മഞ്ഞി​ൻചേല ചുറ്റിയും ഹരിതകാന്തിയിൽ മിന്നിയും തനൂമ

റിയാദ്​: മനം കുളിർപ്പിക്കുന്ന കാഴ്​ചയാണ്​ ‘തനൂമ’. മഞ്ഞി​​​െൻറ ചേല ചുറ്റിയ കുന്നുകൾ. വർഷം മുഴുവൻ നീരൊഴുക്കുള്ള ജലപാതങ്ങൾ. ഹരിത കാന്തി തിളങ്ങുന്ന പുൽത്തകിടികൾ. പേര്​ കേട്ടാലുടൻ മരുഭൂമിയുടെ മണൽ നിറം ഒാർമവരുന്ന സൗദി അറേബ്യയിലാണ്​ ഇൗ പ്രകൃതിരമണീയത എന്നറിയു​േമ്പാൾ ആരും ഒന്നമ്പരക്കും.
തെക്ക്​ പടിഞ്ഞാറൻ സൗദിയിൽ അസീർ മേഖലയിലെ സറാവത്ത്​ മലനിരകളിലാണ്​ ഇൗ പ്രകൃതി സുന്ദരിയുടെ കിടപ്പ്​. അബഹയിൽ നിന്ന് വടക്ക്​ ഭാഗത്തേക്ക്​ ത്വാഇഫ്​ റോഡിലൂടെ 125 കിലോമീറ്റർ സഞ്ചരിച്ചാൽ തനൂമയിലെത്താം. കഠിനമായ ചൂടും കൊടും ശൈത്യവും മാത്രം പരിചയമുള്ള മരുഭൂ കാലാവസ്ഥക്ക്​ ഭിന്നമായി​ വർഷം മുഴുവൻ സുഖകരമായ അന്തരീക്ഷമാണ്​ ഇവിടെ. സമശീതോഷ്​ണം. കൊടുമുടികളിൽ എല്ലായിപ്പോഴും കോടമഞ്ഞ്​ ചുറ്റികിടക്കുന്നു. കുന്നുകൾക്കിടയിൽ അടിവാരത്തിൽ പ്രകൃതി വിരിച്ചിട്ട 15 വിശാല പുൽത്തകിടികളിൽ എല്ലായിപ്പോഴും ഹരിതകാന്തി.

താഴ്​വരകളും ഫലഭൂയിഷ്​ടതയും
നിരവധി താഴ്​വരകളുടെ സഞ്ചയമാണ്​ തനൂമ. അവയിൽ ഏറ്റവും വലുത്​ വാദി ത്രിസ്​. വാദി അൽമുത്താൻ, വാദി മെലിഹ്​, വാദി തനൂമ എന്നിവയെല്ലാം തൊട്ടടുത്ത​ സ്ഥാനങ്ങളിൽ നിൽക്കും. കൂട്ടത്തിൽ ചരിത്രം മണക്കുന്ന താഴ്​വര വാദി തർജാണ്​. പൗരാണികത തെളിയുന്ന അടയാളങ്ങൾ ഇവിടെ നിന്ന്​ കണ്ടെടുക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്​. സൗദി വിനോദ സഞ്ചാരികൾക്ക്​ ഏറെ പരിചിതമാണ്​ ഇൗ താഴ്​വരകളെല്ലാം. നിരവധി ചെറു ജലാശയങ്ങൾ ഇവിടങ്ങളിലെല്ലാം കാണാം. വർഷം മുഴുവൻ വറ്റാതെ കിടക്കുന്ന പ്രകൃതിദത്തമായ ഇൗ അപൂർവ ജലസമ്പത്ത്​ തനൂമയെ കാർഷിക സമൃദ്ധവുമാക്കുന്നു. അതുകൊണ്ട്​ തന്നെ മണ്ണിന്​ നല്ല ഫലഭൂയിഷ്​ടത. കൃഷിതോട്ടങ്ങളുടെ സമൃദ്ധിയാണ്​ എങ്ങും. പുരാതനകാലം മുതലേ തനൂമ കാർഷികസമൃദ്ധിക്ക്​ പേരുകേട്ട നാടാണ്​. പലതരം ഭക്ഷ്യധാന്യങ്ങൾ, പഴവർഗങ്ങളും പച്ചക്കറികളുമാണ്​ ഇവിടെ പ്രധാനകൃഷി.

ചരിത്ര സ്​മാരകങ്ങൾ
പ്രകൃതി രമണീയതക്കും കാർഷിക പെരുമക്കും പുറമെ ചരിത്രത്തി​​​െൻറയും കരകൗശല പാരമ്പര്യത്തി​​​െൻറയും ഭണ്ഡാരം കൂടിയാണ്​ തനൂമ. നിരവധി ചരിത്രസ്​മാരകങ്ങളുണ്ട്​ ഇവിടെ. അക്രാൻ കുന്നി​​​െൻറ മുകളിലുള്ള ചെറിയ പള്ളിയാണ്​ ചരിത്രാവശിഷ്​ടങ്ങളിൽ ഒന്ന്​. മേൽക്കൂരയില്ലാത്ത ഇൗ പള്ളി ഒരു വിസ്​മയ നിർമിതി കൂടിയാണ്​. ചെറിയൊരു വാതിലാണുള്ളത്​. ഒരുസമയം ഒരാൾക്ക്​ മാത്രമേ ഇൗ വാതിലൂടെ നുഴഞ്ഞുകടക്കാൻ കഴിയൂ. ഇമാമി​​​െൻറ ഇടമായ മിഹ്​റാബ്​ ഉൾപ്പെടെ ഒരു പള്ളിയിലുണ്ടാവേണ്ട എല്ലാം ഇതിനുള്ളിലുണ്ട്​. ഇതുവരെ വ്യാഖ്യാനിക്കാൻ കഴിയാത്ത നിഗൂഢമായ പുരാലിഖിതങ്ങൾ പള്ളി ചുവരുകളിലുണ്ട്​.
പള്ളി കൂടാതെ പൗരാണികവും എന്നാൽ രൂപസൗകുമാര്യവുമുള്ള കോട്ട കൊത്തളങ്ങളാണ്​ മറ്റൊരു ആകർഷണീയത. ദൈർഘ്യമേറിയതും വിഭിന്ന ആകൃതികളിലുള്ളതുമാണ്​ ഇൗ കോട്ടകൾ. അതിസൂക്ഷ്‌മമായ കൊത്തുപണികൾ കോട്ട ഭിത്തികളിലുണ്ട്​. ചെറുജാലകങ്ങളും കോട്ടയിലുടനീളമുണ്ട്​. തനൂമയേയും തിഹാമയേയും തമ്മിൽ ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ഒരു പുരാതന പാതയുണ്ട്​. ഗോവണിപോലെ കല്ലുകൾ പാകിയുണ്ടാക്കിയ പടവുകളുള്ള ഇൗ പാത ഉസ്​മാനി കാലം വരെ സജീവമായിരുന്നു. കല്ലും മണ്ണും കൊണ്ട്​ നിർമിച്ച വീടുകളുടെ അവശിഷ്​ടങ്ങളും മേഖലയിലുണ്ട്​. നാല്​ നൂറ്റാണ്ടിലേറെ പഴക്കമുള്ളവയാണ്​ ഇവ. ശിലാഗുഹകളും പുരാതന ശവകുടീരങ്ങളും ശ്​മശാനങ്ങളും മലഞ്ചെരിവുകളിലും താഴ്​വരകളിലുമായി ചിതറികിടക്കുന്നു.