പാകിസ്താനിലെ രാഷ്ട്രീയാനിശ്ചിതത്വം

വിഭജനത്തിലൂടെ രൂപംകൊണ്ടശേഷം ഇന്നോളം ഒരു ഭരണാധികാരിക്കും ഇരിക്കപ്പൊറുതി കൊടുക്കാത്ത രാജ്യമാണ്​ പാകിസ്താൻ. പാർട്ടിയും മുന്നണിയും ഏതു മാറിയാലും പ്രധാനമന്ത്രിപദത്തിൽ ഒരാൾക്ക്​ പരമാവധി മൂന്നുവർഷമാണ്​ സ്വസ്തി എന്നാണ്​ അവിടെ നാട്ടുനടപ്പ്​​​. പാർലമെന്‍റിനെയും ഭരണഘടനയെയും നോക്കുകുത്തിയാക്കി പട്ടാളം അട്ടിമറിക്കു ശ്രമിക്കുന്നതാണ്​ പാകിസ്താൻ പരിചയിച്ച ഭരണമാറ്റ രീതികളിലൊന്ന്​. രണ്ടുപേർ കേസിൽ കുടുങ്ങി സ്ഥാനത്യാഗം ചെയ്തു. ഇപ്പോൾ പ്രധാനമന്ത്രി ഇംറാൻ ഖാന്​ പുറത്തേക്കു വഴി ചൂണ്ടുന്നത്​ അവിശ്വാസപ്രമേയമാണ്​​. മാർച്ച്​ എട്ടിന് അവിശ്വാസപ്രമേയത്തിന് അനുമതി ​തേടിയ പ്രതിപക്ഷത്തിനു ചട്ടമനുസരിച്ച്​ വെള്ളിയാഴ്ചക്കകം അവതരണത്തിന്​ അവസരം ലഭിക്കേണ്ടതാണ്​. ദേശീയ അസംബ്ലിയുടെ സെഷൻ വെള്ളിയാഴ്ച സ്പീക്കർ വിളിച്ചുചേർത്തിട്ടുണ്ടെങ്കിലും അവിശ്വാസപ്രമേയം എപ്പോൾ പരിഗണിക്കും എന്നു തീർപ്പായിട്ടില്ല. പ്രമേയത്തെ എന്തു വില കൊടുത്തും പരാജയപ്പെടുത്താൻ ശ്രമിക്കുന്ന ഇംറാൻ അതിനുള്ള ചതുരുപായങ്ങൾ തേടുകയാണ്.

ഭരണകക്ഷിയായ പാകിസ്താൻ തഹ്​രീകെ ഇൻസാഫ്​ (പി.ടി​.ഐ) പാർട്ടിക്കുള്ളിലെ വിള്ളലിൽനിന്നു മുതൽക്കൂട്ടാൻ ശ്രമിച്ച പ്രതിപക്ഷത്തെ നിയമനടപടികളിലൂടെ നേരിടുന്നതിനു തയാറെടുക്കുകയാണ്​ അദ്ദേഹം. അവിശ്വാസപ്രമേയത്തെ പിന്താങ്ങുമെന്നു പ്രഖ്യാപിച്ച് പി.ടി.ഐ വിട്ട രണ്ടു ഡ​സനോളം എം.പിമാരെ അയോഗ്യരാ​ക്കണമെന്ന്​ ആവശ്യപ്പെട്ട്​ സുപ്രീംകോടതിയെ സമീപിച്ചിരിക്കുകയാണ്​ ഖാൻ. വിധി എന്തായാലും തനിക്കെതിരായ നീക്കങ്ങൾ വെച്ചുതാമസിപ്പിക്കാനും രാഷ്ട്രീയമായി പ്രതിയോഗികളെ ഒതുക്കാനുമാണ്​ ഇംറാന്‍റെ പരിപാടി. അതേസമയം, കോടതിയുടെ ഇടപെടൽ കാത്തിരിക്കുന്നതിനിടെ സൈന്യം ഇടപെടുമോ എന്ന ആശങ്കയുമുണ്ട്​. അവിശ്വാസപ്രമേയത്തിന്‍റെ പശ്ചാത്തലത്തിൽ ഇംറാനോട്​ പദവിയൊഴിയാൻ സൈനികമേധാവി ആവശ്യപ്പെട്ടിരുന്നു. പാക്​ രാഷ്ട്രീയത്തിന്‍റെ തലവിധി നിശ്ചയിക്കുക സൈന്യമാണ്​. എന്നാൽ, ഇത്തവണ അവിടെയും കാര്യങ്ങൾ ഭദ്രമല്ല. തന്‍റെ സ്ഥാനത്യാഗത്തിനു സമ്മർദമൊരുക്കുന്ന സൈനികമേധാവിയെ മാറ്റി മുൻ ഐ.എസ്​.ഐ തലവനും ഇപ്പോൾ പെഷാവർ കോർപ്സ്​ കമാൻഡറുമായ ലഫ്​. ജനറൽ ഫൈസ്​ ഹമീദിനെ വാഴിക്കാൻ ഇംറാൻ​ നോക്കുന്നുണ്ട്​. അതുകൊണ്ട്​ സൈനിക അട്ടിമറിക്കുമുമ്പ്​ സൈന്യത്തിൽ അട്ടിമറി നടക്കു​മോ, അതിനു ശ്രമിച്ചാൽ 1999ൽ മുശർറഫിനെ ചാക്കിടാൻ ശ്രമിച്ച നവാസിനു സംഭവിച്ച ദുര്യോഗം ഇംറാനും നേരിടേണ്ടിവരുമോ എന്ന ശങ്കയും ഉയരുന്നുണ്ട്​.

342 അംഗ ദേശീയ അസംബ്ലിയിൽ ഇംറാന്‍റെ പി.ടി.ഐ നേതൃത്വം നൽകുന്ന ഭരണമുന്നണിയിൽ പാകിസ്താൻ മുസ്​ലിംലീഗ്​-ഖാഇദെ അഅ്​സം (പി.എം.എൽ-ക്യു), മുത്തഹിദ ഖൗമി മൂവ്​മെന്‍റ്​ (എം.ക്യു.എം), ബലൂചിസ്താൻ അവാമി പാർട്ടി (ബി.എ.പി), ഗ്രാൻഡ്​ ഡെമോക്രാറ്റിക്​ അലയൻസ്​ (ജി.ഡി.എ) എന്നീ കക്ഷികളാണ്​ ​പ്രധാനമായുള്ളത്​. എല്ലാം ചേർന്ന്​ 179 അംഗങ്ങൾ​. പാകിസ്താൻ മുസ്​ലിംലീഗ്​-നവാസ്​ ശരീഫ്​ (പി.എം.എൽ-എൻ), പാകിസ്താൻ പീപ്ൾസ്​ പാർട്ടി (പി.പി.പി), ജംഇയ്യത്ത്​ ഉലമായെ ഇസ്​ലാം നേതാവ്​ മൗലാന ഫസ്​ലുറഹ്​മാൻ നയിക്കുന്ന മുത്തഹിദ മജ്​ലിസെ അമൽ (എം.എം.എ) എന്നീ കക്ഷികളടങ്ങുന്ന സംയുക്ത പ്രതിപക്ഷത്തിന്​ 162ഉം. ഇംറാന്‍റെ പാളയത്തിൽനിന്ന് രണ്ടു ഡസൻ ആളുകൾ പുറത്തുവരുന്നതോടെ ഭരണകക്ഷിയുടെ അംഗബലം 155ലേക്കു താഴും.​ പി.എം.എൽ.ക്യു, ബി.എ.പി കക്ഷികളുടെ അഞ്ചു വീതവും എം.ക്യു.എമ്മിന്‍റെ ഏഴും അംഗങ്ങൾ ചേർന്നാൽ വിശ്വാസവോട്ടിൽ പരാജയപ്പെടുമെന്നു ബോധ്യപ്പെട്ടതോടെ കൂറുമാറ്റ നിയമം ഉപയോഗിച്ച്​ പുറത്തുപോയ അംഗങ്ങളെ അയോഗ്യരാക്കണമെന്ന ആവശ്യവുമായി കോടതി കയറുകയായിരുന്നു ഇംറാൻ.

ഇതോടൊപ്പം പ്രതിപക്ഷനീക്കത്തെ രാഷ്ട്രീയമായി നേരിടാനും ഇംറാനു പരിപാടിയുണ്ട്​. മാർച്ച്​ 27ന്​ മില്യൺ മാൻ റാലി നടത്തുമെന്നു ഭരണകക്ഷി പ്രഖ്യാപിച്ചുകഴിഞ്ഞു. അതിനാൽ തൊട്ടടുത്ത ദിനങ്ങളിലാകും അവിശ്വാസം ചർച്ചക്കു വരുക എന്നാണ് പൊതുധാരണ. ദേശീയ അസംബ്ലി അംഗങ്ങൾ ജനസഞ്ചയത്തിനു നടുവിലൂടെ വേണം വോട്ടുചെയ്യാൻ പോകുന്നതും വോട്ടു​ചെയ്തു മടങ്ങുന്നതും എന്നു വിവരവിനിമയ മന്ത്രി വ്യക്തമാക്കിയത്​ കൂറുമാറുന്നവർക്കുള്ള മുന്നറിയിപ്പുകൂടിയാണ്​. നന്മയും തിന്മയും തമ്മിലുള്ള പോരാട്ടത്തിൽ ആർക്കും നിസ്സംഗമായിരിക്കാനാവില്ലെന്ന്​ കഴിഞ്ഞ ദിവസം ഇംറാൻ പരസ്യപ്രസ്താവനയിറക്കിയത്​ സൈന്യത്തിന്‍റെ മിണ്ടാപ്പോക്കിലുള്ള അതൃപ്​തിയായി വ്യാഖ്യാനിക്കപ്പെടുന്നു. പി.ടി.ഐ ദേശീയ അസംബ്ലി ഹൈജാക്​ ചെയ്യാതിരിക്കാൻ പ്രവർത്തകർ തലസ്ഥാനത്തെത്തണമെന്ന്​ എം.എം.എ നേതാവ്​ മൗലാന ഫസ്​ലുറഹ്​മാനും ആഹ്വാനംചെയ്തതോടെ അടുത്ത ദിനങ്ങളിൽ തലസ്ഥാനവും രാജ്യം മുഴുക്കെയും സംഘർഷത്തിലേക്കു നീങ്ങുമോ എന്ന ഉത്​കണ്ഠയും പൊതുവായുണ്ട്​.

തോറ്റാലും ജയിച്ചാലും ഇംറാനും പാകിസ്താനും വരുംദിനങ്ങൾ സ്വസ്ഥമാകില്ല. ജയിച്ച് അധികാരത്തിൽ തുടർന്നാൽ അടുത്തവർഷം ആഗസ്റ്റിൽ തെരഞ്ഞെടുപ്പിലേക്കു നീങ്ങാനിരിക്കെ വൈരനിര്യാതന രാഷ്ട്രീയമായിരിക്കും തുടർന്നു നടത്തുക. തോറ്റുകഴിഞ്ഞാൽ അഴിമതിരാഷ്ട്രീയത്തിനും അമേരിക്കൻ ഗൂഢാലോചനക്കും രാഷ്ട്രത്തിന്‍റെ ശത്രുപക്ഷം ചേർന്ന സൈന്യത്തിനുമെതിരെ കറകളഞ്ഞ മുസ്​ലിം ദേശീയവാദിയായി ഇംറാൻ ഖാൻ അവതരിക്കും. അവിശ്വാസം വിജയിപ്പിച്ചാൽ പിന്നെയെന്ത്​ എന്ന ചോദ്യത്തിനു പ്രതിപക്ഷത്തിനും വ്യക്തമായ ഉത്തരമില്ല. റഷ്യയോടും ചൈനയോടും അടുപ്പം പുലർത്തി, ഐ.എം.എഫ്​, അമേരിക്ക, യൂറോപ്യൻ യൂനിയൻ എന്നിവയെയെല്ലാം അപ്രസക്തമാക്കി ഇംറാൻ ആവിഷ്കരിച്ച പോപ്പുലിസ്റ്റ്​ ഭരണത്തിന്‍റെ 'പാപഭാരം' ഏ​റ്റെടുത്ത്​ അടുത്തവർഷം തെരഞ്ഞെടുപ്പിലേക്കു പോകാൻ അവർക്കു ധൈര്യമില്ല. ഇങ്ങനെ ഭരണകക്ഷിയെയും പ്രതിപക്ഷത്തെയും ഒരുപോലെ ത്രിശങ്കുവിൽ നിർത്തുന്ന രാഷ്ട്രീയാനിശ്ചിതത്വമാണ്​ പാകിസ്താനിൽ. അനിശ്ചിതത്വങ്ങളിൽ പിറവിയെടുത്ത നാടിന്​ കാലമെത്ര വൈകിയിട്ടും ജന്മവൈകല്യത്തിൽനിന്നു മോചനമില്ല.