ലി​ബി​യ: സ​മാ​ധാ​നം അ​ക​ലെ  കു​ർ​ദി​സ്​​താ​നി​ൽ​ നി​ന്ന്​

ഉ​ത്ത​രാ​ഫ്രി​ക്ക​ൻ രാ​ജ്യ​മാ​യ ലി​ബി​യ​യി​ൽ സ​മാ​ധാ​നം പു​നഃ​സ്​​ഥാ​പി​ക്കാ​ൻ ഒ​രു ഭാ​ഗ​ത്ത് തി​ര​ക്കി​ട്ട ശ്ര​മ​ങ്ങ​ൾ ന​ട​ക്കു​ന്നു. മ​റു​ഭാ​ഗ​ത്ത് രാ​ജ്യ​ത്തെ ഛിദ്ര​ത​യി​ലേ​ക്ക് ത​ള്ളി​യി​ടാ​നു​ള്ള ദ്രു​ത​നീ​ക്ക​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് രാ​ജ്യ​ത്തി​ന​ക​ത്തു​ത​ന്നെ ചി​ല​ർ ശ​ക്തി​പ​ക​രു​ന്നു. മെ​ഡി​റ്റ​റേ​നി​യ​ൻ തീ​ര​ത്തി​ന​ടു​ത്ത ഈ ​കൊ​ച്ചു​രാ​ജ്യ​ത്ത് സ​മാ​ധാ​നം ഇ​നി​യും അ​ക​ലെ ത​ന്നെ​യാ​ണ്. 2017 ജൂ​ലൈ അ​വ​സാ​ന​വാ​ര​ത്തി​ൽ ഫ്രാ​ൻ​സി​​െൻറ നേ​തൃ​ത്വ​ത്തി​ൽ ന​ട​ന്ന സ​മാ​ധാ​ന ച​ർ​ച്ച പ്ര​തീ​ക്ഷ​യു​ടെ ചെ​റു​നാ​മ്പ് ഉ​ണ​ർ​ത്തി​യി​രു​ന്നു. ര​ണ്ടാ​യി പി​ള​ർ​ന്ന് ഇ​പ്പോ​ൾ വേ​റി​ട്ട ക​ക്ഷി​ക​ളാ​യി ഭ​ര​ണം​ന​ട​ത്തു​ന്ന ഇ​രു​പ്ര​വി​ശ്യ​ക​ളും വെ​ടി​നി​ർ​ത്ത​ൽ ക​രാ​റി​ൽ ഒ​പ്പു​വെ​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. അ​തേ​സ​മ​യം, ഐ.​എ​സി​​െൻറ അ​ടു​ത്ത ഊ​ഴം ലി​ബി​യ​യി​ൽ അ​വ​രു​ടെ ശ​ക്തി വ​ർ​ധി​പ്പി​ക്കു​ക​യാ​ണെ​ന്ന പ​ടി​ഞ്ഞാ​റു​നി​ന്നു​ള്ള വാ​ർ​ത്ത​ക​ൾ അ​ത്ര ശു​ഭ​ക​ര​വു​മ​ല്ല.

ആ​ഭ്യ​ന്ത​ര ശൈ​ഥി​ല്യ​വും ഛിന്ന​ഭി​ന്ന​മാ​യ ക​ക്ഷി​രാ​ഷ്​​ട്രീ​യ​സാ​ഹ​ച​ര്യ​വു​മാ​ണ് ലി​ബി​യ​യെ അ​ല​ട്ടു​ന്ന വ​ലി​യ ഭീ​ഷ​ണി.  2011​െൻ​റ ആ​ദ്യ​ത്തി​ൽ മു​ല്ല​പ്പൂ വി​പ്ല​വ​ത്തോ​ടെ ആ​രം​ഭി​ച്ച ആ​ഭ്യ​ന്ത​ര​ക​ലാ​പം ഒ​മ്പ​ത് മാ​സ​ങ്ങ​ൾ നീ​ണ്ടു. നാ​റ്റോ സ​ഖ്യ​രാ​ഷ്​​​ട്ര​ങ്ങ​ളൊ​ന്നി​ച്ചു​നി​ന്ന് ഖ​ദ്ദാ​ഫി​യെ കൊ​ല​പ്പെ​ടു​ത്തി വി​പ്ല​വം കെ​ടു​ത്തി​ക്ക​ള​ഞ്ഞു. 2014-ൽ ​ആ​ഭ്യ​ന്ത​ര ശൈ​ഥി​ല്യ​ങ്ങ​ൾ വീ​ണ്ടും പു​തി​യ രൂ​പ​ത്തി​ൽ രാ‍ജ്യ​ത്തെ യു​ദ്ധ​ത്തി​ലേ​ക്കു ത​ന്നെ എ​ടു​ത്തെ​റി​ഞ്ഞു. ദു​ർ​ബ​ല​മാ​യ ഈ ​രാ​ജ്യം ഇ​പ്പോ​ഴും ബ​ല​പ​രീ​ക്ഷ​ണ​ങ്ങ​ളു​ടെ ചു​ഴി​യി​ലാ​ണ്. രാ​ഷ്​​ട്രീ​യ ഭി​ന്ന​ത​ക​ൾ മ​റ​നീ​ക്കി പു​റ​ത്തു​വ​ന്ന​തി​നാ​ൽ ആ​ഭ്യ​ന്ത​ര​ശ​ക്​​തി​ക​ൾ സ്വാ​ധീ​ന​മേ​ഖ​ല​ക​ൾ സ്വ​ന്തം വ​രു​തി​യി​ലാ​ക്കി​യി​രി​ക്കു​ക​യാ​ണ്. ജ​ന​ങ്ങ​ളെ സാ​ധാ​ര​ണ ജീ​വി​ത​ത്തി​ലേ​ക്ക് തി​രി​ച്ചു​കൊ​ണ്ട് വ​രു​ക​യെ​ന്ന പ്രാ​ഥ​മി​കാ​വ​ശ്യം പ​ല​പ്പോ​ഴും ബ​ല​പ​രീ​ക്ഷ​ണ​ങ്ങ​ൾ ന​ട​ത്തു​ന്ന ഇ​വ​ർ മ​റ​ക്കു​ന്നു. 2014-ൽ ​തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പ് ന​ട​ന്നെ​ങ്കി​ലും ട്രി​പ്പളി​യി​ലെ അ​ധി​കാ​ര കേ​ന്ദ്രം ഭ​ര​ണ​മൊ​ഴി​യാ​ൻ ത​യാ​റാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല.

വ്യ​ത്യ​സ്ത വി​ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളാ​ണ് ഇ​ന്ന് ലി​ബി​യ​യി​ൽ അ​ക്ര​മ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് ചു​ക്കാ​ൻ​പി​ടി​ക്കു​ന്ന​ത്. അ​വ​രോ​ടൊ​പ്പം ഒ​രു ഇ​റ​ക്കു​മ​തി ചേ​രി​യാ​യി​ട്ടാ​ണ് ഐ.​എ​സ് നി​ല​കൊ​ള്ളു​ന്ന​ത്. ട്രി​പ്പളി കേ​ന്ദ്രീ​ക​രി​ച്ച് ഫാ​യി​സ് അ​ൽ സി​റാ​ജ് നേ​തൃ​ത്വം കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന ജി.​എ​ൻ.​എ (ഗ​വ​ൺ​മ​െൻറ്​ ഓ​ഫ് നാ​ഷ​ന​ൽ അ​ക്കോ​ഡ്), തൊ​ബ്രൂ​ക് കേ​ന്ദ്രീ​ക​രി​ച്ച് സൈ​ന്യ​ത്ത​ല​വ​ന്‍ ഖ​ലീ​ഫ ഹ​ഫ്ത​ർ നേ​തൃ​ത്വം ന​ൽ​കു​ന്ന ലി​ബി​യ​ൻ നാ​ഷ​ന​ൽ ആ​ർ​മി (എ​ൽ.​എ​ൻ.​എ)​യു​മാ​ണ് ഇ​രു​പ​ക്ഷ​ങ്ങ​ളി​ലാ​യി നി​ന്നു ഭ​ര​ണം ​ൈക​യാ​ളു​ന്ന​ത്. 2015 ൽ ​യു.​എ​ന്നി​​െൻറ അ​ധ്യ​ക്ഷ​ത​യി​ൽ ഉ​ഭ​യ​ക​ക്ഷി ച​ർ​ച്ച​ക​ൾ ന​ട​ന്നെ​ങ്കി​ലും ഇ​രു​മു​ന്ന​ണി​ക​ളും യു.​എ​ൻ പി​ന്തു​ണ​ക്കു​ന്ന ഏ​തെ​ങ്കി​ലും ഐ​ക്യ​ഫോ​ർ​മു​ല​യെ അം​ഗീ​ക​രി​ക്കാ​ൻ ത​യാ​റാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. ഖ​ദ്ദാ​ഫി​ക്കു ശേ​ഷ​മു​ള്ള ലി​ബി​യ​ക്കി​ന്ന് ഇ​രു​ണ്ട വ​ർ​ത്ത​മാ​ന​ങ്ങ​ളാ​ണ്. രാ​ജ്യം സു​ദീ​ർ​ഘ​മാ​യ 42 വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ൾ ഏ​കാ​ധി​പ​ത്യ​ത്തി​നു കീ​ഴി​ലാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലും ഖ​ദ്ദാ​ഫി​യു​ടെ ഭ​ര​ണ​കാ​ലം സു​വ​ർ​ണ​കാ​ല​മാ​യാ​ണ്​ ഇ​പ്പോ​ൾ ജ​നം കാ​ണു​ന്ന​ത്. എ​ല്ലാ​വ​ർ​ക്കും സൗ​ജ​ന്യ വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സം ല​ഭി​ച്ചി​രു​ന്ന ലി​ബി​യ സാ​മ്പ​ത്തി​ക​മാ​യി മ​റ്റു പ​ല ആ​ഫ്രി​ക്ക​ൻ രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളെ​ക്കാ​ളും മു​ന്നി​ലാ​യി​രു​ന്നു. ഇ​ന്ന് പ​ക്ഷേ, ത​ല​സ്ഥാ​ന ന​ഗ​രി​യി​ൽ​പോ​ലും കൊ​ല​യും കൊ​ള്ള​യും പി​ടി​ച്ചു​പ​റി​യും പീ​ഡ​ന​ങ്ങ​ളും നി​ത്യ​സം​ഭ​വ​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു. പ​ല​യി​ട​ങ്ങ​ളി​ലും ഒ​രു കാ​ര​ണ​വു​മി​ല്ലാ‍തെ ജ​ന​ങ്ങ​ൾ തോ​ക്കെ​ടു​ക്കു​ന്ന സ്ഥി​തി​വി​ശേ​ഷ​മു​ണ്ട്. സൈ​ന്യ​ത്തി​​െൻറ തേ​ർ​വാ​ഴ്​​ച കാ​ര​ണം രാ​ത്രി​കാ​ല​ങ്ങ​ളി​ൽ പൊ​തു​ജ​ന​ത്തി​നു പു​റ​ത്തി​റ​ങ്ങി ന​ട​ക്കാ​ൻ ക​ഴി​യാ​റി​ല്ല. ട്രി​പ​ളി ന​ഗ​ര​ത്തി​ൽ രാ​ത്രി​കാ​ല​ങ്ങ​ളി​ൽ ക​ർ​ഫ്യൂ പ്ര​തീ​തി​യാ​ണ്.

ആ‍ദ്യ​ത്തെ ആ​ഭ്യ​ന്ത​ര​ക​ലാ​പ​ത്തി​ൽ ഏ​താ​ണ്ട് 25,000-  ആ​ളു​ക​ൾ കൊ​ല്ല​പ്പെ​ട്ടു. 2014ൽ ​ആ​രം​ഭി​ച്ച തു​ട​ർ​ക​ലാ​പ​ങ്ങ​ളി​ൽ 6000ത്തോ​ളം പേ​രു​ടെ ജീ​വ​ൻ പൊ​ലി​ഞ്ഞു. 2011 മു​ത​ൽ  ഏ​ഴ​ര ല​ക്ഷ​ത്തോ​ളം ആ​ളു​ക​ൾ രാ‍ജ്യം വി​ട്ടോ​ടി. ലോ​ക​ത്തി​​െൻറ പ​ല​ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളി​ലും അ​ഭ​യാ​ർ​ഥി​ക​ളാ​യി അ​വ​ർ ക​ഴി​യു​ന്നു​ണ്ട്.
 ക​രു​ത്തു​റ്റ എ​ണ്ണ​വ​രു​മാ​ന​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന ലി​ബി​യ അ​മേ​രി​ക്ക​യെ​യും ബ്രി​ട്ട​നെ​യും പ​ല ഘ​ട​ക​ങ്ങ​ളി​ലും വെ​ല്ലു​വി​ളി​ച്ചി​രു​ന്നു. 2011ൽ 16 ​ല​ക്ഷം ബാ​ര​ൽ എ​ണ്ണ ദി​നം​പ്ര​തി ലി​ബി​യ  ഉ​ൽ​പാ​ദി​പ്പി​ച്ചി​രു​ന്നു. ആ​ഭ്യ​ന്ത​ര കു​ഴ​പ്പ​ങ്ങ​ളാ​ൽ 2016ൽ ​അ​ത് മൂ​ന്ന് ല​ക്ഷം ബാ​ര​ലി​ലേ​ക്ക് ചു​രു​ങ്ങി.  സാ​മ്പ​ത്തി​ക​ഭ​ദ്ര​ത നേ​ടി​യെ​ടു​ക്കാ​നു​ള്ള ശ്ര​മ​ത്തി​​െൻറ ഭാ​ഗ​മാ​യി പു​തി​യ സ്വ​ർ​ണ നാ​ണ​യം (ലി​ബി​യ​ൻ ഗോ​ൾ​ഡ​ൻ ദീ​നാ​ർ) ഇ​റ​ക്കു​ക​യെ​ന്ന സ്വ​പ്ന പ​ദ്ധ​തി​യു​ടെ  പ​ടി​വാ​തി​ൽ​ക്ക​ൽ എ​ത്തി​യി​രു​ന്നു ഖ​ദ്ദാ​ഫി. സ്വ​ർ​ണ​ത്തെ അ​ടി​സ്ഥാ​ന​മാ​ക്കി ഒ​രു സ​മ്പൂ​ർ​ണ ആ​ഫ്രി​ക്ക​ൻ നാ​ണ​യ വി​നി​മ​യ വ്യ​വ​സ്ഥ​യാ​യി​രു​ന്നു ല​ക്ഷ്യ​മി​ട്ട​ത്. പ്ര​ത്യേ​കി​ച്ചു ഫ്ര​ഞ്ച് സം​സാ​രി​ക്കു​ന്ന ആ​ഫ്രി​ക്ക​ൻ രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് വേ​ണ്ടി​യാ​യി​രു​ന്നു​വ​ത്രെ അ​ത്. ഈ ​നാ​ണ​യ വ്യ​വ​സ്ഥ പ്രാ​ബ​ല്യ​ത്തി​ലാ​വു​ന്ന​തോ​ടെ ഏ​താ​ണ്ട് എ​ല്ലാ‍ ആ​ഫ്രി​ക്ക​ൻ രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളും ​ഫ്ര​ഞ്ച് ഫ്രാ​ങ്ക് (സി.​എ​ഫ്.​എ) ഉ​പ​യോ​ഗം നി​ർ​ത്തി ഇ​തി​ലേ​ക്ക് തി​രി​യു​മെ​ന്നും അ​തോ​ടെ അ​മേ​രി​ക്ക​യു​ടെ​യും ലോ​ക​ബാ​ങ്കി​​െൻറ​യും ആ​ധി​പ​ത്യം അ​വ​സാ​നി​ക്കു​മെ​ന്നും പ​ടി​ഞ്ഞാ​റ് ഭ​യ​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു.  

സ്വ​ർ​ണ​നാ​ണ​യ പ​ദ്ധ​തി​യു​ടെ ശി​ൽ​പി​യാ​യ ഖ​ദ്ദാ​ഫി​യെ തു​ട​ച്ചു​നീ​ക്കു​ക​യെ​ന്ന​ത് പ​ടി​ഞ്ഞാ​റി​​െൻറ പ്ര​ത്യേ​ക താ​ൽ​പ​ര്യ​മാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്ന് ക​ഴി​ഞ്ഞ അ​മേ​രി​ക്ക​ൻ തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​നോ​ട​നു​ബ​ന്ധി​ച്ച് ചേ​ർ​ന്ന ഹി​ല​രി​യു​ടെ ഇ-​മെ​യി​ലു​ക​ളി​ൽ വ്യ​ക്ത​മാ​യി​രു​ന്നു. ഈ ​വി​ഷ​യ​വും ലി​ബി​യ​യി​ലെ സ്വ​ർ​ണ ഖ​ജ​നാ​വി​നെ​ന്ത് പ​റ്റി​യെ​ന്ന അ​ന്വേ​ഷ​ണ​വും പാ​ശ്ചാ​ത്യ മാ​ധ്യ​മ​ങ്ങ​ളു​ടെ തു​ട​ർ​ച​ർ​ച്ച​ക​ളി​ലൊ​ന്നും ഉ​യ​ർ​ന്നു​കേ​ട്ടി​ല്ല. 2011ൽ ​ഖ​ദ്ദാ​ഫി​യെ രാ​ജ്യ​ത്തു​നി​ന്നു തു​ട​ച്ചു നീ​ക്കു​മ്പോ​ൾ രാ​ജ്യ​ത്തെ ദേ​ശീ​യ ഖ​ജ​നാ​വി​ൽ സ്വ​ർ​ണ​ശേ​ഖ​ര​മാ​യി ഏ​താ​ണ്ട് 143 ട​ൺ (1,30,000 ത്തോ​ളം കി​ലോ) സ്വ​ർ​ണ​വും അ​ത്ര​ത്തോ​ളം വെ​ള്ളി​യും ക​രു​ത​ൽ നി​ക്ഷേ​പ​മാ​യി ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ആ​യി​ര​ക്ക​ണ​ക്കി​നു കോ​ടി ഡോ​ള​റി​​െൻറ മ​റ്റു ആ​സ്തി​ക​ളു​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്നാ​ണു ക​ണ​ക്കു​ക​ൾ. ഈ ​ക​രു​ത​ൽ ശേ​ഖ​രം ത​ന്നെ​യാ​യി​രു​ന്നു ഫ്രാ​ൻ​സ് ഉ​ൾ​പ്പെ​ടെ​യു​ള്ള പാ​ശ്ചാ​ത്യ​ൻ രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളു​ടെ ലി​ബി​യ​ൻ താ​ൽ​പ​ര്യ​ത്തി​​െൻറ ര​ഹ​സ്യ​മെ​ന്ന് ഫ്ര​ഞ്ച് ഇ​ൻ​റ​ലി​ജ​ൻ​സ് വൃ​ത്ത​ങ്ങ​ൾ പി​ന്നീ​ട് വ്യ​ക്ത​മാ​ക്കു​ക​യു​ണ്ടാ​യി.

ഐ.​എ​സി​​െൻറ സ്വാ​ധീ​ന​മേ​ഖ​ല
ഇ​റാ​ഖി​നും സി​റി​യ​ക്കും​ശേ​ഷം ഇ​സ്​​ലാ​മി​ക്​ സ്​​റ്റേ​റ്റ്​ എ​ന്ന ​െഎ.​​എ​സി​നു കൂ​ടു​ത​ൽ സ്വാ​ധീ​ന​മു​ള്ള ഇ​ട​മാ​ണ്​ ലി​ബി​യ. 2014 ലാ​ണ് ഐ.​എ​സ് ലി​ബി​യ​യി​ൽ എ​ത്തു​ന്ന​ത്. കി​ഴ​ക്ക​ൻ ന​ഗ​ര​മാ​യ ദ​ർ​ന​യാ​യി​രു​ന്നു താ​വ​ളം. ഐ.​എ​സി​നെ ത​ക​ർ​ക്കാ​നെ​ന്നോ​ണം 2016ൽ  ​അ​മേ​രി​ക്ക​യും സ​ഖ്യ​ക​ക്ഷി​ക​ളും ലി​ബി​യ​യി​ൽ എ​ത്തി​യെ​ങ്കി​ലും അ​ധി​കം താ​മ​സി​യാ​തെ  ക​ന​ത്ത പ​രാ​ജ​യ​മേ​റ്റു​വാ​ങ്ങി മ​ട​ങ്ങേ​ണ്ടി വ​ന്നു. അ​ന്ന​ത്തെ പ്ര​സി​ഡ​ൻ​റ്​ ബ​റാ​ക്​ ഒ​ബാ​മ അ​മേ​രി​ക്ക​ൻ ന​ട​പ​ടി തെ​റ്റാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്ന് പി​ന്നീ​ട് പ​രി​ത​പി​ക്കു​ക​യു​ണ്ടാ​യി. ഇ​റാ​ഖ്, സി​റി​യ എ​ന്നി​വി​ട​ങ്ങ​ളി​ൽ​നി​ന്നും പ​രാ​ജ​യ​പ്പെ​ട്ട് പി​ൻ​വാ​ങ്ങി​യ ഐ.​എ​സ് ലി​ബി​യ​യി​ലെ എ​ണ്ണ​പ്പാ​ട​ങ്ങ​ളെ ല​ക്ഷ്യ​മാ​ക്കി നീ​ങ്ങി​യി​ട്ടു​ണ്ടെ​ന്നാ​ണു അ​വ​രോ​ട്​ ആ​ഭി​മു​ഖ്യം പു​ല​ർ​ത്തു​ന്ന മാ​ധ്യ​മ​ങ്ങ​ൾ റി​പ്പോ​ർ​ട്ട് ചെ​യ്യു​ന്ന​ത്.  അ​ടു​ത്ത ല​ക്ഷ്യം ലി​ബി​യ​യി​ൽ പി​ടി​മു​റു​ക്കു​ക​യാ​ണ​ത്രെ. മൂ​ന്നാ​മ​തൊ​രു രാ​ജ്യ​ത്ത് ക​ണ്ണു​വെ​ച്ച വി​വ​രം നേ​ര​ത്തേ ചി​ല പാ​ശ്ചാ​ത്യ​മാ​ധ്യ​മ​ങ്ങ​ൾ പു​റ​ത്തു​വി​ട്ടി​രു​ന്നു. 2014-ൽ ​വ​ര​വ​റി​യി​ച്ചെ​ങ്കി​ലും 2015 -ഫെ​ബ്രു​വ​രി​യി​ൽ 21-ഓ​ളം ഈ​ജി​പ്ഷ്യ​ൻ ക്രി​സ്ത്യാ​നി​ക​ളെ വ​ക​വ​രു​ത്തി​യാ​ണ്​ ഐ.​എ​സ് ലി​ബി​യ​യി​ലെ ന​ര​നാ​യാ​ട്ട് ആ​രം​ഭി​ക്കു​ന്ന​ത്. തു​ട​ർ​ന്ന​ങ്ങോ​ട്ട് നൂ​റു​ക​ണ​ക്കി​നാ‍ളു​ക​ൾ കൊ​ല്ല​പ്പെ​ട്ടു. യു​ദ്ധം ആ​രം​ഭി​ച്ച​ത് മു​ത​ൽ 227 പ​ട്ടാ​ള​ക്കാ​രു​ടെ ജീ​വ​ന്‍ ന​ഷ്​​ട​െ​പ്പ​ട്ടു. എ​ന്നാ​ൽ, തു​ട​ക്ക​ത്തി​ലെ ഭ്രാ​ന്ത്​ പി​ന്നീ​ട്​ ശ​മി​ച്ചു പോ​യി​രു​ന്നു. ഇ​സ്​​ലാ​മി​സ്​​റ്റു​ക​ളു​ടെ സ​ഖ്യ​ങ്ങ​ളു​ൾ​പ്പെ​ടെ ലി​ബി​യ​യി​ലെ ഭ​ര​ണ​ക​ക്ഷി​ക​ൾ ഐ.​എ​സി​നെ തു​ര​ത്താ​ൻ ശ​ക്ത​മാ​യി രം​ഗ​ത്ത് വ​ന്നി​രു​ന്ന​തി​നാ​ൽ 2016 ആ​കു​മ്പോ​ഴേ​ക്കും അ​വ​രു​ടെ സ്വാ​ധീ​ന​മേ​ഖ​ല​ക​ൾ ന​ന്നേ കു​റ​ഞ്ഞു. എ​ന്നാ​ൽ, ഈ ​ചു​രു​ങ്ങി​യ കാ​ല​യ​ള​വി​ൽ അ​വ​രു​ടെ കാ​ട​ൻ നി​യ​മ​ങ്ങ​ളും വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സ​ക്ര​മ​വും ജ​ന​ങ്ങ​ളി​ൽ അ​ടി​ച്ചേ​ൽ​പി​ക്കാ​ൻ ശ്ര​മ​ങ്ങ​ളു​ണ്ടാ​യി. 

ഐ.​എ​സി​ൽ അം​ഗ​മാ​യെ​ത്തി​യ​വ​രി​ൽ അ​ധി​ക​വും ഇ​റാ​ഖ്, സി​റി​യ, തു​നീ​ഷ്യ എ​ന്നി​വി​ട​ങ്ങ​ളി​ൽ നി​ന്നു​ള്ള​വ​രാ​യി​രു​ന്നു​വ​ത്രെ. ഖ​ദ്ദാ​ഫി​ക്കെ​തി​രെ യു​ദ്ധം ന​ട​ത്തി​യ​വ​രി​ൽ പ​ല സം​ഘ​ട​ന​ക​ളും എ​തി​രെ തി​രി​ഞ്ഞ​ത്​ ഐ.​എ​സി​നു വ​ലി​യ അ​ടി​യാ​യി. അ​ൻ​സാ​റു​ശ്ശ​രീ​അഃ എ​ന്ന സം​ഘ​ട​ന​യാ​ണ്​ ആ​ദ്യ​മാ​യി ഐ.​എ​സു​മാ​യി പ​ര​സ്യ​സ​ഖ്യ​മു​ണ്ടാ​ക്കി​യ​ത്. നൈ​ജീ​രി​യ​യി​ൽ​നി​ന്നു​ള്ള ബോ​കോ ഹ​റാം തീ​വ്ര​വാ​ദി​ക​ളും ഇ​വ​രൊ​ടൊ​പ്പം ചേ​ർ​ന്നെ​ന്നു വാ​ർ​ത്ത​ക​ളു​ണ്ടാ​യി. ലി​ബി​യ​യി​ലെ ഗോ​ത്ര​വ​ർ​ഗ​ക്കാ​രെ വ​രു​തി​യി​ലാ​ക്കു​ക​യെ​ന്ന ത​ന്ത്ര​മാ​ണ് ആ​ദ്യം പ​യ​റ്റി​യ​ത്. ഭ​ര​ണ​വും സ്വാ​ധീ​ന​വു​മു​ള്ള ഏ​തെ​ങ്കി​ലും ഒ​രു പ​ക്ഷ​ത്തെ പാ​ട്ടി​ലാ​ക്കാ​നു​ള്ള ശ്ര​മ​ങ്ങ​ളു​ണ്ടാ​യെ​ങ്കി​ലും അ​ത് തു​ട​ക്ക​ത്തി​ലേ പാ​ളി.

ഫ്രാ​ൻ​സി​​െൻറ ഐ​ക്യ​ശ്ര​മം
ലി​ബി​യ​യി​ൽ സ​മാ​ധാ​നം പു​ല​രാ​നു​ള്ള അ​തി​യാ​യ ആ​ഗ്ര​ഹ​ത്താ​ലാ​ണ്​ ഐ​ക്യ​ശ്ര​മ​ത്തി​ന്​ ഫ്രാ​ൻ​സ് മു​ന്നി​ട്ടി​റ​ങ്ങി​യി​രി​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്ന്​ വി​ശ്വ​സി​ക്കാ​ൻ നി​വ​ർ​ത്തി​യി​ല്ല. രാ​ജ്യ​ത്തേ​ക്ക് ഐ.​എ​സ് തി​രി​ച്ചെ​ത്തു​ക​യാ​ണെ​ന്ന് ഏ​റ്റ​വും കൂ​ടു​ത​ൽ പ്ര​ച​രി​പ്പി​ച്ച​ത് പാ​ശ്ചാ​ത്യ​മാ​ധ്യ​മ​ങ്ങ​ളാ​ണ്. അ​ങ്ങ​നെ ഐ.​എ​സ് പൂ​ർ​വാ​ധി​കം ശ​ക്തി​യോ​ടെ ലി​ബി​യ​യി​ൽ എ​ത്തി​യാ​ൽ ഇ​പ്പോ​ൾ ന​ട​ക്കു​ന്ന യു.​എ​ന്നി​േ​ൻ​റ​ത്​ അ​ട​ക്ക​മു​ള്ള ഐ​ക്യ​ശ്ര​മ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് തു​ര​ങ്കം വെ​ച്ചേ​ക്കു​മെ​ന്ന​തി​ൽ സം​ശ​യ​മി​ല്ല. ഐ.​എ​സി​നു രാ​ജ്യം വി​ട്ടു കൊ​ടു​ക്കു​ന്ന​തി​നു മു​മ്പ് ത്വ​രി​ത​ഗ​തി​യി​ലു​ള്ള ഒ​രു പാ​ശ്ചാ​ത്യ ഫോ​ർ​മു​ല​ക്ക് ഇ​രു​കൂ​ട്ട​രും സ​മ്മ​തി​ക്ക​ണ​മെ​ന്ന സ​ന്ദേ​ശം ന​ൽ​കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു ഫ്രാ​ൻ​സി​​െൻറ പു​തി​യ പ്ര​സി​ഡ​ൻ​റ്​ ഇ​മ്മാ​നു​വ​ൽ മാ​ക്രോ​ൺ ജൂ​ലൈ 25 നു ​വി​ളി​ച്ചു​ചേ​ർ​ത്ത അ​ടി​യ​ന്ത​ര ഐ​ക്യ​സമ്മേളനം. അ​മേ​രി​ക്ക​ക്ക്​ ലി​ബി​യ​യി​ൽ ഇ​ട​പെ​ടാ​ൻ താ​ൽ​പ​ര്യ​മി​ല്ലെ​ന്ന് ട്രം​പ്​ ഭ​ര​ണ​കൂ​ടം അ​റി​യി​ച്ച പ​ശ്ചാ​ത്ത​ല​ത്തി​ലാ​ണ് ആ ​ദൗ​ത്യം ഫ്രാ​ൻ​സ് ഏ​റ്റെ​ടു​ത്ത​ത്. ഖ​ലീ​ഫ ഹ​ഫ്​​ത​റി​നു ആ​ഗോ​ള​ത​ല​ത്തി​ൽ ലി​ബി​യ​യെ പ്ര​തി​നി​ധാ​നം​ചെ​യ്യാ​ന​ള്ള ത​ട​സ്സം നീ​ക്കി​യെ​ടു​ക്കു​ക​യാ​ണ്​ ഫ്രാ​ൻ​സി​​െൻറ പ്ര​ഥ​മാ​വ​ശ്യം. മ​ധ്യ​സ്​​ഥ​വേ​ഷം കെ​ട്ടി ഐ​ക്യ​രാ​ഷ്​​ട്ര​സ​ഭ പി​ന്തു​ണ​ക്കു​ന്ന ഫാ​യി​സ് സി​റാ‍ജി​നെ സ​ഹാ​യി​ച്ചെ​ന്നു വ​രു​ത്തു​ക​യും ഖ​ലീ​ഫ ഹ​ഫ്ത്ത​റി​നു പി​ന്തു​ണ ന​ൽ​കു​ക​യും വ​ഴി ഇ​രു​കൂ​ട്ട​രേ​യും ഫ്രാ​ൻ​സ് നേ​ര​ത്തേ ​ൈക​യി​ലെ​ടു​ത്തി​രു​ന്നു. ഇ​രു​പ​ക്ഷ​ങ്ങ​ളെ ഒ​ന്നി​ച്ചി​രു​ത്തി പ്ര​ശ്ന​പ​രി​ഹാ​ര​ച​ർ​ച്ച ന​ട​ത്താ​നോ പു​തി​യ നേ​തൃ​ത്വ​ത്തെ നി​ർ​ദേ​ശി​ക്കാ​നോ പാ​രി​സ് ച​ർ​ച്ച​ക്ക് ക​ഴി​ഞ്ഞി​ല്ല. പ​ക​രം മൂ​ന്നു മാ​സ​ത്തി​നു​ശേ​ഷം ഫ്രാ​ൻ​സി​ൽ ത​ന്നെ വീ​ണ്ടും ഒ​ത്തു​കൂ​ടാ​നാ​ണു നി​ർ​ദേ​ശം. ച​ർ​ച്ച ഇ​ങ്ങ​നെ നീ​ട്ടി​ക്കൊ​ണ്ടു​പോ​കു​ന്ന​ത്​ ചെ​റു​പാ​ർ​ട്ടി​ക​ളെ സ്വാ​ധീ​നി​ക്കാ​നും രാ​ജ്യ​ത്ത് തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​നു മു​മ്പ് ത​ങ്ങ​ൾ​ക്ക​നു​കൂ​ല​മാ​യി അ​ടി​ത്ത​റ ഒ​രു​ക്കാ​നു​മു​ള്ള ത​ന്ത്ര​മാ​ണെ​ന്നും ചൂ​ണ്ടി​ക്കാ​ണി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്നു​.