കുത്തിയൊഴുകി​യ ജലം കൺമുന്നിൽ ഉറ്റവരെ കൊണ്ടുപോയത്​ നിമിഷങ്ങൾക്കുള്ളിൽ; വിശ്വസിക്കാനാവാതെ ഉത്തരാഖണ്​ഡ്​

കുത്തിയൊഴുകി​യ ജലം കൺമുന്നിൽ ഉറ്റവരെ കൊണ്ടുപോയത്​ നിമിഷങ്ങൾക്കുള്ളിൽ; വിശ്വസിക്കാനാവാതെ ഉത്തരാഖണ്​ഡ്​പട്​ന: ഇടിമുഴക്കം പോലെ ഒരു ശബ്​ദമായിരുന്നു ആദ്യം. ഇരുൾമൂടി ചുറ്റും മൂടൽമഞ്ഞ്​​. പിന്നെ അര നിമിഷംമാത്രം നീണ്ട ഭീതിദമായ നിശ്ശബ്​ദത. പതിവു പ്രഭാതമായിരുന്നു ഞായറാഴ്​ചയും ചമോലിയിൽ. നല്ല തെളിച്ചമുള്ള പകലി​െൻറ തുടക്കം.

എന്നെത്തേയും ​േ​പാലെ ഉത്തരാഖണ്​ഡിലെ ജുഗ്​ജു ഗ്രാമത്തിൽനിന്ന്​ അയൽഗ്രാമമായ റെയ്​നിയിലേക്ക്​ വിറക്​ പെറുക്കാൻ ഇറങ്ങിയതാണ്​ 42കാരിയായ മഹാതമി ദേവി. മൂന്നു മക്കളിൽ 17കാരനായ മകൻ അങ്കിത്​ വീട്ടിലുണ്ട്​. ''രാവിലെ എട്ടുമണിയോടെ അവ​െള ഞാൻ കണ്ടതാണ്​. മല മുകളിലേക്കുള്ള യാത്രയിലായിരുന്നു ഞാനും. റെയ്​നിയിലേക്ക്​ ഒരു നടപ്പാത വെട്ടുകയാണ്​ ലക്ഷ്യം. കണ്ടെന്നു വരുത്താൻ ഹലോ പറഞ്ഞ്​ അവൾ നടന്നുനീങ്ങി''- പറയുന്നത്​ റെയ്​നി ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്​ മുൻ അംഗം സംഗ്രാം സിങ്​ റാവത്ത്​.

ഒരു മണിക്കൂർ കഴിഞ്ഞ്​ ഞെട്ടിപ്പിക്കുന്ന വൻശബ്​ദം എത്തി. മുകളിൽ ആകാശം ഇരുണ്ടുമൂടിയിട്ടുണ്ട്​. പിറകെ​​ അങ്കിതി​െൻറ ആർത്തനാദവും കേട്ടു. ''അമ്മയെ രക്ഷിക്കൂ''- എന്നായിരുന്നു കരച്ചിൽ. മലമുകളിൽനിന്ന്​ വെള്ളം കുത്തിയൊലിച്ച്​ വരികയാണ്​. വഴിയിലുണ്ടായിരുന്നതെല്ലാം ഈ മലവെള്ളപ്പാച്ചിലിൽ അലിഞ്ഞുചേരുന്നു- മനുഷ്യർ, കാലികൾ, മരങ്ങൾ...'' എല്ലാം. ഒന്നും ചെയ്യാനാകുമായിരുന്നില്ല.

മീറ്ററുകൾ മാത്രം അകലെ റെയ്​നി ഗ്രാമത്തിൽ 70 കാരിയായ അനിത ദേവി കാലികളെ മേയ്​ക്കുകയാണ്​. അപ്പോഴാണ്​ നിറയെ കല്ലും മരങ്ങളുമായി

​ധോളിഗംഗ കലിതുള്ളി എത്തിയത്​. അനിതക്കൊപ്പം കൊച്ചുമകൻ ഗോലുവും മരുമകൾ തനുജയുമുണ്ട്​. ശബ്​ദം കേട്ടപാതി പ്രായം കുറവുള്ള ഇരുവരും ജീവനും കൊണ്ടോടി. അൽപമകലെ നോക്കിനിൽക്കെ അനിത ​മലവെള്ളത്തിൽ ഒലിച്ചുപോകുന്നത്​ നോക്കിനിൽക്കാനായിരുന്നു ഇവർക്ക്​ വിധി.

അതിവേഗത്തിലെത്തിയ വെള്ളം താഴെ പണിയെടുക്കുന്നവരെയുംകൊണ്ടു പോകുന്നത്​ മുകൾ ഭാഗങ്ങളിൽ ജോലിയിലായിരുന്നവർ ശരിക്കും നോക്കികണ്ടു. ''ഓടിക്കോ''- എന്നു പലരും അലറിനോക്കിയെങ്കിലും അതിലും വേഗത്തിലായിരുന്നു മലവെള്ളത്തി​െൻറ തള്ളൽ​. കട്ടിമൂടിയ അന്തരീക്ഷത്തിൽ അവശേഷിച്ചവർക്കു കൂടി ശ്വാസം മുട്ടി. ഓടാൻ നന്നേ പ്രയാസപ്പെട്ടു. കാത്തുനിൽക്കുകയല്ലാ​െത മുന്നിൽ വഴിയുണ്ടായിരുന്നില്ല.

അരമണിക്കൂർ കഴിഞ്ഞ്​ ​റെയ്​നി ഗ്രാമം ഒന്നടങ്കം ഉറ്റവരെയും തിരഞ്ഞ്​ വെള്ളത്തിനു പിന്നാലെ പോകാനൊരുങ്ങി. മരം മുറിച്ചും കാലികളെ മേച്ചും എണ്ണമറ്റ ആളുകൾ നിന്ന സ്​ഥലം തരിശിട്ട്​ മണ്ണ്​ പുതഞ്ഞ്​ കിടക്കുന്നത്​ മാത്രമായിരുന്നു അവർക്ക്​ കാണാനുണ്ടായിരുന്നത്​. ആരെയും കണ്ടെത്താൻ പോലുമായില്ല. അതിലൊരാൾ 150 ആടുകളെ മേയ്​ക്കാൻ എത്തിയതായിരുന്നു. അദ്ദേഹം മാത്രമല്ല, ആടുക​ളെയും കണ്ടെത്താനായില്ല.

പാലങ്ങൾ കൂടി ഒലിച്ചുപോയതിനാൽ തിരഞ്ഞുപോകാൻ പോലും പ്രയാസം. തൊഴിലാളികളും അവരുടെ ഉറ്റവരും ഒരുഭാഗത്ത്​ കുടുങ്ങിക്കിടക്കുന്നു. ഉള്ളവർ അവശേഷിച്ചവരെ ഒപ്പം ചേർത്ത്​ വീടുകളിലും മറ്റും താമസിപ്പിക്കുന്നു.

​പരിസ്​ഥിതി ലോല മേഖലയിൽ തകൃതിയായി നടന്ന ജലവൈദ്യുതി പദ്ധതികളോട്​ നാട്ടുകാർ എന്നേ പ്രതിഷേധം അറിയിച്ചതാണ്​. വൻകിട പദ്ധതിയായ ഋഷിഗംഗ പദ്ധതിക്കെതിരായ കേസ്​ ഇപ്പോഴും കോടതിയിലാണ്​. ''പ്രകൃതിയോടു കാണിച്ച തെറ്റാണ്​ ഇത്തരം പദ്ധതികളെന്ന്​ പറയാതെ പറഞ്ഞതാണ്​ ഈ ദുരന്തമെന്ന്​' പരിസര വാസിയായ കുണ്ടൻ പറയുന്നു.

ചമോലി ജില്ലയി​ലെ തപോവനത്തിൽ ഞായറാഴ്​ച രാവിലെ മഞ്ഞുമല ഇടി​ഞ്ഞ്​ കുത്തനെ വെള്ളം ഒഴുകിയിറങ്ങിയാണ്​ സമീപകാലത്ത്​ രാജ്യം കണ്ട ഏറ്റവും വലിയ ദുരന്തം സംഭവിക്കുന്നത്​. എത്ര പേർ ദുരന്തത്തിനിരയായി എന്നുപോലും ഇനിയും തിട്ടപ്പെടുത്താനായിട്ടില്ല. എന്നല്ല, ഇനിയുമേറെ ദിനങ്ങൾ കഴിഞ്ഞാലും അത്​ സാധ്യമാകുമെന്നും തോന്നുന്നില്ല.

ദേശീയ ദുരന്തനിവാരണ സേനയിലെ അഞ്ചു സംഘങ്ങളും 100 സൈനികർ വീതമുള്ള ആറു സൈനിക സംഘങ്ങളും സ്​ഥലത്ത്​ അതിവേഗം രക്ഷാപ്രവർത്തനം തുടരുകയാണ്​. മലമുകളിൽ കെട്ടിക്കിടന്ന മഞ്ഞുകൂനകൾ വെള്ളമായി പൊട്ടിയിറങ്ങിയാണ്​ ഞായറാഴ്​ച ദുരന്തം വിതച്ചത്​. ചേർന്നുള്ള രണ്ട്​ ജല വൈദ്യുതി പദ്ധതികൾ പൂർണമായി മലവെള്ളപ്പാച്ചിലിൽ ഒലിച്ചുപോയി. 15 മൃതദേഹങ്ങൾ ഇതിനകം കണ്ടെത്തി. 170 പേർക്കായി തിരച്ചിൽ തുടരുന്നു. ഇതിലേറെ പേർ ദുരന്തത്തിനിരയായിട്ടുണ്ടോ എന്നാണ്​ ആശങ്ക.