നമുക്കോ നാമുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് നിൽക്കുന്നവർക്കോ ആർക്കെങ്കിലും വന്നുചേരുന്നതുവരെ ‘സ്ട്രോക്ക്’ നമുക്കെല്ലാം വെറും ഒരു വാക്ക് മാത്രമാണ്. എന്നാൽ അത് വില കുറച്ച് കാണേണ്ടതല്ല. വരാതിരിക്കാനുള്ള ശ്രമങ്ങളും വന്നാൽ സ്വീകരിക്കേണ്ട കാര്യങ്ങളും അറിഞ്ഞിരിക്കണം. യഥാർഥത്തിൽ അപ്രതീക്ഷിതമായി തലക്കേൽക്കുന്ന അടി തന്നെയാണ് സ്ട്രോക്ക്.
ലോകമെമ്പാടുമുള്ള ദശലക്ഷക്കണക്കിന് ആളുകളെ ബാധിക്കുന്ന ഗുരുതരമായ ഒരു മെഡിക്കൽ അവസ്ഥയാണിത്. തലച്ചോറിന്റെ ഭാഗത്തേക്കുള്ള രക്തപ്രവാഹം തടസ്സപ്പെടുമ്പോഴാണ് ഇത് സംഭവിക്കുന്നത്. ‘സ്ട്രോക്ക്’ ബാധിച്ച് ചികിൽസ തേടുന്ന നൂറിൽ ഇരുപതും 50 വയസ്സിൽ താഴെയുള്ളവരാണെന്നാണ് പഠനങ്ങൾ.
എന്താണ് മസ്തിഷ്കാഘാതം (സ്ട്രോക്ക്)
സെറിബ്രോ-വാസ്കുലാർ ആക്സിഡന്റ്സ് എന്നാണ് മസ്തിഷ്കാഘാതം (Stroke) അറിയപ്പെടുന്നത്. 'സെറിബ്രോ' എന്നാൽ മസ്തിഷ്കം എന്നും 'വാസ്കുലാർ' എന്നാൽ രക്തക്കുഴലുകൾ എന്നുമാണ് അർഥം.
തലച്ചോറിലേക്കുള്ള രക്തക്കുഴലുകളിൽ തടസ്സമുണ്ടാകുകയോ പൊട്ടുകയോ ചെയ്യുമ്പോഴാണ് ഇത് സംഭവിക്കുക. മരണത്തിന്റെ പ്രധാന കാരണങ്ങളിലൊന്നാണിത്.
മസ്തിഷ്കത്തിന് ശരിയായി പ്രവർത്തിക്കാൻ മൂന്ന് ഘടകങ്ങൾ ആവശ്യമാണ്
ഗ്ലൂക്കോസ്: തലച്ചോറിന്റെ പ്രധാന ഊർജസ്രോതസ്സ്.
ഓക്സിജൻ: കോശങ്ങളുടെ പ്രവർത്തനത്തിന് അത്യന്താപേക്ഷിതം.
രക്തയോട്ടം: ഗ്ലൂക്കോസും ഓക്സിജനും തലച്ചോറിലേക്ക് എത്തിക്കാൻ ഇത് നിർണായകമാണ്.
മിനിസ്ട്രോക്ക്
ചിലപ്പോൾ സ്ട്രോക്ക് 24 മണിക്കൂറിൽ താഴെ മാത്രം നീളുന്ന ഒരു ചെറിയ രൂപത്തിൽ വരാം. തലച്ചോറിലേക്കുള്ള രക്തയോട്ടം താൽക്കാലികമായി തടസ്സപ്പെടുന്നത് മൂലമാണിത്. ഇത് താൽക്കാലിക പക്ഷാഘാതത്തിന് കാരണമാകുന്നു. ഒരു പൂർണ മസ്തിഷ്കാഘാതത്തിന്റെ മുന്നറിയിപ്പ് സിഗ്നലായി ഇതിനെ കണക്കാക്കാം. ഇത് ‘മൾട്ടി-ഇൻഫാർക്റ്റ് ഡിമെൻഷ്യ’ പോലുള്ള മാനസികപ്രവർത്തനങ്ങളുടെ നഷ്ടത്തിനും കാരണമായേക്കാം.
മസ്തിഷ്കാഘാതത്തിന്റെ പ്രധാന കാരണങ്ങൾ
തലച്ചോറിലെ ഒരു രക്തക്കുഴലിൽ രക്തം കട്ടപിടിച്ച് തടസ്സമുണ്ടാകുകയോ രക്തക്കുഴൽ പൊട്ടുകയോ ചെയ്യുമ്പോളാണ് സ്ട്രോക്ക് ഉണ്ടാകുന്നത്. പ്രധാനമായും മൂന്ന് തരം സ്ട്രോക്കുകളുണ്ട്
എംബോളിക് സ്ട്രോക്ക്
ശരീരത്തിന്റെ മറ്റേതെങ്കിലും ഭാഗത്ത് രൂപപ്പെടുന്ന രക്തക്കട്ട തലച്ചോറിലെ രക്തക്കുഴലുകളിലേക്ക് എത്തുകയും അവിടെ തടസ്സമുണ്ടാക്കുകയും ചെയ്യുമ്പോൾ സംഭവിക്കുന്നു.
ത്രോംബോട്ടിക് സ്ട്രോക്ക്
തലച്ചോറിലെ രക്തക്കുഴലുകളിൽ തന്നെ കൊഴുപ്പ് അടിഞ്ഞുകൂടി രക്തക്കട്ട രൂപപ്പെടുകയും രക്തയോട്ടം തടസ്സപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്യുമ്പോൾ ഉണ്ടാകുന്നു.
ഹെമറാജിക് സ്ട്രോക്ക്
തലച്ചോറിലെ രക്തക്കുഴലുകൾ പൊട്ടി രക്തസ്രാവം ഉണ്ടാകുമ്പോൾ സംഭവിക്കുന്നു. രക്തക്കുഴലുകളിൽ ഉണ്ടാകുന്ന ബലൂൺ പോലുള്ള വീക്കം പൊട്ടുന്നത് ഇതിന് ഒരു പ്രധാന കാരണമാണ്.
മസ്തിഷ്കാഘാതത്തിനുള്ള മറ്റ് കാരണങ്ങൾ
--തലച്ചോറിലെ രക്തക്കുഴലുകളിൽ കൊഴുപ്പ് അടിഞ്ഞുകൂടുന്നത്
--ഉയർന്ന രക്തസമ്മർദ്ദം അല്ലെങ്കിൽ കുറഞ്ഞ രക്തസമ്മർദ്ദം
--ഗർഭനിരോധന ഗുളികകൾ ഉപയോഗിക്കുന്നത്
മസ്തിഷ്കാഘാതം സംഭവിച്ചയാളെ എങ്ങനെ തിരിച്ചറിയാം?
ബോധക്ഷയത്തിന് പല കാരണങ്ങളുണ്ടാകാം (മരുന്നുകൾ, മദ്യപാനം, മറ്റ് രോഗങ്ങൾ). എന്നാൽ സ്ട്രോക്ക് തിരിച്ചറിയാൻ "FAST" എന്ന ചുരുക്കെഴുത്ത് ഓർക്കുക:
F = Facial Weakness (മുഖത്ത് ബലഹീനത): മുഖത്തിന്റെ ഒരു വശം കോടിപ്പോകുകയോ ബലഹീനത അനുഭവപ്പെടുകയോ ചെയ്യുക. പുഞ്ചിരിക്കാൻ പറയുമ്പോൾ ഒരു വശം മാത്രം അനങ്ങുക.
A = Arm Weakness (കൈക്ക് ബലഹീനത): ഒരു കൈക്ക് ബലമില്ലായ്മ അനുഭവപ്പെടുക. രണ്ട് കൈകളും ഉയർത്താൻ പറയുമ്പോൾ ഒരു കൈ താഴ്ന്നുപോകുക.
S = Slurring of Speech (സംസാരത്തിൽ അവ്യക്തത): സംസാരം കുഴയുകയോ വാക്കുകൾ വ്യക്തമല്ലാതിരിക്കുകയോ ചെയ്യുക. ഒരു ലളിതമായ വാചകം ആവർത്തിക്കാൻ പറയുമ്പോൾ ബുദ്ധിമുട്ട് അനുഭവപ്പെടുക.
T = Time (സമയം): ഇത് വളരെ പ്രധാനമാണ്. മസ്തിഷ്കാഘാതം സംഭവിച്ചതിന്റെ ആദ്യ 2.5 മണിക്കൂറിനുള്ളിൽ, പരമാവധി 4 മണിക്കൂറിനുള്ളിൽ, ന്യൂറോ ഐ.സി.യു അല്ലെങ്കിൽ ന്യൂറോ സർജിക്കൽ ടീം ഉള്ള ഒരു മെഡിക്കൽ സൗകര്യത്തിൽ എത്തേണ്ടത് അത്യാവശ്യമാണ്. എത്രയും വേഗം ചികിത്സ ലഭിക്കുന്നുവോ അത്രയും അപകടം കുറയ്ക്കാൻ സാധിക്കും.
സാധാരണ ലക്ഷണങ്ങൾ:
ബോധക്ഷയം
മാനസിക പ്രവർത്തനങ്ങൾ താളം തെറ്റൽ
അപസ്മാരം
ശ്രദ്ധിക്കുക:
--ഉയർന്ന രക്തസമ്മർദ്ദം തലച്ചോറിന് കേടുപാടുകൾ വരുത്താൻ സാധ്യതയുള്ള "ടാർഗെറ്റ് ഓർഗനുകളിൽ" ഒന്നാണ്. അതിനാൽ, രക്തസമ്മർദ്ദവും രക്തത്തിലെ പഞ്ചസാരയുടെ അളവും ഒപ്റ്റിമൽ നിലയിൽ നിലനിർത്തുക.
--മസ്തിഷ്കാഘാതം സംഭവിച്ചതായി സംശയിച്ചാൽ ഉടൻതന്നെ നാഷണൽ ആംബുലൻസിൻ്റെ 999 എന്ന നമ്പറിൽ വിളിക്കുകയും സർക്കാർ ആശുപത്രികളിലെ "4444" എന്ന സ്ട്രോക്ക് ടീമിനെ വിവരമറിയിക്കുകയും ചെയ്യുക.
--ആംബുലൻസ് എത്തുന്നതുവരെ, രോഗിയുടെ ശ്വാസമെടുക്കാനുള്ള വഴി തടസ്സമില്ലാതെ തുറന്നിടുക. ആവശ്യമെങ്കിൽ സി.പി.ആർ നൽകുക.
--നേരത്തെയുള്ള രോഗനിർണ്ണയവും ശരിയായ ചികിത്സയും ജീവൻ രക്ഷിക്കുകയും വൈകല്യങ്ങൾ കുറയ്ക്കുകയും ചെയ്യും. "സമയം നിർണായക അവയവങ്ങളെ സംരക്ഷിക്കും."
--എപ്പോഴും ആരോഗ്യകരമായ ജീവിതശൈലി നിലനിർത്തുക - നല്ല ഭക്ഷണം, വ്യായാമം, മതിയായ ഉറക്കം, രോഗങ്ങൾക്ക് ശരിയായ മരുന്നുകൾ കഴിക്കുക, മാനസികാരോഗ്യം നിലനിർത്താൻ വിശ്രമിക്കുക.
വായനക്കാരുടെ അഭിപ്രായങ്ങള് അവരുടേത് മാത്രമാണ്, മാധ്യമത്തിേൻറതല്ല. പ്രതികരണങ്ങളിൽ വിദ്വേഷവും വെറുപ്പും കലരാതെ സൂക്ഷിക്കുക. സ്പർധ വളർത്തുന്നതോ അധിക്ഷേപമാകുന്നതോ അശ്ലീലം കലർന്നതോ ആയ പ്രതികരണങ്ങൾ സൈബർ നിയമപ്രകാരം ശിക്ഷാർഹമാണ്. അത്തരം പ്രതികരണങ്ങൾ നിയമനടപടി നേരിടേണ്ടി വരും.