ഗാന്ധിജിയും കോട്ടയവും തമ്മിൽ

ന​​ഗ​​ര​​ത്തി​​ന്‍റെ മു​​ഖ​​മു​​ദ്ര​​യാ​​യ ഗാ​​ന്ധി​പ്ര​​തി​​മ​​ 54ാം വ​യ​സ്സി​ലേ​ക്ക്​ ക​ട​ക്കു​ക​യാ​ണ്. ​എ​ൻ.​കെ.​പൊ​തു​വാ​ൾ മു​നി​സി​പ്പ​ൽ ചെ​യ​ർ​മാ​നാ​യി​രി​ക്കേ 1971 ഒ​​ക്ടോ​​ബ​​ർ ര​​ണ്ടി​​ന്​ ഗാ​​ന്ധി​​ജ​​യ​​ന്തി ദി​ന​​ത്തി​​ൽ ഉ​​പ​​രാ​​ഷ്​​​ട്ര​പ​തി ഗോ​പാ​ൽ​സ്വ​രൂ​പ്​ പാ​ഠ​ക്​ ആ​ണ്​ ഗാ​ന്ധി​പ്ര​തി​മ അ​നാ​വ​ര​ണം ചെ​യ്ത​ത്.

മു​നി​സി​പ്പാ​ലി​റ്റി​യു​ടെ സു​വ​ർ​ണ ജൂ​ബി​ലി​യോ​ട​നു​ബ​ന്ധി​ച്ചാ​ണ്​ പൂ​ർ​ണ​മാ​യും വെ​ങ്ക​ല​ത്തി​ൽ തീ​ർ​ത്ത ഗാ​ന്ധി​​പ്ര​തി​മ പ​ണി​ക​ഴി​പ്പി​ച്ച​ത്. ഗാ​ന്ധി​യ​ൻ കെ.​കേ​ള​പ്പ​നെ​യാ​ണ്​ ഉ​ദ്​​ഘാ​ട​ക​നാ​യി ആ​ദ്യം തീ​രു​മാ​നി​ച്ച​തെ​ങ്കി​ലും പീ​ന്നീ​ട്​ മാ​റ്റി. ഒ​രു കൈ​യി​ൽ മു​ള​വ​ടി​യും മ​റു​കൈ​യി​ൽ ഭ​ഗ​വ​ദ്ഗീ​ത​യും പി​ടി​ച്ച് ഗാ​ന്ധി​ജി​യു​ടെ ദ​ണ്ഡി​യാ​ത്ര​യെ അ​നു​സ്‌​മ​രി​പ്പി​ക്കു​ന്ന പ്ര​തി​മ​യു​ടെ ഉ​യ​രം ഏ​ഴേ​കാ​ൽ അ​ടി​യാ​ണ്.

മു​നി​സി​പ്പാ​ലി​റ്റി സു​വ​ർ​ണ​ജൂ​ബി​ലി​യോ​ട​നു​ബ​ന്ധി​ച്ച്​ സം​ഘാ​ട​ക​ർ മും​ബൈ​യി​ൽ എ​ത്തു​ക​യും ഒ​ന്ന​ര ഏ​ക്ക​റി​ൽ സൂ​ക്ഷി​ച്ച റ​ഫ്​ മോ​ഡ​ലു​ക​ളി​ൽ നി​ന്നും ഒ​രു മാ​തൃ​ക തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​ക്കു​ക​യു​മാ​യി​രു​ന്നു. ഒ​രു​ല​ക്ഷം രൂ​പ​യോ​ള​മാ​യി​രു​ന്നു അ​ന്ന്​ ചെ​ല​വ്. മും​ബൈ​യി​ലെ പ്ര​സി​ദ്ധ​ശി​ൽ​പി​യാ​യ യാ​വ​ൽ​ക്ക​ർ ആ​ണ്​ പ്ര​തി​മ പ​ണി​ക​ഴി​ച്ച​ത്. തു​ട​ക്ക​ത്തി​ൽ സെ​ൻ​ട്ര​ൽ ജ​ങ്​​ഷ​നി​ലാ​ണ് പ്ര​തി​മ സ്ഥാ​പി​ക്കാ​ൻ തീ​രു​മാ​നി​ച്ച​ത്.

എ​ന്നാ​ൽ അ​ടു​ത്ത ജ​ങ്​​ഷ​നി​ൽ കി​ഴ​ക്കോ​ട്ട്​ ദ​ർ​ശ​ന​മാ​യി സ്ഥാ​പി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. പ്ര​തി​മ പോ​ളി​ഷ്​ ചെ​യ്ത്​ മി​നു​സ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന​തു​മാ​യി ബ​ന്ധ​പ്പെ​ട്ട്​ ക​മ്പ​നി​യു​മാ​യി ക​രാ​ർ ഏ​ർ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലും അ​ത്​ സാ​ധി​ക്കാ​തെ വ​ന്ന​തോ​ടെ ഷൂ ​പോ​ളി​ഷ്​ ചെ​യ്യു​ന്ന രീ​തി​യി​ലു​ള്ള വാ​ക്സാ​ണ്​ പ്ര​തി​മ​യി​ൽ ആ​ദ്യ​കാ​ല​ത്ത്​ മി​നു​ക്കം വ​രു​ത്താ​ൻ ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ചി​രു​ന്ന​ത്.

1925 മാ​​ർ​​ച്ച്​ 15നാ​​ണ്​ ഗാ​​ന്ധി​​ജി ആ​​ദ്യ​​മാ​​യി കോ​​ട്ട​​യ​​ത്തെ​​ത്തു​ക​യും ​തി​​രു​​ന​​ക്ക​ര മൈ​താ​ന​ത്ത്​ സം​സാ​രി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തി​രു​ന്നു. 2013-14ൽ ​ജ​ന​കീ​യാ​സൂ​ത്ര​ണ പ​ദ്ധ​തി​യി​ൽ​പെ​ടു​ത്തി ഗാ​ന്ധി​സ്ക്വ​യ​ർ ന​വീ​ക​രി​ച്ചി​രു​ന്നു. 2017ൽ ​പ്ര​തി​മ​യു​ടെ ഊ​ന്നു​വ​ടി ത​ക​ർ​ത്ത​ത്​ വ​ൻ​പ്ര​തി​ഷേ​ധ​ത്തി​ന്​ കാ​ര​ണ​മാ​യി.

തു​ട​ർ​ന്ന്​ പ്ര​തി​മ​യു​ടെ ചു​റ്റും ക​ൽ​ക്കെ​ട്ടും​ വേ​ലി​യും നി​ർ​മി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. ഇ​ട​ക്കാ​ല​ത്ത്​ പ്ര​തി​മ തി​രു​ന​ക്ക​ര മൈ​താ​ന​ത്തേ​ക്ക്​ മാ​റ്റി​സ്ഥാ​പി​ക്കാ​ൻ നീ​ക്ക​വു​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. കൗ​ൺ​സി​ല​റും ഗാ​ന്ധി​യ​നു​മാ​യി​രു​ന്ന ടി.​ജി.​സാ​മു​വ​ൽ നി​രാ​ഹാ​ര​മി​രു​ന്നാ​ണ്​ ആ ​ശ്ര​മം ത​ട​ഞ്ഞ​ത്.

അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്‍റെ ഒ​റ്റ​യാ​ൾ സ​മ​ര​ത്തി​ന്‍റെ കേ​ന്ദ്രം കൂ​ടി​യാ​ണ്​ ഗാ​ന്ധി സ്ക്വ​യ​ർ. വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ൾ​ക്കു മു​മ്പ്​ ഗാ​ന്ധി​പ്ര​തി​മ​ക്ക്​ മു​ന്നി​ലെ ഒ​രു സ​മ്മേ​ള​ന​ത്തി​നി​ടെ പ്ര​തി​മ​യി​ലു​ൾ​പ്പെ​ടെ കൊ​ടി​യും തോ​ര​ണ​വും കെ​ട്ടി​യ സം​ഭ​വ​മു​ണ്ടാ​യി. അ​തി​നെ​തി​രെ സ്വ​കാ​ര്യ​വ്യ​ക്തി ന​ൽ​കി​യ പ​രാ​തി​യു​ടെ അ​ടി​സ്ഥാ​ന​ത്തി​ൽ സ​മ്മേ​ള​ന​ങ്ങ​ളൊ​ന്നും ന​ട​ത്ത​രു​തെ​ന്ന്​ ഹൈ​കോ​ട​തി വി​ധി​യും പു​റ​​പ്പെ​ടു​വി​ച്ചി​രു​ന്നു. എ​ന്നാ​ൽ എ​ണ്ണി​യാ​ൽ തീ​രാ​ത്ത പ്ര​തി​ഷേ​ധ​ങ്ങ​ളും പ്ര​ക​ട​ന​ങ്ങ​ളും ഗാ​ന്ധി​ജി​യു​ടെ പ്ര​തി​മ​യെ സാ​ക്ഷി​യാ​ക്കി ന​ട​ന്നി​ട്ടു​ണ്ട്.

തി​​രു​​ന​​ക്ക​​ര മൈ​​താ​​ന​​ത്തോ​​ട് ചേ​​ർ​​ന്നു​​ള്ള ലൈ​ബ്ര​റി ജ​ങ്​​ഷ​ൻ എ​ന്ന​റി​യ​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്ന ഇ​വി​ടം പി​ന്നീ​ട്​ ഗാ​ന്ധി സ്ക്വ​യ​റാ​യി. അ​ന്നു​മു​ത​ൽ ന​ഗ​ര​ത്തി​ലെ സ​മ​ര​ങ്ങ​ൾ​ക്കും സാം​സ്കാ​രി​ക - രാ​ഷ്ട്രീ​യ കൂ​ട്ടാ​യ്മ​ക​ൾ​ക്കും വേ​ദി​യാ​യി. ന​ഗ​ര​ഹൃ​ദ​യം കൂ​ടാ​തെ ജി​ല്ല​യി​ലെ വി​വി​ധ ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളി​ൽ വ​ലു​തും ചെ​റു​തു​മാ​യി ഗാ​ന്ധി​ജി​യു​ടെ പ്ര​തി​മ അ​നാ​വ​ര​ണം ചെ​യ്തി​ട്ടു​ണ്ട്. പാ​ലാ​യി​ലും വൈ​ക്ക​ത്തും അ​യ്യ​ർ​കു​ള​ങ്ങ​ര​യി​ലും ശി​ൽ​പ​ങ്ങ​ൾ സ്ഥാ​പി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്.

മെ​ഡി​ക്ക​ൽ കോ​ള​ജ്​ ഉ​ൾ​പ്പെ​ടു​ന്ന മേ​ഖ​ല​ക്ക്​ ‘ഗാ​ന്ധി​ന​ഗ​ർ’ എ​ന്ന പേ​ര്​ പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ച​ത്​ 1969ൽ ​ഗാ​ന്ധി​ജി​യു​ടെ നൂ​റാം ജ​ന്മ​ദി​ന​ത്തോ​ട​നു​ബ​ന്ധി​ച്ചാ​ണ്. കൊ​ൽ​ക്ക​ത്ത ഡാ​ൽ​മി​യ ഗാ​ന്ധി​യ​ൻ സ്റ്റ​ഡീ​സ്​ സെ​ന്‍റ​ർ ഡ​യ​റ​ക്ട​ർ രാ​ജ്​ മോ​ഹ​ൻ ക​പൂ​റാ​ണ്​ പ്ര​ഖ്യാ​പ​നം ന​ട​ത്തി​യ​ത്.

1983 ഒ​ക്​​ടോ​ബ​ർ ര​ണ്ടി​നാ​ണ്​ അ​തി​ര​മ്പു​ഴ പ്രി​യ​ദ​ർ​ശി​നി ഹി​ൽ​സി​ൽ മ​ഹാ​ത്​​മാ ഗാ​ന്ധി​യു​ടെ പേ​രി​ലു​ള്ള സ​ർ​വ​ക​ലാ​ശാ​ല ആ​രം​ഭി​ച്ച​ത്. ഗാ​ന്ധി​ജി സ​ർ​വ​ക​ലാ​ശാ​ല എ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു ആ​ദ്യ​പേ​ര്. 1988ൽ ​മ​ഹാ​ത്​​മാ​ഗാ​ന്ധി സ​ർ​വ​ക​ലാ​ശാ​ല​യാ​യി. മ​ഹാ​ത്മാ​ഗാ​ന്ധി (എം.​ജി) റോ​ഡ് എ​ന്ന പേ​രി​ൽ ന​ഗ​ര​ത്തി​ൽ ഉ​ൾ​പ്പെ​ടെ ചെ​റു​തും വ​ലു​തു​മാ​യ റോ​ഡു​ക​ളും ജി​ല്ല​യി​ലു​ണ്ട്.

തു​ട​രും...

നാ​ളെ -വൈ​ക്ക​ത്തി​നു​മു​ണ്ട്​ കു​റ​ച്ച്​ ശി​ലാ​ക​ഥ​ക​ൾ