തലച്ചോറിലേക്കുള്ള രക്തപ്രവാഹം നിലച്ചാൽ എന്ത് സംഭവിക്കും? കൃത്യസമയത്ത് ചികിത്സ ലഭിച്ചാൽ ‘ബ്രെയിൻ അറ്റാക്കിൽ’ നിന്ന് രക്ഷപ്പെടാം

മനുഷ്യ മസ്തിഷ്കത്തെ ബാധിക്കുന്ന ഗുരുതര പ്രശ്നങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് സ്ട്രോക്ക് അഥവാ ബ്രെയിൻ അറ്റാക്ക്. ലോക ജനസംഖ്യയിൽ ആറിൽ ഒരാൾക്ക് ജീവിതത്തിൽ ഒരിക്കൽ എങ്കിലും സ്ട്രോക്ക് ഉണ്ടാകാനുള്ള സാധ്യതയുണ്ടെന്ന് പഠനങ്ങൾ പറയുന്നു. മസ്തിഷ്കത്തിന്റെ പ്രവർത്തനം നിലച്ചു പോവുകയോ, മന്ദിഭവിക്കുകയോ ചെയ്യുന്ന ഗുരുതരാവസ്ഥയാണ് ബ്രെയിൻ അറ്റാക്ക്. ഹാർട്ട് അറ്റാക്കിൽ ഹൃദയത്തിന് സംഭവിക്കുന്നതിന് സമാനമായ അവസ്ഥയാണിത്. മസ്തിഷ്കത്തിലെ ഏതെങ്കിലും ഭാഗത്തേക്കുള്ള രക്തപ്രവാഹം കുറയുകയോ തടസ്സപ്പെടുകയോ ചെയ്യുന്നതിന്റെ ഫലമായി ഓക്സിജനും മറ്റു പോഷകങ്ങളും ലഭിക്കാതെ ആ ഭാഗത്തെ കോശങ്ങൾ നശിക്കുന്നത് കൊണ്ടാണ് മസ്തിഷ്ക പ്രവർത്തനങ്ങൾ നിലക്കുന്നത്. ഒരിക്കൽ നശിച്ചു കഴിഞ്ഞാൽ പിന്നീട് പുനരുജീവിക്കാൻ കഴിയില്ല എന്നതാണ് മസ്തിഷ്കകോശങ്ങളുടെ സവിശേഷത.

​തലച്ചോറിലേക്കുള്ള രക്തപ്രവാഹം നിലക്കുമ്പോഴോ രക്തക്കുഴലുകൾ പൊട്ടുമ്പോഴോ ഉണ്ടാകുന്ന ഒരു ഗുരുതരമായ അവസ്ഥയാണ് ബ്രെയിൻ അറ്റാക്ക് അഥവാ മസ്തിഷ്കാഘാതം.​ ബ്രെയിൻ അറ്റാക്ക് പ്രധാനമായും രണ്ട് തരത്തിലുണ്ട്. തലച്ചോറിലേക്കുള്ള രക്തക്കുഴലുകളിൽ രക്തം കട്ടപിടിച്ച് രക്തപ്രവാഹം തടസ്സപ്പെടുന്നത് ​ഇസ്കെമിക് സ്ട്രോക്ക് (Ischemic stroke) ആണ്. ഏകദേശം 80% സ്ട്രോക്കുകളും ഈ വിഭാഗത്തിൽപ്പെടുന്നു. ഇത് താരതമ്യേന സാധാരണമാണ്. രക്തം കട്ടപിടിച്ചാണ് ഇത് സംഭവിക്കുന്നത്. കൃത്യസമയത്ത് ചികിത്സ ലഭിച്ചാൽ രോഗമുക്തിക്ക് സാധ്യത കൂടുതലാണ്. തലച്ചോറിലെ രക്തക്കുഴലുകൾ പൊട്ടി രക്തസ്രാവം ഉണ്ടാകുന്നതാണ് ​ഹെമറാജിക് സ്ട്രോക്ക് (Hemorrhagic stroke). ഇത് തലച്ചോറിലെ കോശങ്ങളിൽ അമിത സമ്മർദ്ദം ഉണ്ടാക്കുകയും അവയെ നശിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇത് കൂടുതൽ ഗുരുതരമായ അവസ്ഥയാണ്. തലച്ചോറിലെ രക്തസ്രാവം കാരണം കോശങ്ങൾക്ക് പെട്ടെന്ന് വലിയ നാശനഷ്ടങ്ങൾ സംഭവിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. അതിനാൽ ഇത് കൂടുതൽ സങ്കീർണ്ണവും അപകടകരവുമാണ്.

പ്രധാന കാരണങ്ങൾ

​ഉയർന്ന രക്തസമ്മർദ്ദം: മസ്തിഷ്കാഘാതത്തിനുള്ള ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട കാരണം ഉയർന്ന രക്തസമ്മർദ്ദമാണ്

​പ്രമേഹം: പ്രമേഹം രക്തക്കുഴലുകൾക്ക് കേടുപാടുകൾ വരുത്താൻ സാധ്യതയുണ്ട്

​കൊളസ്ട്രോൾ: ഉയർന്ന കൊളസ്ട്രോൾ രക്തക്കുഴലുകളിൽ കൊഴുപ്പ് അടിഞ്ഞുകൂടാൻ കാരണമാകും

​പുകവലി, മദ്യപാനം: ഇത് രക്തക്കുഴലുകളുടെ ആരോഗ്യത്തെ ദോഷകരമായി ബാധിക്കുന്നു

​അമിതവണ്ണം: പൊണ്ണത്തടി ഹൃദയസംബന്ധമായ രോഗങ്ങൾക്കും സ്ട്രോക്കിനും കാരണമാകാം

​വ്യായാമക്കുറവ്: ആരോഗ്യകരമല്ലാത്ത ജീവിതശൈലി സ്ട്രോക്കിനുള്ള സാധ്യത വർധിപ്പിക്കുന്നു

​ഹൃദ്രോഗങ്ങൾ: ഹൃദയാഘാതം, ക്രമരഹിതമായ ഹൃദയമിടിപ്പ് എന്നിവയും സ്ട്രോക്കിന് കാരണമാവാം

​പ്രായം: പ്രായം കൂടുന്തോറും സ്ട്രോക്കിനുള്ള സാധ്യതയും വർധിക്കുന്നു.

മസ്തിഷ്കാഘാതം വളരെ സങ്കീർണ്ണമായ ഒരു അവസ്ഥയാണ്. ​തലച്ചോറിന്‍റെ ഏത് ഭാഗത്താണ് സ്ട്രോക്ക് വന്നത് എന്നത് വളരെ പ്രധാനമാണ്. ​ഉദാഹരണത്തിന് സംസാരിക്കാനുള്ള കഴിവ് നിയന്ത്രിക്കുന്ന ഭാഗത്താണ് സ്ട്രോക്ക് വന്നതെങ്കിൽ സംസാരശേഷി നഷ്ടപ്പെടാം. ചലനശേഷി നിയന്ത്രിക്കുന്ന ഭാഗത്താണെങ്കിൽ കൈകാലുകൾക്ക് പക്ഷാഘാതം വരാം. തലച്ചോറിലെ കോശങ്ങൾക്ക് എത്രത്തോളം നാശനഷ്ടം സംഭവിച്ചു എന്നതിനെ ആശ്രയിച്ച് രോഗിയുടെ അവസ്ഥ കൂടുതൽ സങ്കീർണമാകാം. ​പക്ഷാഘാതം, ​സംസാരശേഷി നഷ്ടപ്പെടൽ, ​ഓർമക്കുറവ്, ചിന്താശേഷിക്കുറവ്, ​വിഴുങ്ങാനുള്ള ബുദ്ധിമുട്ട്, ​വിഷാദം എന്നിവയും മസ്തിഷ്കാഘാതത്തിന്‍റെ ഭാഗമായി സംഭവിക്കാം.

​സ്ട്രോക്ക് സംഭവിച്ച് എത്രയും വേഗം ചികിത്സ ലഭിക്കുന്നുവോ അത്രയും നല്ലത്. ​ഇസ്കെമിക് സ്ട്രോക്കിനുള്ള പ്രത്യേക മരുന്നുകൾ (ഉദാഹരണത്തിന്, ക്ലോട്ട് ബസ്റ്റർ) സ്ട്രോക്ക് വന്ന് 4.5 മണിക്കൂറിനുള്ളിൽ നൽകിയാൽ ഫലപ്രദമാകും. ഈ സമയപരിധി കഴിഞ്ഞാൽ ചികിത്സ കൂടുതൽ സങ്കീർണ്ണമാകും. ​ചെറിയ സ്ട്രോക്കുകൾ ചിലപ്പോൾ ഗുരുതരമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കില്ല. എന്നാൽ വലിയ സ്ട്രോക്കുകൾ സ്ഥിരമായ ശാരീരിക വൈകല്യങ്ങൾക്കോ മരണത്തിനോ വരെ കാരണമാകും. രോഗിയുടെ അവസ്ഥയും അതിനെ തുടർന്നുണ്ടാകുന്ന പ്രത്യാഘാതങ്ങളും ഓരോ വ്യക്തിയിലും വ്യത്യസ്തമായിരിക്കും.

എന്തൊക്കെ ശ്രദ്ധിക്കണം

​ആരോഗ്യകരമായ ജീവിതശൈലി നയിക്കുക, രക്തസമ്മർദ്ദം കൃത്യമായ ഇടവേളകളിൽ പരിശോധിക്കുകയും ഡോക്ടറുടെ നിർദേശപ്രകാരം മരുന്നുകൾ കഴിക്കുകയും ചെയ്യുക. പ്രമേഹ രോഗികൾ ഷുഗർ ലെവൽ കൃത്യമായി നിലനിർത്താൻ ശ്രദ്ധിക്കണം. ആരോഗ്യകരമായ ഭക്ഷണം കഴിച്ചും വ്യായാമം ചെയ്തും കൊളസ്ട്രോൾ നിയന്ത്രിക്കേണ്ടത് അത്യാവശ്യമാണ്. പുകവലിയും ​മദ്യപാനവും ഒഴിവാക്കുന്നതാണ് നല്ലത്. പഴങ്ങൾ, പച്ചക്കറികൾ, ധാന്യങ്ങൾ, പയറുവർഗ്ഗങ്ങൾ എന്നിവ ഭക്ഷണത്തിൽ കൂടുതൽ ഉൾപ്പെടുത്തുക. ​ഉപ്പ്, എണ്ണ, കൊഴുപ്പ് എന്നിവയുടെ അളവ് കുറക്കുക. ദിവസവും കുറഞ്ഞത് 30 മിനിറ്റെങ്കിലും നടക്കുക, സൈക്കിൾ ചവിട്ടുക, അല്ലെങ്കിൽ മറ്റ് വ്യായാമങ്ങളിൽ ഏർപ്പെടുക. ഇത് ശരീരഭാരം നിയന്ത്രിക്കാനും രക്തസമ്മർദ്ദം കുറക്കാൻ സഹായിക്കും. ​ഈ കാര്യങ്ങൾ ശ്രദ്ധിച്ചാൽ സ്ട്രോക്ക് വരാനുള്ള സാധ്യത വലിയ അളവിൽ കുറക്കാൻ സാധിക്കും.