ഭാവി തലമുറക്കായി സു​ബാ​റ​യി​ലെ ചരിത്രശേഷിപ്പ്​ 

ദോ​ഹ: അ​ൽ സു​ബാ​റ​യി​ലെ പു​രാ​ത​ന കോട്ടയുടെയും ന​ഗ​ര​ത്തിെ​ൻ​റയും (ഡേ​റ്റ് പ്ര​സ്​ സൈ​റ്റ്) പു​ന​രു​ദ്ധാ​ര​ണ​വും സം​ര​ക്ഷ​ണ​വും പൂ​ർ​ത്തി​യാ​ക്കി​യ​താ​യി ഖ​ത്ത​ർ മ്യൂ​സി​യം അ​റി​യി​ച്ചു. പു​തു​ത​ല​മു​റയെ​യും പൂ​ർ​വി​ക​രെ​യും ബ​ന്ധി​പ്പി​ക്കു​ക​യെ​ന്ന ല​ക്ഷ്യം വെ​ച്ച് ഖ​ത്ത​ർ മ്യൂ​സി​യം ന​ട​ത്തു​ന്ന പ​ദ്ധ​തി​യു​ടെ സു​പ്ര​ധാ​ന നേ​ട്ട​ങ്ങ​ളി​ലൊ​ന്നാ​യാ​ണ് ഇ​തി​നെ ക​ണ​ക്കാ​ക്കു​ന്ന​ത്. 1980ലാ​ണ് സു​ബാ​റ​യി​ലെ പു​രാ​ത​ന ന​ഗ​രം ച​രി​ത്രാ​ന്വേ​ഷ​ക​ർ ക​ണ്ടെ​ത്തു​ന്ന​ത്. സു​ബാ​റ​യു​ടെ ച​രി​ത്രം മ​ണ്ണി​ന​ടി​യി​ൽ നി​ന്നും പു​റ​ത്തെ​ത്തി​ക്കാ​നു​ള്ള പ​ദ്ധ​തി 2016ലാ​ണ് ആ​രം​ഭി​ച്ച​ത്.

ര​ണ്ട് ഘ​ട്ട​ങ്ങ​ളി​ലാ​യി ന​ട​പ്പാ​ക്കി​യ പ​ദ്ധ​തി​യു​ടെ ര​ണ്ടാം ഘ​ട്ട​മാ​ണ് ഇപ്പോൾ സ​മാ​പി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​ത്. ലോ​ക​ത്തിെ​ൻ​റ വി​വി​ധ ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളി​ൽ നി​ന്നു​ള്ള ച​രി​ത്ര വി​ദ​ഗ്ധ​രും പു​രാ​വ​സ്​​തു​മേ​ഖ​ല​യി​ലെ പ​രി​ച​യ​സ​മ്പ​ന്ന​രു​മാ​ണ് ഇ​തി​ന് നേ​തൃ​ത്വം ന​ൽ​കി​യ​ത്. ഖ​ത്ത​റി​ലു​ട​നീ​ള​മു​ള്ള പു​രാ​ത​ന–​ച​രി​ത്ര ന​ഗ​ര​ങ്ങ​ളും കേ​ന്ദ്ര​ങ്ങ​ളും വീ​ണ്ടെ​ടു​ക്കു​ക​യെ​ന്ന ല​ക്ഷ്യം മു​ൻ​നി​ർ​ത്തി ഖ​ത്ത​ർ മ്യൂ​സി​യ​ത്തി​ന് കീ​ഴി​ലെ ആ​ർ​ക്കി​യോ​ള​ജി​ക്ക​ൽ ക​ൺ​സ​ർ​വേ​ഷ​ൻ ഡി​പ്പാ​ർ​ട്ട്മെ​ൻ​റും ആ​ർ​ക്കി​യോ​ള​ജി ഡി​പ്പാ​ർ​ട്ട്മെ​ൻ​റും ചേ​ർ​ന്നാ​ണ് പ​ദ്ധ​തി ന​ട​പ്പാ​ക്കു​ന്ന​ത്. ആ​യി​ര​ക്ക​ണ​ക്കി​ന് വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ൾ പ​ഴ​ക്ക​മു​ള്ള ഖ​ത്ത​റിെ​ൻ​റ സ​ത്വ​വും സ​മ്പ​ന്ന​മാ​യ പൈ​തൃ​ക​വും സം​ര​ക്ഷി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ക​യെ​ന്ന​താ​ണ് ഇ​തിെ​ൻ​റ പ​ര​മ​ല​ക്ഷ്യ​മെ​ന്നും ഖ​ത്ത​റിെ​ൻ​റ ഭാ​വി യു​വാ​ക്ക​ളി​ലാ​ണെ​ന്നും ത​ങ്ങ​ളു​ടെ പൂ​ർ​വി​ക​ർ വെ​ട്ടി​ത്ത​ളി​ച്ച പാ​ത സം​ബ​ന്ധി​ച്ച് അ​വ​ർ അ​റി​ഞ്ഞി​രി​ക്ക​ണ​മെ​ന്നും ഖ​ത്ത​ർ മ്യൂ​സി​യം ആ​ക്ടിം​ഗ് ചീ​ഫ് ആ​ർ​ക്കി​യോ​ള​ജി ഓ​ഫീ​സ​ർ അ​ലി അ​ൽ കു​ബൈ​സി പ​റ​ഞ്ഞു.

രാ​ജ്യ​ത്തിെ​ൻ​റ ശോ​ഭ​ന​മാ​യ ഭാ​വി പ​ടു​ത്തു​യ​ർ​ത്താ​ൻ ഇ​ത് അ​വ​ർ​ക്ക് പ്ര​ചോ​ദ​ന​മാ​കു​മെ​ന്നും അ​ദ്ദേ​ഹം കൂ​ട്ടി​ച്ചേ​ർ​ത്തു. യു​നെ​സ്​​കോ​യു​ടെ പൈ​തൃ​ക പ​ട്ടി​ക​യി​ലി​ടം പി​ടി​ച്ച സു​ബാ​റ പു​രാ​ത​ന ന​ഗ​ര​ത്തി​ലെ ഏ​റ്റ​വും പു​തി​യ ഭാ​ഗ​മാ​ണ് വി​ജ​യ​ക​ര​മാ​യി പു​ന​രു​ദ്ധാ​ര​ണം പൂ​ർ​ത്തി​യാ​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​ത്. 18–19 നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ൽ വ​ള​ർ​ന്നു വ​ന്ന ന​ഗ​ര–​വ്യാ​പാ​ര കേ​ന്ദ്ര​മാ​യാ​ണ് സു​ബാ​റ അ​റി​യ​പ്പെ​ടു​ന്ന​ത്. 1900ത്തോ​ടെ പൂ​ർ​ണ​മാ​യും നാ​മാ​വ​ശേ​ഷ​മാ​യ സു​ബാ​റ പ​ട്ട​ണം, പി​ന്നീ​ട് കു​വൈ​ത്ത് ക​ട​ൽ വ്യാ​പാ​രി​ക​ളു​ടെ ശ്ര​മ​ഫ​ല​മാ​യാ​ണ് വീ​ണ്ടെ​ടു​ക്കാ​ൻ സാ​ധി​ച്ച​ത്. ഇ​ന്ത്യ​ൻ മ​ഹാ​സ​മു​ദ്രം, അ​റേ​ബ്യ, പ​ശ്ചി​മേ​ഷ്യ​ൻ രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ൾ എ​ന്നി​വ​യു​മാ​യി സു​ബാ​റ​ക്ക് ബ​ന്ധ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​താ​യി ഇ​വി​ടെ നി​ന്നു​ള്ള ഖ​ന​ന​ത്തി​ൽ നി​ന്നും ച​രി​ത്രാ​ന്വേ​ഷ​ക​ർ​ക്ക് മനസിലായിട്ടുണ്ട്. ന​ഗ​ര​ത്തിെ​ൻ​റ അ​ധി​ക ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളും ഇ​പ്പോ​ഴും മ​ണ​ൽ മൂ​ടി​ക്കി​ട​ക്കു​ക​യാ​ണ്. സു​ബാ​റ​യി​ലെ ചെ​റി​യൊ​രു ഭാ​ഗ​ത്ത് മാ​ത്ര​മാ​ണ് ഉ​ൽ​ഖ​ന​നം ന​ട​ന്ന​ത്.