പ്രശ്​നപരിഹാരം, ഖത്തർ–തുർക്കി പങ്ക്​ ഏറെ വലുത്

ദോ​ഹ: മേ​ഖ​ല​യി​ലെ വി​വി​ധ പ്ര​ശ്​​ന​ങ്ങ​ൾ പ​രി​ഹ​രി​ക്കു​ന്ന കാ​ര്യ​ത്തി​ൽ ഖ​ത്ത​റി​നും തു​ർ​ക്കി​ക്കും മി​ക​ച്ച പ​ങ്കാ​ണു​ള്ള​തെ​ന്ന്​ ഇ​രു​രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും വി​ദേ​ശ​കാ​ര്യ​മ​ന്ത്രി​മാ​ർ അ​ഭി​പ്രാ​യ​െ​പ്പ​ട്ടു. തു​ര്‍ക്കി വി​ദേ​ശ​കാ​ര്യ​മ​ന്ത്രി മെ​വ്​​ലൂ​ദ്​ കാ​വു​സോ​ഗ്​​ലു​വു​മാ​യി ന​ട​ത്തി​യ ച​ർ​ച്ച​യി​ൽ ഖ​ത്ത​റും തു​ര്‍ക്കി​യും ത​മ്മി​ലു​ള്ള സ​ഹ​ക​ര​ണ​ത്തെ ഖ​ത്ത​ർ ഉ​പ​പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി​യും വി​ദേ​ശ​കാ​ര്യ​മ​ന്ത്രി​യു​മാ​യ ശൈ​ഖ് മു​ഹ​മ്മ​ദ് ബി​ന്‍ അ​ബ്​​ദു​റ​ഹ്മാ​ന്‍ ആ​ൽ​ഥാ​നി പ്ര​ശം​സി​ച്ചു. ഇ​രു​രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളും ത​മ്മി​ലു​ള്ള സു​പ്രീം സ്ട്രാ​റ്റ​ജി​ക് ക​മ്മി​റ്റി​യു​ടെ ആ​റാം സെ​ഷ​െൻറ ഫ​ലം ഏ​റെ മി​ക​ച്ച​താ​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്ന്​ ഇ​രു​നേ​താ​ക്ക​ളും പ​റ​ഞ്ഞു.

ക​ഴി​ഞ്ഞ ദി​വ​സ​മാ​ണ്​ തു​ര്‍ക്കി വി​ദേ​ശ​കാ​ര്യ​മ​ന്ത്രി ഖ​ത്ത​റി​ൽ സ​ന്ദ​ർ​ശ​ന​ത്തി​നെ​ത്തി​യ​ത്. ജി.​സി.​സി അ​നു​ര​ഞ്ജ​ന​ത്തി​നും അ​ല്‍ ഉ​ല ഉ​ച്ച​കോ​ടി​യു​ടെ വി​ജ​യ​ത്തി​നും ന​ൽ​കി​യ പി​ന്തു​ണ​ക്കും തു​ര്‍ക്കി​യോ​ട് വി​ദേ​ശ​കാ​ര്യ മ​ന്ത്രി ന​ന്ദി അ​റി​യി​ച്ചു. ഇ​റാ​ന്‍ സം​ഭ​വ വി​കാ​സ​ങ്ങ​ളു​മാ​യി ബ​ന്ധ​പ്പെ​ട്ട കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളും ഇ​രു​പ​ക്ഷ​വും ച​ര്‍ച്ച​ചെ​യ്തു.

യു.​എ​സും ഇ​റാ​നും ത​മ്മി​ലു​ള്ള പ്ര​ശ്ന​ങ്ങ​ള്‍ ന​യ​ത​ന്ത്ര​പ​ര​മാ​യി പ​രി​ഹ​രി​ക്ക​ണ​മെ​ന്ന് തു​ര്‍ക്കി​യും ഖ​ത്ത​റും സം​യു​ക്ത​മാ​യി ആ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ടു. ലി​ബി​യ​യി​ലെ സ്ഥി​ര​ത​ക്കും പ​രി​വ​ര്‍ത്ത​ന പ്ര​ക്രി​യ​ക​ള്‍ക്കും തു​ര്‍ക്കി​യു​ടെ പി​ന്തു​ണ​യെ അ​ഭി​ന​ന്ദി​ച്ച ഉ​പ​പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി ലി​ബി​യ​യി​ല്‍ ന​ട​ന്ന ഇ​ട​ക്കാ​ല എ​ക്സി​ക്യൂ​ട്ടി​വ് അ​തോ​റി​റ്റി​യു​ടെ തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​നെ സ്വാ​ഗ​തം ചെ​യ്തു. സി​റി​യ​യി​ലെ​യും ഇ​റാ​ഖി​ലെ​യും സം​ഭ​വ വി​കാ​സ​ങ്ങ​ളും അ​ഫ്ഗാ​നി​സ്​​താ​നി​ലെ സ​മാ​ധാ​ന പ്ര​ക്രി​യ​യും ഉ​ള്‍പ്പെ​ടു​ന്ന നി​ര​വ​ധി പ്രാ​ദേ​ശി​ക പ്ര​ശ്ന​ങ്ങ​ളും ഇ​രു​പ​ക്ഷ​വും ച​ര്‍ച്ച ചെ​യ്ത​താ​യി ശൈ​ഖ് മു​ഹ​മ്മ​ദ് ബി​ന്‍ അ​ബ്​​ദു​റ​ഹ്മാ​ൻ ആ​ൽ​ഥാ​നി പ​റ​ഞ്ഞു.

ഖ​ത്ത​റും തു​ര്‍ക്കി​യും ത​മ്മി​ലു​ള്ള ബ​ന്ധം ശ​ക്ത​മാ​യി തു​ട​രു​ക​യാ​ണെ​ന്ന് തു​ര്‍ക്കി വി​ദേ​ശ​കാ​ര്യ​മ​ന്ത്രി​യും പ​റ​ഞ്ഞു. 2022 ലോ​ക​ക​പ്പി​ന് ആ​തി​ഥേ​യ​ത്വം വ​ഹി​ക്കു​ന്ന​തി​ല്‍ ഖ​ത്ത​ര്‍ ന​ട​ത്തി​യ ശ്ര​മ​ങ്ങ​ളെ അ​ദ്ദേ​ഹം പ്ര​ശം​സി​ച്ചു.

ഇ​രു​രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളും ത​മ്മി​ലു​ള്ള ബ​ന്ധ​ത്തി​ന്​ വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ളു​ടെ ആ​ഴ​മു​ണ്ട്. തു​ർ​ക്കി​യി​ലെ ഖ​ത്ത​ർ നി​ക്ഷേ​പം 2200 കോ​ടി ഡോ​ള​റി​ലെ​ത്തി​യ​താ​യി അ​ധി​കൃ​ത​ർ അ​ടു​ത്തി​ടെ പ​റ​ഞ്ഞി​രു​ന്നു. ഇ​രു​രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളും ത​മ്മി​ൽ പ്ര​ധാ​ന സ​ഖ്യ​ക​ക്ഷി​ക​ളാ​യി മാ​റി​യി​ട്ടു​ണ്ട്. വ​ർ​ഷം​തോ​റും ഖ​ത്ത​ർ-​തു​ർ​ക്കി സു​പ്രീം സ്​​ട്രാ​റ്റ​ജി​ക് ക​മ്മി​റ്റി യോ​ഗ​ങ്ങ​ൾ ന​ട​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്. വ്യാ​പാ​ര, വ്യ​വ​സാ​യ മേ​ഖ​ല​ക​ളി​ലെ സ​ഹ​ക​ര​ണ​വും വി​ശാ​ല​മാ​യി. തു​ർ​ക്കി വി​പ​ണി​യി​ലെ മൂ​ന്നാ​മ​ത് വ​ലി​യ നി​ക്ഷേ​പ​ക​ർ ഖ​ത്ത​ർ ക​മ്പ​നി​ക​ളാ​ണ്. ഖ​ത്ത​റി​ൽ​നി​ന്നു​ള്ള 179 ക​മ്പ​നി​ക​ളാ​ണ് നി​ല​വി​ൽ തു​ർ​ക്കി​യി​ൽ പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ക്കു​ന്ന​ത്. അ​തേ​സ​മ​യം, ഖ​ത്ത​റി​ൽ 500ല​ധി​കം തു​ർ​ക്കി ക​മ്പ​നി​ക​ളും വി​വി​ധ മേ​ഖ​ല​ക​ളി​ലാ​യി പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്.

ആ​റാ​മ​ത്​ സു​പ്രീം സ്​​ട്രാ​റ്റ​ജി​ക്​ ക​മ്മി​റ്റി യോ​ഗ​ത്തി​ൽ അ​മീ​ർ ശൈ​ഖ്​ ത​മീം ബി​ൻ ഹ​മ​ദ്​ ആ​ൽ​ഥാ​നി​യും തു​ർ​ക്കി പ്ര​സി​ഡ​ൻ​റ് റ​ജ​ബ്​ ത്വ​യ്യി​ബ്​ ഉ​ർ​ദു​ഗാ​നു​മാ​ണ്​ നേ​തൃ​ത്വം ന​ൽ​കി​യ​ത്. രാ​ഷ്​​ട്രീ​യം, സാ​മ്പ​ത്തി​കം, നി​ക്ഷേ​പം, പ്ര​തി​രോ​ധം, ഊ​ർ​ജം, വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സം, ഗ​താ​ഗ​തം, കാ​യി​ക മേ​ഖ​ല​ക​ളി​ൽ വി​വി​ധ ക​രാ​റു​ക​ളി​ൽ ഒ​പ്പു​വെ​ച്ചി​രു​ന്നു.