ജ​ല​സു​ര​ക്ഷ വ​ർ​ധി​പ്പി​ക്ക​ൽ: കൃ​ത്രി​മ മ​ഴ പെ​യ്യി​ക്കാ​ൻ പ​ദ്ധ​തി​യു​മാ​യി സൗ​ദി

ജു​ബൈ​ൽ: സൗ​ദി അ​റേ​ബ്യ​യി​ൽ ജ​ല​സു​ഭി​ക്ഷ​ത​ക്ക്​ വേ​ണ്ടി കൃ​ത്രി​മ​മ​ഴ പെ​യ്യി​ക്കാ​ൻ പ​ദ്ധ​തി.മ​രു​ഭൂ​മി​യി​ൽ ജ​ല​ല​ഭ്യ​ത ഉ​റ​പ്പി​ക്കാ​നും പ​ര​മാ​വ​ധി ഉ​റ​വ​ക​ൾ സ​ജീ​വ​മാ​ക്കാ​നും പു​തി​യ​വ സൃ​ഷ്​​ടി​ക്കാ​നും മേ​ഘ​ങ്ങ​ളെ മ​ഴ​ക്കാ​റു​ക​ളാ​ക്കി മാ​റ്റു​ന്ന (cloud seeding) പ​ക്രി​യ​യി​ലൂ​ടെ കൃ​ത്രി​മ മ​ഴ പെ​യ്യി​പ്പി​ക്കാ​നാ​ണ്​ സൗ​ദി അ​റേ​ബ്യ ഒ​രു​ങ്ങു​ന്ന​ത്.രാ​സ​പ​ദാ​ർ​ഥ​ങ്ങ​ൾ എ​യ​ർ​ക്രാ​ഫ്​​റ്റ്​ ​െജ​റ്റു​ക​ൾ വ​ഴി അ​ന്ത​രീ​ക്ഷ​ത്തി​ൽ വി​ത​റി സാ​ദാ മേ​ഘ​ങ്ങ​ളെ മ​ഴ​മേ​ഘ​ങ്ങ​ളാ​ക്കി മാ​റ്റു​ന്ന​താ​ണ്​ ഇൗ ​പ്ര​ക്രി​യ.

നാ​ഷ​ന​ൽ സെൻറ​ർ ഓ​ഫ് മെ​ട്രോ​ള​ജി​യു​ടെ (എ​ൻ.​സി.​എം) നേ​തൃ​ത്വ​ത്തി​ൽ ദ​ക്ഷി​ണ സൗ​ദി​യി​ലെ അ​സീ​ർ, അ​ൽ ബാ​ഹ തു​ട​ങ്ങി​യ ​പ്ര​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളി​ലാ​ണ് ആ​ദ്യ​ഘ​ട്ട​ത്തി​ൽ ഇൗ ​പ​ദ്ധ​തി ന​ട​പ്പാ​ക്കു​ന്ന​ത്.

കാ​ർ​ബ​ണ്ഡൈ ഓ​ക്സൈ​ഡി​െൻറ ഖ​ര​രൂ​പ​മാ​യ ഡ്രൈ ​ഐ​സ്, സോ​ഡി​യം ക്ലോ​റൈ​ഡ് പോ​ലു​ള്ള പ​രി​സ്ഥി​തി​സൗ​ഹൃ​ദ ജൈ​വ​വ​സ്തു​ക്ക​ൾ എ​ന്നി​വ മേ​ഘ​ങ്ങ​ളി​ൽ വി​ത​റി കാ​ലാ​വ​സ്ഥാ വ്യ​തി​യാ​ന​ത്തി​നി​ട​യാ​ക്കു​ന്ന വി​ദ്യ​യാ​ണ് 'ക്ലൗ​ഡ് സീ​ഡി​ങ്​'. മേ​ഘ​ങ്ങ​ൾ​ക്കു​ള്ളി​ലെ അ​തി​സൂ​ക്ഷ്​​മ​മാ​യ പ്ര​തി​പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന​ങ്ങ​ളെ നി​യ​ന്ത്രി​ക്കാ​നും മ​ഞ്ഞി​െൻറ ന്യൂ​ക്ലി​യ​സാ​യി വ​ർ​ത്തി​ക്കു​ന്ന പ​ദാ​ർ​ഥ​ങ്ങ​ളെ വാ​യു​വി​ലേ​ക്ക് ചി​ത​റി​ച്ചു​കൊ​ണ്ട് മേ​ഘ​ങ്ങ​ളെ പെ​യ്യി​പ്പി​ക്കു​ക​യും മ​ഴ​യു​ടെ അ​ള​വ് മാ​റ്റു​ക​യു​മാ​ണ്​ ഇൗ ​പ്ര​ക്രി​യ​യി​ലൂ​ടെ ന​ട​ക്കു​ന്ന​ത്.

മേ​ഘ​ങ്ങ​ളു​ടെ ത​രാ​ത​രം അ​നു​സ​രി​ച്ചാ​ണ് സാ​ങ്കേ​തി​ക​വി​ദ്യ​യി​ൽ ഉ​പ​യോ​ഗി​ക്കു​ന്ന രാ​സ​വ​സ്തു​ക്ക​ളു​ടെ തി​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പ്. കു​റ​ഞ്ഞ​ചെ​ല​വി​ൽ ന​ട​പ്പാ​ക്കാ​ൻ ക​ഴി​യു​ന്ന ഈ ​സാ​ങ്കേ​തി​ക​വി​ദ്യ വ​ഴി ന​ല്ല മ​ഴ പെ​യ്യി​പ്പി​ച്ച്​ അ​ണ​ക്കെ​ട്ടു​ക​ളി​ലും ജ​ല​സം​ഭ​ര​ണി​ക​ളി​ലും വെ​ള്ള​ത്തി​െൻറ തോ​ത്​ വ​ർ​ധി​പ്പി​ക്കാ​നും ജ​ല​സു​ര​ക്ഷ ഉ​യ​ർ​ത്താ​നും സാ​ധി​ക്കും.

വ​രും​വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ളി​ൽ അ​ഞ്ച്​ മു​ത​ൽ 20വ​രെ ശ​ത​മാ​നം മ​ഴ​യു​ടെ തോ​ത് ഇ​ങ്ങ​നെ കൂ​ട്ടാ​നാ​വും.ക​ഴി​ഞ്ഞ​വ​ർ​ഷം ഫെ​ബ്രു​വ​രി​യി​ൽ ക്ലൗ​ഡ് സീ​ഡി​ങ്​ പ​ദ്ധ​തി​ക്ക് സൗ​ദി മ​ന്ത്രി​സ​ഭ അം​ഗീ​കാ​രം ന​ൽ​കി​യി​രു​ന്നു.പ്ര​കൃ​ത്യാ വ​ലി​യ ജ​ല​ദൗ​ർ​ല​ഭ്യ​മു​ള്ള രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളൊ​ന്നാ​ണ് സൗ​ദി അ​റേ​ബ്യ. ന​ദി​ക​ളും ത​ടാ​ക​ങ്ങ​ളും പോ​ലു​ള്ള സ്ഥി​ര​മാ​യ ജ​ല​സ്രോ​ത​സ്സു​ക​ൾ ഇ​വി​ടെ​യി​ല്ല.

ക്ലൗ​ഡ് സീ​ഡി​ങ്​ ചി​ല​ത​രം മേ​ഘ​ങ്ങ​ളെ ല​ക്ഷ്യം​വെ​ച്ചു​ള്ള ചി​കി​ത്സ​യും മ​ഴ​യെ ഉ​ത്തേ​ജി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തി​ന് ന​ട​ത്തു​ന്ന ശ്ര​മ​ങ്ങ​ളു​മാ​ണ്. മേ​ഘ​ങ്ങ​ളു​ടെ അ​ടി​യി​ലൂ​ടെ വി​മാ​നം​പ​റ​ത്തി പൊ​ട്ടാ​സ്യം ക്ലോ​റൈ​ഡ്, സോ​ഡി​യം ക്ലോ​റൈ​ഡ്, മ​ഗ്​​നീ​ഷ്യം എ​ന്നീ രാ​സ​പ​ദാ​ർ​ഥ​ങ്ങ​ളു​ടെ കൂ​ട്ടി​ക്ക​ല​ർ​ത്തി​യാ​ലു​ണ്ടാ​കു​ന്ന ജ്വാ​ല​ക​ൾ വ​മി​പ്പി​ക്കു​ക​യാ​ണ് ക്ലൗ​ഡ് സീ​ഡി​ങ്ങി​ൽ പ്ര​ക്രി​യ​യി​ൽ ചെ​യ്യു​ന്ന​ത്.

മി​ശ്രി​തം മേ​ഘ​ങ്ങ​ളി​ലെ ജ​ല​ബാ​ഷ്പ​ത്തെ മ​ഴ​യാ​യി വീ​ഴാ​ൻ പ്രാ​പ്ത​മാ​യ വെ​ള്ള​ത്തു​ള്ളി​യാ​കാ​ൻ പ്രേ​രി​പ്പി​ക്കു​ക​യാ​ണ് ചെ​യ്യു​ന്ന​തെ​ന്ന് എ​ൻ.​സി.​എ​മ്മി​ലെ റി​സ​ർ​ച്ച് ഡെ​വ​ല​പ്മെൻറ്​ ആ​ൻ​ഡ് ഇ​ന്ന​വേ​ഷ​ൻ ഡി​പ്പാ​ർ​ട്ട്മെൻറ്​ ഡ​യ​റ​ക്ട​ർ ജ​ന​റ​ൽ യാ​സ​ർ ജ​ലാ​ൽ പ​റ​ഞ്ഞു.