വോ​ട്ടു​യ​ന്ത്രം: സം​ശ​യ​ങ്ങ​ൾ അ​ക​റ്റ​ണം

പൊ​തു​തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​ന് മാ​സ​ങ്ങ​ൾ മാ​ത്രം ബാ​ക്കി​യി​രി​ക്കെ ഇ​ല​ക്ട്രോ​ണി​ക് വോ​ട്ടു​യ​ന്ത്രം വ​ലി​യ വി​വാ​ദ വി​ഷ​യ​മാ​യി ഉ​യ​ർ​ന്നി​രി​ക്കു​ന്നു. ഓ​രോ തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​നു മു​മ്പും ശേ​ഷ​വും പ​രാ​തി ഉ​യ​രാ​റു​ണ്ടെ​ങ്കി​ലും ഇ​ക്കു​റി തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​ന്റെ ത​ന്നെ വി​ശ്വാ​സ്യ​ത​യെ വോ​ട്ടു​യ​ന്ത്രം നി​ർ​ണ​യി​ക്കു​മെ​ന്ന ത​ര​ത്തി​ൽ ഗൗ​ര​വ​മേ​റി​യ വാ​ദ​ങ്ങ​ളാ​ണ് ഉ​യ​ർ​ത്ത​പ്പെ​ട്ടു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്ന​ത്. 2019ലെ ​പൊ​തു​തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​നു ശേ​ഷ​മാ​ണ് വോ​ട്ടു​യ​ന്ത്ര​ങ്ങ​ളു​ടെ വി​ശ്വാ​സ്യ​ത സാ​ര​മാ​യി ചോ​ദ്യം ചെ​യ്യ​പ്പെ​ട്ടു തു​ട​ങ്ങി​യ​ത്. ഈ​യി​ടെ ന​ട​ന്ന അ​സം​ബ്ലി തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പു​ക​ളി​ലും, ജ​ന​ഹി​ത​വും ഇ​ല​ക്ഷ​ൻ ഫ​ല​ങ്ങ​ളും ത​മ്മി​ൽ കാ​ണ​പ്പെ​ട്ട​താ​യി പ​റ​യു​ന്ന വ​ലി​യ അ​ന്ത​ര​ത്തി​നു പി​ന്നി​ൽ വോ​ട്ടു​യ​ന്ത്ര​ങ്ങ​ളാ​ണെ​ന്ന് ഉ​ത്ത​ര​വാ​ദ​പ്പെ​ട്ട നേ​താ​ക്ക​ൾ ആ​രോ​പി​ച്ചു. ജ​സ്റ്റി​സ് മ​ദ​ൻ ലോ​ക്കു​ർ അ​ധ്യ​ക്ഷ​നും മു​ൻ ഐ.​എ.​എ​സു​കാ​രും പ്ര​ഫ​സ​ർ​മാ​രും മാ​ധ്യ​മ​പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ക​രും ആ​ക്ടി​വി​സ്റ്റു​ക​ളും സാ​​ങ്കേ​തി​ക വി​ദ​ഗ്ധ​രും അം​ഗ​ങ്ങ​ളു​മാ​യു​ള്ള സി.​സി.​ഇ (സി​റ്റി​സ​ൻ​സ് ക​മീ​ഷ​ൻ ഓ​ൺ ഇ​ല​ക്​ഷ​ൻ​സ്) ഗു​രു​ത​ര​മാ​യ ചി​ല ന്യൂ​ന​ത​ക​ൾ എ​ടു​ത്തു​കാ​ട്ടു​ക​യും തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​ന്റെ വി​ശ്വാ​സ്യ​ത ഉ​റ​പ്പി​ക്കാ​ൻ ആ​വ​ശ്യ​മാ​യ തി​രു​ത്ത​ലു​ക​ൾ നി​ർ​ദേ​ശി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തി​ട്ടു​ണ്ട്. പ്ര​തി​പ​ക്ഷ സ​ഖ്യ​മാ​യ ‘ഇ​ൻ​ഡ്യ’ വോ​ട്ടു​യ​ന്ത്ര​ങ്ങ​ളു​ടെ ഉ​പ​യോ​ഗ​ത്തെ​പ്പ​റ്റി പ്ര​ധാ​ന​പ്പെ​ട്ട ആ​ശ​ങ്ക​ക​ളു​ന്ന​യി​ച്ചും അ​ടി​യ​ന്ത​ര പ​രി​ഹാ​ര​മാ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ടും തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പ് ക​മീ​ഷ​ന് ഹ​ര​ജി ന​ൽ​കി​യി​രി​ക്കു​ക​യാ​ണി​പ്പോ​ൾ. സെ​പ്റ്റം​ബ​ർ മാ​സ​ത്തി​ൽ സു​പ്രീം​കോ​ട​തി ഇ​തു​സം​ബ​ന്ധി​ച്ച ഒ​രു ഹ​ര​ജി ത​ള്ളി​യെ​ങ്കി​ലും സം​ശ​യ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് നി​വാ​ര​ണ​മു​ണ്ടാ​ക്കി​ക്കൊ​ണ്ട​ല്ല അ​തു ചെ​യ്ത​ത്. വോ​ട്ടു​യ​ന്ത്ര​മ​ട​ക്ക​മു​ള്ള വി​ഷ​യ​ങ്ങ​ൾ വീ​ണ്ടും കോ​ട​തി ക​യ​റാ​നു​ള്ള സാ​ധ്യ​ത ഏ​റെ​യാ​ണ്. സം​ശ​യാ​ലു​ക്ക​ളു​ടെ കൂ​ട്ട​ത്തി​ൽ പ്ര​തി​പ​ക്ഷ രാ​ഷ്ട്രീ​യ ക​ക്ഷി​ക​ൾ മാ​ത്ര​മ​ല്ല, നി​ഷ്പ​ക്ഷ​രാ​യ പൊ​തു​പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ക​രും ക​മ്പ്യൂ​ട്ട​ർ വി​ദ​ഗ്ധ​രും നി​യ​മ​ജ്ഞ​രു​മെ​ല്ലാ​മു​ണ്ട് എ​ന്ന​ത് ശ്ര​ദ്ധേ​യ​മാ​ണ്. പ​ഴ​യ ബാ​ല​റ്റ് പേ​പ്പ​ർ സ​മ്പ്ര​ദാ​യ​ത്തി​ലേ​ക്ക് തി​രി​ച്ചു​പോ​ക​ണ​മെ​ന്ന ആ​വ​ശ്യം വ​രെ ചി​ല​ർ ഉ​യ​ർ​ത്തു​ന്നു​ണ്ടെ​ങ്കി​ലും സി.​സി.​ഇ മു​ത​ൽ ഇ​ൻ​ഡ്യ വ​രെ​യു​ള്ള പ​ല​രും വോ​ട്ടു​യ​ന്ത്ര​ത്തി​ന്റെ വി​ശ്വാ​സ്യ​ത എ​ല്ലാ​വ​ർ​ക്കും ബോ​ധ്യ​പ്പെ​ടു​ന്ന ത​ര​ത്തി​ൽ വീ​ണ്ടെ​ടു​ക്കാ​നു​ള്ള പ​രി​ഷ്ക​ര​ണ​ങ്ങ​ളാ​ണ് ആ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ടു​ന്ന​ത്. തീ​ർ​ത്തും ന്യാ​യ​മാ​യ ഈ ​ആ​വ​ശ്യം നി​ർ​വ​ഹി​ക്കേ​ണ്ട ബാ​ധ്യ​ത തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പ് ക​മീ​ഷ​നു​ണ്ട്.

വോ​ട്ടു​യ​ന്ത്ര​ത്തി​ന്റെ പ്ര​യോ​ജ​ന​ങ്ങ​ൾ നി​സ്ത​ർ​ക്ക​മാ​ണ്. വോ​ട്ടി​ങ്ങി​ലും വോ​ട്ടെ​ണ്ണ​ലി​ലും കൈ​വ​ന്ന വേ​ഗ​വും തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പ് ചെ​ല​വി​ലെ കു​റ​വും ഉ​ദാ​ഹ​ര​ണം. അ​തേ​സ​മ​യം, സു​താ​ര്യ​ത​ക്കു​റ​വ് അ​തി​ന്റെ കാ​ര്യ​മാ​യ ന്യൂ​ന​ത​യാ​ണ്. ക​മ്പ്യൂ​ട്ട​റു​ക​ൾ ഹാ​ക്ക് ചെ​യ്യാ​നു​ള്ള സാ​ധ്യ​ത​യാ​ണ് മ​റ്റൊ​ന്ന്. യ​ന്ത്ര​ങ്ങ​ളി​ൽ കൃ​ത്രി​മം ന​ട​ക്കാ​മെ​ന്ന വാ​ദ​വു​മു​ണ്ട്. 2014ലെ ​തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​ൽ കൃ​ത്രി​മം ന​ട​ന്ന​താ​യി ഷി​കാ​ഗോ​യി​ലെ ‘സൈ​ബ​ർ വി​ദ​ഗ്ധ​ൻ’ ആ​രോ​പി​ച്ച​ത് അ​ന്ന് വാ​ർ​ത്ത​യാ​യി​രു​ന്നു. 2019ലെ ​തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പ് ഫ​ല​ങ്ങ​ളി​ൽ വ്യാ​പ​ക​മാ​യ അ​സ്വാ​ഭാ​വി​ക​ത ക​ണ്ട​താ​യി ഒ​രു പ​ഠ​ന പ്ര​ബ​ന്ധ​ത്തി​ൽ ചൂ​ണ്ടി​ക്കാ​ണി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു. വോ​ട്ടും വി​വി​പാ​റ്റും ത​മ്മി​ൽ പൊ​രു​ത്ത​ക്കേ​ട് കാ​ണ​പ്പെ​ട്ടു. ഇ​ലക്​ഷ​ൻ ക​മീ​ഷ​ൻ ആ​രോ​പ​ണ​ങ്ങ​ളെ മു​റ​പ്ര​കാ​രം നി​ഷേ​ധി​ക്കാ​റു​ണ്ടെ​ങ്കി​ലും ഓ​രോ ത​വ​ണ​യും വോ​ട്ടു​യ​ന്ത്ര​ത്തി​ൽ അ​വി​ശ്വാ​സം വ​ർ​ധി​ക്കു​ക​യാ​ണ്. ഒ​രു ഘ​ട്ട​ത്തി​ൽ ഇ​ല​ക്​ഷ​ൻ ക​മീ​ഷ​ൻ, വോ​ട്ടു​യ​​ന്ത്രം ഹാ​ക്ക് ചെ​യ്തു​കാ​ണി​ക്കാ​ൻ വെ​ല്ലു​വി​ളി​ച്ചു​കൊ​ണ്ട് ‘ഹാ​ക്ക​ത്ത​ൺ’ പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ചെ​ങ്കി​ലും പ്ര​ധാ​ന ക​ക്ഷി​ക​ളാ​രും പ​​ങ്കെ​ടു​ക്കാ​ത്ത​തി​നാ​ൽ അ​ത് പ്ര​യോ​ജ​ന​പ്പെ​ട്ടി​ല്ല. മാ​ത്ര​മ​ല്ല, ബാ​ല​റ്റി​ങ് യൂ​നി​റ്റ്, ക​ൺ​ട്രോ​ൾ യൂ​നി​റ്റ് എ​ന്നി​വ​യ​ട​ങ്ങു​ന്ന വോ​ട്ടു​യ​ന്ത്രം മാ​ത്ര​മ​ല്ല, ‘വി​വി​പാ​റ്റ്’ പോ​ലു​ള്ള രീ​തി​ക​ളി​ലെ പോ​രാ​യ്മ​യും തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​ന്റെ വി​ശ്വാ​സ്യ​ത​ക്ക് പോ​റ​ലേ​ൽ​പി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്. 1980ക​ളി​ൽ ഇ​ന്ത്യ വോ​ട്ടു​യ​ന്ത്ര​ങ്ങ​ളെ ആ​ശ്ര​യി​ക്കാ​ൻ തു​ട​ങ്ങി​യ​തി​ൽ ​പി​ന്നെ 31 രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളി​ൽ അ​വ ഉ​പ​യോ​ഗി​ക്കു​ക​യോ പ​രീ​ക്ഷി​ക്കു​ക​യോ ചെ​യ്തി​ട്ടു​ണ്ട്. പ​ല​രും പ​രീ​ക്ഷ​ണ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക​പ്പു​റം പോ​യി​ല്ല. ചി​ല​ർ അ​ത് തു​ട​ങ്ങി​യ​ശേ​ഷം ഉ​പേ​ക്ഷി​ച്ചു. 2008ൽ ​വോ​ട്ടു​യ​ന്ത്രം ന​ട​പ്പാ​ക്കി​യ ഫി​ൻ​ല​ൻ​ഡ് പി​ന്നീ​ട് അ​ത് വേ​ണ്ടെ​ന്നു​വെ​ച്ച​ത്, പ്ര​യോ​ജ​ന​ങ്ങ​ളെ​ക്കാ​ൾ കൂ​ടു​ത​ൽ ദോ​ഷ​ങ്ങ​ൾ അ​തി​നു​ണ്ടെ​ന്ന് ക​ണ്ടാ​ണ്. ജ​ർ​മ​നി​യി​ൽ കോ​ട​തി വോ​ട്ടു​യ​ന്ത്ര​ത്തെ ഭ​ര​ണ​ഘ​ട​ന വി​രു​ദ്ധ​മെ​ന്ന് പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ച് വി​ല​ക്കി. നെ​ത​ർ​ല​ൻ​ഡ്, നോ​ർ​വേ, ക​സാ​ഖ്സ്താ​ൻ, റു​മേ​നി​യ തു​ട​ങ്ങി​യ​വ​യും വോ​ട്ടു​യ​ന്ത്രം പ​രീ​ക്ഷി​ച്ച ശേ​ഷം തി​രി​ച്ചു​ന​ട​ന്ന​വ​രാ​ണ്.

കൃ​ത്രി​മം ന​ട​ത്താ​നാ​കി​ല്ല എ​ന്ന് ആ​വ​ർ​ത്തി​ച്ചാ​ണ് ഇ​ന്ത്യ​യി​ൽ വോ​ട്ടു​യ​ന്ത്ര​ത്തെ ക​മീ​ഷ​നും മ​റ്റും ന്യാ​യീ​ക​രി​ക്കു​ന്ന​ത്. എ​ന്നാ​ൽ, സു​താ​ര്യ​ത​യി​ല്ല എ​ന്ന് ബോ​ധ്യ​പ്പെ​ട്ട​തോ​ടെ വി​വി​പാ​റ്റ് (വോ​ട്ട​ർ വെ​രി​ഫൈ​ഡ് പേ​പ്പ​ർ ഓ​ഡി​റ്റ് ട്രെ​യി​ൽ) ന​ട​പ്പാ​ക്കാ​ൻ നി​ർ​ബ​ന്ധി​ത​രാ​യി. അ​തു​ത​ന്നെ ഭാ​ഗി​ക​മാ​യും ന്യൂ​ന​ത​യോ​ടെ​യും മാ​ത്രം. വി​വി​പാ​റ്റ് ഇ​ന്നും സാ​ർ​വ​ത്രി​ക​മോ സ​മ്പൂ​ർ​ണ​മോ അ​ല്ല. വോ​ട്ട​ർ​ക്ക് കാ​ണി​ച്ചു​കൊ​ടു​ക്കു​ക​യേ ചെ​യ്യു​ന്നു​ള്ളൂ- അ​തും വോ​ട്ട് രേ​ഖ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ ശേ​ഷം. വോ​ട്ട​ർ ഉ​ദ്ദേ​ശി​ച്ച​യാ​ൾ​ക്ക് വോ​ട്ടു​വീ​ഴു​ന്നു എ​ന്നും അ​ത് രേ​ഖ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്നു​വെ​ന്നും അ​തു​ത​ന്നെ എ​ണ്ണു​ന്നു​വെ​ന്നും ഉ​റ​പ്പ് ഇ​പ്പോ​ഴു​മി​ല്ല. യ​ന്ത്ര​ങ്ങ​ളു​ടെ പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ന​ങ്ങ​ളെ​പ്പ​റ്റി എ​ല്ലാ ക​ക്ഷി​ക​ൾ​ക്കും ബോ​ധ്യ​പ്പെ​ടു​ന്ന ഓ​ഡി​റ്റ് ന​ട​ക്കു​ന്നി​ല്ല. വോ​ട്ടു​യ​ന്ത്രം ന​ട​പ്പാ​യ​ശേ​ഷം ക​മ്പ്യൂ​ട്ട​ർ രം​ഗ​ത്തു​ണ്ടാ​യ അ​സാ​മാ​ന്യ​മാ​യ മു​ന്നേ​റ്റം (നി​ർ​മി​തബു​ദ്ധി അ​ട​ക്കം) വോ​ട്ടു​യ​ന്ത്ര​ത്തെ എ​ത്ര​ത്തോ​ളം ബാ​ധി​ക്കു​ന്നു എ​ന്ന് പ​രി​ശോ​ധി​ച്ചി​ട്ടി​ല്ല. യ​ന്ത്ര​ങ്ങ​ളും സോ​ഫ്റ്റ്​​വെ​യ​റും അ​വ​യു​ടെ ഗു​ണ​നി​ല​വാ​ര​വു​മെ​ല്ലാം പ​രി​ശോ​ധി​ക്കു​ന്ന​ത് സ​ർ​ക്കാ​ർ നി​യ​ന്ത്ര​ണ​ത്തി​ലു​ള്ള സ​മി​തി​ക​ളാ​ണ്. ഏ​റ്റ​വു​മൊ​ടു​വി​ൽ തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പ് ക​മീ​ഷ​നെ നി​യോ​ഗി​ക്കു​ന്ന സ​മി​തി​യി​ൽ​നി​ന്ന് സു​പ്രീം​കോ​ട​തി ചീ​ഫ് ജ​സ്റ്റി​സി​നെ മാ​റ്റി പ​ക​രം മ​ന്ത്രി​യെ വെ​ക്കു​ന്ന നി​യ​മം ന​ട​പ്പാ​കു​ന്ന​തോ​ടെ ക​മീ​ഷ​നും സ​ർ​ക്കാ​റി​ന്റെ പൂ​ർ​ണ നി​യ​ന്ത്ര​ണ​ത്തി​ലാ​കു​ന്നു. ഇ​തെ​ല്ലാ​മി​രി​ക്കെ തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​ൽ കൃ​ത്രി​മം ന​ട​ത്താ​തി​രി​ക്കാ​നു​ള്ള ധാ​ർ​മി​ക​ബോ​ധം അ​ധി​കൃ​ത​ർ​ക്കു​ണ്ടെ​ങ്കി​ൽ സ​മാ​ധാ​നി​ക്കാ​മാ​യി​രു​ന്നു. ആ ​സ്ഥി​തി​യും ഇ​ന്നി​ല്ല. സാം ​പി​ത്രോ​ഡ പ​റ​ഞ്ഞ​പോ​ലെ, ഇ​ന്ന​ത്തെ അ​വ​സ്ഥ​യി​ൽ വോ​ട്ടു​യ​ന്ത്ര​ങ്ങ​ൾ ജ​ന​ഹി​ത​ത്തി​നെ​തി​രെ വി​ധി ന​ൽ​കി​യേ​ക്കും. തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പ് സ്വ​ത​ന്ത്ര​വും നീ​തി​പൂ​ർ​വ​ക​വു​മാ​യാ​ൽ പോ​രാ, അ​ങ്ങ​നെ​യാ​ണെ​ന്ന് ബോ​ധ്യ​പ്പെ​ടു​ക​യും വേ​ണം. ആ ​ഉ​ത്ത​ര​വാ​ദി​ത്തം തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പ് ക​മീ​ഷ​നു​ണ്ട്.