ഹ​ജ്ജ്​ 2020 പെ​രു​മാ​റ്റ​ച്ച​ട്ട​ങ്ങ​ൾ

ഭ​ക്ഷ​ണ​ കാ​ര്യ​ങ്ങ​ൾ
1. വെ​ള്ളം, സം​സം എ​ന്നി​വ ഒ​രൊ​റ്റ ത​വ​ണ ഉ​പ​യോ​ഗി​ക്കാ​ൻ പാ​ക​ത്തി​ൽ പാ​യ്​​ക്ക​റ്റു​ക​ളി​ലാ​ക്ക​ണം.
2. ഹ​റ​മി​ലും പു​ണ്യ​സ്​​ഥ​ല​ങ്ങ​ളി​ലു​മു​ള്ള കൂ​ള​റു​ക​ൾ നീ​ക്കം​ചെ​യ്യ​ണം.
3. ഭ​ക്ഷ​ണം ഒാ​​രോ തീ​ർ​ഥാ​ട​ക​നും വെ​വ്വേ​റെ പാ​ക്ക്​ ചെ​യ്​​ത രീ​തി​യി​ലാ​യി​രി​ക്ക​ണം. ഭ​ക്ഷ​ണം ന​ൽ​കു​ന്ന സ്​​ഥ​ല​ത്ത്​ സ്​​െ​റ്റ​റി​ലൈ​സ​റു​ക​ൾ ഒ​രു​ക്ക​ണം. വേ​ഗ​ത്തി​ൽ  എ​ത്തി​പ്പെ​ടാ​ൻ ക​ഴി​യു​ന്ന സ്​​ഥ​ല​മാ​യി​രി​ക്ക​ണം.
4. ജോ​ലി​ക്കാ​ർ ഇ​ട​യ്​​ക്കി​ടെ കൈ​ക​ഴു​കി​യി​രി​ക്ക​ണം.
5. ഭ​ക്ഷ​ണം വി​ള​മ്പു​ന്ന പാ​ത്ര​ങ്ങ​ൾ, ക​പ്പു​ക​ൾ തു​ട​ങ്ങി​യ​വ ഒ​രൊ​റ്റ ത​വ​ണ ഉ​പ​യോ​ഗി​ക്കു​ന്ന​താ​യി​രി​ക്ക​ണം.
6. തീ​ൻ​മേ​ശ​ക​ളി​ൽ തു​ണി ക​വ​റു​ക​ൾ ഉ​പ​യോ​ഗി​ക്കാം. ഒാ​രോ ഉ​പ​യോ​ഗ​ത്തി​നു​ശേ​ഷം അ​വ മാ​റ്റി വൃ​ത്തി​യാ​ക്ക​ണം.
7. ഭ​ക്ഷ​ണം വി​ത​ണം ചെ​യ്യു​ന്ന​വ​ർ​ക്ക്​ മാ​സ്​​ക്കു​ക​ളും രോ​ഗ​പ്ര​തി​രോ​ധ വ​സ്​​ത്ര​ങ്ങ​ളും ഒ​രു​ക്കി​യി​രി​ക്ക​ണം.
8. എ​ല്ലാ മേ​ശ​ക​ൾ​ക്കും സ​മീ​പം ടി​ഷ്യൂ പേ​പ്പ​റു​ക​ൾ വെ​ക്ക​ണം
9. ഭ​ക്ഷ​ണ വി​ത​ര​ണം ന​ട​ത്തു​േ​മ്പാ​ൾ സ​മൂ​ഹ അ​ക​ലം പാ​ലി​ക്ക​ണം.
10. ജോ​ലി​ക്കാ​രു​ടെ എ​ണ്ണം കു​റ​​ക്ക​ണം. തൊ​ഴി​ലാ​ളി​ക​ൾ കൂ​ട്ടം കൂ​ടി​യി​രി​ക്കു​ന്ന​ത്​ ഒ​ഴി​വാ​ക്ക​ണം.

ബ​സു​ക​ളി​ൽ പാ​ലി​ക്കേ​ണ്ടവ
1. ഒ​രോ ഗ്രൂ​പ്പി​നും ബ​സ്​ നി​ർ​ണ​യി​ക്ക​ണം. തീ​ർ​ഥാ​ട​ക​ന്​ മു​ൻ​കൂ​ട്ടി സീ​റ്റ്​ ന​മ്പ​ർ നി​ശ്ച​യി​ക്ക​ണം. എ​പ്പോ​ഴും ഒ​രേ സീ​റ്റി​ൽ ത​ന്നെ ഇ​രി​ക്ക​ണം.
2. ബ​സി​നു​ള്ളി​ൽ ആ​രെ​യും നി​ന്ന്​ യാ​ത്ര ചെ​യ്യാ​ൻ അ​നു​വ​ദി​ക്ക​രു​ത്.
3. ഇ​റ​ങ്ങാ​നും ക​യ​റാ​നും പ്ര​ത്യേ​ക ക​വാ​ട​ങ്ങ​ൾ നി​ശ്ച​യി​ക്ക​ണം.
4. ഏ​തെ​ങ്കി​ലും യാ​ത്ര​ക്കാ​ര​ന്​ കോ​വി​ഡ്​  സ്​​ഥി​രീ​ക​രി​ച്ചാ​ൽ ബ​സ്​ പൂ​ർ​ണ​മാ​യും അ​ണു​മു​ക്ത​മാ​ക്കു​ന്ന​തു​വ​രെ സ​ർ​വി​സ്​ നി​ർ​ത്തി വെ​ക്ക​ണം.
5. അ​ണു​നാ​ശി​നി​ക​ളും ടി​ഷ്യൂ പേ​പ്പ​റു​ക​ളും ഒ​രു​ക്ക​ണം.
6. യാ​ത്ര​ക്കാ​രു​ടെ എ​ണ്ണം 50 ശ​ത​മാ​ന​ത്തി​ൽ കൂ​ട​രു​ത്. സാ​മൂ​ഹി​ക അ​ക​ലം പാ​ലി​ച്ച്​ ഇ​രി​ക്ക​ണം.
7. ബ​സ്​ ജീ​വ​ന​ക്കാ​രും യാ​ത്ര​ക്കാ​രും മാ​സ്​​ക്​ എ​പ്പോ​ഴും ധ​രി​ച്ചി​രി​ക്ക​ണം.
8. ഡ്രൈ​വ​ർ​മാ​ർ യാ​ത്ര​ക്കാ​രു​മാ​യു​ള്ള സ​മ്പ​ർ​ക്കം ഒ​ഴി​വാ​ക്ക​ണം.
ബാ​ർ​ബ​ർ ​ഷോ​പ്പി​ൽ ശ്ര​ദ്ധി​ക്കേ​ണ്ട​ത്​:
1. ഉ​പ​ക​ര​ണ​ങ്ങ​ൾ ഒ​രൊ​റ്റ ത​വ​ണ മാ​ത്ര​മേ ഉ​പ​യോ​ഗി​ക്കാ​ൻ പാ​ടു​ള്ളൂ.
2. ജോ​ലി​ക്കാ​ർ മാ​സ്​​ക്, മു​ഖം ക​വ​ചം പോ​ലു​ള്ള​വ ധ​രി​ച്ചി​രി​ക്ക​ണം.
3. ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ച വ​സ്​​തു​ക്ക​ൾ അ​ട​ച്ചി​ട്ട അ​വ​ശി​ഷ്​​ട പെ​ട്ടി​യി​ലേ​ക്ക്​ നീ​ക്കം​ചെ​യ്യ​ണം.
4. ക​സേ​ര​ക​ൾ, ബ്ര​ഷു​ക​ൾ തു​ട​ങ്ങി​യ​വ എ​പ്പോ​ഴും അ​ണു​മു​ക്ത​മാ​ക്കി​യി​രി​ക്ക​ണം.

മ​സ്​​ജി​ദു​ൽ ഹ​റാ​മി​ൽ
1. മ​ത്വാ​ഫി​ലേ​ക്ക്​ തീ​ർ​ഥാ​ട​ക​രെ സം​ഘ​മാ​യും സ​മ​യ​ബ​ന്ധി​ത​മാ​യും ക​ട​ത്തി​വി​ട​ണം. ഒാ​രോ വ്യ​ക്തി​യും ചു​രു​ങ്ങി​യ​ത്​ ഒ​ന്ന​ര മീ​റ്റ​ർ അ​ക​ലം പാ​ലി​ക്ക​ണം. സം​ഘാ​ട​ക​ർ തി​ര​ക്ക്​  കു​റ​ക്കാ​നാ​വ​ശ്യ​മാ​യ ന​ട​പ​ടി​ക​ൾ സ്വീ​ക​രി​ക്ക​ണം.
2. സ​അ്​​യി​​െൻറ സ​മ​യ​ത്ത്​ സാ​മൂ​ഹി​ക അ​ക​ലം പാ​ലി​ക്കു​ന്ന​തി​നാ​വ​ശ്യ​മാ​യ ന​ട​പ​ടി​ക​ൾ സ്വീ​ക​രി​ക്ക​ണം.
3. ഹ​റ​മി​നു​ള്ളി​​ൽ കൂ​ടി​ച്ചേ​ര​ൽ പൂ​ർ​ണ​മാ​യും ഒ​ഴി​വാ​ക്ക​ണം.
4. ക​അ്​​ബ​യി​േ​ലാ ഹ​ജ്​​റു​ൽ അ​സ്​​വ​ദി​ലോ​ സ്​​പ​ർ​ശി​ക്കു​ന്ന​തും ചും​ബി​ക്കു​ന്ന​തും വി​ല​ക്ക​ണം. അ​വി​ടെ ബാ​രി​ക്കേ​ഡു​ക​ൾ ഉ​യ​ർ​ത്ത​ണം. നി​രീ​ക്ഷ​ക​രെ നി​യോ​ഗി​ക്ക​ണം.
5. പ്ര​വേ​ശ​ന​ത്തി​നും പു​റ​ത്തു​ക​ട​ക്കാ​നും പ്ര​ത്യേ​ക ക​വാ​ട​ങ്ങ​ൾ നി​ശ്ച​യി​ക്ക​ണം. തി​ര​ക്കൊ​ഴി​വാ​ക്കാ​ൻ ആ​വ​ശ്യ​മാ​യ ന​ട​പ​ടി സ്വീ​ക​രി​ക്ക​ണം.
6. സം​സം കൂ​ള​റു​ക​ളു​ടെ അ​ടു​ത്ത്​ തി​ര​ക്കൊ​ഴി​വാ​ക്ക​ണം. നി​ല​ത്ത്​ സ്​​റ്റി​ക്ക​ർ പ​തി​ക്ക​ണം. സം​സം സൂ​ക്ഷി​ക്കു​ന്ന പാ​ത്ര​ങ്ങ​ളും മ​റ്റും തീ​ർ​ഥാ​ട​ക​ർ ഉ​പ​യോ​ഗി​ക്കു​ന്ന​ത്​ ത​ട​യ​ണം.
7. ഹ​റ​മി​ന​ക​ത്തേ​ക്കും പു​റ​ത്തെ മു​റ്റ​ങ്ങ​ളി​ലും ഭ​ക്ഷ​ണം കൊ​ണ്ടു​വ​രാ​ൻ പാ​ടി​ല്ല. അ​വി​ടെ​വെ​ച്ച്​ ക​ഴി​ക്കാ​നും പാ​ടി​ല്ല. 
8. ക​ക്കൂ​സു​ക​ൾ, അം​ഗ​ശു​ചീ​ക​ര​ണ സ്​​ഥ​ല​ങ്ങ​ൾ എ​ന്നി​വി​ട​ങ്ങ​ളി​ൽ തി​ര​ക്കൊ​ഴി​വാ​ക്കാ​ൻ ആ​വ​ശ്യ​മാ​യ ന​ട​പ​ടി​ക​ൾ സ്വീ​ക​രി​ക്ക​ണം.
9. ഹ​റ​മി​ലേ​ക്ക്​ പോ​കു​േ​മ്പാ​ൾ തീ​ർ​ഥാ​ട​ക​ർ​ക്ക്​ ചെ​റി​യ സ്​െ​റ്റ​​റി​ലൈ​സ​റു​ക​ൾ വി​ത​ര​ണം ചെ​യ്യ​ണം.
10. മ​ത്വാ​ഫും മ​സ്​​അ​യും ഇ​ട​യ്​​ക്കി​ടെ ശു​ചീ​ക​രി​ക്ക​ണം.
11. ന​മ​സ്​​കാ​ര വി​രി​പ്പു​ക​ൾ എ​ടു​ത്തു​മാ​റ്റ​ണം. തീ​ർ​ഥാ​ട​ക​ർ സ്വ​ന്ത​മാ​യ ന​മ​സ്​​കാ​ര വി​രി​പ്പു​ക​ൾ ഉ​പ​യോ​ഗി​ക്ക​ണം.
12. ക​സേ​ര​ക​ളും ഉ​ന്തു​വ​ണ്ടി​ക​ളും ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ച​ശേ​ഷം അ​ണു​മു​ക്ത​മാ​ക്ക​ണം.
13. ക​ക്കൂ​സ്, അം​ഗ​ശു​ചീ​ക​ര​ണ സ്ഥ​ല​ങ്ങ​ൾ എ​ന്നി​വ ഇ​ട​​ക്കി​ടെ ശു​ചീ​ക​രി​ക്ക​ണം. വാ​യു സ​ഞ്ചാ​ര യോ​ഗ്യ​മാ​ക്ക​ണം. താ​പ​നി​ല കു​റ​​ക്കാ​നാ​വ​ശ്യ​മാ​യ ന​ട​പ​ടി​ക​ൾ  സ്വീ​ക​രി​ക്ക​ണം. 

താ​മ​സ​കേ​​ന്ദ്ര​ങ്ങ​ളി​ൽ ശ്ര​ദ്ധി​ക്കേ​ണ്ട​ത്​
1. റി​സ​പ്​​ഷ​ൻ ജോ​ലി​ക്കാ​ർ മാ​സ്​​ക്​ ധ​രി​ച്ചി​രി​ക്ക​ണം
2. ഉ​പ​രി​ത​ലം ഇ​ട​യ്​​ക്കി​ടെ ശു​ചീ​ക​രി​ക്ക​ണം.
3. റൂ​മി​നു​ പു​റ​ത്ത്​ പോ​കു​േ​മ്പാ​ൾ താ​മ​സ​ക്കാ​ർ നി​ർ​ബ​ന്ധ​മാ​യും മാ​സ്​​ക്​ ധ​രി​ച്ചി​രി​ക്ക​ണം
4. ല​ഗേ​ജു​ക​ളും അ​ത്​ കൊ​ണ്ടു​പോ​കു​ന്ന​തി​നു​ള്ള വാ​ഹ​ന​ങ്ങ​ളും ഇ​ട​യ്​​ക്കി​ടെ അ​ണു​മു​ക്​​ത​മാ​ക്ക​ണം. അ​തി​നാ​യി പ്ര​ത്യേ​ക ജോ​ലി​ക്കാ​രെ നി​യ​മി​ക്ക​ണം. അ​വ​ർ​ക്ക്​  പ​രി​ശീ​ല​നം ന​ൽ​കി​യി​രി​ക്ക​ണം.

നി​രീ​ക്ഷ​ണ രം​ഗ​ത്ത്​ പാ​ലി​ക്കേ​ണ്ട കാ​ര്യ​ങ്ങ​ൾ
1. താ​മ​സ​കേ​ന്ദ്രം, ബ​സ്, ഹ​റം തു​ട​ങ്ങി​യ സ്​​ഥ​ല​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്ക്​​ പ്ര​വേ​ശി​ക്കു​േ​മ്പാ​ൾ ശ​രീ​ര​ത്തി​​െൻറ താ​പ​നി​ല അ​ള​ക്കാ​ൻ സം​വി​ധാ​ന​മു​ണ്ടാ​ക​ണം.
2. ഹ​ജ്ജ്​ സേ​വ​ന​ത്തി​ലേ​ർ​പ്പെ​ടു​ന്ന ജീ​വ​ന​ക്കാ​രു​ടെ​യും തൊ​ഴി​ലാ​ളി​ക​ളു​ടെ​യും ശ​രീ​ര താ​പ​നി​ല ദി​വ​സ​വും പ​രി​ശോ​ധി​ക്കു​ക​യും രേ​ഖ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ക​യും വേ​ണം.
3. താ​മ​സ കെ​ട്ടി​ട​ത്തി​ന​ക​ത്ത്​ മു​ഴു​വ​ൻ സ​മ​യം പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ക്കു​ന്ന ക്ലി​നി​ക്ക്​ ഉ​ണ്ടാ​ക​ണം.
4. ആം​ബു​ല​ൻ​സ്​ ടീം, ​തീ​വ്ര​പ​രി​ച​ര​ണ സം​വി​ധാ​ന​മു​ള്ള മൊ​ബൈ​ൽ യൂ​നി​റ്റ്​​ എ​ന്നി​വ ഹ​ജ്ജ്​ നി​ർ​വ​ഹി​ക്കാ​ൻ പോ​കു​ന്ന സ​മ​യ​ത്ത്​ ഉ​ണ്ടാ​ക​ണം.
5. രോ​ഗ ല​ക്ഷ​ണ​മു​ള്ള​വ​രെ ക​ണ്ടെ​ത്തി​യാ​ൽ ര​ണ്ടാ​ഴ്​​ച​ത്തേ​ക്ക്​ നി​രീ​ക്ഷി​ക്ക​ണം. ഹ​ജ്ജ്​ ക​ഴി​ഞ്ഞ​ശേ​ഷം ര​ണ്ടാ​ഴ്​​ച ക്വാ​റ​ൻ​റി​നീ​ലാ​യി​രി​ക്ക​ണം.
ബോ​ധ​വ​ത്​​ക​ര​ണ​വു​മാ​യി ബ​ന്ധ​പ്പെ​ട്ട​വ
1. തു​റ​സ്സാ​യ ​സ്​​ഥ​ല​ങ്ങ​ളി​ലും പ്ര​വേ​ശ​ന ക​വാ​ട​ങ്ങ​ളി​ലും വി​വി​ധ ഭാ​ഷ​ക​ളി​ൽ രോ​ഗ പ്ര​തി​രോ​ധ​ത്തി​നാ​യി ശ്ര​ദ്ധി​ക്കേ​ണ്ട​തും പി​ന്തു​ട​രേ​ണ്ട​തു​മാ​യ കാ​ര്യ​ങ്ങ​ൾ വ്യ​ക്ത​മാ​യി  രേ​ഖ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രി​ക്ക​ണം.
2. ജോ​ലി​ക്കാ​ർ​ക്ക്​ ബോ​ധ​വ​ത്​​ക​ര​ണു​മാ​യി ബ​ന്ധ​പ്പെ​ട്ട പ​രി​ശീ​ല​നം ന​ൽ​കി​യി​രി​ക്ക​ണം.  

ഹ​ജ്ജ്​ സേ​വ​ന​ദാ​താ​ക്ക​ൾ  
1. ദു​ൽ​ഖ​അ​ദ്​ 28 (ജൂ​ലൈ-19) മു​ത​ൽ ദു​ൽ​ഹ​ജ്ജ്​ 10 (ജൂ​ലൈ 31) വ​രെ അ​നു​മ​തി പ​ത്ര​മി​ല്ലാ​ത്ത​വ​രെ മി​ന, മു​സ്​​ദ​ലി​ഫ, അ​റ​ഫ എ​ന്നി​വി​ട​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്ക്​ പ്ര​വേ​ശി​ക്കു​ന്ന​ത്​ ക​ർ​ശ​മാ​യി  ത​ട​യ​ണം.
2. പ​നി, ചു​മ, മൂ​ക്കൊ​ലി​പ്പ്, തൊ​ണ്ട​വേ​ദ​ന എ​ന്നി​വ​യോ മ​ണം, രു​ചി എ​ന്നി​വ പെ​െ​ട്ട​ന്ന്​ ന​ഷ്​​ട​പ്പെ​ട​ലോ പോ​ലു​ള്ള ല​ക്ഷ​ണ​ങ്ങ​ളു​ള്ള​വ​ർ​ക്ക്​ ഹ​ജ്ജി​ന്​ അ​നു​വാ​ദം ന​ൽ​ക​രു​ത്.  
3. ഹ​ജ്ജ്​​വേ​ള​യി​ൽ രോ​ഗ​ബാ​ധ​യു​ണ്ടെ​ന്ന്​ സം​ശ​യി​ക്കു​ന്ന​വ​രെ ക​ണ്ടെ​ത്തി​യാ​ൽ​​ ഡോ​ക്​​ട​ർ​മാ​രു​ടെ വി​ല​യി​രു​ത്ത​ലി​നു​ശേ​ഷം ഹ​ജ്ജ്​ പൂ​ർ​ത്തി​യാ​ക്കാ​ൻ അ​വ​സ​രം ന​ൽ​ക​ണം.  എ​ന്നാ​ൽ, രോ​ഗ​ബാ​ധ​യു​ണ്ടെ​ന്ന്​ സം​ശ​യി​ക്കു​ന്ന​വ​ർ​ക്ക്​ പ്ര​ത്യേ​ക കെ​ട്ടി​ട​ങ്ങ​ളും താ​മ​സ​സൗ​ക​ര്യ​ങ്ങ​ളു​മൊ​രു​ക്കി​യി​രി​ക്ക​ണം. രോ​ഗാ​വ​സ്​​ഥ​ക്ക​നു​സ​രി​ച്ചാ​യി​രി​ക്കും തു​ട​ർ ഹ​ജ്ജ്​  ന​ട​പ​ടി​ക​ൾ. 
4. ഹ​ജ്ജ്​ സേ​വ​ന​ത്തി​ലേ​ർ​പ്പെ​ടു​ന്ന​വ​രും തൊ​ഴി​ലാ​ളി​ക​ളും തീ​ർ​ഥാ​ട​ക​രും എ​ല്ലാ​യ്​​പോ​ഴും മാ​സ്​​ക്​ ധ​രി​ച്ചി​രി​ക്ക​ണം. നി​ശ്ചി​ത​സ്​​ഥ​ല​ത്തു​​വെ​ച്ച്​ മാ​ത്ര​മേ മാ​സ്​​ക്​  അ​ഴി​ച്ചു​വെ​ക്കാ​ൻ പാ​ടു​ള്ളൂ.
5. തീ​ർ​ഥാ​ട​ക​ർ സം​ഗ​മി​ക്കു​​ന്ന സ്​​ഥ​ല​ങ്ങ​ളി​ലും ല​ഗേ​ജു​ക​ൾ കൈ​മാ​റു​േ​മ്പാ​ഴും സാ​മൂ​ഹി​ക അ​ക​ലം പാ​ലി​ക്കു​ന്ന​തി​ന്​ ആ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ടു​ള്ള സ്​​റ്റി​ക്ക​റു​ക​ൾ പ​തി​ച്ചി​രി​ക്കും.
6. വ്യ​ക്തി​ഗ​ത ഉ​പ​ക​ര​ണ​ങ്ങ​ൾ തീ​ർ​ഥാ​ട​ക​ർ​ക്കി​ട​യി​ൽ പ​ങ്കി​ടു​ന്ന​ത്​ ത​ട​യ​ണം.
7. ലി​ഫ്​​റ്റു​ക​ളി​ൽ നി​ശ്ചി​ത ആ​ളു​ക​ളി​ൽ കൂ​ടു​ത​ൽ ക​യ​റ്റാ​തി​രി​ക്കു​ക. സ​മൂ​ഹ അ​ക​ലം പാ​ലി​ക്കു​ക.
8. താ​മ​സ​കേ​ന്ദ്ര​ങ്ങ​ളി​ലെ റി​സ​പ്​​ഷ​ൻ, ഇ​രി​പ്പി​ട​ങ്ങ​ൾ, കാ​ത്തി​രി​പ്പു​​സ്ഥ​ല​ങ്ങ​ൾ, വാ​തി​ൽ പി​ടി​ക​ൾ, ഡൈ​നി​ങ്​ ടേ​ബി​ളു​ക​ൾ തു​ട​ങ്ങി​യ ഇ​ട​യ്​​ക്കി​ടെ വൃ​ത്തി​യാ​ക്കി​യി​രി​ക്കു​ക.
9. അ​ഴു​ക്കു​ക​ൾ സോ​പ്പും വെ​ള്ള​വു​മു​പ​യോ​ഗി​ച്ച്​ നീ​ക്കം​ചെ​യ്യ​ണം.
10. ​ക​ക്കൂ​സു​ക​ളും അം​ഗ​ശു​ചീ​ക​ര​ണ സ്​​ഥ​ല​ങ്ങ​ളും ഇ​ട​യ്​​ക്കി​ടെ ശു​ചീ​ക​രി​ക്ക​ണം.
11. ശു​ചീ​ക​ര​ണ ​ജോ​ലി​ക​ൾ രേ​ഖ​പ്പെ​ടു​ത്താ​ൻ ​പ്ര​ത്യേ​ക ര​ജി​സ്​​റ്റ​ർ ഒ​രു​ക്ക​ണം.
12. ഉ​പ​ക​ര​ണ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക​ടു​ത്ത്​ സ്​​െ​റ്റ​റി​ലൈ​സ​റു​ക​ൾ ഒ​രു​ക്ക​ണം.
13. എ​ല്ലാ​വി​ധ പ്രി​ൻ​റി​ങ്​ വ​സ്​​തു​ക്ക​ളും മാ​ഗ​സി​നു​ക​ളും എ​ടു​ത്തു​മാ​റ്റ​ണം.
14. ജ​മാ​അ​ത്ത്​ ന​മ​സ്​​കാ​ര​വേ​ള​യി​ൽ നി​ർ​ബ​ന്ധ​മാ​യും മാ​സ്​​ക്​ ധ​രി​ച്ചി​രി​ക്ക​ണം. പ​ള്ളി​യി​ലേ​തു​പോ​ലെ സ​മൂ​ഹ​അ​ക​ലം പാ​ലി​ച്ചി​രി​ക്ക​ണം.

അ​റ​ഫ, മു​സ്​​ദ​ലി​ഫ, മി​ന എ​ന്നി​വി​ട​ങ്ങ​ളി​ൽ
1. തീ​ർ​ഥാ​ട​ക​ർ​ക്ക്​ നി​ശ്ചി​ത സ്​​ഥ​ലം നി​ശ്ച​യി​ക്ക​ണം. സ്​​ഥ​ലം മാ​റി മാ​റി താ​മ​സി​ക്കാ​തി​രി​ക്കു​ക
2. ഭ​ക്ഷ​ണം മു​ൻ​കു​ട്ടി പാ​ക്ക​യ്​​റ്റു​ക​ളി​ലാ​ക്കി​യ​ത് മാ​ത്രം​ വി​ത​ര​ണം ചെ​യ്യ​ണം.
3. സം​ഘം ചേ​രാ​തി​രി​ക്ക​ണം. സ​മൂ​ഹ അ​ക​ലം പാ​ലി​ക്ക​ണം.
4. ഒ​രോ ത​മ്പി​ലും പ​ത്തി​ൽ കൂ​ടു​ത​ൽ തീ​ർ​ഥാ​ട​ക​രു​ണ്ടാ​കാ​ൻ പാ​ടി​ല്ല.
5. ക​ക്കൂ​സ്, അം​ഗ​ശു​ചീ​ക​ര​ണ സ്​​ഥ​ല​ങ്ങ​ളി​ലെ തി​ര​ക്ക്​ ത​ട​യു​ക. 

ജം​റ​ക​ളി​ൽ ക​ല്ലെ​റി​യാ​ൻ പോ​കു​േ​മ്പാ​ൾ
1. തീ​ർ​ഥാ​ട​ക​ന്​ മു​ൻ​കൂ​ട്ടി അ​ണു​മു​ക്ത​മാ​ക്കി​യ ക​ല്ലു​ക​ൾ വി​ത​ര​ണം ചെ​യ്യ​ണം. മു​ദ്ര​വെ​ച്ച ബാ​ഗു​ക​ളി​ലോ പൊ​തി​ഞ്ഞോ ആ​യി​രി​ക്ക​ണം ന​ൽ​കേ​ണ്ട​ത്.
2. ഒ​രേ സ​മ​യം ക​ല്ലെ​റി​യു​ന്ന തീ​ർ​ഥാ​ട​ക​രു​ടെ എ​ണ്ണം ഒ​രോ റൗ​ണ്ടി​ലും ഒ​രു ഗ്രൂ​പ്പി​ൽ 50 പേ​രി​ൽ ക​വി​യ​രു​ത്. 
3. ഒാ​രോ വ്യ​ക്തി​ക​ൾ​ക്കി​ട​യി​ലും ഒ​ന്ന​ര മീ​റ്റ​ർ അ​ക​ലം പാ​ലി​ക്ക​ണം. ജം​റ​ക​ളി​ലേ​ക്ക്​ പോ​കു​േ​മ്പാ​ൾ മു​ഴു​വ​ൻ ഹാ​ജി​മാ​ർ​ക്കും വേ​ണ്ട മാ​സ്​​ക്കു​ക​ൾ, സ്​​റ്റെ​റി​ലൈ​സ​റു​ക​ൾ എ​ന്നി​വ  ഒ​രു​ക്കി​യി​രി​ക്ക​ണം.

ഹ​ജ്ജ്​ തീ​ർ​ഥാ​ട​ക​രി​ൽ 70 ശ​ത​മാ​ന​വും രാ​ജ്യ​ത്തു​ള്ള വി​ദേ​ശി​ക​ളാ​യി​രി​ക്കും
സ്വ​ന്തം ലേ​ഖ​ക​ൻ  
ജി​ദ്ദ: ഇ​ത്ത​വ​ണ ഹ​ജ്ജി​ന്​ തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​ക്കു​ന്ന തീ​ർ​ഥാ​ട​ക​രി​ൽ 70 ശ​ത​മാ​ന​വും രാ​ജ്യ​ത്തു​ള്ള വി​വി​ധ രാ​ജ്യ​ക്കാ​രാ​യ വി​ദേ​ശി​ക​ളാ​യി​രി​ക്കു​മെ​ന്ന്​ ഹ​ജ്ജ്​ ഉം​റ മ​ന്ത്രാ​ല​യം  വ്യ​ക്ത​മാ​ക്കി. 
ആ​കെ തീ​ർ​ഥാ​ട​ക​രി​ൽ 30 ശ​ത​മാ​നം മാ​ത്ര​മാ​യി​രി​ക്കും സൗ​ദി പൗ​ര​ന്മാ​ർ. സ്വ​ദേ​ശി​ക​ളി​ൽ കോ​വി​ഡ്​ ബാ​ധി​ച്ച്​ രോ​ഗ​മു​ക്ത​രാ​യ ആ​രോ​ഗ്യ​ജീ​വ​ന​ക്കാ​ർ​ക്കും  സു​ര​ക്ഷ ഉ​ദ്യോ​ഗ​സ്​​ഥ​ർ​ക്കു​മാ​യി​രി​ക്കും ഹ​ജ്ജി​നു​ള്ള അ​വ​സ​രം ന​ൽ​കു​ക.
 പ​ക​ർ​ച്ച​വ്യാ​ധി​യു​ടെ  എ​ല്ലാ ഘ​ട്ട​ത്തി​ലും സ​മൂ​ഹ​ത്തി​ലെ ആ​ളു​ക​ളെ പ​രി​പാ​ലി​ക്കു​ന്ന​തി​ൽ വ​ഹി​ച്ച പ​ങ്ക്​ ​പ​രി​ഗ​ണി​ച്ച്​ അ​വ​രോ​ടു​ള്ള ആ​ദ​ര​സൂ​ച​ക​മാ​യാ​ണ്​ ഹ​ജ്ജി​ന്​ മു​ൻ​ഗ​ണ​ന ന​ൽ​കു​ന്ന​തെ​ന്നും​  മ​ന്ത്രാ​ല​യം വ്യ​ക്ത​മാ​ക്കി. രാ​ജ്യ​ത്തെ താ​മ​സ​ക്കാ​രാ​യ വി​ദേ​ശി​ക​ളി​ൽ​നി​ന്ന്​  ഹ​ജ്ജി​നു മു​ൻ​ഗ​ണ​ന ന​ൽ​കു​ന്ന​ത്​ വി​ട്ടു​മാ​റാ​ത്ത രോ​ഗ​ങ്ങ​ൾ ഇ​ല്ലാ​ത്ത​വ​ർ​ക്കാ​യി​രി​ക്കും. കോ​വി​ഡ്​ ഇ​ല്ലെ​ന്ന്​ തെ​ളി​യി​ക്കു​ന്ന പി.​സി.​ആ​ർ സ​ർ​ട്ടി​ഫി​ക്ക​റ്റ്​ ഉ​ള്ള​വ​ർ​ക്കും മു​മ്പ്​ ഹ​ജ്ജ്​  നി​ർ​വ​ഹി​ക്കാ​ത്ത​വ​ർ​ക്കും 20നും 50​നു​മി​ട​യി​ൽ പ്രാ​യ​മു​ള്ള​വ​ർ​ക്കു​മാ​യി​രി​ക്കും മു​ൻ​ഗ​ണ​ന. 
ക്വാ​റ​ൻ​റീ​ൻ സം​ബ​ന്ധി​ച്ച ആ​രോ​ഗ്യ ​മ​ന്ത്രാ​ല​യ തീ​രു​മാ​ന​ങ്ങ​ൾ പാ​ലി​ക്കു​മെ​ന്ന്​ ഇ​വ​രി​ൽ നി​ന്ന്​​ പ്ര​തി​ജ്ഞ എ​ഴു​തി വാ​ങ്ങും. ഇൗ ​മാ​ന​ദ​ണ്ഡ​ങ്ങ​ൾ പാ​ലി​ച്ച രാ​ജ്യ​ത്തെ വി​ദേ​ശി​ക​ൾ​ക്ക്​ ഹ​ജ്ജ്​ ഉം​റ വെ​ബ്​​സൈ​റ്റി​ൽ പ്ര​വേ​ശി​ച്ച്​ ഹ​ജ്ജി​ന്​ ര​ജി​സ്​​റ്റ​ർ ചെ​യ്യാ​വു​ന്ന​താ​ണ്. ജൂ​ലൈ ആ​റ്​ മു​ത​ൽ 10​ വ​രെ​യാ​ണ്​ (ദു​ൽ​ഖ​അ​ദ്​ 15 മു​ത​ൽ 19 വ​രെ) അ​പേ​ക്ഷ ന​ൽ​കാ​നു​ള്ള അ​വ​സ​രം. ര​ജി​സ്​​റ്റ​ർ ചെ​യ്​​ത​വ​രി​ൽ​നി​ന്ന്​ സ്വ​ദേ​ശി​ക​ളെ​ല്ലാ​ത്ത​വ​രെ ​​തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​ക്കു​ക ഇ​ല​ക്​​ട്രോ​ണി​ക്​ സം​വി​ധാ​നം വ​ഴി​യാ​യി​രി​ക്കു​മെ​ന്നും മ​ന്ത്രാ​ല​യം വി​ശ​ദീ​ക​രി​ച്ചു.