ഒരു പുസ്​തകവും വിലപ്പെട്ട ചില വികസന ചിന്തകളും

2019ൽ ​സാ​മ്പ​ത്തി​ക​ശാ​സ്​​ത്ര നൊ​ബേ​ൽ സ​മ്മാ​നം നേ​ടി​യ മ​സാ​ചു​സ​റ്റ്സ് ഇ​ൻ​സ്റ്റി​റ്റ്യൂ​ട്ട് ഓ​ഫ് ടെ​ക്നോ​ള​ജി (എം.​ഐ.​ടി.) പ്ര​ഫ​സ​ർ അ​ഭി​ജി​ത് ബാ​ന​ർ​ജി ക​ഴി​ഞ്ഞ മാ​സം തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​രം സ​ന്ദ​ർ​ശി​ച്ചി​രു​ന്നു. എം.​ഐ.​ടി പ്ര​ഫ​സ​റാ​യ ഭാ​ര്യ എ​സ്തേ​ർ ഡ​ഫ്ലോയും ഷി​കാ​ഗോ യൂ​നി​വേ​ഴ്സി​റ്റി​യി​ലെ മൈ​ക്കി​ൾ ക്രെ​യി​മ​റും ചേ​ർ​ന്നാ​ണ് 2019ലെ ​നൊ​ബേ​ൽ സ​മ്മാ​നം പ​ങ്കി​ട്ട​ത്.

സ​ർ​ക്കാ​ർ ക്ഷ​ണ​മ​നു​സ​രി​ച്ചാ​ണ് ബാ​ന​ർ​ജി വ​ന്ന​തെ​ന്ന് മ​ന​സ്സി​ലാ​ക്കു​ന്നു. അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ സാ​ന്നി​ധ്യം ധൈ​ഷ​ണി​ക​മോ ന​യ​പ​ര​മോ ആ​യ സ​ന്ദ​ർ​ഭ​മാ​യി മാ​റ്റി​യി​ല്ലെ​ന്നു മാ​ത്ര​മ​ല്ല, മാ​ധ്യ​മ​ങ്ങ​ൾ​പോ​ലും ആ ​സ​ന്ദ​ർ​ശ​ന​ത്തെ അ​വ​ഗ​ണി​ച്ചു.

മാ​ർ​ച്ച് ഒ​മ്പ​തി​ന്, പ​ഴ​യ​ത​ല​മു​റ​യി​ലെ പ്ര​ഗ​ല്ഭ അ​ധ്യാ​പ​ക​രെ പു​തു​ത​ല​മു​റ​ക്ക് പ​രി​ച​യ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന​തി​നാ​യി സം​സ്​​ഥാ​ന സാം​സ്​​കാ​രി​ക വ​കു​പ്പും ബു​ക്ക്മാ​ർ​ക്കും ചേ​ർ​ന്ന് ഒ​രു​ക്കി​യ ബൃ​ഹ​ത് പ​രി​പാ​ടി​യി​ലെ ആ​ദ്യ ക്ലാ​സ് എ​ടു​ക്കാ​നു​ള്ള നി​യോ​ഗം എ​നി​ക്കാ​യി​രു​ന്നു.

യൂ​നി​വേ​ഴ്സി​റ്റി കോ​ള​ജി​ലെ ഇ​ക്ക​ണോ​മി​ക്സ്​ എം.​എ വി​ദ്യാ​ർ​ഥി​ക​ളും അ​ധ്യാ​പ​ക​രും സാം​സ്​​കാ​രി​ക മ​ന്ത്രി സ​ജി​ചെ​റി​യാ​ൻ, മു​ൻ മ​ന്ത്രി സി. ​ദി​വാ​ക​ര​ൻ, മു​ൻ സ്​​പീ​ക്ക​ർ എം. ​വി​ജ​യ​കു​മാ​ർ, മു​ൻ ഡി.​ജി.​പി പി.​ജെ. അ​ല​ക്സാ​ണ്ട​ർ തു​ട​ങ്ങി കോ​ള​ജി​ലെ നി​ര​വ​ധി പൂ​ർ​വ വി​ദ്യാ​ർ​ഥി​ക​ളും ക്ലാ​സി​ൽ പ​ങ്കെ​ടു​ത്തു. പ​ണ്ഡി​ത​ലോ​കം അം​ഗീ​ക​രി​ച്ച മൂ​ന്നു പു​സ്​​ത​ക​ങ്ങ​ളാ​ണ് ക്ലാ​സി​ൽ പ​രി​ച​യ​പ്പെ​ടു​ത്താ​ൻ ശ്ര​മി​ച്ച​ത്.

തോ​മ​സ്​ പി​ക്ക​റ്റി​യു​ടെ കാ​പി​റ്റ​ൽ ഇ​ൻ ദ ​ട്വ​ന്റി ഫ​സ്റ്റ് സെ​ഞ്ച്വ​റി (Capital in the Twenty-First Century) (2014ൽ ​പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ച്ച പു​സ്​​ത​കം ആ ​വ​ർ​ഷം മാ​ത്രം 30 ല​ക്ഷം കോ​പ്പി വി​റ്റ​ഴി​ഞ്ഞു, 33 ഭാ​ഷ​ക​ളി​ൽ ത​ർ​ജ​മ​ചെ​യ്യ​പ്പെ​ട്ടു ), ബാ​ന​ർ​ജി​യും ഡ​ഫ്ലോയും 2011ൽ ​പു​റ​ത്തി​റ​ക്കി​യ പു​വ​ർ ഇ​ക്ക​ണോ​മി​ക്സ് (Poor Economics), 2019 ൽ ​ഇ​റ​ങ്ങി​യ അ​വ​രു​ടെ ഗു​ഡ് ഇ​ക്ക​ണോ​മി​ക്സ്​ ഫോ​ർ ഹാ​ർ​ഡ് ടൈം​സും (Good Economics for Hard Times) എ​ന്നീ പു​സ്ത​ക​ങ്ങ​ൾ ഓ​രോ​ന്നാ​യി ഞാ​ൻ ക്ലാ​സി​ൽ ഉ​യ​ർ​ത്തി​യ​പ്പോ​ൾ അ​വ വാ​യി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള​വ​ർ അ​ക്കൂ​ട്ട​ത്തി​ൽ ആ​രും ത​ന്നെ ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. ഈ ​പ​ശ്ചാ​ത്ത​ല​ത്തി​ലാ​ണ് ‘ദു​ഷ്‍കാ​ല​ത്തേ​ക്കു​ള്ള ന​ല്ല സാ​മ്പ​ത്തി​ക​ശാ​സ്​​ത്രം’ ഈ ​പം​ക്തി​യി​ൽ ച​ർ​ച്ച​ചെ​യ്യു​വാ​ൻ തീ​രു​മാ​നി​ച്ച​ത്.

ഗു​ഡ് ഇ​ക്ക​ണോ​മി​ക്സ്, അ​ഭി​ജി​ത്തി​ന്റെ​യും എ​സ്തേ​റിന്റെ​യും നൊ​ബേ​ൽ സ​മ്മാ​ന തീ​രു​മാ​ന​ശേ​ഷം പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ച്ച പു​സ്​​ത​ക​മാ​ണ്. ഇ​രു​പു​സ്​​ത​ക​ങ്ങ​ളും ആ​ഴ​ത്തി​ൽ വാ​യി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള എ​നി​ക്ക് പുവ​ർ ഇ​ക്ക​ണോ​മി​ക്സി​നേ​ക്കാ​ൾ പ്ര​തി​പ​ത്തി ഈ ​ര​ച​ന​യോ​ടാ​ണ്. എ​ന്നാ​ൽ, നൊ​ബേ​ൽ ക​മ്മി​റ്റി​യു​ടെ ഭാ​ഷ​യി​ൽ പ​റ​ഞ്ഞാ​ൽ ‘‘ആ​ഗോ​ള ദാ​രി​ദ്യ്രം കു​റ​ക്കു​ന്ന​തി​ന് പ​രീ​ക്ഷ​ണ സ​മീ​പ​നം സ്വീ​ക​രി​ച്ച​തി​നു​ള്ള’’ അം​ഗീ​കാ​ര​മാ​യി​രു​ന്നു സ​മ്മാ​നം.

തീ​ർ​ച്ച​യാ​യും പുവ​ർ ഇ​ക്ക​ണോ​മി​ക്സ്​ എ​ന്ന പു​സ്​​ത​ക​മാ​ണ് അം​ഗീ​കാ​ര​ത്തി​ന്റെ മു​ഖ്യ​സാ​ക്ഷ്യ​പ​ത്രം. ദാ​രി​ദ്യ്ര ല​ഘൂ​ക​ര​ണ​ത്തി​ൽ ഗ​ണ്യ​മാ​യ പു​രോ​ഗ​തി ഉ​ണ്ടെ​ങ്കി​ലും ഇ​ന്നും വ​ർ​ഷം തോ​റും ത​ങ്ങ​ളു​ടെ അ​ഞ്ചാം ജ​ന്മ​ദി​നം കാ​ണാ​തെ വ​ർ​ഷം തോ​റും മ​ര​ണ​മ​ട​യു​ന്ന കു​ഞ്ഞു​ങ്ങ​ളു​ടെ എ​ണ്ണം 50 ല​ക്ഷ​ത്തി​ൽ അ​ധി​ക​മാ​ണ്.

ലോ​ക​ത്തി​ലെ കു​ട്ടി​ക​ളി​ൽ 50 ശ​ത​മാ​നം നി​ര​ക്ഷ​ര​രാ​ണ്. ഒ​ത്തി​രി കു​ടും​ബ​ങ്ങ​ൾ ഇ​ന്നും ഒ​ഴി​ഞ്ഞ​വ​യ​റോ​ടെ അ​ന്തി​യു​റ​ങ്ങു​ന്നു. എ​ന്താ​യാ​ലും പാ​വ​പ്പെ​ട്ട​വ​രെ കാ​ർ​ട്ടൂ​ൺ ക​ഥാ​പാ​ത്ര​ങ്ങ​ളെ​പ്പോ​ലെ ക​ണ്ടു സി​ദ്ധാ​ന്ത​ങ്ങ​ൾ പ​ട​ച്ചു​ണ്ടാ​ക്കു​ന്ന സാ​മ്പ​ത്തി​ക ശാ​സ്​​ത്ര​ജ്ഞ​രു​ടെ പ​ട്ടി​ക​യി​ൽ ഇ​വ​രെ ഉ​ൾ​പ്പെ​ടു​ത്താ​നാ​വി​ല്ല.

18 രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളി​ലെ തി​ര​ഞ്ഞെ​ടു​ത്ത ആ​യി​ര​ക്ക​ണ​ക്ക് പാ​വ​പ്പെ​ട്ട കു​ടും​ബ​ങ്ങ​ളെ സ​സൂ​ക്ഷ്മം പ​ഠി​ച്ചു​ള്ള അ​നു​മാ​ന​ങ്ങ​ളാ​ണ് അ​വ​ർ മു​ന്നോ​ട്ടു​വെ​ച്ച​ത്. അ​വ​ർ ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ച പ​ഠ​ന​സ​മ്പ്ര​ദാ​യ​ത്തെ റാ​ന്റ​മൈ​സി​ഡ് ക​ൺ​േ​ട്രാ​ൾ​ഡ് ട്ര​യ​ൽ​സ്​ (Randomized controlled trials (RCT)) എ​ന്നാ​ണ് ലോ​ക​മെ​ങ്ങും അ​റി​യ​പ്പെ​ടു​ക.

വി​ദ​ഗ്ധ​രു​ടെ ഇ​ട​യി​ൽ നി​ല​വി​ലു​ള്ള പ​ല തെ​റ്റി​ദ്ധാ​ര​ണ​ക​ൾ മാ​റ്റാ​ൻ അ​വ​ർ​ക്ക് സാ​ധി​ച്ചു. പാ​വ​പ്പെ​ട്ട​വ​നും പ​ണ​ക്കാ​ര​നും ത​മ്മി​ൽ തീ​രു​മാ​ന​ങ്ങ​ൾ എ​ടു​ക്കു​ന്ന യു​ക്തി​യി​ൽ വ​ലി​യ മാ​റ്റ​മി​ല്ല. ചെ​റി​യ തീ​രു​മാ​ന​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് വ​ലി​യ മാ​റ്റ​ങ്ങ​ൾ വ​രു​ത്താ​ൻ ക​ഴി​വു​ണ്ട്.

ഉ​ദാ​ഹ​ര​ണ​ത്തി​ന് വി​ര​യി​ള​ക്കാ​നു​ള്ള മ​രു​ന്നും കൊ​തു​കു​വ​ല​യും സൗ​ജ​ന്യ​മാ​യി ന​ൽ​കു​ക, ത​ട​സ്സ​മി​ല്ലാ​തെ ശു​ദ്ധ​ജ​ലം എ​ത്തി​ക്കു​ക, പാ​വ​പ്പെ​ട്ട കു​ടും​ബ​ങ്ങ​ളി​ലെ കു​ട്ടി​ക​ൾ​ക്ക് പ്ര​ത്യേ​ക ബോ​ധ​ന​സൗ​ക​ര്യ​ങ്ങ​ളും പാ​ഠ്യ​പ​ദ്ധ​തി​ക​ളും ഏ​ർ​പ്പാ​ടാ​ക്കു​ക, സ്​​ഥി​രം അ​ധ്യാ​പ​ക​രേ​ക്കാ​ൾ കോ​ൺ​ട്രാ​ക്ട് അ​ധ്യാ​പ​ക​രാ​ണ് ഫ​ല​പ്ര​ദം എ​ന്നി​ങ്ങ​നെ നി​ര​വ​ധി ചെ​റി​യ കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളു​ടെ പ​രി​ണി​ത​ഫ​ലം വ​ലു​താ​ണെ​ന്ന് അ​വ​ർ ഫീ​ൽ​ഡ് അ​നു​ഭ​വ​ത്തി​ലൂ​ടെ സ്​​ഥാ​പി​ച്ചെ​ടു​ത്തു.

എ​ന്നാ​ൽ, ഇ​ത്ത​രം ഫീ​ൽ​ഡ് പ​ഠ​ന​മ​ല്ല ദു​ഷ്കാ​ല​ത്തേ​ക്കു​ള്ള ന​ല്ല സാ​മ്പ​ത്തി​ക​ശാ​സ്​​ത്രം. ‘‘നാം ​നേ​രി​ടു​ന്ന ഏ​റ്റ​വും വ​ലി​യ പ്ര​ശ്ന​ങ്ങ​ൾ​ക്കു​ള്ള ഉ​ത്ത​മ​മാ​യ ഉ​ത്ത​ര​ങ്ങ​ളാ​ണ്’’ പു​സ്​​ത​ക​മെ​ന്ന ര​ച​യി​താ​ക്ക​ളു​ടെ അ​വ​കാ​ശ​വാ​ദം അ​ല്പം അ​തി​രു​ക​ട​ന്ന​താ​ണ്. പ​ക്ഷേ, വ​ർ​ത്ത​മാ​ന സാ​മ്പ​ത്തി​ക വി​ദ​ഗ്ധ​രു​ടേ​തി​ൽ​നി​ന്ന് വ്യ​ത്യ​സ്​​ത​മാ​ണ് അ​വ​രു​ടെ നി​ല​പാ​ടെ​ന്ന് അ​വി​ത​ർ​ക്കം പ​റ​യാം.

ചാ​ൾ​സ്​ ഡി​ക്ക​ൻ​സി​ന്റെ പ്ര​സി​ദ്ധ നോ​വ​ലാ​ണ് ഹാ​ർ​ഡ് ടൈം​സ്​ അ​ഥ​വാ ദു​ഷ്‍കാ​ലം. സ​മ്പ​ത്തി​ന്റെ പ​റു​ദീ​സ​യി​ൽ അ​ഭി​ര​മി​ച്ച 19ാം നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ലെ ഇം​ഗ്ലീ​ഷ് വ​രേ​ണ്യ​വ​ർ​ഗ​ത്തെ പ​രി​ഹ​സി​ക്കു​ന്ന​താ​ണ് നോ​വ​ൽ. വ​ർ​ത്ത​മാ​ന​ലോ​കം ഗു​രു​ത​ര പ്ര​തി​സ​ന്ധി​യെ നേ​രി​ടു​മ്പോ​ൾ ഗ​ണി​ത​ശാ​സ്​​ത്ര മേ​ല​ങ്കി​യി​ട്ടു പ​ണ്ഡി​ത​മ​ന്യ​രാ​വാ​ൻ ഈ ​പ്ര​ഫ​സ​റ​ന്മാ​ർ തു​നി​ഞ്ഞി​ല്ല. കോ​വി​ഡ് മ​ഹാ​മാ​രി​യി​ൽ നി​ന്നു നാം ​ഇ​നി​യും മു​ക്ത​മ​ല്ല.

കാ​ലാ​വ​സ്​​ഥ​വ്യ​തി​യാ​നം ഭീ​തി​ദ​മാ​ണ്. സ​മ്പ​ത്തി​ന്റെ വ​ള​രു​ന്ന അ​സ​മ​ത്വം മ​നു​ഷ്യ​രാ​ശി​യെ ഭി​ന്ന​ചേ​രി​യി​ൽ അ​ക​റ്റി നി​ർ​ത്തു​ന്നു. കു​ടി​യേ​റ്റ​പ്ര​ശ്നം രൂ​ക്ഷ​മാ​ണ് പ​ല​യി​ട​ത്തും. മ​തം, വം​ശീ​യ​ത, ദേ​ശീ​യ​ത തു​ട​ങ്ങി സാ​ധാ​ര​ണ മ​നു​ഷ്യ​രു​ടെ പേ​ശ​ല വി​കാ​ര​ങ്ങ​ളെ മു​ത​ലെ​ടു​ത്തു​ള്ള ജ​നാ​ധി​പ​ത്യ ധ്വം​സ​നം എ​ന്നി​ങ്ങ​നെ സാ​മ്പ്ര​ദാ​യി​ക സാ​മ്പ​ത്തി​ക ശാ​സ്​​ത്ര​ജ്ഞർ അ​റ​ച്ചു​നി​ൽ​ക്കു​ന്ന ഇ​ട​ങ്ങ​ളി​ൽ അനാ​യാ​സം അ​വ​ർ ഇ​റ​ങ്ങി​ച്ചെ​ല്ലു​ന്നു.

വ​രു​മാ​നം, ഭൗ​തി​ക ഉ​പ​ഭോ​ഗം, സാ​മ്പ​ത്തി​ക വ​ള​ർ​ച്ച​നി​ര​ക്ക് എ​ന്നി​ങ്ങ​നെ​യു​ള്ള നി​ല​വി​ലെ പ​രി​ഹാ​ര​ങ്ങ​ൾ ന​മ്മെ ഒ​രി​ട​ത്തും എ​ത്തി​ക്കു​ന്നി​ല്ല എ​ന്നി​ട​ത്തു നി​ന്നാ​ണ് അ​ഭി​ജി​ത്തും, സ​ഹ​ധ​ർ​മിണി​യും തു​ട​ക്ക​മി​ടു​ന്ന​ത്. സാ​മ്പ്ര​ദാ​യി​ക സാ​മ്പ​ത്തി​ക​ശാ​സ്​​ത്ര സി​ദ്ധാ​ന്ത​ങ്ങ​ളും പ​രി​ഹാ​ര​ങ്ങ​ളും അ​വ​ർ പാ​ടെ അ​വ​ഗ​ണി​ക്കു​ന്നു.

സാ​മ്പ​ത്തി​ക വ​ള​ർ​ച്ച​യെ ഒ​രു രാ​ജ്യ​ത്തി​ന്റെ ആ​ത്യ​ന്തി​ക വി​ക​സ​ന​ല​ക്ഷ്യ​മാ​ക്കു​ന്ന​തി​ൽ പ​തി​യി​രി​ക്കു​ന്ന അ​പ​ക​ടം ഞാ​ൻ ഈ ​പം​ക്തി​യി​ൽ പ​ല​വ​ട്ടം പ​റ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ട്. ഈ ​അ​പ​ക​ടം കാ​ര്യ​കാ​ര​ണ സ​ഹി​തം പു​സ്​​ത​കം വ​ര​ച്ചു കാ​ട്ടു​ന്നു. മു​ത​ൽ​മു​ട​ക്ക് പ്രോ​ത്സാ​ഹ​ന​ത്തി​ന്റെ പേ​രി​ൽ വ്യ​വ​സാ​യി വ​ർ​ഗ​ത്തി​ന് നി​കു​തി ആ​നു​കൂ​ല്യ​ങ്ങ​ൾ ന​ല്കു​ന്ന​ത് ഒ​രു മി​ത്താ​ണെ​ന്നും അ​വ​ക്കു​വേ​ണ്ട തെ​ളി​വു​ക​ൾ ന​ല്കാ​തെ വ​രേ​ണ്യ വ​ർ​ഗ പോ​ഷ​ണം ന​ട​ത്തു​ന്ന​തി​ന്റെ പൊ​ള്ള​ത്ത​ര​വും അ​വ​ർ ചൂ​ണ്ടി​ക്കാ​ണി​ക്കു​ന്നു.

സാ​മ്പ​ത്തി​ക വ​ള​ർ​ച്ച​യി​ലൂ​ടെ​യു​ള്ള അ​രി​ച്ചി​റ​ങ്ങ​ൽ വ​ഴി താ​ഴെ ത​ട്ടു​കാ​രു​ടെ പ​ട്ടി​ണി മാ​റ്റാ​മെ​ന്ന സി​ദ്ധാ​ന്ത​ത്തെ (Trickle-down theory) പു​ച്ഛി​ച്ചു പു​റം​ത​ള്ളു​ന്നു. സാ​മ്പ​ത്തി​ക വ​ള​ർ​ച്ച കാ​ലാ​വ​സ്​​ഥ​യെ പ്ര​തി​കൂ​ല​മാ​യി എ​ങ്ങ​നെ ബാ​ധി​ക്കു​ന്നു​വെ​ന്നു മാ​ത്ര​മ​ല്ല, സ​മ്പ​ന്ന വ​ർ​ഗ​ത്തി​ന്റെ ആ​ർ​ത്തി നി​ക​ത്താ​ൻ ഭൂ​ഗോ​ള​ത്തെ കൊ​ള്ള​യ​ടി​ച്ചു (വ​നം, ക​ട​ൽ, വാ​യു, സ​സ്യ​സ​മ്പ​ത്ത്, ധാ​തു​സ​മ്പ​ത്ത് ഇ​ത്യാ​ദി) മു​ന്നേ​റു​ന്ന ഇ​ന്ന​ത്തെ സാ​മ്പ​ത്തി​ക വ​ള​ർ​ച്ച പാ​വ​ങ്ങ​ളു​ടെ​മേ​ൽ കെ​ട്ടി​വെ​ക്കു​ന്ന ദു​ര​വ​സ്​​ഥ ഭ​യാ​ന​ക​മാ​ണ്. കാ​ലാ​വ​സ്​​ഥ വ്യ​തി​യാ​ന​ത്തി​ന്റെ ദൂ​ഷ്യ​ഫ​ലം ഏ​റെ അ​നു​ഭ​വി​ക്കു​ന്ന​ത് പാ​വ​ങ്ങ​ളാ​ണ്.

മ​നു​ഷ്യ​രു​ടെ അ​ന്ത​സ്സി​നെ വി​ല​മ​തി​ക്കാ​ത്ത സാ​മ്പ​ത്തി​ക​ശാ​സ്​​ത്ര​വും സാ​മൂ​ഹി​ക​ശാ​സ്​​ത്ര​വും ന​മ്മെ ഒ​രി​ട​ത്തും എ​ത്തി​ക്കു​ന്നി​ല്ല. ‘‘മാ​നി​ക്ക​യി​ല്ല ഞാ​ൻ നോ​വു​മാ​ത്മാ​വി​നെ സ്​​നേ​ഹി​ച്ചി​ടാ​ത്തൊ​രു ത​ത്ത്വ​ശാ​സ്​​ത്ര​ത്തെ​യും’’ എ​ന്ന് പാ​ടി​യ മ​ല​യാ​ള ക​വി​യെ ഞാ​ൻ ഓ​ർ​ക്കു​ന്നു. മ​നു​ഷ്യ​ന്റെ അ​ന്ത​സ്സ് ഉ​യ​ർ​ത്തി​പ്പി​ടി​ക്കാ​ത്ത ജ​നാ​ധി​പ​ത്യ​ത്തി​നും വി​ക​സ​ന​ത്തി​നും മൂ​ല്യ​മി​ല്ലെ​ന്നു മാ​ത്ര​മ​ല്ല, നി​ല​നി​ല്പു​മി​ല്ല.

ദാ​രി​ദ്യ്രം, ഇ​ല്ലാ​യ്മ, കൃ​ത്രി​മ​ബു​ദ്ധി തു​ട​ങ്ങി​യ വി​ക​സ​ന​പ്ര​ശ്ന​ങ്ങ​ൾ ച​ർ​ച്ച​ചെ​യ്യു​മ്പോ​ൾ വി​ല​കു​റ​ഞ്ഞ മ​നു​ഷ്യ​രെ വി​സ്​​മ​രി​ക്കു​ന്ന വ​ർ​ത്ത​മാ​ന​കാ​ല പ്ര​തി​ഭാ​സ​ത്തെ അ​വ​ർ ന​ന്നാ​യി വ​ര​ച്ചു​കാ​ട്ടു​ന്നു. മ​നു​ഷ്യ​ത്വ​വും ദ​യ​യും പ്ര​തി​ഫ​ലി​ക്കു​ന്ന ഒ​രു സാ​മൂ​ഹി​ക ക്ര​മ​ത്തി​ന് എ​ന്തു​കൊ​ണ്ടു നാം ​അം​ഗീ​കാ​രം ന​ല്കു​ന്നി​ല്ല? അ​വ​ർ ഉ​യ​ർ​ത്തു​ന്ന ഈ ​ചോ​ദ്യം വി​ല​പ്പെ​ട്ട​താ​ണ്, വി​ക​സ​ന​സാ​രാം​ശം മ​റ്റൊ​ന്ന​ല്ല.

സാ​മ്പ​ത്തി​ക ശാ​സ്​​ത്ര​ജ്ഞ​ർ പൊ​തു​വെ സാ​മ്പ​ത്തി​ക അ​സ​മ​ത്വ​ത്തെ ത​ള്ളി​പ്പറ​യാ​ത്ത​വ​രാ​ണ്. അ​ത് കൂ​ടി​യേ ക​ഴി​യൂ എ​ന്ന് ശാ​ഠ്യം​പി​ടി​ക്കു​ന്ന​വ​രും കു​റ​വ​ല്ല. നി​യ​മ​ങ്ങ​ളും ന​യ​ങ്ങ​ളും ഒ​രു വ​ലി​യ അ​ള​വി​ൽ സ​മ്പ​ന്ന​ർ​ക്കു​വേ​ണ്ടി​യാ​ണെ​ന്ന​താ​ണ് അ​സ​മ​ത്വ​ത്തി​ന്റെ ഒ​രു മു​ഖ്യ​കാ​ര​ണം.

എ​ന്താ​യാ​ലും ക​ഴി​ഞ്ഞ മൂ​ന്നു പ​തി​റ്റാ​ണ്ടു മേ​ലേ​ക്കി​ട​യി​ലെ ഒ​രു ശ​ത​മാ​ന​ക്കാ​രു​ടെ സ്വ​ത്തും, വ​രു​മാ​ന​വും വ​ർ​ധി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തി​നു സ​ഹാ​യ​ക​ര​മാ​യ ന​യ​ങ്ങ​ളാ​ണ് തു​ട​ർ​ന്ന​തെ​ന്ന് ബാ​ന​ർ​ജി​യും ഡ​ഫ്ലോയും പ​റ​ഞ്ഞു​വെ​ക്കുന്നു. ഉ​യ​ർ​ന്ന ക​മ്പ​നി ഉ​ദ്യോ​ഗ​സ്​​ഥ​രു​ടെ അ​മ്പ​ര​പ്പി​ക്കു​ന്ന ശ​മ്പ​ള​വും കാ​യി​ക​താ​ര​ങ്ങ​ൾ, സി​നി​മാ​താ​ര​ങ്ങ​ൾ തു​ട​ങ്ങി​യ​വ​രു​ടെ വ​മ്പ​ൻ പ്ര​തി​ഫ​ല​വും അ​ധ്വാ​ന​ത്തി​ന്റെ​യും ക​ഴി​വി​ന്റെ​യും വേ​ത​ന​മാ​ണെ​ന്ന വാ​ദം അ​വ​ർ പൊ​ളി​ച്ചെ​ഴു​തു​ന്നു.

ഇ​ത് ത​ല​മു​റ​ക​ളി​ലേ​ക്ക് കൈ​മാ​റു​മ്പോ​ൾ തോ​മ​സ്​ പി​ക്ക​റ്റി​യു​ടെ സ​ങ്ക​ല്പ​നം ക​ട​മെ​ടു​ത്താ​ൽ പൈ​തൃ​ക മു​ത​ലാ​ളി​ത്ത​ത്തി​ന്റെ (Patrimonial Capitalism) മാ​ത്ര​മ​ല്ല, അ​സ​മ​ത്വ​ത്തി​ന്റേ​യും കാ​ര​ണ​മാ​കു​ന്നു. ഭ​ര​ണ​കൂ​ട​ പി​ൻ​ബ​ല​ത്തി​ലാ​ണ് ഈ ​വ​ള​ർ​ച്ച​യെ​ന്നും ഓ​ർ​ക്കു​ക.

കു​ടി​യേ​റ്റ​ക്കാ​ർ ഇ​ത്തി​ൾ​ക്ക​ണ്ണി​ക​ളാ​ണെ​ന്നും ത​ദ്ദേ​ശീ​യ​രു​ടെ സ​മ്പ​ത്ത് ക​ട​ത്തി​ക്കൊ​ണ്ടു പോ​കു​ന്ന​വ​രാ​ണെ​ന്നു​മു​ള്ള വാ​ദം ഈ ​പ്ര​ഫ​സ​ർ ദ്വ​യ​ങ്ങ​ൾ വ​സ്​​തു​ത​ക​ൾ നി​ര​ത്തി പൊ​ളി​ച്ച​ടു​ക്കു​ന്നു. കു​ടി​യേ​റ്റ​ക്കാ​ർ​ക്ക് എ​തി​രെ​യു​ള്ള ഡോ​ണ​ൾ​ഡ് ട്രം​പി​ന്റെ വാ​ദ​ങ്ങ​ൾ കേ​വ​ലം രാ​ഷ്ട്രീ​യ പ്രേ​രി​ത​മാ​ണെ​ന്നും ക​ഴ​മ്പി​ല്ലെ​ന്നും പു​സ്​​ത​കം സ്​​ഥാ​പി​ക്കു​ന്നു.

ക​മ്പോ​ളം കാ​ര്യ​ക്ഷ​മ​മാ​യി മാ​ത്രം പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ക്കു​ന്നു. സ്റ്റേ​റ്റ് (ന​ല്ല​പ​രി​ഭാ​ഷ ഇ​നി​യും ഉ​ണ്ടാ​യി​ട്ടി​ല്ല) അ​ഴി​മ​തി​യി​ലും കെ​ടു​കാ​ര്യ​സ്​​ഥ​ത​യി​ലു​മാ​ണ് എ​പ്പോ​ഴും പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ക്കു​ക തു​ട​ങ്ങി​യ തെ​റ്റി​ദ്ധാ​ര​ണ​ക​ൾ പൊ​തു​ജ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ ഇ​ട​യി​ൽ മാ​ത്ര​മ​ല്ല, ശാ​സ്​​ത്ര​ലോ​ക​ത്തും പ്ര​ബ​ല​മാ​യി നി​ല​നി​ല്ക്കു​ന്നു.

സ്വ​കാ​ര്യ​മേ​ഖ​ല​യി​ലെ വ​ൻ ധൂ​ർ​ത്തും വി​ഭ​വ​വി​ന്യാ​സ​ത്തി​ൽ കാ​ട്ടു​ന്ന കെ​ടു​കാ​ര്യ​സ്​​ഥ​ത​യും അ​വ​ർ ന​ന്നാ​യി തെ​ളി​യി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്. മ​നു​ഷ്യ അ​ന്ത​സ്സി​ന്റെ വി​ല​യും മ​നു​ഷ്യ​ന്റെ വ​ലു​പ്പ​വും എ​ടു​ത്തു​കാ​ട്ടാ​നും സ​മൂ​ഹ​ത്തി​ന്റെ കൂ​ട്ടാ​യ ന​ന്മ​ക്കു​വേ​ണ്ടി പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ക്കു​വാ​നും സ്റ്റേ​റ്റി​ന് നി​ർ​ണാ​യ​ക​മാ​യ ഒ​രു പ​ങ്കു​വ​ഹി​ക്കാ​നു​ണ്ട്.

സാ​മ്പ​ത്തി​ക​വ​ള​ർ​ച്ച എ​ന്ന മ​രീ​ചി​ക​യെ സാ​ക​ല്യ​ദ​ർ​ശ​ന​മാ​യി നി​ല​നി​ർ​ത്തി​ക്കൊ​ണ്ട് ലോ​ക​ത്തി​ന് എ​ങ്ങ​നെ മു​ന്നോ​ട്ടു​നീ​ങ്ങാ​നാ​വും? രാ​ഷ്ട്രീ​യ നേ​തൃ​ത്വ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് ക​ൺ​മു​ന്നി​ലെ വ്യ​ക്ത​മാ​യി തെ​ളി​യു​ന്ന സ​ത്യ​ങ്ങ​ൾ അ​വ​ഗ​ണി​ച്ച് എ​ത്ര​നാ​ൾ മു​ന്നോ​ട്ടു പോ​കാ​നാ​കും? കോ​വി​ഡ് മ​ഹാ​മാ​രി​യി​ൽ​നി​ന്ന് പാ​ഠ​ങ്ങ​ൾ ഉ​ൾ​ക്കൊ​ള്ളാ​തെ ഒ​രു കാ​ലാ​വ​സ്​​ഥ ദു​ര​ന്ത​ത്തി​നു കാ​ത്തി​രി​ക്കു​ക​യാ​ണോ ആ​ധു​നി​ക​ലോ​കം?