ച​രി​ത്ര കൗ​തു​ക​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്ക് മി​ഴി​തു​റ​ന്ന് ത​നി​മ​യു​ടെ 'ഈ​ദ് ഖാ​ഫി​ല'

ദ​മ്മാം: ഈ​ദി​നോ​ട​നു​ബ​ന്ധി​ച്ച് ത​നി​മ സാം​സ്‌​കാ​രി​ക വേ​ദി ദ​മ്മാം ഘ​ട​കം സം​ഘ​ടി​പ്പി​ച്ച 'വി​നോ​ദ വി​ജ്ഞാ​ന ച​രി​ത്ര പ​ഠ​ന​യാ​ത്ര' വേ​റി​ട്ട അ​നു​ഭ​വ​മാ​യി. ച​രി​ത്രം ത​ണ​ൽ വി​രി​ച്ച ത​ബൂ​ക്ക് പ്ര​വി​ശ്യ​യ​ട​ക്ക​മു​ള്ള സൗ​ദി​യി​ലെ വ​ട​ക്കു​പ​ടി​ഞ്ഞാ​റ് ഭാ​ഗ​ത്തേ​ക്കാ​ണ് 'ഈ​ദ് ഖാ​ഫി​ല' എ​ന്ന ത​ല​ക്കെ​ട്ടി​ൽ ര​ണ്ടു ബ​സു​ക​ളി​ലാ​യി അ​ഞ്ചു ദി​വ​സ​ത്തെ യാ​ത്ര സം​ഘ​ടി​പ്പി​ച്ച​ത്. വ​ട​ക്കു​പ​ടി​ഞ്ഞാ​റ​ൻ മേ​ഖ​ല​യി​ൽ അ​ധി​വ​സി​ച്ചി​രു​ന്ന, നൂ​റ്റാ​ണ്ടു​ക​ൾ പി​റ​കി​ലേ​ക്ക് വേ​രാ​ഴ്ത്തി​യ സ്വാ​ലി​ഹ്, ശു​ഐ​ബ്, മൂ​സ തു​ട​ങ്ങി​യ പ്ര​വാ​ച​ക​ന്മാ​രു​ടെ ജ​ന​ത​തി​ക​ളു​ടെ വാ​സ​സ്ഥ​ല​വും ച​രി​ത്ര-​ഭൂ​മി​ശാ​സ്ത്ര സ​വി​ശേ​ഷ​ത​ക​ൾ പ​ങ്കു​വെ​ക്കു​ന്ന പ്ര​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളു​മാ​ണ് മു​ഖ്യ​മാ​യും സ​ന്ദ​ർ​ശി​ച്ച​ത്. പ​ശ്ചി​മേ​ഷ്യ​യി​ലെ ഏ​റ്റ​വും സു​പ്ര​ധാ​ന വി​നോ​ദ കേ​ന്ദ്ര​ങ്ങ​ളി​ലൊ​ന്നാ​യ അ​ൽ​ഉ​ല​യു​ടെ ഭൂ​മി​ശാ​സ്ത്ര പ​രി​ധി​യി​ൽ വ​രു​ന്ന മ​ദാ​യി​ൻ സാ​ലി​ഹ്, മ​ദ്​​യ​ൻ ശു​ഐ​ബ് എ​ന്നി​വി​ട​ങ്ങ​ളി​ലാ​ണ് ആ​ദ്യം സ​ന്ദ​ർ​ശി​ച്ച​ത്. എ​ല​ഫ​ന്‍റ്​ റോ​ക്ക്, ഓ​ൾ​ഡ് ടൗ​ൺ, വി​ന്‍റ​ർ പാ​ർ​ക്ക് എ​ന്നീ സ്ഥ​ല​ങ്ങ​ളും സ​ന്ദ​ർ​ശി​ച്ചു. ഉ​സ്‌​മാ​നി​യ ഖി​ലാ​ഫ​ത്തി​ൽ സ്ഥാ​പി​ച്ച ത​ബൂ​ക്ക് കോ​ട്ട, പു​രാ​ത​ന ഹി​ജാ​സ് റെ​യി​ൽ​വേ സ്റ്റേ​ഷ​ൻ, ത​ബൂ​ക്ക് യു​ദ്ധ​സ​മ​യ​ത്ത് നി​ർ​മി​ച്ച തൗ​ബ മ​സ്ജി​ദ്, മൂ​സ ന​ബി​യു​ടെ 12 അ​രു​വി​ക​ൾ നി​റ​ഞ്ഞ പ്ര​ദേ​ശം, ജോ​ർ​ഡ​ൻ, ഈ​ജി​പ്‌​ത്, ഇ​സ്രാ​യേ​ൽ, ഫ​ല​സ്‌​തീ​ൻ എ​ന്നീ രാ​ഷ്ട്ര​ങ്ങ​ളു​ടെ ഭൂ​മി​ശാ​സ്ത്ര അ​തി​ർ​ത്തി പ​ങ്കി​ടു​ന്ന 'ഹ​ഖ്ൽ' ക​ട​ൽ​തീ​രം എ​ന്നീ സ്ഥ​ല​ങ്ങ​ൾ സ​ന്ദ​ർ​ശി​ച്ചു. ഇ​സ്‌​ലാ​മി​ക ഭ​ര​ണ​കൂ​ടം സ്ഥാ​പി​ത​മാ​കു​ന്ന​തി​ന് സാ​ക്ഷ്യം വ​ഹി​ച്ച മ​ദീ​ന​യി​ലെ ഖു​ബാ മ​സ്ജി​ദ്, ഖി​ബി​ല​ത്തൈ​ൻ മ​സ്ജി​ദ്, ഉ​ഹ്ദ്- ഖ​ൻ​ദ​ഖ്​ യു​ദ്ധ​ങ്ങ​ൾ ന​ട​ന്ന സ്ഥ​ലം, മ​സ്ജി​ദു​ന്ന​ബ​വി തു​ട​ങ്ങി​യ​വ​യാ​യി​രു​ന്നു മ​ദീ​ന​യി​ലെ പ്ര​ധാ​ന സ​ന്ദ​ർ​ശ​ന സ്ഥ​ല​ങ്ങ​ൾ. ഓ​രോ പ്ര​ദേ​ശ​ത്തി​ന്‍റെ​യും ച​രി​ത്ര-​ഭൂ​മി​ശാ​സ്ത്ര പ്ര​ത്യേ​ക​ത​ക​ൾ സ​ന്ദ​ർ​ശ​ന​ത്തി​നു​മു​മ്പ് യാ​ത്ര​ക്കാ​ർ​ക്ക് വി​വ​രി​ച്ചു​ന​ൽ​കി​യി​രു​ന്നു. കു​ട്ടി​ക​ൾ​ക്കും മു​തി​ർ​ന്ന​വ​ർ​ക്കും വി​നോ​ദ പ​രി​പാ​ടി​ക​ളും വി​ജ്ഞാ​ന ക്ലാ​സു​ക​ളും ച​ർ​ച്ച സ​ദ​സ്സും ബ​സി​നു​ള്ളി​ൽ സം​ഘ​ടി​പ്പി​ച്ചു. ത​നി​മ കി​ഴ​ക്ക​ൻ പ്ര​വി​ശ്യ പ്ര​സി​ഡ​ന്‍റ്​ അ​ൻ​വ​ർ ശാ​ഫി ന​യി​ച്ച യാ​ത്ര​യി​ൽ അ​യ്മ​ൻ സ​യീ​ദ്, ന​യീം അ​ബ്ബാ​സ്, അ​ർ​ശ​ദ് അ​ലി വാ​ണി​യ​മ്പ​ലം, ഉ​ബൈ​ദ് മ​ണാ​ട്ടി​ൽ എ​ന്നി​വ​ർ കോ​ഓ​ഡി​നേ​റ്റ​ർ​മാ​രാ​യി​രു​ന്നു. മു​ഹ​മ്മ​ദ് കോ​യ കോ​ഴി​ക്കോ​ട്, ക​ബീ​ർ മു​ഹ​മ്മ​ദ്, സി​നാ​ൻ, മു​ഹ​മ്മ​ദ​ലി, റ​ഫീ​ഖ് ക​ട്ടു​പാ​റ, റ​ഊ​ഫ് ചാ​വ​ക്കാ​ട്, അ​ൻ​വ​ർ പാ​ല​ക്കാ​ട്, ഡോ. ​ജൗ​ഷീ​ദ്, സാ​ബു മേ​ല​തി​ൽ, അ​ഷ്റ​ഫ്, ഫി​റോ​സ്, നാ​സ​ർ ഖ​ഫ്ജി, മെ​ഹ്ബൂ​ബ് തു​ട​ങ്ങി​യ​വ​ർ നേ​തൃ​ത്വം ന​ൽ​കി.