ജുമുഅ നമസ്കാരമില്ലാത്ത ആദ്യ വെള്ളി

മ​സ്ക​ത്ത്: ഒ​മാ​നി​ലെ നി​ല​വി​ലു​ള്ള ത​ല​മു​റ​യി​ലെ സ്വ​ദേ​ശി​ക​ൾ​ക്കും വി​ദേ​ശി​ക​ൾ​ക്കും ജു​മു​അ ന​സ ്കാ​ര​മി​ല്ലാ​ത്ത ആ​ദ്യ വെ​ള്ളി​യാ​ഴ്ച​യാ​യി​രു​ന്നു ഇ​ന്ന​ലെ. ജു​മു​അ ഇ​ല്ലാ​ത്ത വെ​ള്ളി​യാ​ഴ്ച ജീ​വി​ത​ ത്തി​ൽ ക​ഴി​ഞ്ഞ് പോ​യി​ട്ടി​ല്ലെ​ന്നാ​ണ് നാ​ല് പ​തി​റ്റാ​ണ്ടി​ല​ധി​ക​മാ​യി പ്ര​വാ​സ ജീ​വി​തം ന​യി​ക്കു​ ന്ന​വ​ർ വ​രെ പ​റ​യു​ന്നു. ജീ​വി​ത​ത്തി​ലൊ​രി​ക്ക​ലും ജു​മു​അ ന​ഷ്​​ട​പ്പെ​ടാ​ത്ത​വ​ർ​ക്കും ആ​ദ്യ​മാ​യി ജ ു​മു​അ​ക്ക് പോ​വാ​ൻ ക​ഴി​യാ​ത്ത​തി​െൻറ വി​ങ്ങ​ലാ​യി​രു​ന്നു ഹൃ​ദ​യം നി​റ​യെ. ജ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ ആ​രോ​ഗ്യ സു​ ര​ക്ഷ​ക്കാ​യി നി​ർ​ബ​ന്ധി​ത സാ​ഹ​ച​ര്യ​ത്തി​ൽ അ​ധി​കൃ​ത​ർ എ​ടു​ത്ത ന​ട​പ​ടി​ക​ളെ അ​ങ്ങേ​യ​റ്റം സ്വാ​ഗ​തം ചെ​യ്യു​ന്നു​ണ്ടെ​ങ്കി​ലും ജു​മു​അ ന​മ​സ്ക​രി​ക്കാ​ൻ ക​ഴി​യാ​ത്തി​ലു​ള്ള സ​ങ്ക​ടം പ്ര​വാ​സി​ക​ളു​ടെ​യെ​ല്ലാം വാ​ക്കു​ക​ളി​ൽ പ്ര​ക​ട​മാ​യി​രു​ന്നു. ഇൗ ​ഗു​രു​ത​ര​മാ​യ അ​വ​സ്​​ഥ​യി​ൽ രാ​ജ്യ​ത്തെ​യും ജ​ന​ങ്ങ​ളെ​യും േലാ​ക​ത്തെ​യും ര​ക്ഷി​ക്ക​ണ​മെ​ന്നും വീ​ണ്ടും എ​ത്ര​യും പെെ​ട്ട​ന്ന് പ​ള്ളി​ക​ളി​ൽ ഒ​ത്തു​കൂ​ടാ​ൻ അ​വ​സ​രം ന​ൽ​ക​ണ​മെ​ന്ന പ്രാ​ർ​ഥ​ന​യോ​ടെ​യാ​ണ് പ്ര​വാ​സി​ക​ൾ അ​ട​ക്ക​മു​ള്ള​വ​ർ ഇ​ന്ന് വീ​ടു​ക​ളി​ൽ ഉ​ച്ച ന​മ​സ്കാ​രം നി​ർ​വ​ഹി​ച്ച​ത്.

ജു​മു​അ ന​മ​സ്കാ​രം താ​ൽ​ക്കാ​ലി​ക​മാ​യി നി​ർ​ത്തി​വെ​ക്കു​മെ​ന്ന് നേ​ര​േ​ത്ത​ത​ന്നെ സു​പ്രീം കൗ​ൺ​സി​ൽ പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ചി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലും പ​ള്ളി​ക​ളി​ൽ ജു​മു​അ ന​മ​സ്​​കാ​ര​മി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും സാ​ധാ​ര​ണ ഉ​ച്ച ന​മ​സ്കാ​ര​മാ​യ ളു​ഹ​ർ ന​മ​സ്കാ​ര​മെ​ങ്കി​ലും ന​ട​ത്താ​ൻ ക​ഴി​യു​മെ​ന്ന ആ​ശ്വാ​സ​ത്തി​ലാ​യി​രു​ന്നു പ​ല​രും. എ​ന്നാ​ൽ, ബു​ധ​നാ​ഴ്ച മു​ത​ൽ എ​ല്ലാ മ​സ്ജി​ദു​ക​ളി​ലും അ​ട​ച്ച​തോ​ടെ പ​ല​രും ഏ​റെ ദുഃ​ഖി​ത​രാ​യി.

ജു​മു​അ ന​മ​സ്ക​രി​ക്കാ​ൻ ക​ഴി​യാ​ത്ത​ത് ജീ​വി​ത​ത്തി​ലെ ആ​ദ്യ അ​നു​ഭ​വ​മാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്ന് 41 വ​ർ​ഷ​മാ​യി പ്ര​വാ​സം ന​യി​ക്കു​ന്ന തൃ​ശൂ​ർ പാ​വ​റ​ട്ടി സ്വ​ദേ​ശി ഹ​മീ​ദ് മാ​സ്​​റ്റ​ർ പ​റ​യു​ന്നു. ഒാ​ർ​മ വെ​ച്ച നാ​ൾ മു​ത​ൽ ജു​മു​അ ന​ഷ്​​ട​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടി​ല്ലെ​ന്നും യാ​ത്ര​യി​ലാ​യാ​ലും മ​റ്റ് ത​ട​സ്സ​ങ്ങ​ളു​ണ്ടെ​ങ്കി​ലും ജു​മു​അ കി​ട്ടി​യി​രു​ന്നെ​ന്നും അ​ദ്ദേ​ഹം പ​റ​യു​ന്നു. ജീ​വി​ത​ത്തി​ൽ ആ​ദ്യ​മാ​യി ജു​മു​അ ന​ഷ്​​ട​പ്പെ​ട്ട​ത് ക​ടു​ത്ത അ​നു​ഭ​വ​മാ​ണെ​ന്നും അ​ദ്ദേ​ഹം പ​റ​യു​ന്നു. ഇൗ ​അ​വ​സ്ഥ മാ​റാ​നും ഇൗ ​ആ​പ​ത്തി​ൽ​നി​ന്ന്​ ര​ക്ഷ​പ്പെ​ടാ​നും ഉ​ള്ളു​രു​കി പ്രാ​ർ​ഥി​ച്ച​താ​യും അ​ദ്ദേ​ഹം പ​റ​ഞ്ഞു. 1979ൽ ​ഒ​മാ​നി​ൽ എ​ത്തി​യ കാ​ല​ത്ത് മുെ​മ്പ​ന്നോ ചി​ല ജു​മു​അ​ക​ൾ​ക്ക് ത​ട​സ്സം നേ​രി​ട്ട​ത് ചി​ല സ്വ​ദേ​ശി​ക​ൾ സൂ​ചി​പ്പി​ച്ച​ത് ഒാ​ർ​മ വ​രു​ന്ന​താ​യും അ​ദ്ദേ​ഹം പ​റ​ഞ്ഞു.

39 വ​ർ​ഷ​ത്തെ പ്ര​വാ​സ കാ​ല​ത്തി​നി​ട​യി​ൽ ജു​മു​അ​ക്ക് പോ​വാ​ൻ ക​ഴി​യാ​ത്ത​തി​ൽ ഏ​റെ വേ​ദ​ന അ​നു​ഭ​വ​പ്പെ​ട്ട​താ​യി ക​ണ്ണൂ​ർ സ്വ​ദേ​ശി കെ.​വി. ഉ​മ​ർ പ​റ​യു​ന്നു. മു​ൻ​കാ​ല​ത്തെ ജു​മു​അ ദി​വ​സ​ങ്ങ​ൾ ആ​േ​ഘാ​ഷ​ങ്ങ​ളാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്നും അ​ദ്ദേ​ഹം ഒാ​ർ​ക്കു​ന്നു. റു​വി ഖാ​ബൂ​സ് മ​സ്ജി​ദി​ൽ വി​വി​ധ ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളി​ൽ​നി​ന്നു​ള്ള മ​ല​യാ​ളി​ക​ൾ വെ​ള്ളി​യാ​ഴ്ച​ക​ളി​ൽ ഒ​ത്തു​കൂ​ടാ​റു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഇ​വ​രി​ൽ ബ​ഹൂ​ഭൂ​രി​ഭാ​ഗ​വും കു​ടും​ബ​മി​ല്ലാ​തെ ഒ​മാ​നി​ൽ ക​ഴി​യു​ന്ന​വ​രാ​യി​രു​ന്നു. ഇ​ന്ന​ത്തെ​പോ​ലെ ആ​ശ​യ​വി​നി​മ​യ സം​വി​ധാ​ന​ങ്ങ​ളു​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. മ​ല​യാ​ളി​ക​ൾ​ക്ക് ബ​ന്ധു​ക്ക​ളെ​യും നാ​ട്ടു​കാ​രെ​യും സു​ഹൃ​ത്തു​ക്ക​ളെ​യും കാ​ണാ​നു​ള്ള അ​വ​സ​ര​ങ്ങ​ൾ കൂ​ടി​യാ​യി​രു​ന്നു അ​ക്കാ​ല​ത്ത് ജു​മു​അ​ക​ളെ​ന്നും അ​ദ്ദേ​ഹം ഒാ​ർ​ക്കു​ന്നു.

38 വ​ർ​ഷ​ക്കാ​ല​ത്തെ പ്ര​വാ​സ ജീ​വി​ത​ത്തി​ൽ ആ​ദ്യ​മാ​യാ​ണ് ജു​മു​അ ന​മ​സ്ക​രി​ക്കാ​തി​രി​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്ന് മ​ത്ര​യി​ലെ വ്യാ​പാ​രി​യാ​യ തി​രൂ​ർ സ്വ​ദേ​ശി യൂ​സു​ഫ് പ​റ​യു​ന്നു. ഒ​മാ​നി​ലു​ള്ള​പ്പോ​ഴും നാ​ട്ടി​ലാ​യി​രു​ന്ന​പ്പോ​ഴും ജു​മു​അ ന​ഷ്​​ട​പ്പെ​ട്ട​ത് ഒാ​ർ​മ​യി​ല്ല. ഇ​ന്ന​ലെ പ​ള്ളി​യി​ൽ ജു​മു​അ ന​ട​ന്നി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും എ​ല്ലാ ഒ​രു​ക്ക​ങ്ങ​ളും ന​ട​ത്തി​യി​രു​ന്നു.

റൂ​മി​ലാ​ണ് ന​മ​സ്ക​രി​ച്ച​തെ​ങ്കി​ലും പ​ള്ളി​യി​ൽ പോ​വു​ന്ന​തു​പോ​ലെ വ​സ്ത്രം ധ​രി​ക്കു​ക​യും ജു​മു​അ ന​മ​സ്കാ​ര​ത്തി​െൻറ സ​മ​യ​ത്ത് വെ​ള്ളി​യാ​ഴ്ച പാ​രാ​യ​ണം ചെ​യ്യു​ന്ന ക​അ്ഫ് അ​ധ്യാ​യം പാ​രാ​യ​ണം ചെ​യ്യു​ക​യും നി​ല​വി​ലെ അ​വ​സ്ഥ മാ​റി​ക്കി​ട്ടാ​ൻ പ്ര​ത്യേ​ക പ്രാ​ർ​ഥ​ന​ക​ൾ ന​ട​ത്തു​ക​യും ചെ​യ്തി​രു​ന്നു. മു​റി​യി​ൽ താ​മ​സി​ക്കു​ന്ന മ​റ്റ് ര​ണ്ടു​പേ​രും ഒ​ന്നി​ച്ചാ​ണ്​ ഉ​ച്ച ന​മ​സ്കാ​രം ന​ട​ത്തി​യ​തെ​ന്നും അ​ദ്ദേ​ഹം പ​റ​ഞ്ഞു.