ഖി​ലാ​ഫ​ത്ത് പോ​രാ​ളി​യു​ടെ തൂ​ലിക​; ഇ​വി​ടെ​യു​ണ്ട് മോ​ഴി​ക്കു​ന്ന​ത്തി​ന്‍റെ ഓ​ർ​മ​യെ​ഴു​ത്തു​കാ​ര​ൻ

മ​ല​ബാ​ർ സ​മ​ര​പോ​രാ​ളി​യാ​യി​രു​ന്ന മോ​ഴി​ക്കു​ന്ന​ത്ത്‌ ബ്ര​ഹ്‌​മ​ദ​ത്ത​ൻ ന​മ്പൂ​തി​രി​പ്പാ​ടി​ന്റെ 'ഖി​ലാ​ഫ​ത്ത് സ്മ​ര​ണ​ക​ൾ'​ക്കു​ പി​ന്നി​ൽ അന്നത്തെ ഒ​രു പ​ന്ത്ര​ണ്ടു​കാ​ര​നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. മോ​ഴി​ക്കു​ന്ന​ത്തി​ന്റെ ഭാ​ര്യാ​സ​ഹോ​ദ​ര പു​ത്ര​ൻ നീ​ല​ക​ണ്ഠ​ൻ. വ​ള്ളി​ക്കു​ന്ന് എ​ട​ശ്ശേ​രി ഇ​ല്ല​ത്തെ ഇ​പ്പോ​ഴ​ത്തെ കാ​ര​ണ​വ​ർ കൂ​ടി​യാ​ണ് ഇന്ന്​ ഈ ​എ​ഴു​പ​ത്താ​റു​കാ​ര​ൻ. ദേ​ശീ​യ അ​വാ​ർ​ഡ് നേ​ടി​യ അ​ധ്യാ​പ​ക​നും വോ​ളി​ബാ​ൾ താ​ര​വും വാ​യ​ന​ശാ​ലാ​പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ക​നും സം​ഘാ​ട​ക​നു​മൊ​ക്കെ​യാ​ണ് നീ​ല​ക​ണ്ഠ​ൻ ന​മ്പൂ​തി​രി മാ​ഷ്. മ​ല​ബാ​ർ സ​മ​ര​ത്തെ​പ്പ​റ്റി അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന് കൃ​ത്യ​മാ​യ നി​ല​പാ​ടു​ക​ളുമു​ണ്ട്. നോ​വ​ലി​സ്​റ്റ്​ റ​ഹ്മാ​ൻ കി​ട​ങ്ങ​യം മ​ല​ബാ​ർ സ​മ​രം പ​ശ്ചാ​ത്ത​ല​മാ​ക്കി ര​ചി​ച്ച 'അ​ന്നി​രു​പ​ത്തൊ​ന്നി​ല്' എ​ന്ന നോ​വ​ലി​ൽ മോ​ഴി​ക്കു​ന്ന​ത്തി​ന്റെ ജീ​വി​ത​വും വി​ശ​ദ​മാ​യി എ​ഴു​തി​യി​ട്ടു​ണ്ട്. അത് വാ​യി​ച്ചാ​ണ് നീ​ല​ക​ണ്ഠ​ൻ മാ​ഷ് അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തെ വി​ളി​ക്കു​ന്ന​ത്.​ അ​ങ്ങ​നെ​യാ​ണ് ഞ​ങ്ങ​ൾ വ​ള്ളി​ക്കു​ന്നി​ലെ എ​ട​ശ്ശേ​രി ഇ​ല്ല​ത്തെ​ത്തു​ന്ന​ത്. ഇ​നി മാ​ഷ് ത​ന്നെ പ​റ​യ​ട്ടെ...

എ​ട​ശ്ശേ​രി ഇ​ല്ലത്തെ അവർ വിളിച്ചു, 'മാ​പ്പി​ള ഇ​ല്ലം'

ജ​യി​ൽ​മോ​ചി​ത​നാ​യ ശേ​ഷം മോ​ഴി​ക്കു​ന്ന​ത്തി​ന് ഒ​രു ഇ​ല്ല​ത്തുനിന്നും വിവാഹം നടന്നില്ല. 'മാ​പ്പി​ള​യു​ടെ​യും ചെ​റു​മ​​െൻറയും കൂ​ടെ ജ​യി​ലി​ൽ കി​ട​ന്ന​വ​ൻ, പോ​ത്തി​റ​ച്ചി തി​ന്നു​ന്ന​വ​ൻ' എ​ന്നൊ​ക്കെ​യാ​യി​രു​ന്നു ആ​രോ​പ​ണം. വ​ള്ള​ത്തോ​ൾ ഒ​രി​ക്ക​ൽ സ​മാ​ശ്വ​സി​പ്പി​ച്ചു, 'എ​ന്നാ​ൽ ന​മ്പൂ​തി​രി​യ​ല്ലാ​ത്ത ജാ​തി​യി​ൽനി​ന്ന് പെ​ണ്ണ് നോ​ക്കി​യാ​ലോ?' എന്ന്​. പ​​േക്ഷ, ന​മ്പൂ​തി​രി​ സ​മു​ദാ​യ​ത്തി​ൽനി​ന്നു​ത​ന്നെ വിവാഹംകഴിക്കണമെന്ന​ത് മോ​ഴി​ക്കു​ന്ന​ത്തി​ന് വാ​ശി​യാ​യി​രു​ന്നു. 1932ൽ ​വ​ള്ളി​ക്കു​ന്ന്‌ എ​ട​ശ്ശേ​രി ഇ​ല്ല​ത്തെ സാ​വി​ത്രി​യെ​യാ​ണ് അദ്ദേഹം പിന്നീട്​ വേ​ളി ക​ഴി​ച്ച​ത്. മോ​ഴി​ക്കു​ന്ന​ത്തി​ന് വിവാഹമാലോചിച്ച് ഇ​ല്ല​ത്തേ​ക്ക് അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ സു​ഹൃ​ത്തു​ക്ക​ൾ ചെന്നു. അ​ന്ന് അ​ച്ച​മ്മ (ശ്രീ​ദേ​വി അ​ന്ത​ർ​ജ​നം) ചോ​ദി​ച്ചു​വ​ത്രേ 'ഗാ​ന്ധി​ജി​യു​ടെ​യും നെ​ഹ്റു​വി​ന്റെ​യും കൂ​ടെ ജ​യി​ലി​ൽ കി​ട​ന്ന ആ​ളാ​ണോ?' എന്ന്​. വ​ന്ന​വ​ർ പ​റ​ഞ്ഞു; 'അ​ല്ല, അ​വ​ർ വേ​റെ ജ​യി​ലി​ലാ​യി​രു​ന്നു. ഇ​ദ്ദേ​ഹം ബെ​ല്ലാ​രി​യി​ലാ കി​ട​ന്ന​ത്'.

'എ​ന്താ​യാ​ലും അ​വ​രൊ​ന്നും മോ​ഷ​ണം ന​ട​ത്തി​യ​ല്ല​ല്ലോ ജ​യി​ലി​ൽ പോ​യ​ത്. നാ​ടി​നു​വേ​ണ്ടി അ​ല്ലേ? നാ​ടി​​െൻറ സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​പ്പോ​രാ​ട്ട​ത്തി​ൽ പ​ങ്കെ​ടു​ത്ത് ജ​യി​ലി​ൽ പോ​യ​വ​ന് എ​െൻറ മ​ക​ളെ കല്യാണം കഴിച്ചുകൊ​ടു​ക്കാം' അ​ച്ച​മ്മ ഉ​റ​പ്പി​ച്ചു. അ​ച്ഛ​മ്മ​യു​ടെ ഭ​ർ​ത്താ​വ് (മു​ത്ത​ച്ഛ​ൻ) മ​ധു​ര​യി​ൽവെ​ച്ച് വ​സൂ​രി വ​ന്ന് മ​രി​ച്ച​താ​ണ്. അ​ന്ന് മ​ക്ക​ൾ ചെ​റു​താ​ണ്.

സ​മു​ദാ​യം മോ​ഴി​ക്കു​ന്ന​ത്തി​ന് കൽപി​ച്ച ഭ്ര​ഷ്​ട്​ മാ​റ്റാ​ൻ പി​ഴ​യൊ​ടു​ക്കി​യാ​ൽ സാ​ധി​ക്കു​മെ​ന്ന് ഇ.​എം.​എ​സി​ന് തോ​ന്നു​ക​യും അ​ദ്ദേ​ഹം ശ്ര​മി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തിരുന്നു. എന്നാൽ മോ​ഴി​ക്കു​ന്ന​ത്ത് സ​മ്മ​തി​ച്ചി​ല്ല. ഭ്ര​ഷ്​ടൊക്കെ കാ​ലാ​ന്ത​ര​ത്തി​ൽ മാ​റി​ക്കൊ​ള്ളു​മെ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു നി​ലപാട്​. വി​വാ​ഹ​ കാ​ർമി​ക​ത്വത്തിന്​ ആ​രും വ​രാ​ൻ തയാ​റാ​യി​ല്ല. പി​ന്നീ​ട് പു​രോ​ഗ​മ​ന​വാ​ദി​യാ​യ ചോ​ല​ന​മ്പൂ​തി​രി വ​ന്നാ​ണ് ക​ർ​മ​ങ്ങ​ൾ ന​ട​ത്തി​ക്കൊ​ടു​ത്ത​ത്. ഇൗ വിവാഹ​േത്താ​ടെ വ​ള്ളി​ക്കു​ന്നി​ലെ എ​ട​ശ്ശേ​രി ഇ​ല്ലം 'മാ​പ്പി​ള ഇ​ല്ല' ​മാ​യി മാ​റി.

മാറുമറച്ച്​, ശീലക്കുടചൂടി

മോ​ഴി​ക്കു​ന്ന​ത്തി​ന്റെ വി​വാ​ഹ​സ​ന്ദ​ർ​ഭ​വും വിപ്ലവകരമായി​രു​ന്നു. ഇ​ല്ല​ത്തെ പ​ണി​ക്കാ​ർ​ക്കും മാ​റു മ​റ​ക്കാ​ന​വ​കാ​ശ​മി​ല്ലാ​ത്ത കീ​ഴാ​ള സ്ത്രീ​ക​ൾ​ക്കു​മെ​ല്ലാം ബ്ലൗ​സും റൗ​ക്ക​യും വാ​ങ്ങി​യാ​ണ് അ​ദ്ദേ​ഹം വ​ന്ന​ത്. ഓ​ല​ക്കു​ട മാ​റ്റി ശീ​ല​ക്കു​ട​യാ​ക്കി. അ​തെ​ല്ലാം വി​ത​ര​ണം ചെ​യ്തു. കീ​ഴാ​ള​രെ ബ്ലൗ​സ് ധ​രി​പ്പി​ച്ച​ത് അ​ന്ന​്​ വ​ലി​യ സം​ഭ​വംത​ന്നെയായി​രു​ന്നു. ക​ല്യാ​ണ​ ഘോ​ഷ​യാ​ത്ര​യും എ​ടു​ത്തു​പ​റ​യേ​ണ്ട​താ​ണ്. ക​ല്യാ​ണം ക​ഴി​ഞ്ഞ് ജാ​ഥ​യാ​യി വ​ള്ളി​ക്കു​ന്ന് റെ​യി​ൽ​വേ സ്​റ്റേ​ഷ​ൻ വ​രെ വ​ലി​യ ഒ​രു ജ​ന​ക്കൂ​ട്ടം കൂ​ടെ​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. മാ​പ്പി​ള​യും ചെ​റു​മ​നും നാ​യ​രും തി​യ്യ​രു​മെ​ല്ലാം ഒ​രു​മി​ച്ച് അതിൽ ചേർന്നു.

മോ​ഴി​ക്കു​ന്ന​ത്തു​മാ​യു​ള്ള ബ​ന്ധ​ത്തി​ന് ശേ​ഷ​മാ​ണ് അ​ന്യാ​ധീ​ന​പ്പെ​ട്ട പ​ല ഭൂ​മി​യും എട​ശ്ശേ​രി ഇ​ല്ല​ത്തി​ന് തി​രി​ച്ചു​കി​ട്ടു​ന്ന​ത്. ഖി​ലാ​ഫ​ത്തി​ൽ പോ​യ ആ​ൾ തി​രി​ച്ചു​വ​ന്നി​രി​ക്കു​ന്നു എ​ന്ന​തി​നാ​ൽ കു​ടി​യാ​ൻ​മാ​ർ ഇ​ല്ല​ത്തേ​ക്കുത​ന്നെ ഭൂ​മി വി​ട്ടു​കൊ​ടു​ത്തു. 1932ൽ ​വ​ള്ളി​ക്കു​ന്നി​ൽ കോ​ൺ​ഗ്ര​സ് ക​മ്മി​റ്റി ഉ​ണ്ടാ​ക്കി​യ​തും മോ​ഴി​ക്കു​ന്ന​ത്താ​ണ്. അ​ച്ഛ​നെ പ​ഠി​പ്പി​ക്കാ​ൻ പ​ട്ടാ​മ്പി​യി​ലേ​ക്ക് കൊ​ണ്ടു​പോ​യ​തും അ​ദ്ദേ​ഹം ത​ന്നെ.

സ്മ​ര​ണ​ക​ൾ പു​സ്ത​ക​മാ​ക്കി​യ ക​ഥ

നീ​ല​ക​ണ്ഠ​ൻ മാ​ഷ് തുടർന്നു... 'ഞാ​ൻ പ​ര​പ്പ​ന​ങ്ങാ​ടി ഹൈ​സ്കൂ​ളി​ൽ പ​ഠി​ക്കു​ന്ന കാ​ലം. എ​നി​ക്ക​ന്ന് 12 വ​യ​സ്സ്​. ന​ട​ന്നാ​ണ് സ്കൂ​ളി​ൽ​പ്പോ​ക്ക്. കെ.​എ​സ്.യു പ്രവർത്തകനാണ്​​അ​ന്ന്. വ​ഴി​യി​ൽ ചി​ല ഹി​ന്ദു​ത്വ മ​നോ​ഭാ​വ​ക്കാ​ർ എ​ന്നോ​ട് ചോ​ദി​ച്ചു. 'നി​ങ്ങ​ളൊ​ക്കെ കെ.​എ​സ്‌.യു​വി​ലാ​ണെ​ന്ന് കേ​ട്ടു. അ​തെ​ന്തേ? ഹി​ന്ദു​ക്ക​ളെ ര​ക്ഷി​ക്കാ​നു​ണ്ടാ​ക്കി​യ പാ​ർ​ട്ടി​യി​ൽ ചേ​ർ​ന്നൂടേ? മാ​പ്പി​ള​മാ​ർ ഖി​ലാ​ഫ​ത്ത് കാ​ല​ത്ത് പി​ടി​ച്ചെ​ടു​ത്ത​താ​ണ് മ​മ്പു​റ​ത്തെ പ​ള്ളി. അ​ത് ശി​വ​ക്ഷേ​ത്ര​മാ​യി​രു​ന്നു. അ​തൊ​ക്കെ തി​രി​ച്ചെ​ടു​ക്കാ​ൻ നി​ങ്ങ​ൾ ഞ​ങ്ങ​ളോ​ടൊ​പ്പം ചേ​ര​ണം' എന്ന്. ഞാ​ൻ കൂ​ട്ടു​കാ​ര​ൻ അ​ബ്​ദു​ല്ല​ത്തീ​ഫി​ന്റെ കൂ​ടെ​ പോ​യി മ​മ്പു​റം പ​ള്ളി ക​ണ്ട​തു​കൊ​ണ്ട് ആ നു​ണ വി​ശ്വ​സി​ച്ചി​ല്ല. ചെ​റി​യ സം​വാ​ദ​മു​ണ്ടാ​യി. ഞാ​ൻ ചോദിച്ചു, 'ഖി​ലാ​ഫ​ത്തി​ൽ പി​ടി​ച്ചെ​ടു​ത്ത ഒ​രൊ​റ്റ അ​മ്പ​ലം കാ​ണി​ച്ചുത​രാ​മോ?' എന്ന്​.

'എ​ന്നാ​ൽ പി​ന്നെ അ​തി​നു​മു​മ്പെ​പ്പോ​ഴെ​ങ്കി​ലു​മാ​യി​രി​ക്കും' എ​ന്നാ​യി അവർ. എ​നി​ക്ക് അ​വ​രെ വെ​ല്ലു​വി​ളി​ക്കാ​നു​ള്ള ധൈ​ര്യം ഉ​ണ്ടാ​യ​ത് മോ​ഴി​ക്കു​ന്ന​ത്തു​മാ​യു​ള്ള സ​മ്പ​ർ​ക്കം കാ​ര​ണ​മാ​ണ്. ഞാ​ൻ വാ​രാ​ന്ത്യ​ങ്ങ​ളി​ൽ പ​ട്ടാ​മ്പി​യി​ൽ അ​മ്മാ​വ​ന്റെ വീ​ട്ടി​ലേ​ക്ക് പോ​കും. അ​വി​ടെ​യു​ള്ള ഏ​ട്ട​ന്മാ​രാ​ണ് എ​​െൻറ കൂ​ട്ട്. സം​ശ​യ​ങ്ങ​ൾ മു​ഴു​വ​ൻ അ​മ്മാ​വ​നോ​ട് ചോ​ദി​ക്കും. ഹി​ന്ദു​ത്വ​വാ​ദി​ക​ൾ എ​ന്നോ​ട് സം​സാ​രി​ച്ച​ത് ഞാ​ൻ മോ​ഴി​ക്കു​ന്ന​ത്തി​നോ​ട് പ​ങ്കു​വെ​ച്ചി​രു​ന്നു. 'ഖി​ലാ​ഫ​ത്ത് കാ​ല സ്മ​ര​ണ​ക​ൾ' പെ​ട്ടെ​ന്ന് എ​ഴു​ത​ണ​മെ​ന്ന് അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന് തോ​ന്നാ​ൻ അ​ത് കാ​ര​ണ​മാ​യി​ട്ടു​ണ്ട്. സ​മു​ദാ​യ ​സൗ​ഹാ​ർ​ദം നി​ല​നി​ൽ​ക്കാ​ൻ ചി​ല കാ​ര്യ​ങ്ങ​ൾ തു​റ​ന്നു​പ​റ​യ​ണ​മെ​ന്നും ക​രു​തി​യി​ട്ടു​ണ്ടാ​വ​ണം. വ​രും​ത​ല​മു​റ​ക്കാ​യി ച​രി​ത്ര​ത്തി​ലെ ചി​ല സ​ന്ദ​ർ​ഭ​ങ്ങ​ൾ ഓ​ർ​മി​പ്പി​ക്കേ​ണ്ട​തി​ന്റെ രാ​ഷ്​ട്രീ​യ ​പ്ര​സ​ക്തി​യാ​ണ് അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തെ ഗ്ര​ന്ഥ​ര​ച​ന​ക്ക് പ്രേ​രി​പ്പി​ച്ച​ത്.

അവസാനത്തെ എഴുത്ത്​

മോ​ഴി​ക്കു​ന്ന​ത്തി​ന്റെ മ​ക്ക​ളാ​യ നീ​ല​ക​ണ്ഠ​നും സാ​വി​ത്രി​യും അ​മ്മാ​വ​ന്റെ ഓ​ർ​മ​ക​ൾ എ​ഴു​തി​വെ​ക്കാ​ൻ സ​ഹാ​യി​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നു. ഞാ​നു​ള്ള​പ്പോ​ൾ ഞാ​നാ​യി പ്ര​ധാ​ന എ​ഴു​ത്തു​കാ​ര​ൻ. 'ഉ​ണ്ണി ന​മ്പൂ​തി​രി'യു​ടെ പ​ഴ​യ ല​ക്ക​ങ്ങ​ൾ നോ​ക്കും. അ​ധ്യാ​യ​ങ്ങ​ളു​ടെ ഘ​ട​ന​യി​ൽ ചി​ല്ല​റ മാ​റ്റ​ങ്ങ​ൾ വ​രു​ത്തും. ഇ​ങ്ങ​നെ പ​ല പ​ണി​ക​ളു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു എ​നി​ക്ക്. 1964 വ​രെ​ മൂ​ന്ന് വ​ർ​ഷം ഇ​ത് തു​ട​ർ​ന്നു. ഞാ​ൻ വ​ള്ളി​ക്കു​ന്നി​ലേ​ക്ക് പോ​കു​മ്പോ​ൾ അ​മ്മാ​വ​ൻ മ​ക്ക​ളെ കൊ​ണ്ട് എ​ഴു​തി​പ്പി​ക്കും. വാ​രാ​ന്ത്യ​ത്തി​ൽ പ​ട്ടാ​മ്പി​യി​ൽ വ​രു​മ്പോ​ൾ ബാ​ക്കി ഞാ​ൻ ചെ​യ്യും. ഈ ​നി​ര​ന്ത​ര​യാ​ത്ര​ക്കി​ട​യി​ൽ ഡി​ഗ്രി​പ​ഠ​നം അ​ൽപം ഉ​ഴ​പ്പി. അ​ന്ന് അ​ദ്ദേ​ഹം പ​റ​ഞ്ഞ​ത് അ​ക്ഷ​രംപ്ര​തി എ​ഴു​തി​ക്കൊ​ടു​ക്കു​ക​യാ​ണ് ചെ​യ്തി​രു​ന്ന​ത്. തി​രു​ത്താ​നു​ള്ള ച​രി​ത്ര ജ്ഞാ​നം എ​നി​ക്കി​ല്ല​ല്ലോ. എ​ന്നെ​ക്കൊ​ണ്ട് നെ​ഹ്റു​വി​ന്റെ 'ഡി​സ്ക​വ​റി ഓ​ഫ് ഇ​ന്ത്യ' വാ​യി​പ്പി​ച്ചി​രു​ന്നു. ​ഡി​ക്​ഷണ​റി പോ​ലും നോ​ക്കാ​തെ ആ ​പ​ഴ​യ നാ​ലാം ക്ലാ​സു​കാ​ര​ൻ അ​ർ​ഥ​ങ്ങ​ൾ പ​റ​ഞ്ഞു​ത​രും. ന​ല്ല അ​റി​വും ഓ​ർ​മ​ശ​ക്തി​യു​മാ​യി​രു​ന്നു. അ​ങ്ങ​നെ ഗ്ര​ന്ഥ​ര​ച​ന​ക്ക്​ ആ​വ​ശ്യ​മാ​യ​തെ​ല്ലാം എ​ഴു​തി​ത്തീ​ർ​ത്തു. അ​ച്ച​ടി​ക്കാ​ൻ പ​രി​ച​യ​ക്കാ​ര​നാ​യ നോ​ർ​മ​ൻ പ്രി​ൻ​റിങ്​ പ്ര​സു​ട​മ അ​ച്യു​ത​ൻ നാ​യ​ർ​ക്ക് ഒ​രെ​ഴു​ത്തെ​ഴു​തി വെ​ച്ചു അ​മ്മാ​വ​ൻ. 'കൊ​ണ്ടു​പോ​യി കൊ​ടു​ക്ക​ണം' എ​ന്ന് പ​റ​ഞ്ഞ ആ ​രാ​ത്രി​യാ​ണ് അ​വി​ചാ​രി​ത​മാ​യി മ​ര​ണം അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തെ തേ​ടി​യെ​ത്തിയത്​. ഹൃ​ദ​യ​സ്തം​ഭ​ന​മാ​യി​രു​ന്നു.

ഈ ​ഗ്ര​ന്ഥം ത​യാറാ​ക്കി​ത്തീ​രു​ന്ന​തു​വ​രെ അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തോ​ട് പ​ല വി​ഷ​യ​ങ്ങ​ളും സം​സാ​രി​ക്കാ​ൻ അ​വ​സ​ര​മു​ണ്ടാ​യി. പു​സ്ത​ക​രൂ​പ​മായ ഗ്ര​ന്ഥം കാ​ണാ​ൻ പക്ഷേ അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നു ഭാ​ഗ്യ​മു​ണ്ടാ​യി​ല്ല. എ​ന്റെ അ​ച്ഛ​ൻ പ​റ​ഞ്ഞ​ത് പ്ര​കാ​രം ഞാ​നും നീ​ല​ക​ണ്ഠ​നും കെ.​പി.​ കേ​ശ​വ​മേ​നോ​ന്റെ അ​ടു​ത്തു​പോ​യി കൈ​യെ​ഴു​ത്തു​പ്ര​തി വാ​യി​ക്കാ​ൻ കൊ​ടു​ത്തു. മേ​നോ​ൻ പ​റ​ഞ്ഞു; 'എ​ഴു​തി​യ​ത് നൂ​റു​ശ​ത​മാ​നം ശ​രി​യാ​ണ്. ഞ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് ചി​ല പ്ര​ശ്ന​ങ്ങ​ൾ പ​റ്റി​യ​താ​യി ഇ​തി​ൽ വി​മ​ർ​ശ​ന​മു​ണ്ട്. ആ ​ഭാ​ഗം ഒ​ഴി​വാ​ക്കാം. ച​രി​ത്ര​ത്തി​ൽ വി​ഡ്ഢി​ത്തം പ​റ്റാ​ത്ത​താ​യി ആ​രാ​ണു​ള്ള​ത്?'. അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ആ​വ​ശ്യ​പ്ര​കാ​രം ആ ​ഭാ​ഗം ഒ​ഴി​വാ​ക്കി​യാ​ണ് പി​ന്നീ​ട് പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ച്ച​ത്.ന​വ​കേ​ര​ള കോ-​ഓ​പറേറ്റി​വ് പ്രസി​നെ​ ഏ​ൽ​പ്പി​ച്ചു.

ഖി​ലാ​ഫ​ത്തി​നെ​ക്കു​റി​ച്ച്​ അ​നു​ഭ​വ​സ്ഥ​ന്റെ ഓ​ർ​മ​ക​ൾ

'ഖി​ലാ​ഫ​ത്ത് സ്മ​ര​ണ​ക​ൾ' 1965ൽ ​പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ച്ചു. ഖി​ലാ​ഫ​ത്തി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചു​ള്ള ഒ​രു അ​നു​ഭ​വ​സ്ഥ​​െൻറ ഓ​ർ​മ​ക​ൾ എ​ന്ന പ്രാ​ധാ​ന്യം പു​സ്ത​ക​ത്തി​നു​ണ്ട്. ആ​ദ്യം അ​ച്ച​ടി​ച്ച ആ​യി​രം കോ​പ്പി​യും ഒ​റ്റ കോ​പ്പി ഇ​ല്ലാ​ത്ത​വി​ധം ചെ​ല​വാ​യി​പ്പോ​യി. എ​ന്റെ കൈ​യി​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന ഏ​ക കോ​പ്പി പോ​ലും ടി.​ ദാ​മോ​ദ​ര​ൻ വ​ന്ന് തി​ര​ക്ക​ഥ എ​ഴു​താ​ൻ കൊ​ണ്ടു​പോ​യി. കേ​ര​ള​സാ​ഹി​ത്യ അ​ക്കാ​ദ​മി 1993ൽ ​പു​സ്ത​കം പു​നഃപ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ച്ചു. 3000 കോ​പ്പി ഇ​റ​ക്കി. അ​തി​നു​ശേ​ഷം മാ​തൃ​ഭൂ​മി​യാ​ണ് പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​ര​ണ​ത്തി​ന് ത​യാ​റാ​യ​ത്. ഇ​പ്പോ​ൾ ആ​റാം പ​തി​പ്പി​ൽ എ​ത്തി​നി​ൽ​ക്കു​ന്നു. കെ.​കെ.​എ​ൻ.​ കു​റു​പ്പ് ഈ ​പു​സ്ത​കം ഇം​ഗ്ലീ​ഷി​ലേ​ക്ക് മൊ​ഴി മാ​റ്റാ​ൻ അ​നു​വാ​ദം വാ​ങ്ങി​ച്ചു. എ​ന്റെ സു​ഹൃത്തുകൂ​ടി​യാ​യ എ​സ്.എം. ​മു​ഹ​മ്മ​ദ് കോ​യ ആ​ണ് ഇം​ഗ്ലീ​ഷി​ലേ​ക്ക് വി​വ​ർ​ത്ത​നം ചെ​യ്ത​ത്. യാ​ദൃ​ച്ഛി​ക​മാ​യി​രി​ക്കാം, പ​ണി​പൂ​ർ​ത്തി​യാ​യ അ​ന്ന് അ​ദ്ദേ​ഹ​വും മ​ര​ിച്ചു.

മോ​ഴി​ക്കു​ന്ന​ത്ത് സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​സ​മ​ര പെ​ൻ​ഷ​ൻ വാ​ങ്ങി​യി​ട്ടി​ല്ല. മ​ല​ബാ​ർ ഡി​സ്ട്രി​ക്ട് ബോ​ർ​ഡ് അം​ഗ​മാ​യും ടെ​ക്​സ്​റ്റ്​ ബു​ക്ക് ക​മ്മി​റ്റി​യം​ഗ​മാ​യും പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്. അ​ക്കാ​ല​ത്ത് ഒ​രു സം​ഭ​വ​മു​ണ്ടാ​യി. പി.കെ. ബ്ര​ദേ​ഴ്സ് പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ച്ച ഒ​രു പു​സ്ത​കം അ​ന്ന് മ​ല​ബാ​ർ ടെ​ക്​സ്​റ്റ്​ ബു​ക്ക് ക​മ്മി​റ്റി അം​ഗീ​ക​രി​ച്ചി​രു​ന്നു. ക​മ്മി​റ്റി അം​ഗ​മാ​യ ടി.സി. നാ​രാ​യ​ണ​ൻ ന​മ്പ്യാ​ർ പി.കെ. ബ്ര​ദേ​ഴ്സി​ൽനി​ന്ന് ല​ഭി​ച്ച അ​ഞ്ചു രൂ​പ ഭാ​ര്യ​ക്ക് മ​ണി​യോ​ർ​ഡ​ർ ചെ​യ്ത​ത് തെ​ളി​വാ​യെ​ടു​ത്ത് കൈ​ക്കൂ​ലി വാ​ങ്ങി​യെ​ന്ന് പ​റ​ഞ്ഞ് വി​വാ​ദ​മു​ണ്ടാ​യി. ഇ​ത​റി​ഞ്ഞ മോ​ഴി​ക്കു​ന്ന​ത്ത് ഈ ​ഉ​ത്ത​ര​വാ​ദി​ത്തം ഏ​റ്റെ​ടു​ത്ത് ജ​യി​ലി​ൽ പോ​കാ​ൻ ത​യാ​റാ​യി. അ​ദ്ദേ​ഹം അ​ങ്ങ​നെ വാ​ങ്ങി​യി​ട്ടു​ണ്ടെ​ങ്കി​ൽ ഡി​സ്ട്രി​ക്ട് ബോ​ർ​ഡം​ഗം എ​ന്ന നി​ല​ക്ക്​ ഞാ​നും ശി​ക്ഷ​ക്ക​ർ​ഹ​നാ​ണ് എ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു വാ​ദം. ഇ​തി​​െൻറ പേ​രി​ൽ ഒ​രു ദി​വ​സം ലോ​ക്ക​പ്പി​ൽ കി​ട​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു. ഇ​ങ്ങ​നെ​യു​ള്ള ധീ​ര​മാ​യ നി​ല​പാ​ടു​ക​ൾ മോ​ഴി​ക്കു​ന്ന​ത്തി​​െൻറ ജീ​വി​ത​ത്തി​ൽ ധാ​രാ​ളം കാ​ണാം.

കെ.പി. കേ​ശ​വ​മേ​നോ​നും കോ​ഴി​പ്പു​റ​ത്ത് മാ​ധ​വ​മേ​നോ​നും മാ​പ്പി​ള​മാ​രെ​ക്ക​ണ്ട് സം​സാ​രി​ക്കാ​ൻ വ​ന്ന ഒ​രു സം​ഭ​വം മോ​ഴി​ക്കു​ന്ന​ത്ത് പ​റ​ഞ്ഞ​താ​യി ഓ​ർ​ക്കു​ന്നു. കു​തി​ര​വ​ണ്ടി​യി​ൽ പാ​റ​ക്ക​ട​വ് വ​രെ എ​ത്തി. പ​ള്ളി​യി​ൽനി​ന്ന് ഒ​രാ​ൾ തോ​ണി​യു​മാ​യി കാ​ത്തു​നി​ൽ​ക്കു​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അ​യാ​ൾ പ​റ​ഞ്ഞു. 'നി​ങ്ങ​ൾ ഇ​പ്പോ​ൾ മാ​പ്പി​ള​മാ​രു​ടെ അ​ടു​ത്തേ​ക്ക് പോ​കാ​ത്ത​താ​ണ് ന​ല്ല​ത്. അ​വ​ർ നി​ങ്ങ​ൾ​ക്കെ​തി​രാ​യി തി​രി​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ട്' എന്ന്​. അ​ങ്ങ​നെ നേ​താ​ക്ക​ൾ തി​രി​ച്ചു​പോ​യി. തോ​ണി​ക്കാ​ര​ൻ നേ​രെ​ച്ചെ​ന്ന് മാ​പ്പി​ള​മാ​രു​ടെ അ​ടു​ത്തു​പോ​യി പ​റ​ഞ്ഞു.

'കേ​ശ​വ​മേ​നോ​നും കൂ​ട്ട​രും വ​ന്നി​ല്ല. മാ​പ്പി​ള​മാ​രു​ടെ അ​ടു​ത്തേ​ക്ക് വ​രാ​ൻ അ​വ​ർ​ക്ക് താ​ൽപ​ര്യ​മി​ല്ല​ത്രേ!' എന്ന്​. ​തോ​ണി​ക്കാ​ര​ൻ ബ്രി​ട്ടീ​ഷു​കാ​രു​ടെ ഏ​ജ​ന്റാ​യി​രു​ന്നു. അ​വ​ർ​ക്കു വേ​ണ്ടി​യാ​ണ് ഈ ​പ​ണി ചെ​യ്ത​ത്. ഇ​ത്ത​രം ധാ​രാ​ളം സം​ഭ​വ​ങ്ങ​ൾ ബ്രി​ട്ടീ​ഷു​കാ​ർ മു​ൻ​കൈ​യെ​ടു​ത്തു ന​ട​ത്തി​യി​രു​ന്നു. ത​മ്മി​ൽ​ ത​ല്ലി​ക്കു​ന്ന അ​വ​രു​ടെ ആ ​പ​ദ്ധ​തി​യാ​ണ് ഇ​ന്നും ഇ​വി​ടെ പു​ക​യുന്ന​ത്. ഹി​ന്ദു-മു​സ്​ലിം വീ​ടു​ക​ൾ കൊ​ള്ള​യ​ടി​ക്കാ​ൻ ബ്രി​ട്ടീ​ഷു​കാ​ർ ഒ​രു സം​ഘ​ത്തെ​ത്ത​ന്നെ രൂ​പ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രു​ന്നു. ഇ​തെ​ല്ലാം ജ​ന​ങ്ങ​ൾ മാ​പ്പി​ള​പ്പോ​രാ​ളി​ക​ളു​ടെ പേ​രി​ൽ വ​ര​വു​വെ​ച്ചു. മാ​പ്പി​ള​മാ​രെ​യും ഖി​ലാ​ഫ​ത്തു​നേ​താ​ക്ക​ളെ​യും പ​ല​രും അ​ക്കാ​ല​ത്തു​ത​ന്നെ തെ​റ്റി​ദ്ധ​രി​ക്കാ​ൻ ഇ​തു കാ​ര​ണ​മാ​യി​രു​ന്നു. അ​പ്പോ​ൾ​പ്പി​ന്നെ ഇ​ന്ന​ത്തെ കാ​ര്യം പ​റ​യേ​ണ്ട​തു​ണ്ടോ?

ഖി​ലാ​ഫ​ത്ത് പ്ര​സ്ഥാ​ന​ത്തി​ലൂ​ടെ ഉ​ണ്ടാ​യ ഹി​ന്ദു-മു​സ്​ലിം മൈ​ത്രി ബ്രി​ട്ടീ​ഷു​കാ​രെ അ​ത്ര​മാ​ത്രം അ​ലോ​സ​ര​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രു​ന്നു. സ​മ​രം പൊ​ളി​ക്കാ​ൻ അ​വ​ർ സ​ർ​വ ക​രു​ക്ക​ളും നീ​ക്കി. ഇ​തു​കൂ​ടാ​തെ സ​വ​ർ​ണ ജ​ന്മി​മാ​രു​ടെ ചോ​റ്റു​പ​ട്ടാ​ള​വും അ​ക്ര​മ​ങ്ങ​ളു​മാ​യി ഇ​റ​ങ്ങി. സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​പ്ര​സ്ഥാ​ന​ത്തി​ന്റെ ഭാ​ഗ​മാ​യ ഖി​ലാ​ഫ​ത്ത് സ​മ​രം കൊ​ടു​മ്പി​രി​കൊ​ണ്ട​പ്പോ​ൾ ചി​ല​ർ അ​ച്ച​ട​ക്കം വെ​ടി​ഞ്ഞ്‌ നി​യ​ന്ത്ര​ണാ​തീ​ത​രാ​യി നീ​ങ്ങി​യ​തോ​ടെ അ​നി​ഷ്​ട​സം​ഭ​വ​ങ്ങ​ൾ ന​ട​ന്നി​ട്ടു​ണ്ടെ​ന്നും മോ​ഴി​ക്കു​ന്ന​ത്ത് പു​സ്ത​ക​ത്തി​ൽ നി​രീ​ക്ഷി​ക്കു​ന്നു.

ശാ​ഖ​ക​ളി​ലൂ​ടെയുള്ള നു​ണ​പ്ര​ച​ാര​ണ​ങ്ങ​ൾ ആ​ണ് പ​ല സ​വ​ർ​ണ​ഗൃഹ​ങ്ങ​ളി​ലും പി​ൽ​ക്കാ​ല​ത്ത് ഹി​ന്ദു വി​രു​ദ്ധ​മാ​ണ് ഈ ​സ​മ​രം എ​ന്ന ധാ​ര​ണ ഉ​ണ്ടാ​വാ​ൻ കാ​ര​ണം. കേ​ട്ടു​കേ​ൾ​വി​യാ​ണ് പ്ര​ച​രി​ച്ച​ത്. എ​ല്ലാ പ​ള്ളി​ക​ളും മു​മ്പ് അ​മ്പ​ല​ങ്ങ​ൾ ആ​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്നും അ​മ്പ​ല​ങ്ങ​ൾ കാ​ലംകൊ​ണ്ട് കേ​ടു​വ​ന്നാ​ലും അ​ത് മാ​പ്പി​ള​മാ​രും ടി​പ്പു​വും ചെ​യ്ത​താ​ണെ​ന്നും നു​ണ​ക്ക​ഥ​ക​ൾ മെ​ന​ഞ്ഞു. ബ്രി​ട്ടീ​ഷു​കാ​രു​ടെ ഭി​ന്നി​പ്പി​ക്ക​ൽ പ്ര​വ​ർ​ത്ത​നം ഹി​ന്ദു​ത്വ​വാ​ദി​ക​ൾ ഫ​ല​പ്ര​ദ​മാ​യി ആ​വ​ർ​ത്തി​ച്ചു. ആ ​വി​ഭ​ജ​ന​സ്വ​രം ഇ​ന്നും തു​ട​രുന്നു. അ​ത് ദേ​ശീ​യ വാ​ദി​ക​ളെ​യും പു​രോ​ഗ​മ​ന​വാ​ദി​ക​ളെ​യു​മെ​ല്ലാം സ്വാ​ധീ​നി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ക​യാ​ണ്. മോ​ഴി​ക്കു​ന്ന​ത്തി​െൻറ​യും എം.​പി.​ നാ​രാ​യ​ണ​ മേ​നോ​െൻറ​യു​മെ​ല്ലാം ജീ​വി​തം കൂ​ടെ​ക്കൂ​ടെ പ​റ​ഞ്ഞു​കൊ​ണ്ടേ ന​മു​ക്കീ വെ​റു​പ്പി​ന്റെ പ്ര​ചാ​ര​ക​രെ മ​റി​ക​ട​ക്കാ​നാകൂ.

(തയാറാക്കിയത്​: ഡോ. ​വി.​ ഹി​ക്മ​ത്തു​ല്ല)