നാ​ലു​ പേ​രാ​യി. പി​ന്നാ​ലെ ര​ണ്ടു​ പേ​രാ​യി. ഇൗ ​മേ​ഖ​ല വി​ട്ട്​ തൊ​ഴി​ലാ​ളി​ക​ൾ പോ​യ​ത്​ വി​വി​ധ മേ​ഖ​ല​ക​ളി​ലേ​ക്ക്. ഹോ​ട്ട​ൽ​പ​ണി, മീ​ൻ​ക​ച്ചോ​ടം, ബി​രി​യാ​ണി വി​ൽ​പ​ന, മേ​സ​ൺ പ​ണി തു​ട​ങ്ങി​യ മേ​ഖ​ല​യി​ലേ​ക്കെ​ല്ലാം ബ​സ്​ തൊ​ഴി​ലാ​ളി​ക​ൾ പോ​യി. ഉ​പ​ജീ​വ​ന​ത്തി​ന്​ മ​റ്റു​ വ​ഴി​ക​ൾ ഇ​ല്ലാ​ത്ത​താ​ണ്​ കാ​ര​ണം.

മൂ​ന്നി​ലൊ​ന്ന്​ ജീ​വ​ന​ക്കാ​ർ​ക്കും ക്ഷേ​മ​നി​ധി ഇ​ല്ലാ​ത്ത അ​വ​സ്​​ഥ​യാ​ണെ​ന്ന്​ കോ​ഴി​ക്കോ​ട്​ ജി​ല്ല ബ​സ്​ ആ​ൻ​ഡ്​​ എ​ൻ​ജി​നീ​യ​റി​ങ്​ വ​ർ​ക്കേ​ഴ്​​സ്​ യൂ​നി​യ​ൻ ജ​ന​റ​ൽ സെ​ക്ര​ട്ട​റി പി.​പി. കു​ഞ്ഞ​ൻ പ​റ​ഞ്ഞു. പ​ല മു​ത​ലാ​ളി​മാ​രു​ടെ കീ​ഴി​ൽ ജോ​ലി ചെ​യ്​​ത്​ ക്ഷേ​മ​നി​ധി വി​ഹി​തം അ​ട​ക്കാ​ൻ ശ്ര​ദ്ധി​ക്കാ​തെ ന​ട​ന്ന​വ​ർ​ക്കാ​ണ്​ ഒ​രു ആ​നു​കൂ​ല്യ​വും കി​ട്ടാ​ത്ത അ​വ​സ്​​ഥ​യു​ണ്ടാ​യി​രി​ക്കു​ന്ന​ത്. തൊ​ഴി​ലാ​ളി​ക​ളു​ടെ ക്ഷേ​മം ഉ​റ​പ്പു​വ​രു​ത്താ​ൻ പു​തി​യ സ​ർ​ക്കാ​റി​ന് നി​വേ​ദ​നം ന​ൽ​കു​മെ​ന്നും കോ​വി​ഡ്​ വാ​ക്​​സി​ൻ ന​ൽ​കു​ന്ന​തി​ൽ തൊ​ഴി​ലാ​ളി​ക​ൾ​ക്ക്​ മു​ൻ​ഗ​ണ​ന ന​ൽ​ക​ണ​മെ​ന്നും അ​ദ്ദേ​ഹം ആ​വ​​ശ്യ​പ്പെ​ട്ടു.